3 موضوع کلیدی درباره مذاکرات نهایی سوم آذر / زمین بازی که مذاکرات هسته‌ای باید در آن انجام گیرد

سرویس سیاسی «فردا»؛ در خصوص مذاکرات هسته‌ای ایران در حال حاضر دو موضوع محوری مهم در فضای رسانه‌ای ایران و جهان مطرح است. اول اینکه غرب به دنبال تمدید مذاکرات است و ایران مخالف این موضوع است و از سوی دیگر مساله اساسی که مطرح است حول محور لغو تحریم‌هاست که در آن در زمینه لغو تدریجی و یا یکباره ان اختلاف نظر وجود دارد. خبرگزاری‌های خارجی طی هفته‌ گذشته در زمینه رضایت مقامات ایرانی جهت لغو گام به گام تحریم‌ها خبرپراکنی کردند. درشرایطی که این موضوع با واکنش منفی و صریح ایران همراه شد. در این باره مجید تخت روانچی، عضو ارشد تیم ایران در مذاکرات هسته‌ای با کشورهای ۱+۵ در پاسخ به ابهاماتی که رسانه‌های بیگانه بوجود آوردند، سه موضوع کلیدی را مطرح کرد. اول اینکه ایران به فکر تمدید مذاکرات نیست و این مساله را به سود مذاکرات نمی‌داند. دوم اینکه ایران رفع تحریم‌ها به صورته پله ای را نمی‌پذیرد و در نهایت کشورهای ۱+ ۵ بایستی خود را برای اتخاذ یک تصمیم سخت آماده سازند. اگر نگاهی به این سه مساله کلیدی در مذاکرات هسته‌ای ایران بیندازیم، شاهد طرح موضوعات جالب توجه‌ای در این مقوله‌ها خواهیم بود. سخن پراکنی و ایجاد ابهامات در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵ گرچه با هدف تحت تاثیر قرار دادن تصمیمات مقامات ایرانی انجام می گیرد اما در پس این موارد افکار عمومی ایران قرار دارند که همین خبرپراکنی‌ها باعث می شود آنان بر روی این موضوعات بیشتر متمرکز شوند و همین امر سبب می شود که مقامات دیپلماتیک کشورمان نیز با توجه به دغدغه افکار عمومی نسبت به این موارد با دقت و توجه بیشتری عمل کنند. از این رو این شبهه افکنی‌ها برای تحت تاثیرقرار دادن مذاکرات مردود و شکست خورده است. دست کم در زمینه تحریم‌ها خواست ایران مشخص است و ایران خواستار لغو تمامی تحریم‌هاست و از این جهت با توجه به عدم اعتماد به کشورهای غربی می‌توان اینگونه پیش بینی کرد که لغو تحریم‌ها به صورت گام به گام با چه دشوارهای و بعضا کارشکنی‌هایی روبرو خواهد شد. همچنین مساله اساسی که در زمینه تمدید مذاکرات مطرح است، موضوع کشیدن ترمز پیشرفت هسته‌ای ایران است. به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها در یک حرکت ‌برنامه‌ریزی شده در پس مذاکرات هسته‌ای سعی دارند که با محدود کردن فعالیت هسته‌ای ایران نسبت به کندتر کردن پیشرفت هسته‌ای ایران و از کار انداختن فناوری هسته‌ای کشورمان در بلند مدت اقدام کنند. از این جهت بعضا دیده می شود که مذاکرات با فرصت‌سوزی از سوی طرف غربی و با بازی موش و گربه از سوی آنان مواجه می شود و از این جهت شاهد اطناب مذاکرات هستیم. البته این سیاست غرب نیز با توجه به فعالیت ایران در زمینه هسته‌ای و پیشرفت‌هایی که در این زمینه در طول مذاکرات حاصل شده است، طرحی شکست خورده است. اما مقامات کشورمان نیز در این راستا باید با هوشیاری کامل در مذاکرات عمل کنند. از سوی دیگر سران کشورهای غربی از جمله آمریکایی‌ها همواره سعی دارند توافق هسته‌ای با ایران را تنها بر اساس منافع خود منعقد سازند؛ این درحالی است که به طور منطقی این کار غیر ممکن است. نظریه پردازان غربی نیز بر این موضوع تاکید دارند که چنین قراردادی به یک یاوه شبیه است و کاملا بی‌معناست. مقامات کشورمان نیز همواره بر این موضوع تاکید داشته‌اند که یک توافق جامع به برخورد منطقی و در نظر گرفتن مصالح طرفین بخصوص کشورمان باز می‌گردد و همواره نسبت به زیاده‌خواهی های غرب و آمریکا هشدار داده‌اند. از این جهت باید مسیر مذاکرات هسته‌ای در زمین خردورزی سیاسی صورت گیرد تا بتوان انتظار شکل گیری تحولات مثبتی در آن داشت. کارشناسان در این زمینه معتقدند که اگر مذاکرات در این جهت هدایت شود، به توافق نهایی مطلوب ختم خواهد شد زیرا شکست مذاکرات منافع هیچ یک از طرفین را تامین نخواهد کرد و جمهوری اسلامی ایران نیز در روند مذاکرات نشان دهده است که به دنبال حل مساله هسته‌ای است. البته در این زمینه ایران توانسته است تصویر مثبتی از خود در ذهن جامعه جهانی به نمایش بگذارد. به هر حال تعیین زمین بازی در راستای خردورزی سیاسی خود یکی از عوامل مهم و تعیین کننده روند مذاکرات است که بستر مناسب شکل گیری توافق نهایی مطلوب را آماده می‌سازد.