ریشه گرفتاری بشر از نگاه آیت‎الله‎جوادی‎آملی

وی با بیان اینکه مزرعه بودن دنیا در حیطه مباحث اخلاقی و مدرسه بودن آن در حوزه مباحث علمی قابل بررسی است، گفت: برای کسی که می‌خواهد دانشمند باشد دنیا مدرسه خوبی است و برای فردی که دوست دارد سعادتمند شود دنیا مزرعه است.

استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه دانش سعادت بخش در گرو توجه به این دو وجه در کنار یکدیگر است، افزود: البته اگر کسی بخواهد یک انسان فرهیخته و حکیم باشد نمی‌تواند دنیا را وجه همت و زندگی خود قرار دهد.

وی با تشریح این مطلب که دستیابی به جهان بینی تنها با توجه به امور تکوینی امکان پذیر است، بیان داشت: دنیا جای قرارداد‌ها و اعتبارات است و کسی که به دنبال جایگاه امن و ماندگار است نمی‌تواند به امور اعتباری دل خوش کند.

آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه حکیم شدن با نگاه دنیوی به دست نمی‌آید، اظهار داشت: حکیم باید بدون توجه به دنیا و با استفاده از هر چیزی که دنیا را تشکیل داده است زندگی کند و به حکمت و دانش دست یابد. صاحب کتاب مفاتیح الحیات، دنیا را ابزاری در اختیار حکمیان قلمداد کرد و گفت: در عین حال دست‌یابی به حقیقت و خدا در ظرفی به نام دنیا صورت می‌گیرد.

دنیا زیور است یا معبر

وی در ادامه به دو نوع نگاه به دنیا اشاره کرد و بیان داشت: هرکس به تماشای دنیا بنشیند دنیا برایش یک تابلوی زیبا و دوست داشتنی به نظر می‌آید و از طرفی کسی که به دنیا به چشم عبرت می‌نگرد از نظر قرآن اولی الابصار است.

آیت الله جوادی آملی با عنوان این مطلب که دنیا در نظر دنیا دوستان زیور و در نگاه عبرت گیران، معبر تعبیر می‌شود، بیان داشت: همیشه و همه جا زیور سد معبر بوده و جامه زیور شهوت است.

این مفسر قرآن کریم با تأکید بر اینکه دنیا زمانی مدرسه خوبی است که مزین به عمل صالح شود، گفت: دنیا اگر در خدمت علم باشد حکیم پرور است و اگر با عمل صالح مزین شود مزرعه آخرت می‌شود.

ریشه گرفتاری بشر شناخت محدود از گوهر وجودی‌اش است

وی انسان را عنصر محوری دنیا تلقی کرد و گفت: در دنیا اگر محور انسان و وجود خاکی او باشد‌‌ همان ایدئولوژی شوم اومانیسم رقم می‌خورد و انسان جایگزین خدا می‌شود.

آیت الله جوادی آملی با طرح این مطلب که از نظر اسلام انسان در زمین امین است و نه مالک، افزود: ریشه گرفتاری‌های بشر این است که فکر می‌کند تمام گوهر هستی‌اش همین است که می‌بیند، می‌شناسد و می‌فهمد.

وی شناخت سطحی و دنیایی از بشریت را دشمن معرفت معرفی کرد و گفت: در قرآن کریم بار‌ها به این نکته اساسی اشاره شده است که خداوند هیچگاه به بنده‌اش ظلم نمی‌کند و این انسان است که به خودش ظلم و تعدی می‌کند.

استاد سطوح عالی حوزه با عنوان این مطلب که انسان باید به گوهر وجودی خویش تکریم کند، گفت: از نظر اسلام در درون انسان چیزی است که ما امانتدارش هستیم و هرگاه حس کنیم که نسبت به آن مالکیت داریم راه ظلم و تعدی و سرکشی هوای نفس را بازگذاشته‌ایم.

بهترین نوع حیات، زندگی و مرگ کریمانه است

وی با تأکید بر اینکه خداوند به کرامت انسانی نگاه ویژه‌ای دارد، گفت: وقتی به انسان راه تولید و تلاش را یاد ندادیم این انسان به دنبال مواجب بگیری می‌رود و شأن و منزلت خود را زیر سئوال می‌برد.

آیت الله جوادی آملی با تأکید بر اینکه مسئولان باید جامعه را از سبک زندگی مزدوری مصون نگه دارند، بیان داشت: امام علی(ع) به داشتن زندگی و مرگ کریمانه اعتقادی راسخ داشتند و در فرازهایی از نهج البلاغه از خدای متعال می‌خواهند برای اینکه با عزت بمیرند ابتدا جانشان گرفته شود و سپس اعضای بدنشان از حیات خالی شود.

وی با تأکید بر اینکه نباید جامعه را مزدوری اداره کرد، گفت: درآمد و فعالیتی که حاصل تلاش و تولید نباشد با کرامت انسانی سازگار نیست و آن را نابود می‌کند.

استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه جسم باید وامدار و وارث روح و جان باشد، گفت: تنها وابستگی که حق و درست است وابستگی انسان به خداست. بشر باید بداند که عقل و فطرت امانت خداست و باید حق نعمات مادی و معنوی ذات اقدس را ادا کنیم؛ وگرنه ظالم و تجاوزگر هستیم.