کمپین خیریه جایگزین خرید سوغاتی از مکه

مجله مهر: با نزدیک شدن ایام حج بسیاری از حجاج از حالا برای بازگشت از حج و سوغاتی‌های سفر برنامه‌ریزی می‌کنند. خرید سوغاتی شاید ریشه در مستحبات دینی داشته باشد ولی حجم سوغاتی هایی که زائرین ایرانی از عربستان می خرند هیچ ریشه اسلامی نداشته و با اصول دینی ما هماهنگ نیست. بازارگردی‌های افراطی حجاج و ولیمه‌های پرخرج از مواردی هستند که به این عبادت سیاسی و اجتماعی بزرگ لطمه وارد می‌کنند. مطلبی که سال‌ها پیش رهبر انقلاب هم به آن اشاره کرده‌اند. ایشان در پاییز سال 90 در دیدار با کارگزاران حج به موضوع سوغاتی خریدن اشاره کردند. «من با سوغاتی خریدن مخالف نیستم، اما با این بازارگردی‌ها چرا؛ خیلی بد است. یک عده‌ای عطش بازارگردی دارند؛ اینها ملت شما را، مردم شما را سبک میکند؛ حیف است. می‌روند جنس‌هائی می‌خرند که غالبا هم جنس‌های بی‌کیفیت از کشورهای دوردستِ سودجو که با همان کمپانی‌های داخل آن کشور میزبان بندوبست دارند. برای حجاج جنس بدلی و بی‌کیفیت درست می‌کنند می‌آورند توی این بازارها می‌ریزند، شما هم می‌روید این ارز خودتان را و عِرض خودتان را می‌ریزید برای اینکه این کالاهای بی‌کیفیت را خریداری کنید. امروز در کشور ما خوشبختانه کالاهای داخلی با کیفیت خوب، متنوع، زیبا، ساخته‌شده‌ی دست کارگر ایرانی - برادر خودتان - فراوان است. بعضی ها قبل از اینکه سفر مکه بروند، سوغاتی‌های سفر را در اینجا می‌خرند (کار خوبی است) نگه می‌دارند؛ بعد که برگشتند، همان‌هائی را که در بازار شهر خودشان تهیه کرده‌اند، به عنوان سوغاتی می‌دهند.» به جای سوغاتی خریدن، به این زنان کمک کنید جمعیت امداد دانشجویی‌مردمی امام علی (ع) طرح کمک به نیازمندان طرحی را به عنوان جایگزین سوغاتی های حج در دستور کار خود قرار داده است. گروهی که این روزها به حمایت از کودکان و زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست معروف شده است. حجم بالای خرید حجاج در زمینه خریدن سوغات و مهمانی‌‌های تجملاتی آن‌ها از یک طرف و وجود تعداد زیادی از زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست از طرفی دیگر این گروه را بر آن داشت تا طرح «صفای سعی» را شکل بدهند. خانم «رضایی» مسئول اجرایی این طرح می گوید: «این نام برگرفته از یکی از آداب حج یعنی سعی بین صفا و مروه است. علت نام‌گذاری ما هم این بود که همان طور که حضرت هاجر برای تامین نیازهای کودکش این مسیر را بارها طی کرد؛ زنانی هم داخل کشور هستند که برای تامین نیازهای فرزندان و اعضای خانواده‌شان تلاش می‌کنند.» اعضای این جمعیت معتقدند که حج نباید در ایام حج متوقف شود و باید دنباله‌دار باشد. «هاجرها زیاد هستند. کسانی که شبانه‌روز برای کسب روزی فرزندان خود تلاش می‌کنند. ما معتقدیم که این حرکت زیبای حجاج باید ادامه پیدا کند؛ یعنی از حالت نماد و سمبل به سمت یک حرکت واقعی برود و به تغییر در جامعه بینجامد.» و برای تحقق این امر، اعضای جمعیت امام علی در ایام حج با تهیه بسته‌هایی به سراغ حاجیان می‌روند. «مثلا ما بسته هایی را در اختیار حجاج قرار