آیا ایران مقصر بحران یمن است؟

سرویس بین‌الملل فردا؛ عاطفه تقدیسی: اگر مردم برای کسب آخرین اخبار تنها به دولت ایالت متحده و رسانه‌های وابسته‌اش تکیه کنند، بی شک ایران را مقصر اصلی بحران یمن، فقیرترین کشور جهان عرب می‌دانند. به گزارش خبرگزاری رویترز، درسومین سال جنگ یمن، نزدیک به ده هزار نفر کشته و بیش از سه میلیون نفر بی‌خانمان شده‌اند. میلیون ها نفر نیز به شدت از گرسنگی رنج می‌برند. وزیر دفاع آمریکا پس از سفر به عربستان و دیدار با مقامات ارشد این کشور، ایران را عامل تمام مشکلات منطقه خواند و اظهار داشت: «ما باید جلوی تلاش‌های ایران را بگیریم تا امنیت و ثبات دیگر کشورها را به خطر نیندازد و حزب‌الله دیگری در منطقه تشکیل ندهد و برای جلوگیری از این امر در حال پیمودن راه صحیح هستیم».

اما واقعیت چیز دیگری است!

ایران مقصر بحران یمن؟

در سال 2015، پایگاه خبری «تروث اوت» (Truthout) در مقاله‌ای به تجزیه و تحلیل مقالات روزنامه گاردین پرداخت که مدعی بود حوثی‌های یمن تحت حمایت ایران قرار دارند. اغلب این مقالات هیچگونه مدرکی علیه ایران ارائه ندادند. «مدیا لنز»، سازمانی که سمت و سو و تبلیغات رسانه‌ای را تحلیل می کند، مقاله‌ای را به اشتراک گذاشت و از «ایان بلک» نویسنده روزنامه گاردین خواهان پاسخ‌گویی شد. بلک نیز به طور غیرمستقیم با منتشر کردن مقاله خبرگزاری رویترز با عنوان «حمایت ایران از حوثی‌ها و نقش آن در جنگ یمن افزایش یافته است» به این موضوع واکنش نشان داد. در این مقاله آمده است: «اینکه ایران به چه میزان حوثی‌های شیعه یمن را حمایت می‌کند، دقیقاً مشخص نیست». این مقاله کاملاً با اتکاء به منابع نامشخص ادعاهایی را بیان می‌کند که حتی رویترز نیز نمی‌تواند آنها را تأیید کند.

به عنوان مثال در قسمت دیگری از این مقاله آمده است: «یکی از مقامات جمهوری اسلامی ایران گفت: امسال، حدود 100 حوثی یمن برای آموزش در پایگاه سپاه پاسداران نزدیک به قم به ایران سفر کرده‌اند. این ادعا را نمی‌توان بلافاصله تأیید کرد. چنانچه ایران که هزینه‌های نظامی بسیار کمی دارد و گرفتار تحریم‌های فلج‌کننده آمریکاست، واقعاً قادر به بی‌ثبات کردن یمن باشد، در این صورت مطمئناً رسانه‌ها باید توانایی ارائه شواهد محکمی علیه رابطه ایران و حوثی‌های یمن داشته باشند».

تکرار دروغ برای باورپذیری مردم

علاوه بر فقدان مدرک مستقیم علیه ایران، این گزارش‌ها از پاسخگویی به دو سؤال مهم نیز عاجزند: اولاً، چگونه ایران قادر به حمل و نقل دریایی سلاح به یمن در برابر محاصره تحمیلی عربستان سعودی است که سراسر این کشور را در بر گرفته است؟ و ثانیاً چرا تا پایان ژانویه امسال، کارشناسان سازمان ملل شواهدی مبنی بر دخالت گسترده ایران در یمن پیدا نکردند؟ فقدان کامل هرگونه شواهد مبنی بر عدم کمک ایران به یمن چنان ملموس بود که حتی نشریه واشنگتن‌پست نیز چاره‌ای جز انتشار این گزارش نداشت: «در مقاله چاپ شده در ماه می 2016 در مجله چاتم‌ هاوس» آمده است که حمایت تهران از حوثی‌های یمن محدود بوده و تأثیر این حمایت‌ها در یمن بسیار کم است. با این حساب ادعای اینکه حوثی‌ها عناصر ایران هستند، ادعایی نادرست است».

