ترامپ نمی‌خواهد تنها تامین کننده هزینه مالی ناتو باشد

خبرگزاری تسنیم: روزنامه «راسیسکایا گازیتا» روسیه در تحلیلی نوشته است: "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا با سخنانش در مورد «منسوخ شدن ناتو» و حتی امکان خروج ایالات متحده از این پیمان نظامی، جهان قدیم ( کشورهای اروپایی) را چنان دچار وحشت کرد که تا زمان نشست سران ناتو که قرار است در اواخر ماه مه سال جاری برگزار شود، آنها علائمی برای پرداخت بدهیهای خود ارسال نموده اند. البته هنوز مشکل بتوان گفت که شرایط نهایی برای به توافق رسیدن کاخ سفید و مابقی اعضای ناتو به چه صورت باشد. ولی در آستانه برگزاری نشست سران و در نتیجه مذاکرات چند روز قبل "ینس استولتنبرگ" دبیرکل ناتو با رئیس جمهوری آمریکا مشخص شده که صحبت در وهله نخست به مسائل مالی مربوط می شود. دقیقا به دلیل تاخیر در پرداخت بدهی‌ها واشنگتن قصد دارد با دیگر اعضای ناتو مذاکره کند. دفتر مطبوعاتی ناتو این مسئله را تایید کرده و اعلام کرد که ترامپ و استولتنبرگ این مسئله را بررسی کردند که چگونه شرکت کنندگان در این بلوک را متقاعد به پرداخت تعهدات مالی خویش کنند. رئیس جمهوری آمریکا نیز یادآور شده که تا برگزاری نشست سران، مقامات ناتو باید روی اشتباهات خود کار کنند. به نوشته این روزنامه، البته خشم ترامپ قابل درک است، چرا که دو یا بیشتر درصد درآمد ملی که کشورهای عضو ناتو باید سالانه برای امنیت خویش بپردازند، تنها 5 کشور از 25 کشور عضو این تعهد را انجام می دهند. سایر کشورهای عضو حتی تلاشی هم در این رابطه از خود نشان نمی دهند. این قبیل کشورها کم هم نیستند: در سال 2015 آلمان تنها 1،2 درصد درآمد ملی خود را به ناتو پرداخته، ایتالیا کمتر از یک درصد و فرانسه 1،8 درصد. برخی کشورهای اروپایی که حتی کمتر از 0،4 درصد پرداخت کرده اند. در ماه مارس سال 2016 بر اساس دستور پارلمان اروپایی تحقیقاتی صورت گرفت که نشان داده است: برای جبران بدهی‌های معوقه آلمان 31 میلیارد دلار، ایتالیا 20 میلیارد دلار و اسپانیا 15 میلیارد دلار، باید بپردارند. سهم هلند و بلژیک کمتر و معادل 7،5 و 5،5 میلیارد دلار است. برخلاف ادامه صرفه جویی‌های که در هزینه های نظامی کشورهای اروپای غربی دیده می شود، هزینه های آنها در برنامه های انسانی افزایش پیدا کرده است. در سال 2017 در مورد حدود 20 درصد افزایش هزینه‌های نظامی کشورهای چک، استونی، مجارستان، لتونی، لهستان و اسلواکی توافق شد. ولی با توجه به اینکه سهم آمریکا از هزینه های دفاعی ناتو به 72 درصد رسیده، در حالیکه در سال 1995 تنها 59 درصد بود، آیا این تلاشها از دید ترامپ کافی باشد یا نه، مشخص نیست. آمریکا درصدد اعمال فشار بر اروپاست «راسیسکایا گازیتا» می نویسد، دیدگاه کارشناسان در این رابطه متفاوت است: ترامپ حداقل دو راه دارد تا اروپا را وادار کند هزینه بیشتری پرداخته و سهم آمریکا کمتر شود. البته هر دو راه شدیدالحن است. یک راه این است که کشورهای مقروض را تهدید کند که بند پنجم منشور ناتو در مورد پاسخ جمعی همه کشورهای عضو این بلوک در صورت حمله به یکی از اعضای آن را لغو خواهد کرد. در منطقه اروپای شرقی، حتی مطرح شدن این نظریه هم آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در مورد روش دوم، "ملوین کراوس" کارشناس موسسه «هوور» در مقاله‌ای در روزنامه «وال استریت ژورنال» صحبت کرده است. به عقیده وی، مسئله مهم آن است که اروپا قادر است اقدامی کند تا در سیاست خارجی آمریکا تاثیر بگذارد و آن اختصاص دادن سهم مالی بیشتری برای هزینه های ناتو است. ضمن اینکه اروپا می تواند چنین معامله‌ای هم به ترامپ پیشنهاد دهد که «در ازای افزایش هزینه های نظامی ناتو، آمریکا نیز تحریم‌ها علیه روسیه را حفظ کند». البته این واقعیت هم وجود دارد که کشورهای اروپای غربی نگران واکنش منفی از جانب مسکو هستند. ناتو منتظر دیدار رهبران روسیه و آمریکاست به نوشته «راسیسکایا گازیتا»، پیچیدگی اوضاع از آن جهت است که کاخ سفید برخلاف پایتختهای اروپایی، مسکو را بعنوان تهدید واقعی برای ایالات متحده نمی داند. به همین جهت در رابطه با اقدامات آتی ناتو در جهت گیری به سمت روسیه نیز بسیاری از مسائل به توافقاتی بستگی خواهد داشت که رهبران روسیه و آمریکا در دیدار آتی خود خواهند داشت. فعلا که رهبران پیمان آتلانتیک شمالی در حال تحقق توافقات قبلی، مبتنی بر حضور زمینی نیروهای ناتو در منطقه دریای سیاه و اعزام واحدهای زرهی به کشورهای استونی، لتونی و لهستان، هستند.مقامات ناتو نمی توانند تمایل رئیس جمهوری جدید آمریکا برای سرو سامان دادن به روابط با مسکو و توافق دو طرف برای اقدام مشترک احتمالی علیه تروریسم در خاورمیانه را در نظر نگیرند. به همین دلیل ناتو سعی می کند تا فعلا از ادامه تیرگی روابط با روسیه در جریان مذاکرات دوجانبه خودداری کند و به عقیده کارشناسان، دقیقا به همین دلیل است که نشست رهبران ناتو با مقامات اوکراینی برای بررسی مسئله سپر موشکی اروپایی لغو گردید. این روزنامه در آخر می نویسد: واضح است که هر نوع تصمیمی در اروپا برای تاثیر گذاشتن آشکار و گسترده بر سیاست خارجی ترامپ، ممکن است با مخالفت آشکار مقامات رسمی برلین مواجه شود. "زیگمار گابریل" وزیر امور خارجه جدید آلمان، از همتایان اروپایی خود خواسته است تا «مانند خرگوشی ترسو قبل از شکار شدن» منتظر تصمیمات اتخاذ شده در واشنگتن نباشند. وی بر لزوم تلاش برای ایجاد یک جبهه واحد ضدآمریکایی به منظور ایفای نقش موثر اروپا در عرصه سیاست جهانی تاکید کرده است. البته به نظر نمی رسد که کسی در اروپا سخنان وی را جدی گرفته باشد.