سرویس فرهنگی «فردا»: مجید شیردستیان-
فصل هشت سریال 24 به مانند دیگر فصل های گذشته، با به تصویرکشیدن تهدید ها و فرصت ها، ایالت متحده آمریکا را در مواجه با چالش های گوناگون قرار داده است و طبق سنوات فصول گذشته "جک باور" به عنوان شخصیت محوری داستان، به مقابله با تهدیدات بر می آید.
داستان این فصل مربوط به جریان صلح و مذاکرات هسته ای بین ایالت متحده آمریکا و جمهوری اسلامی کامستان یا همان است؛ جمهوری ای خیالی که به صورتی کاملا اتفاقی المان های از برای تطابق با جمهوری اسلامی ایران را به یدک می کشد. جمهوری اسلامی ایرانی که هر چند در سریال به شکل مستقیم به آن اشاره نمی شود اما از دیالوگ های رد و بدل شده و اِلمان های موجود در فیلم به خوبی می‌توان آن را مشاهده کرد، که در ادامه به آن اشاره می شود.
رئیس جمهور کشور کامستان شخصی به نام "عمر حسن" است که در فیلم از وی رئیس جمهور حسن نام برده می شود.
رییس جمهور حسن طی سفر خود به نیویورک جهت سخنرانی در سازمان ملل متحد، قصد انعقاد قرار داد صلح هسته ای بین جمهور اسلامی کامستان و ایالات متحده امریکا را دارد.
نقش داشتن کشور خیالی جمهوری اسلامی کامستان در این سریال که به جای جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است و همچنین مذاکرات مستقیم هسته ای رئیس جمهور حسن با رئیس جمهور آمریکا، "الیسون تیلور" که یکی از چالشی ترین مباحث مطرح و همیشگی ما بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا است، این فصل را از حساسیت بیشتری برخوردار کرده است.
فصل هشتم مجموعه تلویزیونی ۲۴ که با نام روز هشتم شناخته می‌شود در ۱۷ ژانویه ی سال ۲۰۱۰ میلادی آغاز و در ۲۴ می همان سال پایان یافت؛ فصلی که به دلیل ارتباط با موضوع انرژی هسته ای جمهوری اسلامی کامستان (بخوانید جمهوری اسلامی ایران) در نسبت با فصل های دیگر از تمایز و اهمیت ویژه¬ای برخوردار است و آغاز آن دقیقا 18 ماه پس از اتفاقات فصل هفت، در "نیویورک سیتی" است.
در این فصل " جک باور" اسطوره ضد تروریسم آمریکا بازنشسته شده و زندگی جدیدی را به همراه دختر، داماد و نوه‌اش "تری" آغاز کرده‌است؛ به موازی این وضعیت زندگی خصوصی جک، موضوع مذاکرات هسته ای بین جمهوری اسلامی کامستان و آمریکا در حال انجام شدن است، اما تروریست‌ها که عوامل داخلی جمهوری اسلامی کامستان می باشند، قصد دارند تا با ترور رئیس جمهور حسن جلوی این کار را بگیرند، هر چند در ابتدا موفق به انجام آن نمی شوند.
در ابتدا ماموران CTU به زنی روزنامه نگار که با رئیس جمهور کامستان رابطه دارد شک کرده، اما پس از مدتی به اشتباه خود پی برده و بر خلاف تصور همگان، تروریست اصلی "فرهاد" (Farhad Hassan) شناسایی می‌شود."فرهاد" که برادر رئیس جمهور حسن است برای بر هم زدن مذاکرات بین دو کشور کامستان و آمریکا در حال معامله با یک گروه مافیای روسی جهت خرید تجهیزات ساخت بمب اتم می‌باشد.
به موازی این امر جک باور و همکارش رنه واکر با انجام عملیاتی سعی دارند تا با نفوذ در برخی از باندهای خلاف کار روس به مافیای اصلی دست پیدا نموده و فرهاد را دستگیر نمایند. علیرغم آنکه عملیات آنها موفقیت آمیز انجام می شود، اما سلاح هسته به عنوان ابزار تهدید برای بر هم زدن معاهده هسته ای بین جمهوری کامستان و امریکا به دست تروریست های کامستانی رسیده است. تروریست ها برای منفجر نکردن بمب اتم در خاک آمریکا، خواهان تحویل دادن پرزیدنت حسن می باشند، اما دولت آمریکا با این پیشنهاد مخالفت و خود را برای انفجار بمب هسته‌ای آماده میکند؛ با این وجود رئیس جمهور حسن برای جلوگیری از انفجار اتمی خود را تحویل تروریست‌های هموطن خود می دهد. بعد از این اتفاقات جک باور نیز با فرماندهی عملیاتی در پی نجات رئیس جمهور حسن می باشد، اما عدم موفقیت وی در نجات رئیس جمهور کامستان منجر به کشته شدن رئیس جمهور حسن توسط فردی به نام "سمیر مهران" (Samir Mehran) می-شود.
