خانه کتاب گره کور کتاب و کتابخوانی کشور است/ آماده‌سازی شهر آفتاب توسط شهرداری جای تقدیر دارد/ انتقاد از دریافت هزینه گزاف غرفه‌ها توسط ارشاد

سرویس فرهنگی فردا: نشست خبری میثم نیلی مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی عصر امروز با محوریت نمایشگاه کتاب تهران در دفتر این مجمع برگزار شد.

خانه کتاب گره کور کتاب و کتابخوانی کشور است

نیلی در این نشست با اشاره به مقوله اطلاع‌رسانی در حوزه کتاب، گفت: یک نرم‌افزار کاربردی با عنوان «پینش» به منظور راهنمایی برای غرفه‌ها و ناشران طراحی شده که از قابلیت‌های آن راهنمایی مخاطبان به دو شیوه ناشرمحور و موضوع‌محور است.

وی افزود: مجمع ناشران انقلاب اسلامی در این دوره از نمایشگاه به کمیته اطلاع‌رسانی نمایشگاه کمک‌هایی می‌کند، البته ما به کل مجموعه نمایشگاه کتاب کمک می‌کنیم اما به طور خاص، در این دوره به کمیته اطلاع‌‌رسانی یاری می‌رسانیم. البته اطلاع‌رسانی از آنجا که همیشه محل اشکال بوده، در تلاشیم که بتوانیم در این دوره و دوره‌های بعد آن را مرتفع کنیم.

نیلی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اطلاع‌رسانی، گمشده کتابخوانی کشور است، اگر در سال رقمی نزدیک به 70 هزار نسخه کتاب منتشر شود، حال تصور کنید چه کسی فرصت آشنا شدن با آنها را دارد، از همین رو برای هدفمند کردن مطالعه، لزوم ساماندهی هدایت مطالعاتی ضروری است. برای غلبه بر این موضوع، نیاز به اطلاع‌رسانی قوی داریم.

او اضافه کرد: وظیفه ثبت اطلاعات کتاب ها بیش از 20 سال است که برعهده ارشاد است که به طور خاص خانه کتاب آن را اداره می‌کند که مع‌الاسف این وظیفه به درستی انجام نمی‌شود و از همین رو، خانه کتاب تبدیل به یکی از گره‌های کور کتاب و کتابخوانی در کشور شده است.

معنا ندارد خانه کتاب در ارائه اطلاعات تبختر کند

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی گفت: خانه کتاب در سال های اخیر تبدیل به رقیب بخش خصوصی شده و به نظرم با این خانه کتاب نمی‌توان تحولی در کتابخوانی رقم زد. محرمانه‌گی در اطلاعات کتاب، یک مقوله غیرقابل قبول است، حالا در قراردادهای نفتی در دولت یا مسائل برجام، دولت محرمانه‌گی اعمال می‌کند که البته همان هم درست نیست، حرفی نیست، ولی در حوزه کتاب، محرمانه‌گی چه معنایی دارد؟ ناشری که خودش اطلاعاتش را برای ثبت کتابش به خانه کتاب داده، برای دریافت آن باید هزینه کند؟

وی با اشاره به دردهایی که ناشران در این مسئله دارند، گفت: اگر بنا به افشا باشد، حرف‌های بسیاری پیرامون خانه کتاب وجود دارد که در طول عمر 6 ساله مجمع ناشران ما شاهد آنها بوده‌ایم و در طول 2 سال اخیر، این مسئله تشدید شده است. دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به تبع آن خانه کتاب، نوکر مردم هستند و معنا ندارد خانه کتاب در ارائه اطلاعات تبختر کند، بلکه باید گره‌گشایی کند، اما شاهد این اتفاق نیستیم، علاوه بر اینکه شائبه‌های اقتصادی حول و حوش خانه کتاب وجود دارد که بهتر است زیاد به آن دامن زده نشود.

برآورد می‌شود امسال 600 میلیون در طرح «دعوت» خرید صورت گیرد

میثم نیلی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به فعالیت‌های مجمع ناشران در نمایشگاه کتاب گفت: اجرای طرح «دعوت» سال گذشته توسط ناشران و مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب تهران تجربه خوبی بود که امسال نیز آن را اجرا خواهیم کرد. این طرح شامل بن‌های تخفیفی است که در آن از تشکل‌ها و گروه‌های مختلف مردم دعوت می‌شود که در نمایشگاه کتاب مشارکت کنند.