اگر یک دروغ به دفعات تکرار شود، مردم آن را باور خواهند کرد. اگر این ادعا که صدام حسین در حال توسعه سلاح‌های کشتار جمعی است شایع شود، مردم آن را خواهند پذیرفت و همین توجیهی برای حمله به عراق می‌شود. اگر به طور مداوم ادعا کنیم در سال 2011 معمر قذافی، نسل‌کش دیوانه‌ای بود که به نیروهای خود دستور داد تا مرتکب تجاوز گروهی به مردمش شوند، مردم باورشان خواهد شد و حمله به لیبی را تایید می‌کنند. ادعای دروغین اینکه بشار اسد در سال 2013 از سلاح شیمیایی استفاده کرده است و استفاده مجدد از این سلاح در سال 2017، حتی اگر بازرسان سازمان ملل آن را تکذیب کرده باشند، در باور مردم تاثیر خواهد گذاشت. و همچنین اگر این ادعا بارها و بارها تکرار شود که حوثی‌های یمن تحت حمایت ایران قرار دارند، همگان آن را باور خواهند کرد.

شکی نیست که ایران در جنگ یمن سهم دارد و تمام تلاش خود را می‌کند تا در هر زمینه‌ای اعم از سیاسی، نمادین و یا با کمک نظامی مستقیم از آنها پشتیبانی کند. اما واقعیت این است که رسانه‌ها قادر به ارائه هیچ‌گونه مدرک قطعی دال بر دخالت وسیع ایران در بی‌ثباتی یمن نیستند. از طرف دیگر، چنانچه ایران واقعاً حامی حوثی‌های یمن باشد، این امر ترجمه تحت‌اللفظی این عبارت است که «انسان‌ها چوب کارهای گذشته خود را می‌خورند». عربستان سعودی مبالغ هنگفتی را صرف مسلح کردن شورشیان جهادی متعصب به منظور سرنگونی سوریه، نزدیک ترین متحد ایران، کرده بود. ایمیلی نیز که اخیراً در ویکی‌لیکس از هیلاری کلینتون فاش شده، تأیید می‌کند که داعش دارای پشتیبانی مستقیم دولتی است و این پشتیبانی از جانب دو متحد اصلی آمریکا در منطقه یعنی عربستان و قطر انجام می‌شود.

جنایات جنگی، نسل‌کشی و قحطی

گروه تروریستی القاعده که واشنگتن از آن به عنوان مرگبارترین تشکیلات یاد می‌کند، در ژانویه 2009 در یمن تشکیل شد. همچنین داعش، در یمن نیز حضور دارد. با این حال در جنگ یمن، عربستان سعودی تاکنون هیچ‌کدام از این دو گروه را هدف قرار نداده است. علاوه بر این، حوثی‌های یمن دشمن سرسخت هر کدام از این دو گروه تروریستی هستند. چنانچه واشنگتن به واقع خواهان نابودی القاعده باشد، در این صورت حوثی‌های یمن متحد درجه یک محسوب می‌گردند. اما عربستان چه کسانی را بمباران می‌کند؟ غیرنظامیان ساده و بی‌گناه.

در هشتم اکتبر 2016، جنگنده‌های عربستان مجلس ختمی در صنعا، پایتخت یمن را هدف قرار دادند که طی آن صدها غیر نظامی کشته و زخمی شدند. حمله به صدها بیمارستان، جشن‌های عروسی، اردوگاه پناهندگان، کامیون‌های حمل مواد غذایی، کارخانه‌ها، مسیرهای حمل و نقل، زمین‌های کشاورزی، مناطق مسکونی و مدارس، از دیگر جنایات جنگی سعودی‌هاست.

قبل از آغاز جنگ، یمن به شدت وابسته به واردات مواد غذایی، سوخت و تجهیزات پزشکی بود. با آغاز جنگ و وارد آمدن خسارت‌های کلان به بخش‌های کشاورزی و زیرساخت های یمن و همچنین محاصره نظامی این کشور توسط عربستان سعودی، نیمی از جمعیت این کشور در معرض خطر گرسنگی قرار گرفته‌اند. با توجه به گزارش‌های سازمان ملل بیش از 462 هزارکودک یمنی زیر پنج سال از سوءتغذیه شدید رنج می‌برند. آیا هنوز هم معتقدید که آمریکا و متحدانش از جمله عربستان سعودی به حقوق بشر در سوریه اهمیت می‌دهند؟

بی‌دقتی خلبانان سعودی، بالا رفتن تلفات

دولت اوباما و پس از آن ترامپ به خوبی آگاهند که نقض کامل حقوق بشر توسط عربستان و بی‌کفایتی آنها به رنج گسترده غیر نظامیان یمن منجر شده است. به گفته نیویورک تایمز، عدم تجربه کافی خلبانان سعودی سبب شده که آنان به دلیل ترس از آتش زمینی دشمن، در پروازهای هوایی به زمین نزدیک نشده و پرواز آنان در ارتفاعات بالا سبب کاهش دقت بمباران‌ها و بالا رفتن تلفات غیرنظامیان می‌شود.

