در مدیریت بحران باید فرهنگسازی اولویت‌مان باشد/ حوادث رانندگی بیش از زلزله تلفات می دهد
شهردار تهران با اشاره به آمار حوادث رانندگی گفت: تلفاتی که از حوادث رانندگی در کشور می بینیم غیرقابل قبول و غیرقابل تحمل است. البته باید از نیروی انتظامی و مردم نیز تشکر کنیم که در دهه اخیر جلوی رشد حوادث رانندگی گرفته شده و سیر صعودی حادثه تلخ تصادفات کنترل شده است، اما با این وجود هر دو سال به اندازه یک زلزله بم مردم را در تصادفات از دست می دهیم. همچنین در 10 سال گذشته بیش از 220 هزار کشته و بالغ بر دو میلیون نفر آسیب دیده جدی از تصادفات داشتیم.
سرویس سیاسی «فردا»؛ شهردار تهران در اختتامیه جشنواره شهر آماده بحث مدیریت بحران را یک ضرورت اجتناب ناپذیر عنوان کرد و ابراز داشت: کشور ما در حوادث طبیعی و مخصوصا زلزله، یک کشور حادثه خیز است. توقع می رود همه ما از مدیران، مردم و اندیشمندان در بررسی، تحقیق، مستند سازی، آموزش، اختراع و به کار گیری تجهیزات و امکانات مناسب برای مقابله با این حادثه بزرگ طبیعی به میدان بیاییم.
محمدباقر قالیباف، شب گذشته طی سخنانی در این مراسم که در محل سالن همایش های برج میلاد تهران برگزار شد، ضمن تسلیت درگذشت آیت الله مهدوی کنی، گفت: ایشان از چهره های مجاهد، صدیق و همراه امام (ره) در قبل و بعد از انقلاب و همچنین از روحانیون برجسته انقلاب اسلامی و خدمتگزار به مردم بودند. شهردار تهران در ادامه با تاکید بر ضرورت فرهنگسازی، آموزش و توجه رسانه ها به مدیریت بحران، عنوان کرد: مردم باید با بحث حوادث طبیعی آشنا شوند تا در روز حادثه دچار مشکلات نشوند، چرا که ممکن است اتفاقاتی بیفتد که یک بحران خود آن ها را زمین گیر کند. به گفته قالیباف مدیریت بحران تنها برای
حوادث طبیعی نیست بلکه بسیاری از حوادث دیگری نیز وجود دارد که به نظر می رسد باید برای آن ها چاره اندیشی کنیم. وی با اشاره به آمار حوادث رانندگی گفت: تلفاتی که از حوادث رانندگی در کشور می بینیم غیرقابل قبول و غیرقابل تحمل است. البته باید از نیروی انتظامی و مردم نیز تشکر کنیم که در دهه اخیر جلوی رشد حوادث رانندگی گرفته شده و سیر صعودی حادثه تلخ تصادفات کنترل شده است، اما با این وجود هر دو سال به اندازه یک زلزله بم مردم را در تصادفات از دست می دهیم. همچنین در 10 سال گذشته بیش از 220 هزار کشته و بالغ بر دو میلیون نفر آسیب دیده جدی از تصادفات داشتیم. شهردار تهران با بیان اینکه وقتی از شهر بادوام و مقابله با حوادث سخن می گوییم، باید به حوادث غیرطبیعی نیز توجه کنیم، گفت: در هر زمستان شاهد هستیم بحث مربوط به مرگ خاموش مطرح می شود. چقدر از مردم در خانه ها و اتاق ها جان خود را از دست می دهند و یا دچار عوارضی می شوند که بر اثر گازگرفتگی پیش می آید و تا آخر عمر دچار مشکلات جسمی و مغزی می شوند؟ وی یادآور شد: نوع فرماندهی و اداره حادثه در مدیریت بحران باید منجر به کاهش آسیب ها و تلفات شود و برای یک حادثه بازنگری کنیم.