وی افزود: 110 ناشر در این طرح مشارکت می‌کنند که 15 درصد ناشران تخفیف می‌دهند و 10 درصد نیز تخفیف ثابت کل نمایشگاه است که در حقیقت مراجعه‌کننده دارای این بن‌ها می‌توانند کتاب را از ناشران عضو این طرح با 25 درصد تخفیف خریداری کنند که از میان این 110 ناشر عضو، 95 درصد آنها ناشران عضو مجمع به شمار می‌روند.

نیلی گفت: سال گذشته اجرای این طرح 300 میلیون تومان در گردونه اقتصادی ناشران وارد کرد که باید یادآور شد، متولی اصلی این طرح ناشران هستند و مجمع ناشران تنها هماهنگ‌کننده این طرح است و امیدواریم که به واسطه این طرح، دو برابر رقم پارسال افزایش پیدا کند. ما به واسطه طرح دعوت، چندین هزار نفر را به نمایشگاه کتاب دعوت می‌کنیم.

راه نرفته در حوزه کتاب بسیار است

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنانش ضمن ارائه گزارشی از عملکرد مجموعه متبوعش گفت: مهمترین کارکردی که باید گزارش شود، عملکرد ناشران در سال 94 است، ناشرانی که هزینه‌های بسیاری برای رونق دادن به نشر کشور متقبل می‌شوند که خوشبختانه ناشران جبهه انقلاب اسلامی سال گذشته به لحاظ تولید محتوای فاخر، متناسب با گفتمان انقلاب اسلامی، خوش درخشیدند، همچنین فعال‌ترین ناشران سال گذشته، ناشران جبهه انقلاب بودند و علاوه بر آن، پرخواهان‌ترین محصولات نیز مربوط به همین ناشران می‌شد. البته معتقدم با توجه به مطالبه مخاطبان، همچنان راه نرفته بسیار است.

او اضافه کرد: سه کتاب پرفروش سال گذشته متعلق به ناشران جبهه انقلاب اسلامی بود که 2 عنوان از آن 3 عنوان مربوط به فرهنگ جهاد مقاومت بوده است. در حالی که سال گذشته قریب به 100 کتابفروشی در سراسر کشور تعطیل شد، اما در جبهه انقلاب، شاهد رشد ویترین‌های کتابفروشی‌ها بوده‌ایم.

نیلی در بخش دیگری از گزارش خود گفت: استفاده از کاغذ ایرانی در جبهه انقلاب مورد توجه بوده و نمود آن در آثار ناشران مشهود است که این مسئله می‌تواند به تقویت تولید ملی کمک کند. همچنین در حوزه بین‌الملل، ناشران جبهه انقلاب توانستند موفقیت‌های قابل توجهی کسب کنند و چاپ آثار آنها به زبان‌های غیرفارسی یک پدیده مثبت بود. ناشران انقلابی، سال گذشته جوایز متعددی کسب کردند که این هم جای تقدیر دارد.

نیلی ضمن اشاره به اینکه مجمع ناشران در حوزه توزیع شاهد گسترش فروشگاهی بوده، گفت: در سال گذشته 4 فروشگاه زیرمجموعه شرکت ترنج در شهرهای ارومیه، تنکابن، باغ موزه دفاع مقدس و قم افتتاح کرده‌ایم و این افتتاح‌ها در شرایط نامساعد اقتصادی اتفاق افتاده که در توزیع حدود 30 درصد افزایش توزیع داشتیم.

شمارگان «کتاب و زندگی» اگر در اختیار روشنفکران بود چه می‌‌شد؟

وی با اشاره به مسابقه کتابخوانی «کتاب و زندگی» گفت: اگر آمار شمارگان مسابقه کتاب و زندگی در سال گذشته در میان جریان روشنفکری وجود داشت که خوب وجود ندارد، آنها گوش فلک را کر می‌کردند، در حالی که در فضای انقلاب این اتفاق نیفتاد. انتشار 10 شماره از نشریه شیرازه و همچنین جذب 20 هزار خواننده دیجیتال به واسطه نرم‌افزار خط‌خوان از دیگر توفیقاتی بود که سال گذشته به آن دست پیدا کردیم.

رسانه ملی در حوزه کتاب با نقطه مطلوب فاصله دارد

نیلی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به عملکرد رسانه ملی در حوزه کتاب گفت: ما توقع‌مان از صدا و سیما در حوزه کتاب بسیار بیشتر از آن چیزی است که بوده است و با مطلوب فاصله بسیاری داریم، هر چند صدا و سیما تلاش‌های خوبی برای ترویج کتاب در سال گذشته انجام داده است.

