روزنامه شرق: صلح از راه نمیرسد تا زمانی که سودآوری جنگ به پایان نرسد. آمار فروش تسلیحات نظامی و رقابت پرشور شرکتهای چندملیتی برای بازسازی مناطق جنگزده خاورمیانه در سالهای اخیر تأکیدی است بر سود سرسامآور جنگ برای کشورهای بزرگ تولیدکننده اسلحه.
در صدر کشورهایی که از قبل جنگهای منطقهای بازارهای پررونقی برای خود دستوپا کردهاند، ایالات متحده قرار دارد؛ کشوری که بزرگترین صادرکننده اسلحه به سرتاسر جهان است، از کشورهای حاشیه خلیجفارس گرفته تا ویتنام و تایوان. گرچه خاورمیانه و بهویژه کشورهای حاشیه خلیجفارس همواره یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات نظامی آمریکا بودهاند (حدود ٤٠ درصد صادرات اسلحه ایالات متحده به این منطقه است)، اما در پی ظهور داعش این بازار میان دو طرف پررونقتر شده و ازهمینرو عربستان سعودی و امارات متحده بهترتیب اولین و دومین مشتریهای جنگافزارهای آمریکایی بهشمار میروند. دراینمیان روز پنجشنبه پنتاگون اعلام کرد آمریکا با درخواست امارات متحده عربی برای فروش سامانههای دفاع هوایی به ارزش دومیلیارد دلار موافقت کرده است؛ تصمیمی که به ادعای آمریکا به ثبات و پیشرفت خاورمیانه کمک میکند. به گفته پنتاگون این قرارداد شامل فروش ۶۰ سامانه پاتریوت «پیایسی ـ ۳» و ۱۰۰ سامانه پاتریوت «جیایام-تی» است. در بیانیه وزارت دفاع آمریکا آمده است فروش این تسهیلات در راستای سیاست خارجی و امنیت ملی ایالات متحده است و به توانمندسازی متحد مهم این
کشور که عامل ثبات سیاسی و پیشرفت اقتصادی در خاورمیانه است، کمک میکند.
ایالات متحده مهمترین تأمینکننده اسلحه امارات متحده عربی است و از سال ٢٠٠٩ به اینسو ٦٣ درصد تسلیحات عمده منطقه خاورمیانه را فراهم کرده است. امارات متحده عربي از بین سالهای ٢٠١١ تا ٢٠١٥ یکی از ١٠ مشتری عمده تسلیحات آمریکایی بوده است و سال ٢٠١٤ به ناگهان بودجه دفاعی خود را دوبرابر کرد و به بیش از ٢٢ میلیارد دلار رساند. با این همه برخی از تحرکات نظامی امارات متحده عربی در سالهای اخیر بحثبرانگیز شده و انتقاد فعالان حقوق بشر را به دنبال داشته است. منتقدان با اشاره به دخالت امارات متحده در سرکوب جنبش دموکراتیک بحرین و نقش مهم این کشور در ائتلاف نظامی عربستان در یمن، میگویند فروش اسلحه به این کشور باید کنترل شود.
امارات متحده پس از عربستان سعودی با چهار هزار نفر، بیشترین نیرو را در ائتلاف به رهبری عربستان در یمن داشته و در اوایل جنگ بخش زیادی از بمبارانهای شمال یمن برعهده جنگندههای این کشور بود. کشتیهای اماراتمتحده هم در محاصره دریایی یمن نقش پررنگی ایفا کردند. علاوه بر این، امارات حضور کشورهای دیگر در این ائتلاف را هم تسهیل کرده و در این راستا برای استقرار بیش از هزار سرباز سودانی در یمن، کمکهای مالی و پشتیبانی لجستیکی ارائه کرده است. آمریکا در سال ۲۰۱۵ میلادی که حملات هوایی عربستان به نيروهاي حوثی در یمن آغاز شد با فروش ۶۰۰ موشک پاتریوت «پیایسی ـ ۳» به عربستان هم موافقت کرده بود. چند روز پیش نیز خبرگزاری رویترز از تلاش ایالات متحده برای فروش میلیاردی سلاحهایی نظیر جنگندههای «اف۱۵» و سامانههای فرماندهی و کنترل نبردها به عربستان گزارش داده بود.
یکی دیگر از انتقادها درباره کمک نظامی امارات به گروه مسلح تحت فرماندهی خلیفه حفتر در لیبی است. این گروه که براساس گزارشها از سوی روسیه مورد حمایت قرار میگیرد، در حال مبارزه با جناحهای دیگر در لیبی است و از قبول حاکمیت دولت مورد حمایت سازمان ملل و ایالات متحده در لیبی امتناع کرده است.
با وجود همه این انتقادها به نظر نمیرسد سنگی پیش پای این قرارداد قرار گیرد. این تصمیم پنتاگون باید به تأیید کنگره برسد و وزارت دفاع آمریکا هم از کنگره این کشور خواسته در راستای امنیت ملی آمریکا این تصمیم را تأیید کند. کنگره آمریکا پیشتر قراردادهای نظامی بحثبرانگیزتری نظیر قرارداد فروش اسلحه به عربستان سعودی را با وجود رهبری ائتلاف خونین در یمن، تصویب کرده است و ازهمینرو موانعی جدی پیشِروی این قرارداد وجود ندارد. گرچه مبارزه با داعش و دفاع از خود یکی از دلایل اصلی قرارداد اخیر آمریکا و امارات متحده ذکر شده، اما برخی از ناظران قدرت نظامی ایران در سوریه و عراق را دلیل قراردادهای هنگفت کشورهای حاشیه خلیجفارس و آمریکا میدانند و بر این باورند کشورهایی نظیر عربستان و امارات متحده همزمان با نزدیکی ایران، ترکیه و روسیه و همکاری آن کشور در بحران سوریه نگران برهمخوردن توازن قوا در منطقه هستند. برخی دیگر از تحلیلگران نیز تولید موشکهای بالستیک از سوی ایران را دلیل ولع این کشورها برای خرید اسلحه عنوان کردهاند. امارات متحده عربی که همراه با عربستان سعودی از اعضای شورای همکاری خلیجفارس است، با ایران بر سر
مالکیت سه جزیره واقع در خلیجفارس اختلاف ارضی دارد و معمولا این موضوع در نشستهای شورا مطرح میشود و حمایت سایر اعضا از موضع امارات را در پی دارد.
دیدگاه تان را بنویسید