در ادامه این اتفاقات "رنه واکر"، همکار و همیار " جک باور" اسطوره نیز توسط تروریست ها کشته می‌شود.
جک که تعلق خاطر خاصی به "رنه واکر"داشته، با ادامه تحقیقات خود متوجه می شود که در پس پرده اتفاقات روی داده، دولت روسیه و در رأس آن رئیس‌جمهور روسیه، "پرزیدنت سواروف" (President Yuri Suvarov) می‌باشد.
روسیه به علت مخالفت با این پیمان و احساس خطر از چنین رویدادی، با کمک تروریست‌ها، سعی در جلوگیری از امضای این صلح نامه را داشته است. جک که از کشته شدن رنه واکر ناراحت است تمام عاملان این اتفاقات از جمله وزیر امور خارجه روسیه را می‌کشد، وی حتی موقعیت کشتن "رئیس جمهور سواروف" را دارد که جلوی او گرفته می شود ؛ چرا که در صورت چنین اتفاقی بین دو کشور روسیه و امریکا جنگ رخ خواهد داد.
در آخر نیز قرارداد منعقد نمی‌شود و "جک قهرمان" طبق معمول دستگیر، و طبق معمول شخص رییس جمهور آمریکا "الیسون تیلور" (Allison Taylor) تصمیم می‌گیرد جک را آزاد کند و خود و عواملی را که در این قتل ها دست داشته اند را معرفی میکند.
کارگردان اصلی این فصل "برد ترنر" می‌باشد. کارگردان کانادایی الاصل که ۳۸ اپیزود از سریال ۲۴ (از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ میلادی) کارگردانی کرده و به این ترتیب کارگردانی و ساخت بیشتر قسمت های این سریال را بر عهده داشته و از این رو عمده شهرت خود را به دلیل ساخت این سریال کسب کرده است.
از دیگر کارهای او می‌توان به دو قسمت پایانی سریال فرار از زندان (۲۰۰۹ میلادی) و سریال نیکیتای افسونگر (۲۰۰۱-۱۹۹۸ میلادی) اشاره نمود. همچنین نگارش فیلمنامه این فصل به مانند دیگر فصل¬های سریال بر عهده "رابرت کوچران" و "جول سارنو" بوده است.
اما همانگونه که گذشت فصل 8 سریال 24 حول شخصیت رییس جمهور کشور فرضی کامستان به پیش می رود. رییس جمهور کشوری که خواستار تجدید روابط خود با امریکا و ایجاد تعامل و توافق هسته ای با ایالات متحده می باشد.
نگاهی به جمهوری اسلامی کامستان و رئیس جمهور حسن:
بدون شک مقصود از جمهوری اسلامی کامستان در این فصل جمهوری اسلامی ایران می باشد، گزاره های مطرح از قرابت جمهوری اسلامی کامستان با جمهوری اسلامی ایران به قدری واضح و روشن است، که در نگاه اول هر مخاطبی آن را متوجه می شود؛ به طور مثال می¬توان به گزارش شور انگیز و هیجانی خبرنگاران خارجی از ملاقات دو رئیس جمهور و صحبت در باره کنفرانس خبری رئیس جمهور حسن و تیلور درباره مسئله هسته ای کامستان اشاره نمود؛ گزارش که در آن خبرنگار به وضوح به موقعیت جغرافیای جمهوری اسلامی ایران اشاره می¬کند:
«یکی از مسئولین کاخ سفید اعلام کرده است رئیس جمهور تیلور و حسن یک کنفرانس خبری تا یک ساعت دیگر برگزار می کنند؛ به احتمال زیاد رئیس جمهور حسن در این کنفرانس در باره¬ی برنامه هسته¬ای کشورش صحبت می کند؛ رئیس جمهور حسن اعلام کرده حتما راجع به این موفقیت تاریخی و دستاورد های جدید کشورش و ملت¬های خاورمیانه بحث هایی خواهد کرد» به وضوح خبرنگار از جمهوری اسلامی ایران صحبت کرده و با به کار بردن عباراتی نظیر خاورمیانه، موفقیت تاریخ، بر این موضوع تاکید کرده است و یا در سکانس بعدی سریال مذاکرات رئیس جمهور تیلور و حسن و دیالوگ های رد و بدل شده مهر تایید دیگری بر این مسئله است؛ تیلور و حسن در مذاکرات هسته ای مطرح می کنند:
دیالوگ های رد و بدل شده بین دو رئیس جمهور در ارتباط با مسئله هسته ای درجهان امروز به چنین سبک و سیاقی تنها در باره جمهوری اسلامی ایران مطرح است. و تنها جمهوری اسلامی که در گیر پرونده هسته ای می باشد جمهوری اسلامی ایران است. حتی در عکس منتشر شده در ارتباط با این فصل پرچم ایران به شکل کاملا کوچک و زیرکانه ای در پشت عکس رئیس جمهور کامستان(ایران) پنهان شده است.