ارشاد یارانه خرید کتاب را به تقویت زیرساخت‌های توزیع اختصاص دهد

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی با اشاره به مدل نمایشگاه مطلوب گفت: کمافی‌سابق معتقدیم که نمایشگاه کتاب به شکل یک فروشگاه بزرگ، شلوغ و غیرهدایت‌کننده مدل مطلوبی نیست و فقط به خاطر عدم وجود زیرساخت های لازم، آن را پذیرفته‌ایم، راه تقویت نشر، بزرگ شدن متراژ نیست، بلکه تقویت بسترهای تولید و زیرساخت‌های آن موجب تقویت نشر خواهد شد، در حالی که این مسئله هنوز از سوی ارشاد مورد بی‌توجهی است.

وی افزود: اگر بخشی از یارانه‌ای که ارشاد به خرید کتاب اختصاص می‌دهد که آن هم مشکلی را از ناشران برطرف نمی‌کند، در سیستم توزیع سرمایه‌گذاری کند، مطمئناً اتفاقات بهتری خواهد افتاد و این خواست اصلی ما از بدنه دولت در حوزه فرهنگ است.

تغییر مکان نمایشگاه کتاب یک ریسک بزرگ است

نیلی تغییر در نرم‌افزار نمایشگاه را مهم‌تر از جابه‌جایی مکان نمایشگاه قلمداد کرد و گفت: در حالی که چند سالی است سخن از مدل نمایشگاه مطلوب زده می‌شود، اما عملاً اتفاقی نیفتاده، اما خوشبختانه ادبیات این مسئله در میان ناشران، مدیران و تشکل‌ها همه‌گیر شده است. آماده‌سازی نمایشگاه شهر آفتاب توسط شهرداری تهران جای تقدیر دارد، هر چند ما فضای مصلا را جای مطلوبی برای نمایشگاه کتاب می‌دانستیم.

او اضافه کرد: ما بر این باوریم که تغییر مکان نمایشگاه یک ریسک بزرگ است، اما همه باید تلاش کنیم تا مردم به نمایشگاه کتاب بیایند ، در حالی که در زمان تغییر مکان نمایشگاه از محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی به مصلای تهران، رسانه‌ها فشار روانی و سیاسی بسیاری به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت وقت وارد کردند، تا جایی که یکی از تشکل‌های نشر، نمایشگاه را تحریم کرد و به تبع آنها، بسیاری از ناشران اثرگذار در نمایشگاه شرکت نکردند، اما امسال خوشبختانه دولت با رفتار ناهنجار رسانه‌ها تشکل‌ها مواجه نشد، حتی رسانه‌های منتقد دولت و عملکرد فرهنگی آن، با این جابجایی همراهی کردند و آن فشار سیاسی سال 86 را به دولت وارد نکردند.

ارشاد از ناشران برای غرفه‌ها هزینه‌های گزاف گرفته است

مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی توصیه کرد: جا دارد ارشاد به ناشران به خاطر پذیرش این ریسک، کمک کند و برای واگذاری غرفه‌ها، هزینه‌های گزاف طلب نکند، در حالی که شنیده می‌شود هزینه‌های امسال بیشتر از سال قبل شده، با وجود اینکه محل نمایشگاه کتاب به رایگان در اختیار ارشاد قرار گرفته است.

سالن یاس محیطی برای رصد نشر کشور است

نیلی در بخش دیگری از سخنانش به سالن یاس اشاره کرد و گفت: از آنجا که این غرفه در سالن یاس مصلای تهران اجرا می‌شد، به این اسم شهرت پیدا کرد و روی این سالن ماند، در واقع سالن یاس، یک رصدخانه یا به عبارتی رصدنمای کتاب و نشر کشور است که فضایی برای نخبگان و کتابخوانان حرفه‌ای فراهم می‌کند تا با فضای جدی نشر در سال 94 آشنا شوند. ویژگی اصلی سالن یاس، موضوع‌بندی کتاب‌ها است که این چیدمان همراه با مشاوره کارشناسان زبده کتاب خواهد بود.

وی افزود: علاوه بر این، بیش از 30 نشست تخصصی و محتوایی تدارک دیده شده که در ایام نمایشگاه کتاب، در این سالن اجرا خواهد شد، همچنین 14 گروه ترویجی و فعال کتاب نیز در این سالن حضور خواهند داشت.

از میهمانی روسیه در تهران برای تبادل فرهنگی استفاده کنیم

نیلی در بخش پایانی سخنانش با اشاره به حضور کشور روسیه به عنوان میهمان ویژه امسال نمایشگاه کتاب گفت: روسیه کشور کتابخوان‌هاست و باید از این فرصت استفاده کرد و کتاب‌های خوب خود به خصوص با توجه به رویکرد دولت این کشور، آنهایی که رویکرد ضدامپریالیستی دارند را به آنها معرفی کنیم تا به واسطه این کتاب‌ها تبادل فرهنگی خوبی را رقم بزنیم.