جریمه و مجازات سنگین برای مهد‌های کودک متخلف

چند مهدکودک در تهران سراغ دارید که با شرایط جسمی و روحی کودک همخوانی داشته باشد؟ به گزارش شبکه ایران براساس یافته‌های علمی، پشتیبانی از رشد و تکامل اولیه کودک، نه تنها نتایج خوبی برای کودک و والدینش دارد، بلکه در درازمدت سبب توانایی او در ایفای نقش می‌شود. وقتی کودک در مهد چند ساعتی در روز در اختیار مربیان مهد قرار می‌گیرد باید آموزش‌های لازم و رفتار اجتماعی را برای حضور در مدرسه بیاموزد. از طرفی از بازی با همسالان خود لذت ببرد اما به نظر می‌رسد که اغلب مهدها از نظر ساختمان، شیوه آموزش، میزان شهریه و حضور مربی از قوانین مصوب و استاندارد تعیین شده فاصله زیادی دارد. در حال حاضر بیشتر مهدها با شرایط جسمی کودک همخوانی ندارد. ساختمان مهد در خانه‌های قدیمی خلاصه می‌شود که تنها با رنگ کردن چند نقاشی مزین شده است. البته به نظر می‌رسد که قوانین مصوب در این خصوص بیشتر جنبه توصیه‌ای داشته تا مصوبه‌ای. در کشورهای توسعه‌یافته، مسئولیت سنگین پذیرش کودک سبب شده تا تمامی نکات و ضوابط ساختمانی و آموزشی، بهداشتی و مراقبتی و تغذیه مورد مطالعه قرار گیرد و در طراحی ساختمان مهدکودک لحاظ شود. به گفته کارشناسان در طراحی ساختمان مهدکودک، کودک محوری باید اولویت داشته باشد و ایمنی کودک در مدت زمان حضورش در مهد اصلی‌ترین نکته و دستورالعمل در ضوابط طرح و اجرای ساختمان است. تنها استحکام ساختمان ملاک نیست، بلکه رفتارشناسی کودک و توجه به روحیات و اخلاق کودکانه او و تأمین امنیت و بهداشت او باید مورد توجه قرار گیرد. از طرفی اجرای مصوبات دست و پا شکسته مهدکودک‌سازی در کشور سبب شده است تا محیط مناسب برای بهره‌گیری کودک از فضای آن مهیا نشود. شهریه سلیقه‌ای اکثر والدین از نحوه اخذ شهریه به وسیله مهدهای کودک گله‌مند هستند. ژیلا محمدی یکی از والدین می‌گوید: هیچ تعرفه خاصی برای ارائه شهریه مهدها وجود ندارد و اگر هم دارد به رؤیت آنها نمی‌رسد و آنها از آن بی‌اطلاع هستند و این خود سبب شده است تا مهدها در اخذ شهریه سلیقه‌ای عمل کنند. از طرفی مهدها علاوه بر اخذ شهریه، مبالغی نیز برای آموزش و تهیه لوازم مورد نیاز کودک از والدین دریافت می‌کنند که سرجمع این هزینه‌های پنهان با شهریه ثابت برابری می‌کند. تغذیه کودک در ساعات حضور مهد از دیگر عواملی است که والدین را نگران می‌کند. به گفته برخی از والدین، اغلب مهدها تغذیه مناسب در اختیار کودک قرار نمی‌دهند و به دلیل هزینه آن، سعی می‌کنند از موادی که از کیفیت پائین برخوردار هستند برای پخت استفاده کنند. این در حالی است که برخی از مدیران مهد حتی اجازه تهیه غذا از سوی خود والدین را نمی‌دهند و اصرار بر استفاده کودک از غذای مهد را دارند. «طبق ماده 8 آئین‌نامه مهد کودک وجود کارشناس بهداشت و تغذیه به صورت پاره‌وقت یک روز در هفته الزامی است.» ولی به نظر می‌رسد ماده 8 در همه مهدها اجرایی نیست. برخی از والدین از مکانی که برای خواب کودکان بخصوص کودکان نوپا و نوباوه در نظر گرفته شده است گله‌مند هستند. طوری که می‌گویند در برخی از مهدها از همان فضایی که برای آموزش کودکان در نظر گرفته شده هنگام ساعت خواب آنها با یک زیرانداز حصیری همان کلاس به اتاق خواب آنها تبدیل می‌شود و کودک بالاجبار باید ساعات خواب خود را که از اهمیت خاصی در رشد آن برخوردار است در روی همان زیرانداز که فاقد هرگونه تجهیزات است، بگذراند. اینگونه مهدها به دلیل نداشتن فضاهای مناسب مجبور هستند اتاق خواب کودک را با اتاقی که برای هر گونه کاری تعریف شده است جز خواب ادغام کنند. «طبق ماده 9 آئین نامه مهد کودک اتاق خواب کودک باید مجهز به تشک، بالش، ملحفه و تختخواب باشد.» ضرورت نظارت بر عملکرد مهدها