نرخ تورم کاهش یافت؛ چرا قدرت خرید مردم همچنان پایین است؟ +نمودار

سرویس اقتصادی فردا؛ احمد نوروزی*: گشایش اقتصادی، بهبود معیشت مردم و رفع معضلات کنونی جز با پیگیری مصرّانه، مجدّانه و همه جانبه اقتصاد مقاومتی میسّر نخواهد بود. از طرفی اولین مسئله یک دولت دلسوز و خدوم، مسئله معیشت مردم خود بوده به نحوی که در آن مردم بتوانند از پس مخارج ضروری خود برآمده و این مهم در گرو یک اقتصاد خوب، سالم و پیشرو بوده که تحقق چنین شرایطی در چشم انداز اقتصاد مقاومتی قابل دسترسی خواهد بود؛ اما میزان تحقق آن بسته به نحوه سیاستگذاری، عملکرد و نحوه در اولویت قرار گرفتن وضعیت معیشتی مردم در راستای عملیاتی سازی اقتصاد مقاومتی توسط دولت محترم خواهد بود.

رئیس جمهور محترم در دومین کنگره ملی روز بزرگداشت شهدا، اعلام ناتوانی در حل مشکلات اقتصادی و فراهم کردن نیازها و امکانات زندگی مردم را مهمترین عوامل شکست در میدان اقتصادی معرفی کرد و همچنین اظهار داشت که ما قطعاً پیروز اقتصاد مقاومتی هستیم؛ چراکه یک ملت بزرگ، دولت کارآمد و رهبری فرهیخته و آگاه داریم که هدایتگری می کنند و مردم در صحنه هستند و دولت نیز به وظیفه خود عمل می کند.

اکنون اگر به وظیفه خود به درستی عمل کرده و تمام تلاش خود را در راستای عملیاتی سازی اقتصاد مقاومتی به عنوان مهمترین اولویت کشور در شرایط کنونی به کار گرفته باشیم، سطح معیشت و رفاه خانوارهای ایرانی ارتقاء خواهد یافت سؤال اصلی این است که وضعیت معیشت مردم در طی این چند سال چگونه تغییر کرده است؟

شاخص های قیمت در واقع اولین شاخص اقتصادی است که مردم در صحنه های معیشتی خود به طور مستقیم و ملموس، آن را حس می کنند. کنترل تورم نیز همواره یکی از اولویت های دولت یازدهم بوده به نحوی که نرخ تورم سالیانه از 30 درصد در سال 1391 به زیر 10 درصد در سال 95 رسیده است.

بهبود وضعیت شاخص تورم را الزاماً نمی توان به معنای ارتقاء سطح معیشتی مردم در نظر گرفت، چراکه این نرخ به تنهایی منعکس کننده تغییر در قیمت سبد مصرفی ضروری خانوار نبوده و نرخ تورم به این معنا نمی تواند به طور مناسب بیانگر وضعیت معیشت مردم باشد بلکه باید نرخ افزایش در سبد مصارف ضروری خانوار به طور شفاف و با ضرایبی نزدیک به شرایط واقعی محاسبه و بیان شود تا بتوان در کنار سایر شاخص های اقتصادی چون میزان رشد حاصل از فعالیت های مولد (و نه خام فروشی منابع طبیعی)، نرخ بیکاری، حجم واردات، میزان صادرات و... سطح موفقیت در عملیاتی سازی اقتصاد مقاومتی را اندازه گیری کرد.

جدول زیر بیانگر میزان تغییر شاخص قیمتی گروه کالاهای ضروری و ضریب تأثیر آن در محاسبه نرخ تورم سالیانه می باشد:

کاهش تورم در حقیقت به معنای کاهش روند افزایش هزینه ها است؛ به گونه ای که قیمت ها با شدت کمتری افزایش پیدا می یابد. لذا حتی یکبار افزایش غیر منطقی و مدیریت نشده در قیمت گروه مصرفی خاصی، آثار منفی خود را بر معیشت و سطح مصرف و رفاه کالاهای ضروری خانوار در سال های بعدی نیز خواهد گذاشت؛ چراکه این افزایش غیرمنطقی در هزینه ها بودجه خانوار را تحت الشعاع قرار داده و از آنجایی که در خوشبینانه ترین حالت میزان درآمد خانوار متناسب با نرخ کلی تورم و با سازوکار یاد شده افزایش خواهد یافت و در این مکانیسم توجهی به افزایش در هزینه سبد مصرف ضروری خانوار نمی شود، هر سال خانوار ایرانی می بایست متحمّل فشار مضاعفی برای رفع نیازهای ضروری خود باشد یا اینکه سبد مصرفی خود را هر سال کوچکتر کند.

بنابراین وضعیت فعلی حاکم بر معیشت مردم را نمی توان محصول در اولویت قرار گرفتن اقتصاد مقاومتی توسط بازوی اجرایی کشور دانست که اگر غیر از این بود مردم نیز در زندگی خود بهبود و ارتقاء سطح کیفی زندگی را احساس می کردند.