تحقق صبر و استقامت در نهضت عاشورا

صفحات تاریخ نمایان‌گر مبارزه حق و باطل در همه زمان‌ها است، حضرت نوح (علیه‌السلام) 950 سال عمرش را در دعوت به خدا صرف کرد و شب و روز زحمت كشيد و در خلوت و جلوت، مردم را انذار كرد و سختی‌های زیادی را به جان خرید ،حضرت ابراهيم (علیه‌السلام) در میان شعله‌های آتشی که گلستان شد، سختی اعمال زشت قومش را چشید، حضرت موسى (علیه‌السلام) و مؤمنان قومش را با شديدترين شكنجه‏‌ها آزار دادند، حضرت عيسى (علیه‌السلام) را بعد از آزار زياد، مى‏‌خواستند به دار آويزان کنند، رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) 23 سال خون جگر خورد و در جنگ‌های بسیاری حضور داشت و از ظلم جاهلان قومش دندانش شکست و پاهای مبارکش بارها پر از خار شد، ولی صبر و تحمل کرد... خلاصه اين كه پيوسته دنيا، محل برخورد حق و باطل بوده است كه در اين ميان فقط با نيروى صبر و استقامت مى‏‌توان بر مشكلات پيروز شد.

صبر و تحمل، نرفتن زیر بار ظلم و اطاعت طاغوت، از مهم‌ترین فضائل اخلاقی است که نقش مهمى در سعادت انسان و بهشتى شدن او دارد؛ زيرا بدون صبر پرهيز از گناه امکان ندارد و همچنین اطاعت الهی نیز نیازمند صبر و مقاومت می‌باشد، انسان برای جهاد با نفس و مقابله با خواهش‌های نفسانی نیازمند روحیه‌ای قوی است که در سایه صبر محقق می‌شود، و در روز قیامت نیز همین صبر و استقامت است که مورد مدح و ستایش فرشتگان الهی قرار خواهد گرفت، خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «سَلامٌ عَلَيْكُم بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ [رعد/24] سلام بر شما! به خاطر صبر و استقامتتان، چه پايان خوبى در اين سرا نصيبتان شد!». جالب اين كه از ميان تمام اعمال و طاعات و عبادات و كارهاى نيكِ بهشتيان، انگشت روى صبر و شكيبايى آنها مى‏‌گذارند و آن را سبب ورود به بهشت مى‏‌شمارند؛ چرا که ایجاد و حفظ تمام اعمال نیازمند صبر و استقامت است، صبر همچون سر مرکز فرماندهی سایر اعمال را به عهده دارد، امير مؤمنان على (علیه‌السلام) مى‏‌فرمايند: «بر شما باد به صبر و استقامت كردن؛ زيرا صبر نسبت به ايمان، همانند سر به بدن است». [1] صبر و استقامت در جای جای واقعه عاشورا موج می‌زند، آنچه حماسه کربلا را به اوج ماندگاری و تاثیر گذاری و فتح رساند، روحیه مقاومت امام حسین (علیه‌السلام) و یاران و همراهان او بود، امام از آغاز نیروهایی را به همراهی طلبید که مقاوم باشند. در یکی از منزلگاه‌های میان راه، فرمود: «ای مردم! هر کدام از شما که تحمل تیزی شمشیر و زخم و ضربت نیزه‌ها را دارد همراه ما بماند، و الا باز گردد!». [2] امام (علیه‌السلام) از عملکرد وحشیانه لشکریان عمر سعد با خبر بود و به خوبی می‌دانست که صحنه کارزار، همراه با زخم و ضربه و مرگ و تشنگی و درگیری و اسارت و و صدها خوف و خطر دیگر است، به خاطر همین آنان را مشروط بر صبوری همراه خود به صحرای کربلا برد، و در لحظات حساس نیز با خطبه‌هایی که می‌خواند آنان را به صبوری دعوت می‌کرد و می‌فرمود: «صبر و مقاومت کنید، ای بزرگ زادگان! چرا که مرگ، تنها یکی است که شما را از رنج و سختی عبور می‌دهد و به سوی بهشت گسترده و نعمت‌های همیشگی می‌رساند». [3] انصافا