در حالی که دولت اوباما مخالف تسلط اتئلاف عربستان بر بندر اصلی حدیده و مناطق ساحلی دریای سرخ برای جلوگیری از بدتر شدن شرایط انسانی در این منطقه بود، دولت ترامپ پای خود را از این هم فراتر گذاشته و به وضوح به عربستان برای انجام این اقدامات چراغ سبز نشان داده است. گرت پورتر در گزارشی در پایگاه اطلاع‌رسانی «تروث اوت» نوشت: «اوج استراتژی محاصره حملاتی هوایی در 17 اوت 2015 بود که طی آن تمامی جرثقیل‌های بندر اصلی حدیده به عنوان تنها بندر پذیرای کشتی‌های کانتینری، انبار برنامه جهانی غذا، یکی از اسکله‌ها و ساختمان‌های کنترل بندر نابود شده است».

داستان تکراری و خنده‌دار حقوق بشر

با وجود تمام مدارکی که بیان می‌کند عربستان سعودی عامل اصلی تمام ویرانی‌های یمن است، دولت ترامپ همچنان ایران را برای این فاجعه بشری سرزنش می‌کند. ایالات متحده آمریکا با ائتلاف عربستان برای ایجاد قحطی و مرگ و میر مردم یمن از گرسنگی سهیم است و تداوم استراتژی جنگ عربستان، به دلیل وابستگی ائتلاف به پشتیبانی لجستیکی و سیاسی-دیپلماتیک آمریکاست. اما پنتاگون و ستاد فرماندهی مرکزی این کشور با ادعاهای خود در خصوص تهدید ایران، افکار عمومی را از شریک بودن در گناه نابود کردن مردم یمن منحرف می‌کنند.

نیروهای مسلح یمن در راهپیمایی سال 2014، با حرکت به سوی صنعا پایتخت یمن، عبد ربو منصور هادی، رئیس جمهور مورد حمایت آمریکا و عربستان را از قدرت خلع کردند که او بلافاصله به عربستان فرار کرد و بعد از غلبه نیروهای حوثی در جنگ‌های چریکی، عربستان، تکیه بر استراتژی محدود کردن دسترسی مردم یمن به ویژه در منطقه تحت کنترل حوثی‌ها به مواد غذایی و سوخت را در دستور کار خود قرار داده است.

آنچه که بشار اسد را بعد از 6 سال جنگ همچنان بر مسند قدرت نگه داشته در مقایسه با منصور هادی که تنها چند ماه برای سرنگونی‌اش وقت لازم بود، تفاوت بین درگیری‌های یمن و سوریه است. حتی با وجود نیروی هوایی عربستان که تحت حمایت آمریکا و انگلیس قرار دارد، عربستان سعودی برای شکست دادن جنبش حوثی‌های یمن باید تلاش بسیاری انجام دهد.

با در نظر گرفتن جنگ فاجعه بار یمن که نتیجه آن رنج کشیدن میلیون‌ها انسان بی‌گناه است، پذیرفتن ادعای دولت ترامپ در مورد توجه به حقوق بشر در سوریه، تقریباً غیر ممکن است. کارشناسان جنگی به آمریکا هشدار داده‌اند چنانچه به حمایت خود از عربستان ادامه دهد رفته رفته همدست تمام جنایات جنگی عربستان خواهد شد. با این حال، این هشدارها نیز دولت ترامپ را از ادامه دادن برخی از سیاست های غلط باراک اوباما منصرف نکرده است.

عقده خودبزرگ‌بینی و جنون عظمت از مدت‌ها پیش اساس سیاست‌های عربستان در یمن است. با این حساب، حمایت ایالات متحده از عربستان سعودی، کشوری عقب‌مانده که در آن حتی زنان اجازه رانندگی ندارند، و مجهز کردن آنها به سلاح هسته‌ای چیزی جز خودکشی نیست. اما با این حال، وضع اسفناک یمن همچنان در سکوت مطلق ادامه دارد. چنین چیزی چگونه ممکن است؟

منبع: theantimedia