در مجموع دشمنی ایالت متحده آمریکا با انقلاب اسلامی ایران، بلاخص در دهه اخیر بر کسی پوشیده نیست؛ اما آمریکا همیشه با زدن نقاب دیپلماسی و ایجاد ظاهری فریبنده از خود در میان جهانیان همیشه خود را آماده مذاکره و خواهان حل و فصل مشکلات جهانی دانسته است کشوری که خود و همپیمانانش بیش از چندین هزار بمب اتمی در انبار های خود ذخیره کرده اند خواهان نابودی سلاح های اتمی دیگر کشور ها می باشند.
آمریکا همیشه با ایجاد فضای رسانه ای و در راس قرار دادن این موضوع به عنوان خطری جهانی چنان القا می کند که جمهوری اسلامی ایران در پی ساخت سلاح هسته ای است حال آنکه مراکز مطالعات استراتژیک آمریکا و همچنین شانزده نهاد امنیتی خود به خوبی می‌دانند اساسا در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران بمب اتم هیچ جایگاهی ندارد اما آن ها به دلیل فرعونیت ذاتی خود هیچ گاه به شکل رسمی به این مسئله اعتراف نکرده اند.
اما در سریال 24 آمریکایی ها با تصویر کشیدن رویا ی مذاکره مستقیم با رئیس جمهور حسن بخشی از اندیشه خود در این ارتباط را نمایان کردند، همان طور که ذکر شد در دیالوگ رد بدل شده بین دو رئیس جمهور عدم ساخت بمب از سوی رئیس جمهور اسلامی مطرح شد امری که اساسا جمهوری اسلامی ایران در پی آن نیست اما نکته قابل توجه دراین باره تصویر ارائه شده از رئیس جمهور و همراه اصلی او فرهاد می‌باشد.
رئیس جمهور حسنِ به تصویر کشیده شده در این سریال از دیدگاه آمریکایی ها رئیس جمهوری ایده آل می‌باشد. چهره ارائه شده از این رئیس جمهور حسن در اذهان مخاطبان مثبت می‌باشد و وی جز کاراکتر های خوب فیلم محسبوب می شود، وی در مذاکرات در مقابل تندروی های برادرش که اتفاقا نفوذی دولت کامستان است می ایستد و حتی در انتها جان خود را برای ایجاد امنیت جهانی فدا می کند.
ز دیگر ویژگیها رئیس جمهور حسن که در دیالوگ رئیس جمهور آمریکا با وزیرش عیان می‌شود، عدم حمایت رئیس جمهور حسن از تروریست ها است؛ به طوری که رئیس جمهور آمریکا یکی از دلایل خود برای کنار آمدن با رئیس جمهور حسن را این موضوع مطرح میکند.
دیالوگ بیان شده حاکی از آن است که روسای جمهور قبل از رئیس جمهور حسن از تروریست ها حمایت کردهاند که با توجه به عقبه این جمله می‌توان آن را در نسبت با اتهام آمریکایی ها در حمایت ایران از طالبان و یا در بُعد وقیحانه آن، حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب الله لبنان دانست؛ امری که سال ها مورد اتهام واهی آمریکایی ها بوده است.
