گزینه روی میز ایران چیست که اوباما نگران آن است؟/ مذاکرات شکست بخورد، ایران برگ برنده را رو می‌کند

گروه سیاسی فردا - به فاصله کمتر از 3 روز دو اظهار نظر نسبتا متفاوت از رئیس جمهور امریکا در باره برنامه هسته ای ایران منتشر شد که تجزیه و تحلیل آنها به خوبی نشان می دهد که هئیت حاکمه امریکا تا چه حد در قبال اتخاذ یک سیاست مناسب در قبال ایران ناتوان است. در حالی که تندروهای جمهوریخواه خواستار حداکثر فشار بر ایران از طریق اعمال تحریم های جدید هستند ، اوباما روز جمعه اعلام کرد که هرگونه تحریم جدید بر ضد ایران را قویا وتو خواهد کرد. وی به کنگره هشدار داد که طرح اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را وتو می کند چرا که چنین اقدامی می‌تواند ضمن ضربه زدن به مذاکرت هسته‌ای ایران، به شکل گیری یک تقابل نظامی منجر شود. سردرگمی واشنگتن سیاست کاخ سفید در قبال برنامه هسته ای ایران مدتهاست که از نبود استراتژی مشخص رنج می برد. واشنگتن اختیار چندانی از خود برای خاتمه دادن غائله هسته ای با ایران را ندارد. دیپلماتها می گویند در دور قبل مذاکرات که بنا بود مذاکرات در سوم آذر به نتیجه برسد همه چیز مهیای دست یابی به توافق بود و حتی امریکایی ها حاضر شده بودند توافق جامع را امضاء کنند اما ناگهان اتفاقات دیگری رخ داد که نشان داد واشنگتن از خود اختیار کافی برای به نتیجه رساندن مذاکرات ندارد. چندی قبل سایت المانیتور نوشت که مسائل فنی مرتبط با برنامه هسته ای ایران رفع شده و تنها ایراد باقی مانده اراده سیاسی طرفین است . این سایت خبری حتی یاد آور شد که مسائل سیاسی موجب شد که در سوم آذر ماه توافق جامع به دست نیاید چرا که همه چیز مهیای رسیدن به تفاهم بود ! سید حسین موسویان دیپلمات ارشد اسبق ایرانی هم همین موضوع را تائید می کند. وی می گوید: توافق در دسترس است اما نبود اراده سیاسی موجب تاخیر در اعلام توافق شده است. با این حال اظهارات اوباما سیاست مشخصی را در قبال این موضوع نشان نمی دهد. وی خطاب به طرفداران تحریم بیشتر ایران می گوید : چند ماه دیگر صبر کنید تا مشخص شود آیا توافق هسته‌ای جامع با ایران دست‌یافتنی هست یا خیر؟ وی گفته: همه آنچه من می‌گویم این است که بگذارید ما چشم‌انداز تحریم‌هایی را ترسیم کنیم که تا ماه ژوئیه اجرایی نمی‌شوند. نگرانی اوباما و کامرون از چیست؟ دومین اظهار نظر اوباما که در نشست مشترک با دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس ایراد شد ، تاکید بر این نکته است که اگر توافق حاصل نشود امریکا و غرب نهایتا به سمت گزینه نظامی خواهند رفت رئیس جمهور امریکا پس از این اظهار نظر دچار تناقض گویی می شود و در حالیکه از گزینه نظامی در صورت عدم توافق صحبت کرده بود ،در بخش دیگری از اظهاراتش می گوید: اگر تحریم های جدید اعمال شوند شانس شکست کامل مذاکرات بسیار خواهد بود و در صورت وقوع چنین شرایطی، ایران به مسیر ساخت رآکتور آب سنگین و نیز تأسیسات زیرزمینی بازخواهد گشت که قدرت نظامی توانایی کمی برای دسترسی به آن دارد. اذعان اوباما به ناتوانی گزینه نظامی برای ضربه زدن به برنامه هسته ای ایران نشان می دهد که تهدید نظامی امریکایی ها بیشتر به یک بلوف شبیه است ، چرا که خود اوباما و مشاوران نظامی اش به خوبی می دانند که ضربه نظامی نه تنها برنامه هسته ای ایران را نابود نمی کند بلکه می تواند به از سرگیری فعالیت هایی که اکنون متوقف شده اند منجر شود. گزینه روی میز ایران ! اصرار امریکا به کاربرد گزینه نظامی و به عبارتی تاکید بر سیاست چماق و هویج موجب شده که ایران هم به ناچار گزینه روی میز خود را مطرح کند. مطرح شدن این گزینه می تواند 1+5 را در وضعیت دشواری قرار دهد و در عین حال آنها را ملزم به تصمیم گیری هر چه سریعتر کند. بر این اساس، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی اخیرا از طرحی خبر داد که در صورت شکست مذاکرات هسته ای در مجلس بررسی خواهد شد. بر اساس این طرح مجلس به دولت اجازه خواهد داد که نیازهای هسته ای خود را تا 20 سال آینده تامین کند. نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم روز شنبه 27 دی ماه گفت که مجلس طرح غنی سازی 60 درصدی را در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات در دست بررسی دارد. بنا بر این می توان گفت یکی از عمده نگرانی های اوباما این است که با اعمال تحریم های بیشتر بر علیه ایران و حتی روی آوردن به گزینه نظامی ، برنامه هسته ای ایران شتاب فزاینده به خود بگیرد . در این صورت ایران به سرعت غنی سازی را افزایش و رآکتور اراک نیز فعالیت های متوقف شده خود را از سر خواهد گرفت. دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس نیز با اوباما همصدا شده و گفته نباید کاری کرد که با افزایش تحریم ها ایران به سمت اقدامات پیش بینی نشده برود . به هر حال اگر اوباما قادر نباشد تصمیم کلان خود را در خصوص اعلام یک توافق با ایران عملی کند، همه چیز قابل برگشت خواهد بود و هزاران ساعت مذاکره در طی چند سال، فقط در عرض چند ساعت و با روشن شدن ماشین های سانتریفیوژ بی ثمر خواهد شد .