در آتش سوزی هایی که اتفاق می افتد، شاهد حضور عزیزان سازمان آتش نشانی در صحنه هستیم. البته باید از آتش نشانان عزیز تشکر کنم چرا که با بررسی آمار شاهد هستیم در سال های اخیر متاسفانه آمار آتش سوزی ها افزایش پیدا کرده است اما با این وجود افرادی که جان خود را از دست داده و یا دچار صدمات شده اند، کاهش پیدا کرده است؛ به نحوی که بیش از نیمی از صدمات در آتش سوزی ها تقلیل پیدا کرده است. در اینجا نقش مدیریت و فرماندهی در بحران مطرح است. محمدباقرقالیباف ادامه داد: بعضی حوادث اتفاق می افتد که ما دقت نمی کنیم و ممکن است تلفات غیر قابل قبولی بدهیم اما این حوادث باید خارج از فضاهای سیاسی مورد بررسی و کار کارشناسی دقیق قرار گیرد تا کسانی که کار مدیریت بحران را انجام می دهند، این حوادث را بازنگری کرده و آموزش دهند و کاری کنیم که در حوادث بعدی این اتفاق نیفتد. شهردار تهران خاطرنشان ساخت: بعضی وقت ها حادثه ای اتفاق می افتد و ضعف هایی برای حل این حادثه در بحران وجود دارد، اما به لطف خدا کسی در این حادثه آسیبی نمی بیند و جان کسی از دست نمی رود. این در حالی است که اگر جزو لطف خدا بود، براساس هر اتفاق دیگری باید این حادثه بسیار
تلخ می شد. در این شرایط وقتی ارزیابی می کنیم، شاهد هستیم در حوزه رسیدگی به این بحران و همچنین در اقدامات اولیه و ضربتی بسیار بد عمل می کنیم، اما به دلیل اینکه حادثه به گونه ای بوده است که به لطف خدا کسی آسیب ندیده، اصلا به ضعف ها توجه نمی شود. وی با ذکر نمونه ای از ضرورت توجه به مدیریت در بحران، ابراز داشت: چند سال قبل هواپیمای فوکر 100 در اصفهان، قبل از رسیدن به باند در هنگام فرود دچار مشکل شد و روی زمین فرود داشت. لطف خدا بود که این هواپیما غیر از باند، بر روی زمین نشست و کسی دچار آسیب نشد. اما سوال اینجا است که نیروهای امدادی در مقابل این حادثه چه عکس العملی نشان دادند؟ اولین نیروها چه زمانی برای کمک آمدند و چگونه این محل را پیدا کردند؟ اگر لطف خدا شامل حال ما شده و کسی در آنجا آسیب ندیده است اما چه زمانی به محل حادثه رسیدیم؟ از 100 نفر مسافر این هواپیما، 50 نفر آن ها آسیب جدی دیده بودند و اگر با تاخیر رسیده بودیم این افراد جان خود را از دست داده بودند، در این شرایط چه پاسخی داشتیم؟ محمدباقرقالیباف گفت: حتی در حوادثی که به لطف خدا برای ما آسیبی ندارد باید دقت کنیم چرا که این حوادث تجربیات بسیار
گرانبهایی است که بی توجهی به این تجربیات گناه نابخشودنی است. شهردار تهران در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت فرهنگسازی و آموزش مردم تاکید کرد و گفت: مردم باید در مواقع بحران همراهی و دقت کنند و به فرامینی که داده می شود گوش کنند. در اتفاقی که اخیرا در مترو تهران رخ داد، این اتفاق در همه متروهای دنیا طبیعی است و قطار به هر دلیل فنی در تونل متوقف می شود. این قطار می توانست در کمتر از پنج دقیقه ادامه مسیر دهد و به ایستگاه برسد اما در همین فاصله زمانی به دلیل ضعف آموزش، اطلاع رسانی و مدیریت در صحنه، تعدادی از شهروندان در مترو را باز می کنند، شیشه مترو را می شکنند و از مترو بیرون می آیند. به دلیل اینکه همه مسیر با دوربین کنترل می شود، خوشبختانه مدیران به سرعت برق های ریل را قطع می کنند چرا که اگر این اقدام صورت نمی گرفت با برق فشار قوی که در ریل وجود دارد، ممکن بود خطر جانی برای همه آن افراد پیش بیاید، اما حالا برق قطع شده و امکان حرکت قطار وجود ندارد. همچنین این امکان وجود ندارد که قطار بعدی از راه رسیده و به قطار در ریل مانده کمک کند. از این رو به خاطر حرکت افراد در تونل کاری که می توانست در کمتر از پنج