البته رئیس جمهور حسن در این سریال به طور ویژهای مورد تمسخر وزیر آمریکا قرار گرفته و جناب وزیر با تحقیر رئیس جمهور حسن را قبل
از به دست آودن پست ریاست جمهوری تنها یک یخچال فروش معرفی می کند؛
گذشته از تمام نکات ذکر شده رئیس جمهور حسن را باید رئیس جمهور خوب از دیدگاه آمریکایی ها معرفی کرد چرا که از داخل حکومت افرادی نظیر فرهاد اقدام به مخالفت با نظرات او نموده و به عنوان یکی از اصلی ترین همراهان او به مخالفت با تصمیمات رئیس جمهور حسن بر می آید و این نشان دهنده آن است که اپوزسیون داخلی مخالفت زیادی با وی دارد.
سازندگان 24 با زیرکی مسئله اقتصادی را مطرح کرده و یکی از عوامل پذیرفتن عدم ساخت سلاح هسته البته به گفته خودشان را دریافت وام می‌دانند، موضوعی که می¬توان آن را با تحریم های جمهوری اسلامی ایران و دلایل وجودی آن برای فشار بر تعلیق انرژی هسته ای دانست.
در یکی از دیالوگ های قسمت اول فرهاد این صلح نامه را خلاف مصالح کشور می‌داند و رییس جمهور حسن در جواب او می گوید:
«ما تنها سلاح هسته ای را نخواهیم داشت رئیس جمهور تیلور می خواهد لایحه ای اقتصادی را قبول کند که در ازای آن میلیارد ها دلار به ما مساعدت می شود»
نکته بسیار مهم دیگری که در ارتباط با رئیس جمهور حسن می‌توان مورد بررسی قرار داد عدم رابطه بین او و همسرش است که در دیالوگ بین فرهاد و رئیس جمهور حسن این موضوع مطرح می‌شود؛ رئیس جمهور حسن در صحبت هایش به فرهاد می گوید:«دالیا مدت ها است که همسر من نیست»
دیالوگ مطرح شده به خوبی نشان می دهد رئیس جمهور حسن تنها برای حفظ اصول دیپلماسی دالیا را همراه خود آورده است ولی در واقعیت روابط سرد بین آن دو وجود دارد، از سوی دیگر ابراز علاقه غیر مستقیم رئیس جمهور حسن به خبرنگار آمریکایی سوای دیگر رابطه عاطفی او می‌باشد.
حال اگر در سینمای استراتژیک زن را نماد سرزمین بدانیم عدم رابطه حسن با همسرش را می توان سردی رابطه رئیس جمهور حسن با جمهوری کامستان دانست و از سوی دیگر ابراز علاقه وی به زن آمریکایی علاقه او به تمدن غرب و ایالت متحده آمریکا است.
سازندگان 24 با به تصویر کشیدن این موضوع بار دیگر یکی از خواسته ها و آرزو های همیشگی ایالات متحده آمریکا را مطرح کرده اند و به این جهت است که در اواسط این فصل رئیس جمهور حسن توسط عوامل داخلی و با کمک دولت روسیه کشته می‌شود، چرا که دیگر او در سرزمین خود جایی ندارد و بعد از ابراز علاقه به سرزمین دیگری، توسط اپوزسیون داخلی کشته می شود، نکته ای که عوامل ساخت سریال، به زیبایی آن را در فیلم گنجانده اند.
تیپولوژی رئیس جمهور حسن نیز قابل تامل است و علیرغم آنکه وی نماینده جمهوری اسلامی کامستان است، اما هیچ گونه قرابت ظاهری با نماینده یک جمهوری اسلامی ندارد، بلکه تیپ و شخصیت رفتاری او کاملا در پارادایم فکری غرب است؛ حال آنکه همسر جدا شده او به عنوان زن همراه رئیس جمهور اسلامی حداقل بخشی از ظاهر اسلامی را حفظ کرده است.
در مجموع فصل هشت سریال 24 را می¬توان به صورت کاملا مستقیم مربوط به جمهوری اسلامی ایران دانست، رئیس جمهوری که بعد از به قدرت رسیدن به مذاکره مستقیم با رئیس جمهور آمریکا روی آورده است، اما به دلایلی مخالفان داخلی با همکاری روسیه که در دنیای واقعی نقش مهمی در موضوع هسته ای جمهوری اسلامی ایران داشته است دست به قتل رئیس جمهور حسن می زنند.
به این ترتیب باید تاکید کرد که این سریال افکار عمومی جهانیان برای جا افتادن ایده های امریکا در خصوص ایران مهیا می سازد. پرسش منطقی این است که ما در ایران برای مقابله با این استراتژی نرم چه کرده ایم؟
دیدگاه تان را بنویسید