موقعیت محور مقاومت بعد از پیروزی بر داعش

خبرگزاری تسنیم: امین حطیط تحلیلگر مسائل راهبردی منطقه در مقاله‌ای در روزنامه البناء لبنان به بررسی شاخص‌های کلی تحولات منطقه طی روزهای اخیر پرداخته و در مقاله خود در این روزنامه می‌نویسد ممکن است همزمانی اعلام پیروزی صریح یا ضمنی بر گروه های تروریستی از سوی طرف های مختلف یک تصادف یا تدبیر باشد. جنگ ویرانگری که آمریکا تلاش داشت از آن در راستای تعیین منطقه به عنوان یکی از مستعمره های خود استفاده کرده و ریشه‌های ملی‌گرایی در آن را خارج کرده و کشورها را به کشورهای ضعیف و واگرا براساس رویکردهای نژادی و مذهبی و فرقه‌ای و حتی مردم شناختی تبدیل کند که زیر سلطه رژیم صهیونیستی قرار داشته و در ابعاد میدانی نیز در خدمت آمریکا و پروژه راهبردی استعمار طلبانه این کشور باشد.

دولت عراق در روز 10 دسامبر کنونی پیروزی بر گروه‌های تروریستی را اعلام و این روز را به عنوان یک روز ملی و یک جشن غرورآفرین برای خود انتخاب کرد. در روز بعد ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در جریان سفر خود به سوریه و دیدار با بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در پایگاه نظامی حمیمیم که محل استقرار نیروهای نظامی روسیه در این کشور است، پیروزی بر گروه‌های تروریستی را اعلام کرد. روسیه از طریق این پایگاه تأثیرگذاری بالایی در روند مقابله با گروه‌های تروریستی داشت و درخواست سوریه برای کمک میدانی در مقابله با تهدیدات شکل گرفته از ناحیه تجاوز تروریستی - آمریکا به خود را پذیرفت. ولادیمیر پوتین در جریان این دیدار اعلام کرد که برنامه آغاز خروج نیروهای نظامی روسیه از سوریه فرارسیده و تنها دو پایگاه نظامی هوایی در منطقه حمیمیم و دریایی در طرطوس در اختیار این کشور باقی خواهد ماند.

در نهایت سخن صریح و واضح از سوی سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان مطرح شد که در تظاهرات کمک به فلسطین و محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی ضد این شهر در اعلام پایتختی آن برای کابینه رژیم صهیونیستی تصریح کرد که محور مقاومت از سختی‌ها و مشکلات با پیروزی و استحکام بیشتر بیرون آمد و به درگیری‌ها در منطقه پایان داد و بار دیگر به اولویت اصلی خود یعنی قدس و فلسطین باز خواهد گشت.

چهره‌ای که در عراق و سوریه و لبنان به همراه ایران و روسیه ترسیم شده ، تأکید می‌کند که منطقه ای که هدف حملات تروریستی قرار گرفته بود، خودش از خود حمایت کرد و محور مقاومت که هدف اصلی این تجاوز بود، موفق شد در برابر در برابر آن ایستادگی کرده و آن را شکست دهد و اردوگاه به رهبری آمریکا را مجبور به اذعان به این ‌شکست و عقب نشینی از اهداف تجاوز خود نماید. به این ترتیب محور مقاومت احساس پیروزی کرد و بار دیگر به مأموریت‌هایی که برای آن تشکیل شده بود یعنی مقابله پروژه صهیونیستی- آمریکایی بازگشت. سوال کنونی این است که در مرحله بعد از پیروزی‌ها اوضاع چگونه خواهد بود؟ البته قبل از پاسخ دادن به این سؤال باید به برخی سیگنال‌ها و پیام‌های سفر اخیر ولادیمیر پوتین به سوریه و اعلام وی مبنی بر عقب‌نشینی نیروهای روسیه از این کشور و آثار و پیامدهای این اقدام اشاره کرد.

شاخص های حال و آینده در سفر پوتین به سوریه

رئیس‌جمهور روسیه مواضعی را در سوریه مطرح کرده که نشانه‌های مهمی در رابطه با اوضاع گذشته و آینده منطقه دارد. پوتین در رابطه با آینده منطقه تأکید کرد که سوریه و متحدانش پیروزی مورد نظر را به دست آورده‌اند و ارتش عربی سوریه خاستگاه اصلی این پیروزی بوده و کمک‌های صورت گرفته از خارج در صورتی که این ارتش قوی و ثابت قدم نبود و برای حفظ سوریه جان‌فشانی نمی کرد، هرگز مؤثر واقع نمی‌شد. وی همچنین تأکید کرد که تروریسمی که سوریه را هدف قرار داده بود، سرکوب شده و دیگر امکان ورود به درگیری‌هایی که برای تسلط بر مناطق مختلف یا تحقق دستاوردهایی برای تهدید وحدت سوریه و ثبات آن باشد را نخواهد داشت.

مواضع پوتین به آینده نیز اشاره داشت و تأکید کرد که اطمینان بالایی به توانمندی‌های ارتش سوریه در ادامه مأموریت موجود برای ریشه کن کردن گروهک‌ها و سازمان‌های باقیمانده تروریستی وجود دارد و ضرورتی برای استمرار حضور نیروهای روسیه در سوریه که برای انجام مأموریت مشخص خود وارد این کشور شده بودند، نیست. البته اگر بار دیگر خطری متوجه این کشور شود ، مسیر مسکو به دمشق بیش از سه ساعت به صورت هوایی زمان نیاز ندارد و بازگشت نظامی نیروها در کمتر از 24 ساعت صورت خواهد گرفت.