دقیقه مدیریت شود، 30 دقیقه زمان می برد. حتی ممکن بود این موضوع نقص فنی نبود و آتش سوزی اتفاق می افتاد اما ما باید قطار را به سرعت به ایستگاه منتقل می کردیم. اینجا نقش آموزش مطرح است. وی با بیان اینکه مدیریت بحران باید در آموزش خود دائما برای نقاطی که امکان خطر وجود دارد، اقدام کند، اظهار داشت: در حادثه سیلی که آب به ایستگاه مترو رسید، اوج هماهنگی بین مدیریت بحران و مردم اتفاق افتاد. در عین اینکه سیل به سرعت در حال حرکت بود و واگن ها در خط بودند، باید واگن ها تخلیه می شدند، قطار ها می ایستادند و برق قطع می شد. اما در نهایت هماهنگی، تصمیم گیری به موقع، توجه مردم به پیام ها و همراهی آن ها در مدت کمتر از سه دقیقه باعث شد تا چهار قطار به مقصد خودشان برسند، همه مسافران پیاده شوند و هیچ کس آسیبی نبیند. همچنین درست در لحظات اولی که سیل به آن نقطه رسید، همه چیز پیش بینی شده بود به نحوی که دیگر مردم در ایستگاه نبودند، هیچ قطاری در مسیر قرار نداشت و هیچ کس به دلیل عجله در تخلیه دچار حادثه نشد. این موضوع به دلیل لطف خدا، درایت، مدیریت، عکس العمل بجا، توجه و همراهی خوب مردم عزیز ما است. شهردار تهران تاکید کرد: به نظر
می رسد مدیریت بحران همین تجربه هایی است که ما داریم. از این رو باید این تجربیات را مجددا باز آموزی و پیاده سازی کرده و این موارد را در رسانه ها منعکس کنند. روزانه چندین میلیون نفر از مترو استفاده می کنند، اما وقتی مردم با این حوادث آشنایی پیدا کنند هیچ کس احساس نگرانی نمی کند و مردم و مدیران بر اساس دستور العملی کار خود را انجام می دهند. شهردار تهران همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه تجربه مردم و مدیران در مقابل زلزله تجربه زیادی نیست، تصریح کرد: در مدت عمرم سه زلزله بزرگ طبس، رودبار و بم را تجربه کردم و شرایط به گونه ای بود که جزو اولین نفرات خارج از محل زلزله، به محل حادثه رسیدیم. وی با ذکر خاطره ای از مدیریت بحران در زلزله بم، گفت: هنگامی که زلزله بم اتفاق افتاد، بنده توفیق خدمت در نیروی انتظامی را داشتم و جزو اولین نفراتی بودم که حتی زودتر از مرکز استان مطلع شدم که در بم زلزله اتفاق افتاده است. وقتی قرار شد اولین امکانات از فرودگاه تهران به سمت بم حرکت کند همه تلاش می کردند که نیرو و تجهیزات بفرستند اما به دلیل اینکه بنده سابقه هوایی هم داشتم، تجربه من در رودبار نشان می داد که این
چیزی که آن ها می خواهند بفرستند اصلا اولویت اول بم نیست. از این رو به دوستان گفتم تنها این امکانات را بفرستید و خاطرم هست اگر آن پیش بینی و تشخیص صورت نمی گرفت، به طور قطع در غروب روز اول حجم بالایی از مجروحان که به فرودگاه منتقل شده بودند دچار مشکل می شدند. شهردار تهران در ادامه تاکید کرد: ما باید از تجربه دنیا و اتفاقاتی که در کشور خودمان افتاده است استفاده کنیم و تجربیات را برای آموزش از رسانه ملی، مطبوعات، کتب مختلف و حتی به عنوان نقل خاطره در همه محلات، خانه ها و شهرهای حادثه خیز به کار بگیریم. در عین اینکه حتما باید بسیاری از زیرساخت ها آماده شود و به پیشگیری نیز توجه کنیم. وی در بخش پایانی اظهارات خود تصریح کرد: مهم این است که با این جشنواره ها و تداوم آن در طول سال، به موضوع ایمنی در شهرها مخصوصا در شهر بزرگ تهران توجه کنیم؛ چرا که در این شهر هم حوادث طبیعی مثل زلزله و سیل را داریم و هم حوادث غیر طبیعی در کمین است. به نحوی که لوله های بزرگ گاز و سوخت، دکل های فشار قوی، تونل ها و پل های بزرگی در این شهر وجود دارد و همه این موارد حاکی از آن است که باید به موضوع ایمنی در شهر توجه کنیم . قالیباف با
تاکید بر این نکته که در جشنواره شهر آماده باید اولویت را به فرهنگسازی اختصاص داد، اظهار کرد: توجه به زیرساخت ها کاری است که ما مدیران باید به آن توجه داشته باشیم اما مردم باید به طور دقیق به فرهنگسازی دقت کنند. البته که فرماندهی در این عرصه هم بسیار مهم است، همین طور که بحث مربوط به وجود یک سیستم پایش اهمیت دارد.
