معجزه ای به نام رژیم آبگوشتی!/ خطرات روش‌های لاغری جدید جدی است

شاید بتوان گفت در ده سال اخیر مطب پزشکان تغذیه و رژیم درمانی شلوغ‌تر از سایر پزشکان بوده است. شیوع چاقی از یک طرف و تمایل به شبیه شدن به ستارگان سینما از طرف دیگر رواج انواع و اقسام روش‌های لاغری را به همراه داشته است. اگرچه از چاقی با عنوان ام‌الامراض یاد می‌شود اما بیشتر روش‌هایی که تبلیغات آن‌ها را در اینترنت یا ماهواره می‌بینید نه تنها هیچ کمکی به لاغر شدن نمی‌کنند بلکه در بسیاری موارد مضر هم هستند. دنیا چاق می‌شود! چاقی یکی از بیماری‌های قرن حاضر محسوب می‌شود و متخصصان بهداشت و تغذیه نسبت به گسترش آن هشدار می‌دهند. براساس آمار منتشر شده در سال ۲۰۰۵ از سوی سازمان جهانی بهداشت، ۶/۱ میلیارد بزرگسال بالای ۱۵ سال در جهان اضافه وزن دارند و حداقل ۴۰۰ میلیون نفر از آنان به طور بالینی، چاق هستند. براساس آخرین آمار ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی یکی از هر سه نفر از افراد جهان دچار اضافه وزن و در مقابل یکی از ده نفر آن‌ها مبتلا به چاقی هستند. با توجه به این آمار پیش‌بینی می‌شود که بیش از ۳/۲ میلیارد نفر از مردم جهان، معادل مجموع جمعیت فعلی چین، اروپا و آمریکا، تا سال ۲۰۱۵ به اضافه وزن مبتلا گردند. در کل دنیا ایالات متحده آمریکا رتبه اول را در چاقی دارد و در ۳۰ کشور اول چاق دنیا نام بیشتر کشورهای اروپایی، کانادا و مکزیک هم دیده می‌شود. از میان کشورهای آسیایی در این فهرست نام ژاپن و کره شمالی وجود دارد. در کشورهای در حال توسعه نیز شیوع چاقی و اضافه وزن با سرعت قابل‌توجهی در حال افزایش است. سازمان جهانی بهداشت شیوع چاقی و اضافه وزن را درکشورهای خاورمیانه در زنان ۲/۵۴ درصد و در مردان ۴/۳۱ درصد گزارش کرده است. در کشور خودمان هم چاقی روز به روز بیشتر می‌شود. سازمان بهداشت جهانی شیوع اضافه وزن را در مردان و زنان ایرانی در سال ۲۰۰۵ به ترتیب ۵۴ و ۷۰ درصد گزارش کرده است. بر اساس این گزارش از ۳۸۵ هزار مورد مرگ گزارش شده در سال ۲۰۰۲ حدود ۷۰ درصد آنکه شامل ۲۶۸ هزار مورد است مربوط به بیماری‌های مزمن بوده که اضافه وزن و چاقی از اصلیترین علل آن محسوب می‌شود. با این وجود تصور عامه مردم از لاغری بیش از آنکه دفع بیماری‌های مرتبط با چاقی و تامین سلامتی باشد، رسیدن به زیبایی است. تصویر ما از تناسب اندام بیش از آنکه برگرفته از واقعیت باشد از زنان و مردانی است که عکس یا فیلم آن‌ها را در اینترنت یا ماهواره می‌بینیم. لاغر شدن بدن یا کیف پول؟! رژیم‌درمانی یکی از شایع‌ترین روش‌های درمان چاقی و البته یکی از محبوب‌ترین آن‌ها در میان خانم‌هاست. یکی از پزشکان تغذیه که در ستارخان کلینیک کاهش وزن دارد برای هر جلسه معاینه بیمار و اندازه‌گیری وزن او ۴۲ هزار تومان حق ویزیت می‌گیرد. دوره درمانی این پزشک از ۸ تا ۲۴ جلسه ادامه دارد. یکی دیگر از همین پزشکان تغذیه که در بزرگراه جلال‌آل‌احمد مطب دارد برای هر جلسه ۲۰ هزار تومان حق ویزیت می‌گیرد. البته این پزشک همراه با رژیم غذایی خود مکمل‌های غذایی برای جبران فقر آهن و همچنین انواع چربی‌سوز‌ها را تجویز می‌کند که به گفته یکی از بیماران او قیمت آن‌ها از ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان در هر ماه است. این پزشک همچنین برای کسانی که پس از اتمام درمان خود بخواهند چاقی موضعی خود را برطرف کنند دوره‌های مخصوص ماساژ و چربی‌شکنی دارد که هر جلسه ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان خرج بر می‌دارد. یکی از پزشکان دیگر که مطب او در زعفرانیه است به بیمارانش قول می‌دهد که پس از لاغری وزن آن‌ها را ثابت نگه دارد و برای این کار بعد از دوره درمانی خود که بین ۶ تا ۱۲ ماه است، به آن‌ها یک داروی «تثبیت‌کننده» می‌دهد که قیمت آن نزدیک به نیم میلیون تومان است. در کنار پزشکان، عطاری‌ها هم با رنگین‌کمانی از چای و سرکه و جی‌سینگ و... به چاق‌ها وعده لاغر شدن می‌دهند. به‌علاوه مربیان ورزش و بدنسازی هم دست به کار لاغری شده‌اند. اگرچه ورزش کردن منجر به بالا رفتن سوخت‌وساز بدن و لاغر شدن می‌شود اما مربیان ورزش و بدنسازی به جز ارائه حرکات ورزشی خدمت دیگری هم به متقاضیان لاغری ارائه می‌کنند که هزینه آن کمی بالاست. ماساژ تایلندی یکی از روش‌های لاغری است که از سوی مربیان ورزش توصیه می‌شود و قیمت هر جلسه یک ساعته آن ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان است. دروغ‌های شاخ‌دار تبلیغات لاغری یکی از شیوه‌های درمانی که اخیرا نام آن‌ها را زیاد می‌شنوید، انواع روش‌های ماساژ با دستگاه و بدون دستگاه است. این روش‌ها و روش‌های مشابه مثل اولتراسوند، رادیوفرکوئنسی (RF)، کویتیشن، ماساژ LPG و وکیوم و... مدعی هستند که با شکستن سلول چربی در بدن باعث لاغری می‌شوند. دکتر «شهرام سهرابی»، متخصص تغذیه و مسئول طرح «تهران عاری از چاقی» درباره اثرگذاری این روش‌ها می‌گوید: «هیچ کدام از این روش‌ها که مدعی هستند با مکانیزم حفره‌سازی باعث از بین رفتن سلول چربی می‌شوند از نظر علمی دقیق نیستند و در هیچ کتاب علمی درباره آن‌ها صحبت نشده است. تنها شرکت‌هایی که دستگاه‌هایی برای ماساژ و شکستن چربی تولید می‌کنند تحقیقاتی در این زمینه انجام داده‌اند که از نظر علمی این تحقیقات اثبات شده نیست.» او اضافه می‌کند: «مهم‌ترین سئوالی که درباره این روش‌ها وجود دارد این است که چربی که از طریق شکستن سلولیت آزاد می‌شود به کجا می‌رود؟ به نظر من شکستن چربی به این طریق بسیار خطرناک است زیرا چربی که مثلا در حفره شکمی وجود دارد آسیبی به سایر نقاط بدن نمی‌زند اما اگر همین چربی آزاد شود و وارد سیستم خون یا عروق شود و در آنجا بنشیند بسیار خطرناک است.» این متخصص تغذیه تاکید می‌کند: «اگر توجه کرده باشید همه کسانی که این روش‌ها یا داروهای کاهش لاغری را تبلیغ می‌کنند در کنار آن رژیم غذایی و ورزش را هم توصیه می‌کنند که این خود نشان‌دهنده این است که این روش‌ها به-تنهایی موثر نیست.» او همچنین نسبت به استفاده از مکمل‌ها در رژیم‌های غذایی هشدار می‌دهد: «برخی از دکترهای تغذیه به دکتر «آبگوشتی» معروف هستند. این افراد به بیمار چاق خود توصیه می‌کنند که روزی سه وعده و به جای هر چیز دیگری آبگوشت بپزد و گوشت و نخود آن را بخورد. چنین رژیم‌های تک‌بعدی باعث می‌شود که بدن مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نکند. به همین دلیل در کنار این رژیم مکمل‌های غذایی تجویز می‌شود بدون اینکه حتی بدانند جذب این مکمل چه مقدار است؟ نیاز بدن را مرتفع می‌کند یا نه؟ مکمل با بدن شخص سازگاری دارد یا نه؟» سهرابی همچنین درباره داروی پزشکان علفی و گیاهی می گوید: «طب سنتی ما داروهایی را تجویز می‌کند مثل چای سبز، آب کرفس، سرکه سیب و... که این دارو‌ها بر متابولیسم بدن اثر دارند و اشت‌ها را کم می‌کنند و در نتیجه در درازمدت باعث کاهش مقداری از وزن بدن می‌شوند اما نباید فراموش کرد که هیچ کدام از این مواد به‌تنهایی منجر به کاهش وزن نمی‌شوند بلکه در کنار رژیم غذایی مناسب و ورزش می‌توان از آن‌ها نیز استفاده کرد.» او درباره داروهای تثبیت‌کننده لاغری هشدار می دهد: «وجود چنین دارویی صددرصد تبلیغات است. چنین دارویی که پس از لاغر شدن بتواند شما را لاغر نگه دارد در ژنیک دارو‌ها وجود ندارد و وزارت بهداشت هم تاکنون چنین داروهایی را تایید نکرده است. ثابت نگه داشتن وزن بدن بعد از لاغر شدن تنها در گرو تغییر سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی مناسب و بیشتر کردن فعالبت بدنی است.»