چرا چین علیه کره شمالی اقدام نمی‌کند؟

خبرگزاری ایسنا: به نقل از کریستین ساینس مانیتور، در پی پرتاب ماهواره کره شمالی در روز یکشنبه، ایالات متحده بار دیگر قویا به چین فشار می‌آورد که پیونگ یانگ را مجبور کند تا به برنامه هسته‌ای و موشکی‌اش پایان دهد. در پی این آزمایش موشکی که تحلیلگران آن را پوششی برای برنامه موشک بالستیک بین قاره‌ای کره شمالی می‌دانند، دلایل بسیاری وجود دارد که نگاه به چین معطوف باشد. کره شمالی تقریبا به طور کامل به همسایه بسیار بزرگش وابسته است. در سالهای اخیر سیل انرژی، مواد غذا و تجارت چین به این کشور اجازه داده است تا از فقر شدید و سستی دورتر شود.

در حالی که کره شمالی به آرامی به کشوری عملا هسته‌ای تبدیل می‌شود، مقامات ایالات متحده به چین به عنوان پاسخی به برنامه‌های آقای کیم نگاه کرده‌اند آنها ادعا می‌کنند که چین سلاح‌های هسته‌ای را در مرزهایش نمی‌خواهد.

رهبران چین به سهم خود قویا برنامه هسته‌ای کره شمالی را در شورای امنیت سازمان ملل محکوم کرده‌اند. گزارش شده که شی جین پینگ رئیس جمهور چین از ملاقات با کیم جونگ اون بیزار و آن را رد می‌کند و نظر عمومی چینی‌ها در تضاد با تلاش‌های هسته‌ای کره شمالی است.

پکن در صورتی که بخواهد می‌تواند به سرعت و به راحتی به حیات پیونگ یانگ خاتمه دهد.آیا همه این ها نسبتا تا آسان نیست؟‌ درواقع چنین نیست. براساس دلایل بسیاری که در منافع چین بنیادی است، بسیار نامتحمل است که چین از اهرم‌هایش برای فشار بر کره شمالی برای برچیدن برنامه هسته‌ای اش استفاده کند.

حتی تهدید اخیر واشنگتن در استقرار سامانه موشکی فناوری پیشرفته در کره جنوبی نیز ممکن است ابزار متقاعد کننده نباشد. در زیر دلایل دورنمای چین درباره‌ کره شمالی می‌آید:

یک انقلاب کوچک ممکن است چیز خوبی نباشد

رهبران چین به ثبات بیش از هر چیز دیگری اهمیت می‌دهند. تحلیلگران چینی می‌دانند که تا چه اندازه جامعه و رژیم کره شمالی شکننده هستند. قطع منابع نفتی و تجاری می‌تواند کره شمالی را نابود و متلاشی کند و باعث انقلاب و هرج و مرج شود. چنین بی ثباتی می‌تواند موجی از پناه جویان، عکس‌العمل نظامی یا بحرانی را به وجود آورد که باعث مداخله کره جنوبی و بعداز آن ایالات متحده و ژاپن خواهد شد. این سناریویی کابوس وار برای چین است.

کره شمالی یک ضربه گیر محکم است

بازی قدرت در میان کشورهای شرق آسیا به قوت خود باقی مانده است. ممکن است که پکن متحد قدیمی جنگ سرد خود را رد کند، اما چین به کره شمالی به عنوان یک کشور میانگیر امن و با ثبات علیه حوزه نفوذ غرب نیاز دارد. کره شمالی توسعه نیافته چین را از کره جنوبی دموکرات و سرزنده جدا می‌سازد.

مقامات چینی نمی‌توانند تصور کنند که اجازه شکل گیری سناریویی را دهند که به نوعی باعث اتحاد شمال و جنوب شود که آن نیز به حضور نیروهای آمریکایی و تانک‌های کره در طول مرز طولانی‌اش در رودخانه زرد منجر خواهد شد. حفظ ثبات کره شمالی به معنی دور نگه داشتن ایالات متحده از اطرافش است. برای برخی از ژنرال‌های چینی این امر تقریبا ضروری است.

چین به دوستان و متحدانی هنوز نیاز دارد.

جهش چین در سالهای اخیر در کنار نقش آمرانه‌اش در دریای جنوب چین و محیط پیرامون آن، در نظر همسایگانش خوشایند نبوده است. شعار خیزش دوستانه از فیلیپین تا ویتنام و حتی در کره جنوبی خدشه دار شده است. با این حال چین متحد کره شمالی باقی مانده است و به عنوان طرف مذاکره کننده کره شمالی با غرب خدمت می‌کند.

با این حال این احتمال وجود دارد که کیم جونگ اون فکرش را تغییر دهد و مانند ایران با غرب به توافقی دست یابد.

در اواخر دهه 1990 کیم جونگ ایل پیشرفتهایی را در ایجاد ارتباط با بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین ایالات متحده داشت. از دهه 1950 نسبت به چین سوء ظن عمیقی داشته است. با این حال حتی اگر چین و کره شمالی پیوند زیبایی با یکدیگر نداشته‌اند اما آنها نمی‌خواهند از هم جدا شوند. چین ممکن است نخواهد که تکیه گاه ارزشمند و کنترل نسبی شریک و همسایه‌اش را از دست بدهد.

هرج و مرج مرزی و پناه جو ممنوع

قطع کمک و تجارت با کره شمالی می‌تواند باعث سیل هجوم پناه جویان به داخل چین شود. در دهه 1990 در بحبوحه قحطی در کره شمالی، صدها هزار نفر از پناه جویان از مرز فرار کردند، آنها با وجود هشدارها و تهدیدهای شکنجه و مرگ اقدام به این کار کردند. اگر چه در حال حاضر چنین قحطی وجود ندارد، چین نگران بروز بحران پناه جویی است. این دورنما نه تنها پرهزینه و باعث بروز تنش‌های بالقوه قومیتی خواهد بود، بلکه دستور کار اولیه چین یعنی ثبات را نقض خواهد کرد.

یک کره متحد، رقیب اقتصادی است.

یک کره متحد و قدرتمند می تواند به رقابت با چین وارد شود . چرا باید به چنین کاری کمک کرد؟

پیش از این که دو کره از هم جدا شوند، کره بیشتر در حال کشاورزی بود و در میان چین و ژاپن همچون میگویی در برابر نهنگ‌ها بود. اما کره جنوبی با جمعیت 50 میلیون نفری، در میان 10 کشور صنعتی ایستاد. درست همان طور که کره جنوبی دو دهه پیش ژاپن را پشت سر گذاشت یک کره متحد می‌تواند با پکن رقابت تنگاتنگی داشته باشد. افراد نخبه و سیاست‌گذاران در سئول به یک‌پارچه شدن آلمان در اوایل دهه 1990 نگاه می‌کنند. ایجاد مجموعه‌ای از پارک‌های صنعتی مشترک شمال و جنوب مانند پارک کائسونگ با استفاده از افراد به شدت منظم و تحصیل کرده ممکن است یک تهدید اقتصادی برای پکن به شمار آید.