محمدباقر قالیباف، شب گذشته طی سخنانی در این مراسم که در محل سالن همایش های برج میلاد تهران برگزار شد، ضمن تسلیت درگذشت آیت الله مهدوی کنی، گفت: ایشان از چهره های مجاهد، صدیق و همراه امام (ره) در قبل و بعد از انقلاب و همچنین از روحانیون برجسته انقلاب اسلامی و خدمتگزار به مردم بودند. شهردار تهران در ادامه با تاکید بر ضرورت فرهنگسازی، آموزش و توجه رسانه ها به مدیریت بحران، عنوان کرد: مردم باید با بحث حوادث طبیعی آشنا شوند تا در روز حادثه دچار مشکلات نشوند، چرا که ممکن است اتفاقاتی بیفتد که یک بحران خود آن ها را زمین گیر کند. به گفته قالیباف مدیریت بحران تنها برای
حوادث طبیعی نیست بلکه بسیاری از حوادث دیگری نیز وجود دارد که به نظر می رسد باید برای آن ها چاره اندیشی کنیم. وی با اشاره به آمار حوادث رانندگی گفت: تلفاتی که از حوادث رانندگی در کشور می بینیم غیرقابل قبول و غیرقابل تحمل است. البته باید از نیروی انتظامی و مردم نیز تشکر کنیم که در دهه اخیر جلوی رشد حوادث رانندگی گرفته شده و سیر صعودی حادثه تلخ تصادفات کنترل شده است، اما با این وجود هر دو سال به اندازه یک زلزله بم مردم را در تصادفات از دست می دهیم. همچنین در 10 سال گذشته بیش از 220 هزار کشته و بالغ بر دو میلیون نفر آسیب دیده جدی از تصادفات داشتیم. شهردار تهران با بیان اینکه وقتی از شهر بادوام و مقابله با حوادث سخن می گوییم، باید به حوادث غیرطبیعی نیز توجه کنیم، گفت: در هر زمستان شاهد هستیم بحث مربوط به مرگ خاموش مطرح می شود. چقدر از مردم در خانه ها و اتاق ها جان خود را از دست می دهند و یا دچار عوارضی می شوند که بر اثر گازگرفتگی پیش می آید و تا آخر عمر دچار مشکلات جسمی و مغزی می شوند؟ وی یادآور شد: نوع فرماندهی و اداره حادثه در مدیریت بحران باید منجر به کاهش آسیب ها و تلفات شود و برای یک حادثه بازنگری کنیم.