به ‌طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که در جریان دیدار پوتین و بشار اسد در حمیمیم بر روند پیروزی و آمادگی برای آزادسازی بخش‌های باقی مانده و مقابله با تحولات آینده تأکید شد. خطری که پیش از این سوریه را تهدید می‌کرد، از بین رفته است و اهداف و برنامه‌های متجاوزان ضد محور مقاومت نیز ساقط شده است. همین موضوع باعث شده است فرانسه ساز تازه‌ای را کوک کند و خواستار جلوگیری از نفوذ و تسلط ایران در ساحل دریای مدیترانه از طریق سوریه شده و موضوع بازگشت سوریه به تمامیت ارزی خود را مطرح کند. این سخن البته از سوی فرانسه و همراهان این کشور تعجب‌انگیز است، باید از آنها این سؤال را مطرح کرد که شما از چه زمانی به دنبال احترام گذاشتن به تمامیت ارضی سوریه هستید؟ چون سابقاً تمایلی برای این کار نداشتید و به خودتان اجازه مداخله وقیحانه در امور داخلی این کشور را دادید و ضمن مشارکت در تجاوز ضد سوریه و ادعای نامشروع بودن ریاست جمهوری این کشور، این تمامیت را نقض کنید.

سیگنال های دیگری که از نشست سران در حمیم منتشر شده، مربوط به تصمیم به عقب نشینی نیروهای روسی از سوریه بود. این تصمیم پیام آشکاری به آمریکا داشت مبنی بر اینکه موجودیت پایگاه‌های نظامی این کشور در اراضی سوریه که بالغ بر 5400 نظامی آمریکایی در آن مستقر هستند ، غیرقانونی است. پیام مسکو این است که روسیه با هدف انجام مأموریت خود در روند مبارزه با تروریست ، از خاک سوریه عقب‌نشینی کرد، البته این در حالی است که حضور روسیه در خاک این کشور مشروع بود و در نتیجه درخواست رسمی سوریه صورت گرفته بود . لذا باید آمریکا نیز همین کار را انجام دهد و ضمن احترام به تمامیت ارضی سوریه، خاک این کشور را ترک کند، این در حالی است که فعالیت و موجودیت نظامی آمریکا در سوریه از ابتدا نیز نامشروع بوده و در راستای نقض تمامیت ارضی این کشور صورت گرفته است.

پیام دیگر نشست حمیمیم که بسیار هم مهم است، در رابطه با تحولات منطقه ای است و مضمون آن این است که کسانی که روی نقش روسیه برای ارائه خدمات به اسرائیل و دور کردن نیروهای مقاومت از سوریه تلاش داشتند و می خواستند نیروهای روسی را به نگهبانی برای اسرائیل تبدیل کنند، شکست خوردند. روسیه هرگز کشور ضد محور مقاومت نبوده و در این راستا به آمریکا و اسرائیل خدمت نمی‌کند. این موضوع ما را به سمت نقطه‌ای دیگر سوق می‌دهد که همان تقویت معادله بازدارندگی استراتژیک بین محور مقاومت و رژیم صهیونیستی است که شاخص های هر جنگ منطقه‌ای را در سایه واقعیت های کنونی دور می کند.

راهبردهای آینده محور مقاومت در سایه واقعیت های جدید

در ضاحیه جنوبی بیروت که تظاهرات گسترده‌ای با مشارکت فراگیر تمامی جریان‌های مخالف با رفتارهای آمریکا و موجودیت رژیم صهیونیستی برگزار شد، سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان به نمایندگی از تمامی محور مقاومت اظهارات بسیار با اهمیتی را مطرح کرد. من بار دیگر بر روی عبارت "به نمایندگی از تمامی محور مقاومت" تأکید می‌کنم. او در این سخنرانی تأکید کرد که محور مقاومت پیروزی خود را در سوریه و عراق به دست آورد و خود را آماده می‌کند تا به مرحله‌ای جدید منتقل شود که محور آن فلسطین و قدس خواهد بود. محور مقاومت در دفاع از خود و خروج پیروزمندانه از جنگ دفاعی، به سمت مأموریتی حرکت خواهد کرد که اساسا برای آن بوجود آمده است و این مأموریت همان فلسطین است.

این اظهارات مشابه پیام های لفظی یا عملیاتی بازدید شیخ قیس الخزعلی دبیرکل جنبش اهل الحق عراق است که به مرزهای نزدیک سرزمین های اشغالی رفت تا به صورت میدانی این موضوع رامورد تاکید قرار دهد.

می‌بینیم که اهداف متجاوزان طی هفت سال گذشته در سوریه و همچنین در عراق با شکست مواجه شد و توطئه ها نتوانست جریان مقاومت را دچار تجزیه کند و این جریان از این میدان پیروز شده و به دنبال بازگشت به مأموریت اصلی خود است. در نتیجه انتظار داریم که محور مقاومت بعد از اظهارات علنی و صریح سید حسن نصرالله به سمت گزینه‌های زیر حرکت کند:

1.سازماندهی مجدد خود و بررسی مشکلات بوجود آمده طی سال گذشته و بهبود این شرایط و پذیرش کسانی که به دنبال فعالیت در راستای این اهداف سیاسی هستند. 2.تدوین استراتژی مقابله و مقاومت فراگیر و توزیع آن در میان ساختارهای مختلف محور مقاومت در چارچوب‌ها و فعالیت‌های میدانی که بر اساس پتانسیل آنها صورت می‌گیرد. 3.ورود به عرصه اجرایی و میدانی در روند انتفاضه و مقاومت در داخل یا خارج. 4.آماده سازی جدی برای جنگ آینده که آخرین جنگ با اسرائیل خواهد بود، جنگی که به ناچار باید انجام شود و هنگامی که شرایط آن شکل گرفت ، گریزی از آن وجود ندارد.