می دادیم که به طور نمادین همان طور که حضرت هاجر هفت بار مسیر بین صفا و مروه را طی کرده، ما هم در این بسته‌ها از هر منطقه محروم هفت زن سرپرست خانوار را معرفی کردیم.» بچه های جمعیت امام علی برای راضی کردن حجاج هر ساله کاروان به کاروان می‌رفتند و با تمامی آن‌ها از مسئول و روحانی کاروان گرفته تا تک تک حاجی‌ها صحبت می‌کردند و طرح را توضیح می دادند؛ با این حال این طرح با استقبال زیادی مواجه نشده است. «موضوعی که ما با آن مواجه شدیم، این بود که تمام این دوستان شوق و ذوق رفتن به سفر را داشتند و برای همین خیلی کمک آنچنانی به سرپرست خانوار از این طریق جمع‌آوری نشد. البته تعدادی هم بوده اند که کمک کرده اند و حتی فیش حج خودر ا به این زنان سرپرست خانوار هدیه کردند.» اعضای جمعیت امام علی با ولیمه دادن بعد از فریضه حج مخالف نیستند؛ اما می گویند: «ولیمه دادن بعد از حج برای این است که حجاج حال و هوای معنوی خود را از این سفر با هم به اشتراک بگذارند. در واقع فلسفه این حرکت به اشتراک گذاشتن دستاوردهای معنوی حجاج با دیگران است؛ اما الان این حرکت کم کم دارد از فلسفه خودش دور می‌شود و سمت ولیمه های اشرافی می‌رود. خب ما از حاجیان می‌خواهیم این مراسم را ساده‌تر برگزار کنند و بخشی از این پول را خرج کمک به این زنان کنند.» حدود پنج سال است که طرح صفای سعی اجرایی می‌شود؛ اما امسال این طرح شکل دیگری به خود گرفته است و اعضای جمعیت امام علی به جای سر زدن حضوری به کاروان‌ها، تبلیغات خود را به صورت مجازی آغاز کرده‌اند. «امسال علاوه بر اینکه دیگر حضوری به کاروان‌ها سر نمی‌زنیم، تلاش می‌کنیم که با یک دید کل‌نگر طرحمان را پیش ببریم و جدا از مراسم حج از خیرین می‌خواهیم که به این زنان کمک کنند تا با کمک‌های مردمی بتوانیم یک خانه اشتغال برای این خانم ها دست و پا کنیم؛ چیزی مثل یک کارگاه خیاطی یا آشپزی. این طرح متعلق به زنانی است که یا سرپرست خانوار هستند یا همسران‌شان به علت‌های مختلف مثل اعتیاد یا موارد دیگر بیکار هستند و همین باعث شده که تمام بار هزینه های خانواده بر دوش مادر خانواده بیفتد. ما می‌خواهیم حرکتی شکل بگیرد که به توانمندسازی این مادران بینجامد نه اینکه صرفا کمک مالی به آنها داده شود.» دعای عرفه را در مناطق فقیرنشین می‌خوانیم پایان شیرین این طرح امسال در روز عرفه انجام می‌شود و این گروه برای اولین بار قرار است مراسم دعای روز عرفه را در یکی از مناطق بی بضاعت تهران برگزار کند و از دانشجویان و مردم دعوت می‌‌کنند که دعای عرفه امسال را در این منطقه محروم برگزار کنند. «ما به تمام دانشگا‌ه‌ها و حجاج فراخوان می دهیم که دردعای عرفه ما شرکت کنند و این دعای عرفه بهانه ای است برای اینکه هم وضع معیشتی این مردم دیده شود هم اینکه در کنار این مراسم عبادی، اقداماتی مثل مددکاری، رسیدگی زیست محیطی و غیره برای کمک به مردم این منطقه محروم انجام شود.» یک هفته ای می شود که کار تبلیغات این طرح آغاز شده و اعضای گروه مردمی امام علی(ع) امیدوارند که امسال طرح‌شان نسبت به سال‌های گذشته با استقبال بیشتری مواجه شود.