در آتش سوزی هایی که اتفاق می افتد، شاهد حضور عزیزان سازمان آتش نشانی در صحنه هستیم. البته باید از آتش نشانان عزیز تشکر کنم چرا که با بررسی آمار شاهد هستیم در سال های اخیر متاسفانه آمار آتش سوزی ها افزایش پیدا کرده است اما با این وجود افرادی که جان خود را از دست داده و یا دچار صدمات شده اند، کاهش پیدا کرده است؛ به نحوی که بیش از نیمی از صدمات در آتش سوزی ها تقلیل پیدا کرده است. در اینجا نقش مدیریت و فرماندهی در بحران مطرح است. محمدباقرقالیباف ادامه داد: بعضی حوادث اتفاق می افتد که ما دقت نمی کنیم و ممکن است تلفات غیر قابل قبولی بدهیم اما این حوادث باید خارج از فضاهای سیاسی مورد بررسی و کار کارشناسی دقیق قرار گیرد تا کسانی که کار مدیریت بحران را انجام می دهند، این حوادث را بازنگری کرده و آموزش دهند و کاری کنیم که در حوادث بعدی این اتفاق نیفتد. شهردار تهران خاطرنشان ساخت: بعضی وقت ها حادثه ای اتفاق می افتد و ضعف هایی برای حل این حادثه در بحران وجود دارد، اما به لطف خدا کسی در این حادثه آسیبی نمی بیند و جان کسی از دست نمی رود. این در حالی است که اگر جزو لطف خدا بود، براساس هر اتفاق دیگری باید این حادثه بسیار
تلخ می شد. در این شرایط وقتی ارزیابی می کنیم، شاهد هستیم در حوزه رسیدگی به این بحران و همچنین در اقدامات اولیه و ضربتی بسیار بد عمل می کنیم، اما به دلیل اینکه حادثه به گونه ای بوده است که به لطف خدا کسی آسیب ندیده، اصلا به ضعف ها توجه نمی شود. وی با ذکر نمونه ای از ضرورت توجه به مدیریت در بحران، ابراز داشت: چند سال قبل هواپیمای فوکر 100 در اصفهان، قبل از رسیدن به باند در هنگام فرود دچار مشکل شد و روی زمین فرود داشت. لطف خدا بود که این هواپیما غیر از باند، بر روی زمین نشست و کسی دچار آسیب نشد. اما سوال اینجا است که نیروهای امدادی در مقابل این حادثه چه عکس العملی نشان دادند؟ اولین نیروها چه زمانی برای کمک آمدند و چگونه این محل را پیدا کردند؟ اگر لطف خدا شامل حال ما شده و کسی در آنجا آسیب ندیده است اما چه زمانی به محل حادثه رسیدیم؟ از 100 نفر مسافر این هواپیما، 50 نفر آن ها آسیب جدی دیده بودند و اگر با تاخیر رسیده بودیم این افراد جان خود را از دست داده بودند، در این شرایط چه پاسخی داشتیم؟ محمدباقرقالیباف گفت: حتی در حوادثی که به لطف خدا برای ما آسیبی ندارد باید دقت کنیم چرا که این حوادث تجربیات بسیار
گرانبهایی است که بی توجهی به این تجربیات گناه نابخشودنی است. شهردار تهران در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت فرهنگسازی و آموزش مردم تاکید کرد و گفت: مردم باید در مواقع بحران همراهی و دقت کنند و به فرامینی که داده می شود گوش کنند. در اتفاقی که اخیرا در مترو تهران رخ داد، این اتفاق در همه متروهای دنیا طبیعی است و قطار به هر دلیل فنی در تونل متوقف می شود. این قطار می توانست در کمتر از پنج دقیقه ادامه مسیر دهد و به ایستگاه برسد اما در همین فاصله زمانی به دلیل ضعف آموزش، اطلاع رسانی و مدیریت در صحنه، تعدادی از شهروندان در مترو را باز می کنند، شیشه مترو را می شکنند و از مترو بیرون می آیند. به دلیل اینکه همه مسیر با دوربین کنترل می شود، خوشبختانه مدیران به سرعت برق های ریل را قطع می کنند چرا که اگر این اقدام صورت نمی گرفت با برق فشار قوی که در ریل وجود دارد، ممکن بود خطر جانی برای همه آن افراد پیش بیاید، اما حالا برق قطع شده و امکان حرکت قطار وجود ندارد. همچنین این امکان وجود ندارد که قطار بعدی از راه رسیده و به قطار در ریل مانده کمک کند. از این رو به خاطر حرکت افراد در تونل کاری که می توانست در کمتر از پنج