یاران با وفای سید الشهدا در صحرای کربلا صبر و مقاومتی از خود به یادگار گذاشتند که در هیچ جای تاریخ سابقه ندارد، آنها با این که گرمای شدید از یک طرف، سنگینی ابزارآلات جنگی از طرف دیگر و با تشنگی بسیاری که داشتند، علاوه بر جانفشانی در راه فرزند رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) دیگر رزمندگان را نیز توصیه و سفارش به صبر می‌کردند و در رجرهای خود می‌گفتند: «برای رسیدن به بهشت، بر شمشیرها و نیزه‌ها صبر می‌کنیم». [4] لب‌های خشکیده در اثر تشنگی، گرمای طاقت فرسای کربلا، بدن‌ها چاک چاک شده، سرهای جدا شده از بدن و بر سر نیزه رفته، داغ عزیزان یکی پس از دیگری، شهادت پیر و جوان و نوجوان و خردسال و شیرخوار، خیمه‌های آتش گرفته، پاهای پر آبله، گوش‌های پاره پاره شده، زنجیرهای به گوشت نشسته، بدن‌های کبود شده، خاک‌های خرابه، توهین‌های شامیان و ... هر کدام به تنهایی سندی معتبر از صبر و استقامت بهترین مردم روی زمین است که برای احیای دین خدا قدم به سرزمین کربلا گذاشته بودند، و این صبر و استقامت زمانی به اوج خود می‌رسد که عمه سادات حضرت زینب کبری (سلام‌الله‌علیها) با اینکه مصیبت فرزند، برادر، برادر زاده و... را دیده بود، به نیش و کنایه‌های مجلس ابن زیاد ملعون نیز مبتلا گردید که می‌گفت: كار خدا را با برادر و خانواده‌‏ات چگونه یافتى؟ [5] حضرت بدون این که شکوه‌ای کرده باشد و یا ابراز درماندگی کند، با شجاعتی که نتیجه صبر و استقامتش بود فرمود: «جز زیبایى ندیدم».[5] البته خدا را شکر که درس صبر و مقاومت سید و سالار شهیدان و یاران با وفایش بی شاگرد نماند، جوانان ایران اسلامی در هشت سال دفاع مقدس با الگو قرار دادن صبر و استقامت امام و یاران باوفایش صحنه‌های سخت جنگ را تحمل کردند و با دست خالی در مقابل دشمن تا دندان مسلح بعثی، ایستادگی کرده و عاقبت به پیروزی رسیدند و در دوران پس از دفاع مقدس نیز سربازان گمنام امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با همان روحیه حسینی در مقابل هجمه‌های نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دشمن ایستادگی کرده و می‌کنند تا ان شاءالله این انقلاب را به دست صاحب اصلی آن یعنی حجت بن الحسن العسکری (علیهما‌السلام) برسانند.

[1]. «عَلَيْكُم بِالصَّبْرِ فَانَّ الصَّبْرَ مِنَ الْايمَانِ كَالرَّأس مِنَ الْجَسَدِ» مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، چاپ گوناگون، انتشارات اسلاميه، تهران، ج 64، ص 232. [2]. «ایها الناس! فمن کان منکم یصبر علی حد السیف و طعن الاسنه فلیقم معنا و الا فلینصرف عنا» قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع الموده، چاپ اول، انتشارات موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، 1997، ص 406. [3]. «صبرا بنی الاکرام! فما الموت الا قنطره تعبر بکم عن البوس و الضراء الی الجنان الواسعه و النعیم الدائمه» مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، چاپ گوناگون، انتشارات اسلاميه، تهران، ج 44، ص 297. [4]. «صبرا علی الاسیاف و الاسنه، صبرا علیها لدخول الجنه» همان مدرک قبلی ج 45، ص 18. [5]. «ما رایت الا جمیلا» همان مدرک قبلی ج 45، ص 116.