بازخوانی مصاحبه و اعتراف اخیر شیخ حمد بن جاسم

خبرگزاری تسنیم: عبدالباری عطوان در رای الیوم نوشت: نگاهی به مصاحبه تلویزیونی شیخ حمد بن جاسم آل ثانی نخست وزیر وویر خارجه سابق قطر و اعتراف به برخی واقعیت ها در مورد بحران سوریه، این سوال را مطرح می کند نتایج حاصل از آن چیست؟ آیا موجب جلب رضایت عربستان می شود؟

مصاحبه های شیخ حمد بن جاسم هم برای شهروندان عادی و یا مسئولان بلندپایه قابل توجه است زیرا به سادگی و با جسارت صحبت می کند و بر خلاف بیشتر مسئولان عرب هر بار بسیاری از اطلاعات و رخدادها را برملا می سازد.

تلاش بن جاسم برای تبرئه کشورش از موارد مورد اختلاف با عربستان

شیخ بن جاسم در مصاحبه اخیر خود با تلویزیون رسمی دولت قطر و نه شبکه الجزیره که خود یکی از بنیانگذارانش است و از این بابت اظهار ندامت دارد، به توضیح در مورد مواضع کشورش به ویژه موضوع سوریه پرداخت تا قطر را از برخی مسائل مورد اختلاف با عربستان (متحد بزرگ) تبرئه کند.

برملا کردن چراغ سبز عربستان برای دخالت در سوریه

او فاش کرد که با ملک عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه متوفی سعودی در ریاض دیدار کرده و او را در جریان نقشه قطر با هماهنگی آمریکا و ترکیه برای دخالت در سوریه در آغاز بحران این کشور قرار داد و ملک عبدالله نیز به او چراغ سبز داد و گفت: ما با شما هستیم و هماهنگی بعمل می آوریم.

مهم تر اینکه شیخ بن جاسم اعتراف کرد که همه در سوریه دخالت داشتند تا جایی که این دخالت تا حمایت از جبهه النصره با هماهنگی کامل نیروهای آمریکایی پیش رفت و آمریکا بر همه چیز (پول و سلاح) نظارت داشت و هنگامی که فعالیت جبهه النصره قابل قبول نبود، در فهرست گروههای تروریستی قرار گرفته و حمایت از آن متوقف شد.

افشاگری های بن جاسم چه تاثیری بر عربستان دارد؟

نمی دانیم واکنش مسئولان سعودی به اطلاعات چیست و آیا این اعتراف ها موجب کاهش اختلاف بین دو کشور می شود یا خیر؟ چیزی که می دانیم اینکه این اعترافات موجب رضایت دولت سوریه و حامیانش که در سالهای گذشته از آن حمایت کردند، می شود زیرا مهر تاییدی بر دیدگاه‌های آنان است که از آغاز بحران سوریه به آن اشاره داشتند و نشان می دهد یک توطئه خارجی به رهبری آمریکا برای تغییر نظام حاکم دمشق در خدمت نقشه تقسیم و از هم پاشیدگی آن وجود دارد.

سوریه «شکار» است که شکارچیان از بیش از شصت کشور جهان تحت عنوان «دوستان سوریه» به رهبری آمریکا بر سر آن دعوا دارند و در این میان عربستان و قطر نقش حامی مالی و تسلیحاتی داشتند و نقش سایر کشورهای عربی نیز از تحلیلگر و تماشاچی فراتر نرفت.

اما مطرح شدن مسائل دیگر و به هم آمیختن آن نبود که موجب فرار شکار از دام عربستان و قطر شد؛ البته باید از برادران سوری برای استفاده از عبارت «شکار» عذرخواهی کرد.

ایستادگی ملت و دولت سوریه عامل نجات آن است

دلیل اصلی نجات سوریه ایستادگی نظام حاکم و نهادهای مختلف و بیش از همه امنیتی و نظامی این کشور بود به اضافه حمایت مردمی در سخت ترین شرایط آن هم در حالی که امپراتوری های بزرگ رسانه ای به حمله گسترده علیه سوریه اقدام کردند و رسانه های سوریه از ماهواره های عربی از جمله عرب ست حذف شدند.

مرور هفت سال بحران سوریه به زبان شیخ جاسم

به هر حال شیخ حمد بن جاسم بسیاری را هفت سال به عقب بازگرداند به ویژه زمانی را یادآوری کرد که با یک پیشنهاد 15 ملیار دلاری به دمشق رفت و پرداخت آن را مشروط به فاصله گرفتن سوریه از ایران کرد و دمشق را به ملحق شدن به محور «میانه روی عربی» فراخواند.

چیزی که شیخ بن جاسم در یک مصاحبه دیگر با روزنامه فاینشنال تایمز از آن زبان به شکایت گشود، اینکه از طنز روزگار عربستان که قطر را از پرونده سوریه به حاشیه راند، اکنون به روسیه و در نتیجه به طور غیر مستقیم به سوریه نیز نزدیک شده است و با بقای بشار اسد در قدرت موافقت کرده و امیدوار است بحران سوریه به شکل مسالمت آمیز حل و فصل شود، اما قطر با تحریم روبه رو است و دلیل اصلی آن نیز نزدیک شدن به ایران و تحکیم روابط با آن است.

تکرار اشتباه در حق سوریه، گران تمام خواهد شد

خیلی ها در حق سوریه به خطا رفتند و بسیاری نیز با ائتلاف با آمریکا و اسرائیل علیه محور مقاومت در تکاپوی اشتباهات بزرگتری در حق منطقه هستند اما باید گفت اگر این طرف ها با کمترین زیان و حتی به شکل موقت از اشتباهات اول در حق سوریه، لیبی و به ویژه عراق نجات پیدا کردند، به نظر نمی رسد برای بار دوم نیز چنین باشد.

روزهای خوب سوریه در راه است

وضعیت سوریه این روزها به سرعت رو به بهبود است و هیئت های دیپلماتیک به دمشق سرازیر می شوند و تاجران نیز در جستجوی پول و سرمایه گذاری با توجه به بازسازی سوریه راهی این کشور می شوند و در این خصوص همین شاهد کافی است که سعد الحریری نخست وزیر لبنان ومرد عربستان در بیروت که از مهم ترین مخالفان رهبری سوریه بود، اکنون دستور تعیین سفیر جدید لبنان در دمشق را صادر کرده و هیئت پارلمانی اردن نیز در تکاپوی سفر به دمشق است.

در این میان باید گفت روابط راهبردی قطر با ایران و ترکیه از جمله دلایل تنش روابط بین عربستان و قطر است در نتیجه دوحه دو گزینه دارد یا قطع این روابط و ملحق شدن به عربستان و یا ادامه بحران و افزایش آن با ریاض.

به هر حال توضیحات و انعطاف شیخ بن جاسم در همسایه سعودی آن تاثیر زیادی ندارد و سخت بتوان تصور کرد که موجب نرم شدن دل سنگ آن شود زیرا کسی که امروز حکومت در عربستان را به دست دارد با کسی که در 50 سال گذشته حاکم آن بود، تفاوت دارد و شیخ بن جاسم که فردی زیرک است، این واقعیت را به خوبی متوجه است.