دقیقه مدیریت شود، 30 دقیقه زمان می برد. حتی ممکن بود این موضوع نقص فنی نبود و آتش سوزی اتفاق می افتاد اما ما باید قطار را به سرعت به ایستگاه منتقل می کردیم. اینجا نقش آموزش مطرح است. وی با بیان اینکه مدیریت بحران باید در آموزش خود دائما برای نقاطی که امکان خطر وجود دارد، اقدام کند، اظهار داشت: در حادثه سیلی که آب به ایستگاه مترو رسید، اوج هماهنگی بین مدیریت بحران و مردم اتفاق افتاد. در عین اینکه سیل به سرعت در حال حرکت بود و واگن ها در خط بودند، باید واگن ها تخلیه می شدند، قطار ها می ایستادند و برق قطع می شد. اما در نهایت هماهنگی، تصمیم گیری به موقع، توجه مردم به پیام ها و همراهی آن ها در مدت کمتر از سه دقیقه باعث شد تا چهار قطار به مقصد خودشان برسند، همه مسافران پیاده شوند و هیچ کس آسیبی نبیند. همچنین درست در لحظات اولی که سیل به آن نقطه رسید، همه چیز پیش بینی شده بود به نحوی که دیگر مردم در ایستگاه نبودند، هیچ قطاری در مسیر قرار نداشت و هیچ کس به دلیل عجله در تخلیه دچار حادثه نشد. این موضوع به دلیل لطف خدا، درایت، مدیریت، عکس العمل بجا، توجه و همراهی خوب مردم عزیز ما است. شهردار تهران تاکید کرد: به نظر
می رسد مدیریت بحران همین تجربه هایی است که ما داریم. از این رو باید این تجربیات را مجددا باز آموزی و پیاده سازی کرده و این موارد را در رسانه ها منعکس کنند. روزانه چندین میلیون نفر از مترو استفاده می کنند، اما وقتی مردم با این حوادث آشنایی پیدا کنند هیچ کس احساس نگرانی نمی کند و مردم و مدیران بر اساس دستور العملی کار خود را انجام می دهند. شهردار تهران همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه تجربه مردم و مدیران در مقابل زلزله تجربه زیادی نیست، تصریح کرد: در مدت عمرم سه زلزله بزرگ طبس، رودبار و بم را تجربه کردم و شرایط به گونه ای بود که جزو اولین نفرات خارج از محل زلزله، به محل حادثه رسیدیم. وی با ذکر خاطره ای از مدیریت بحران در زلزله بم، گفت: هنگامی که زلزله بم اتفاق افتاد، بنده توفیق خدمت در نیروی انتظامی را داشتم و جزو اولین نفراتی بودم که حتی زودتر از مرکز استان مطلع شدم که در بم زلزله اتفاق افتاده است. وقتی قرار شد اولین امکانات از فرودگاه تهران به سمت بم حرکت کند همه تلاش می کردند که نیرو و تجهیزات بفرستند اما به دلیل اینکه بنده سابقه هوایی هم داشتم، تجربه من در رودبار نشان می داد که این
چیزی که آن ها می خواهند بفرستند اصلا اولویت اول بم نیست. از این رو به دوستان گفتم تنها این امکانات را بفرستید و خاطرم هست اگر آن پیش بینی و تشخیص صورت نمی گرفت، به طور قطع در غروب روز اول حجم بالایی از مجروحان که به فرودگاه منتقل شده بودند دچار مشکل می شدند. شهردار تهران در ادامه تاکید کرد: ما باید از تجربه دنیا و اتفاقاتی که در کشور خودمان افتاده است استفاده کنیم و تجربیات را برای آموزش از رسانه ملی، مطبوعات، کتب مختلف و حتی به عنوان نقل خاطره در همه محلات، خانه ها و شهرهای حادثه خیز به کار بگیریم. در عین اینکه حتما باید بسیاری از زیرساخت ها آماده شود و به پیشگیری نیز توجه کنیم. وی در بخش پایانی اظهارات خود تصریح کرد: مهم این است که با این جشنواره ها و تداوم آن در طول سال، به موضوع ایمنی در شهرها مخصوصا در شهر بزرگ تهران توجه کنیم؛ چرا که در این شهر هم حوادث طبیعی مثل زلزله و سیل را داریم و هم حوادث غیر طبیعی در کمین است. به نحوی که لوله های بزرگ گاز و سوخت، دکل های فشار قوی، تونل ها و پل های بزرگی در این شهر وجود دارد و همه این موارد حاکی از آن است که باید به موضوع ایمنی در شهر توجه کنیم . قالیباف با
تاکید بر این نکته که در جشنواره شهر آماده باید اولویت را به فرهنگسازی اختصاص داد، اظهار کرد: توجه به زیرساخت ها کاری است که ما مدیران باید به آن توجه داشته باشیم اما مردم باید به طور دقیق به فرهنگسازی دقت کنند. البته که فرماندهی در این عرصه هم بسیار مهم است، همین طور که بحث مربوط به وجود یک سیستم پایش اهمیت دارد.
دیدگاه تان را بنویسید