جزئیاتی از آلبوم‌های تصاویر غلامان ناصرالدین‌شاه و پسرش

روابط عمومي و اطلاع رساني موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران: دکتر پدرام خسرو نژاد در مراسم افتتاحيه نمايشگاه عکسهاي غلامان و کنيزان افريقايي در دوران قاجار که در محل موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران برگزار شد با بيان اهميت آلبومهاي تاريخي و همچنين حاشيه نويسي هاي کنار عکسهاي بر جاي مانده از دوران قاجار،گفت: در تصاوير به جا مانده ازدوران قاجار با عکسهايي مواجهيم که به نظر مي رسد سياهان افريقايي باشند و اين مسئله مي تواند باب تازه اي از پژوهشها را در مسائل تاريخي و مردم شناسي باز کند. وي با اشاره به آلبومهاي باقي مانده از دوران ظل السلطان خاطر نشان کرد: ظل السطان چهار آلبوم يکسان با ترتيب و عکسهاي يکسان از غلامان و کنيزان خود دارد که هر کدام از اين آلبومها زير نويس عکسها متفاوت است و همين مسئله مي تواند پاسخگوي بسياري از سوالات در زمينه هاي مختلف باشد. وي همچنين با اشاره به ناصرالدين شاه و دو آلبومي که وي براي غلامان خود درست کرده بوده است،‌افزود:‌ در اين آلبوم مي بينيم که شاه با مراجعه مجدد کنار عکس غلاماني که فوت مي شدند مي نوشت مرحوم شد. به گفته اين مردم شناس اين غلامان کار و حقوق و خانواده داشتند و از عکسهاي مي توان پي برد اغلب آنها لباس فاخري مي پوشيدند. همچنين اسنادي وجود دارد که نشان مي دهد برخي از اين غلامان و کنيزان بعد از تصويب قانون ممنوعيت رسمي برده داري در 18/11/1307 در دوران رضاخان،‌ ازدواج کرده اند و زندگي عادي داشته اند. خسرونژاد حتي توانسته است رد بازماندگان برخي از اين افراد را تا به امروز بگيرد و اميدوار است با پيدا کردن اين افراد و صحبت با آنها بتواند به سوالات بي پاسخ بسياري که در اين زمينه وجود دارد پاسخگو باشد.