حذف صفر پول ملي و اقتصاددان آمريكايي

فارس: يك كارشناس اقتصادي آمريكا طي مقاله اي تحليلي در مورد حذف صفرها از پول ملي توصيه كرد قبل از اين اقدام افكار عمومي آماده شود و به مردم براي تطبيق با شرايط و پول جديد فرصت داده شود. يك اقتصاددان امريكايي به نام دو جونز طي مقاله اي به بررسي موضوع حذف صفرها با تكيه بر كشور غنا پرداخته است. غنا يكي از كشورهاي در حال توسعه در قاره آفريقا است كه به دليل كاهش شديد ارزش پول ملي خود در طي سال هاي اخير موضوع حذف صفرها در سطح محافل سياسي و علمي اين كشور به بحث گذاشته شده است. در عين حال تا كنون اقدامي در اين جهت انجام نشده است. *. اجراي طرح حذف صفرها در چه زمان، به چه علت و با چه روش؟ به گفته وي هر گونه تصميم نادرست مي تواند آثار منفي زيادي را بر اقتصاد غنا پس از حذف صفرها داشته باشد . حذف صفر از پول ملي مي تواند فشارهاي زيادي را بر اقتصاد ملي وارد كند . به همين دليل است كه برخي از كارشناسان از حذف صفرها به عنوان اسب تروژان يادآوري مي كنند. وي مي افزايد: پيش از اقدام براي حذف صفر از پول ملي بايد كليه شرايط اقتصادي يك كشور بررسي شود و به اين سوال پاسخ داده شود كه چرا برخي كشورها اقدام به حذف صفر مي كنند ولي برخي كشورها دست به اين اقدام نمي زنند. به عنوان مثال ، چرا كره جنوبي، برزيل و آرژانتين پيش از اين صفر را از پول ملي خود حذف كرده اند. بنابراين حذف صفرها به خودي خود ، اقدام بدي نيست ولي مساله اين است كه اين اقدام چه زماني و به چه علت و به چه روشي در اقتصاد يك كشور اجرا مي شود ؟ *. قبل از حذف صفرها افكار عمومي آماده شود اين گزارش در ادامه آورده است: كره جنوبي از سال 2004 تا 2007 د ر خصوص آثار و تبعات اقتصادي حذف صفرها از پول ملي خود تحقيق و بررسي كرد. ژاپن نيز در سال 2002 ميلادي تصميم به حذف صفر از ين گرفت ولي كويزومي نخست وزير وقت اين كشور با اين مساله مخالفت كرد. كره جنوبي جولاي 2007 را براي جايگزيني پول ملي جديد به جاي پول قديمي انتخاب كرد و اين در حالي بود كه اين اقدام با پشتوانه سه سال تحقيقات دقيق اقتصادي همراه بود. دولت كره پيش از آنكه اقدام به طرح موضوع در پارلمان اين كشور نمايد ، افكار عمومي مردم را طي دسامبر 2006 نسبت به اين موضوع و تبعات آن، آگاه ساخت. در واقع دولت ها بايد پيش از اقدام براي حذف صفر از پول ملي ، مردم را نسبت به اين موضوع و آثار مختلف اقتصادي آن به خوبي آگاه و مطلع نمايند . بي اعتمادي و نااطميناني مردم نسبت به حذف صفر از پول ملي مي تواند آثار مخربي بر اقتصاد هر كشوري داشته باشد . مردم بايد به خوبي نسبت به اقدامات اقتصادي دولت مطلع باشند . *. نقش مهم رسانه ها در آماده كردن زمينه براي حذف صفرها دولتها بايد براي موفقيت در اجراي اين برنامه ، عملكردي كاملا شفاف داشته باشند و بانك مركزي نيز بايد به سوي استقلال كامل از دولت حركت كند. نكته قابل ذكر ديگر نقش مهم رسانه ها در آگاهي دادن به مردم و آماده كردن زمينه لازم براي حذف صفر از پول ملي است . دولت به تنهايي قادر به آماده كردن بستر لازم براي حذف صفر نيست و در اين بين نبايد از نقش كليدي رسانه ها در افزايش آگاهي مردم نسبت به اين موضوع غافل شد. *. حذف تورم تنها يك نتيجه حذف صفرها بر اساس اين گزارش مقامهاي بانك مركزي غنا بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه سياست حذف صفر از پول ملي به تنهايي با هدف افزايش يا ارزش پول ملي نيست . اكثر اقدامات انجام شده در جهان براي حذف صفر از پول ملي، با اهداف فني و كارشناسي بوده است. غنا طي سال 1965 ميلادي واحد پول ملي خود را به سدي و پسوا تغيير داده است . غنا طي سال 1967 نيز به علت حذف عكس دكتر كوامه كروما مجبور به تغيير شكل پول ملي خود شده است . تا سال 1979 ميلادي تنها اسكناس 50 سدي در غنا وجود داشت . طي سالهاي 1983 تا 1991 اسكناسهاي 5000 سدي نيز منتشر شد. از آن پس تا سال 2002 دولت غنا اقدام به انتشار اسكناسهاي 10 و 20 هزار سدي نموده است. حذف صفر از پول ملي غنا به خاطر كنترل تورم نبوده است . البته مقامهاي رسمي غنا نه علت را براي حذف صفر از پول ملي اين كشور بر مي شمرند كه مبارزه با تورم جزء آنها نيست. نرخ تورم غنا طي نوامبر 2006 به 3/10 درصد رسيد و اين رقم تا پايان سال 2006 به 5/10 درصد رسيده است . دولت غنا دلايلي مثل تسهيل در انجام امور بانكي ، تسهيل فعاليت دستگاههاي خودپرداز و حمل و نقل آسان و راحت پول را از جمله علل حذف صفر از سدي اعلام كرده است . ارزش واقعي و خالص سدي براي مردم غنا كاهش مي يابد چرا كه قيمت اسمي كالاها در حال افزايش است. *حذف صفرها در كره جنوبي 470 ميليون دلار هزينه داشت بانك مركزي غنا هنوز اعلام نكرده حذف صفر از پول ملي اين كشور سدي ، چه ميزان براي اقتصاد اين كشور هزينه در بر خواهد داشت . براي اجراي بهتر و شفافيت بيشتر ، دولت بايد ميزان هزينه هاي اجراي اين طرح را به مردم غنا اعلام كند . كره با جمعيت 8/48 ميليون نفر و اقتصاد 811 ميليارد دلاري و صنايع پيشرفته اي مثل الكترونيك ، كشتي سازي و خودروسازي ، بيش از 470 ميليون دلار براي اجراي طرح حذف صفر از وون هزينه كرد . اين هزينه ها شامل چاپ و انتشار اسكناسهاي جديد ، سكه هاي جديد و جايگزيني دستگاههاي خودپرداز پيشرفته است . بانك مركزي غنا بايد هر چه زودتر مردم را نسبت به هزينه هاي اجراي طرح حذف صفر از پول ملي اين كشور، آگاه سازد. *بايد به مردم براي تطبيق با شرايط و پول جديد فرصت داده شود كره جنوبي موارد امنيتي زيادي را براي چاپ و انتشار اسكناسهاي وون جديد به كار برد. اسكناسهاي جديد اين كشور به راحتي قابل جعل و انتشار غير قانوني نيست . بر اساس تجربه كشورهاي مختلف جهان ، نظرات كارشناسان و محققان اقتصادي و تجربه كشورهايي مثل برزيل و آرژانتين كه تا كنون 5 تا 6 بار اقدام به حذف صفر از پول ملي خود نمودند ، به اين نتيجه مي رسيم كه بهترين راه براي موفقيت حذف صفر از پول ، شفافيت و فرصت دادن به مردم براي تطبيق با شرايط و پول جديد است . دولت بايد از هر اقدامي كه موجب بي اعتمادي مردم به پول جديد شود خودداري كند چرا كه اين مساله به افزايش فشارهاي تورمي دامن خواهد زد و موجب گسترش نفوذ ارزهاي خارجي مثل دلار در اقتصاد ملي خواهد شد . *حذف صفرها مي تواند كاهش شديد صادرات را به دنبال بياورد كره با حذف سه صفر از پول ملي خود هر 1000 وون قديمي را با يك وون جديد مبادله كرد. غنا قصد دارد با حذف چهار صفر از پول خود هر 10000 سدي قديمي را با يك سدي جديد مبادله كند . به اعتقاد كارشناسان حذف يك باره چهار صفر از سدي موجب واكنش شديد مردم غنا خواهد شد و بهتر اين است كه دولت در گام نخست سه صفر از پول خود را حذف كند . به نظر مي رسد حذف سه صفر از پول ملي غنا در شرايط كنوني منطقي تر است . نگراني مهم صادر كنندگان غنايي نيز قابل توجه است. صادر كنندگان غنا نگران اين هستند كه افزايش ارزش پول ملي اين كشور موجب كاهش قدرت رقابت آنها در بازارهاي جهاني و افت چشمگير صادرات غنا خواهد شد . آمريكا با اتخاذ سياست كاهش ارزش دلار طي سال 2006 ، ميزان صادرات خود را به اندازه قابل توجهي افزايش داد. اين مساله موجب كاهش كسري تجاري امريكا شد ولي از طرف ديگر مردم آمريكا قادر به خريد كالاهاي خارجي بيشتر نبودند . علي رغم كاهش ارزش دلار ، كسري تجاري آمريكا با چين به بيش از 200 ميليارد دلار تا پايان سال 2006 رسيد . صنعت كاكائوي غنا طي سال 2003 - 2004 ضربه زيادي خورد و اكنون نيز بيم آن مي رود كه افزايش ارزش پول ملي اين كشور ، موجب كاهش صادرات كاكائو شود . اين در حالي است كه افزايش هزينه توليد كاكائو نيز فشار بيشتري را بر صادر كنندگان وارد خواهد كرد.