سرکوب داعش یا حمله به کُردها؟

روزنامه ایران: پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد و ارتش ترکیه اینک در خاک سوریه است.

واقعه‌ای پرمعنا برای خاورمیانه البته بخشی از غرب کاملاً پذیرای ورود ارتش ترکیه به سوریه است و لذت می‌برد اگر تانک‌های ترکیه، داعش را قلع و قمع کنند اما واقع‌بینان در هر دو کشور ترکیه و سوریه می‌دانند قضیه به همین سادگی و سرراستی نیست. از یک سو داعشی‌ها مدت‌ها است که در بخش‌هایی از یک سوریه ‌آشفته مأوا گزیده‌اند و از طرف دیگر نگرانی اصلی اردوغان نه محو و نابود کردن داعشی‌ها بلکه مهار و کنترل کردهای مسلحی است که در مسیر مرزهای دو کشور به سمت منطقه جرابلس در شمال سوریه طی طریق می‌کنند و پشیزی هم برای دولت مرکزی آنکارا ارزش قائل نیستند. ترکیه‌ای‌ها دلمشغولی‌های بزرگ خود را دارند. آنها به درجه خطرزا بودن نهادها و گروه‌هایی مثل پ.ک.ک فکر می‌کنند که از منظر آنان از تروریست‌های بالفطره نیز خطرناک‌تر هستند و همچنین به همسویی اجتماعی آنها با نهاد موسوم به «YPG» (یگان‌های مدافع خلق) که ترکیه معتقد است ارتباطات غیرقابل انکاری با کردهای مسلح پ.ک.ک دارد.

ارتش ترکیه بدش نمی‌آید با استفاده از شلوغی‌های سوریه، کردها را سرکوب کند و نامش را سرکوب داعش بگذارد! تحت هر شرایطی دولت ترکیه، داعشی‌های ضد اسد و کردهای ضد ترکیه و ضد داعش را در یک جایگاه واحد قرار می‌دهد و یکسان می‌انگارد. تنها هدف بزرگ اردوغان که ناچاراً از برنامه تانک‌های ترکیه‌ای وارد شده به خاک سوریه حذف شده، استرداد فتح‌الله گولن متهم ردیف اول کودتای سرکوب شده چندی پیش در ترکیه است و اگر او را نمی‌توان در سوریه یافت و معدوم کرد، به این سبب است که او سال‌ها در امریکا زندگی می‌کند و دولت این کشور درخواست‌های اخیر و مکرر اردوغان برای استرداد وی را ناشنیده گرفته است.

تحت هیچ شرایطی اردوغان خودش را از قضیه گسیل تانک‌هایش به خاک سوریه متضرر نمی‌بیند. سربازان او از یکسو داعشی‌ها را می‌کشند و از طرف دیگر هر کرد مخالف دولت ترکیه را هدف می‌گیرند. آنها می دانند این اقدام، آزادی عمل اخیر روس‌ها در سوریه را نیز محدود می‌سازد، روسیه‌ای که با وجود صلح اخیر ظاهری‌اش با ترکیه، از هیچ اقدامی برای محدود کردن مجدد آنها ابایی ندارد. وجه مشترک تانک‌های ترکیه و هواپیماهای روسی، کوبیدن پایگاه‌‌های داعش است اما ترکیه‌ای‌ها در بین راه ابتدا کردهای ناراضی را شکار می‌کنند و اصراری بر شکار داعشی‌ها ندارند. روس‌ها هم اعتراض علنی به مداخله‌جویی غیرمنطقی ترکیه در خاک سوریه ندارند زیرا خودشان هم مشغول همان کارند (سرکوب داعشی‌ها) اما در دل می‌دانند هدف ترکیه‌ای‌ها اصلاً ابقا و تثبیت بشار اسد نیست.

اردوغان از این می‌ترسد که پس از خروج اجباری و دیر یا زود داعش از خاک سوریه، چشم باز کند و ببیند یک دولت مستقل از کردهای ضد دولت ترکیه در خاک سوریه تشکیل شده و قسمتی از این خاک را هم صرف تکمیل حکومت خود کرده و جنگ تازه‌اش و هدف تانک‌های گسیل شده، محو چنین حکومت محتملی است.

در این بین به نظر می‌رسد گروه نظامی موسوم به ارتش آزاد سوریه با اهداف ضد اسدی‌اش از همراهان تانک‌های ترکیه و با آنها «همپیمان» است. اما دمشق بر این باور است که این گروه خطری برایش ندارد و احتمال کشته شدن افرادش در عملیات تازه راه‌اندازی شده توسط ترکیه در مسیر جرابلس بیشتر از امکان زنده ماندن و پیروز شدن آنها است. پس بهتر است این شبه‌نظامیان را به حال خود وا بگذارد زیرا هر کار کنند، به ضرر دولت اسد نخواهد بود!