دکتر کتایون خوشابی روان پزشک کودک و مدرس دانشگاه نیز می‌گوید: یکی از شاخص‌های توسعه در هر کشور تعداد مهد و حضور کودک در آن است که هر چه قوی‌تر و اصولی‌تر باشد بهتر است. متأسفانه بسیاری از مهدها به دلیل بحران شدید مسکن در آستانه تعطیلی قرار گرفتند و این امر سبب شد که نتوانند فعالیت کنند. وی درخصوص هزینه و شهریه مهدها می‌افزاید: با توجه به این‌که هزینه اجاره‌ها خارج از استاندارد هستند، بنابراین مدیران مهدها نمی‌توانند استاندارد را رعایت کنند و حتی در برخی از آنها از مربیان کارآزموده نیز استفاده نمی‌شود. در مهدها به‌دلیل این‌‌که عده بچه‌ها زیاد است پس کیفیت خدمات ارائه شده کاهش می‌یابد و محل خواب، وسایل آموزش و فضاهای آموزشی مناسب در اختیار کودکان قرار نمی‌گیرد. به گفته وی باید ارگان‌هایی که بر فعالیت اینگونه مشاغل نظارت دارند، قوی‌تر عمل کرده و از آنها حمایت کنند اما عدم حمایت لازم از مهدها سبب شده است تا هیچ کدام از آنها از شرایط استاندارد برخوردار نباشند. خوشابی خاطرنشان می‌کند: والدین باید به حقوق خود واقف باشند و آن را از مدیران مهد طلب کنند. از طرفی بازرسی‌های دوره‌ای و مرتب، سبب می‌شود تا همانند یک اهرم فشار مدیران را مجبور به رعایت‌کردن استانداردها کند اما چون تعداد مهد زیاد است نظارت بر عملکرد مهدها ضعیف و نامرتب است. احمدرضا محمدیان رئیس هیئت‌مدیره انجمن مدیران مهدهای کودک به «ایران‌عصر» می‌گوید: استیجاری بودن بیش از 80 درصد مهدهای کودک تهران سبب شده است که فضا برای نگهداری کودک با صرف هزینه به‌گونه‌ای طراحی شود که با آئین‌نامه بهزیستی همخوانی داشته باشد. زمانی می‌توان مهدکودک ایده‌آل و استاندارد داشت که ملک آن مختص فعالیت مهد و با توجه به استانداردهای تعریف شده ساخته شود که این امر بعید به نظر می‌رسد. وی به شهریه مهدها اشاره می‌کند و می‌افزاید: سال گذشته، برای نخستین‌بار آئین‌نامه نحوه تعیین تعرفه مهدهای کودک به‌وسیله سازمان بهزیستی با هدف واقعی‌کردن تعرفه مهدها تدوین شد اما تعرفه تعیین شده با هزینه و تعهدات ایجاد شده همخوانی ندارد. علی محسنی معاون حقوقی اداره تعزیرات استان تهران نیز به ایران می‌گوید: سال گذشته بیش از 120 مهد به‌دلیل تخلف بالغ بر 70 میلیون تومان جریمه نقدی شدند، امسال نیز موارد تخلف در مهدها گزارش شده است. وی می‌افزاید: اگر مهد کودکی تخلف کند در مرحله نخست دو تا پنج برابر، در مرحله دوم پنج تا هشت برابر جریمه نقدی، مرحله سوم یک تا شش ماه تعطیلی و بالاخره لغو پروانه می‌شود. به گفته وی در حال حاضر مشکلی که والدین کودکان مهد دارند، نبودن مدارک لازم برای ارائه به مراجع قانونی برای اثبات تخلفات صورت گرفته در مهدها می‌باشد که باید مهد به ازای دریافت هر وجهی فاکتور و رسید ارائه دهد. سازمان بهزیستی به‌عنوان متولی می‌تواند طبق بخشنامه‌ای مهدها را ملزم به ارائه رسید در ازای دریافت هر وجه از والدین کند. اسماعیل داغستانی معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان تهران در گفت‌وگوبا خبرنگار «ایران عصر» می‌گوید: در تهران 635 مهد خصوصی، خودکفا و دولتی فعالیت می‌کنند که 44 هزار و 23 کودک در آنها نگهداری می‌شوند. «براساس آمار ارائه شده و با احتساب میانگین شهریه 100 هزار تومان در ماه، سالانه بیش از 53 میلیارد تومان والدین تهرانی تنها شهریه ثابت پرداخت می‌کنند. این در حالی‌است که برخی از مهدها حتی تا سقف 500 هزار تومان هم در ماه شهریه می‌گیرند.» داغستانی درخصوص افزایش شهریه در سال‌جاری می‌افزاید: بر اساس تعرفه اعلام شده در بهمن ماه گذشته امسال افزایش شهریه نخواهیم داشت. در این تعرفه حداکثر شهریه 96 هزار تومان در ماه تعریف شده که در مناطق مختلف تهران این رقم متغیر می‌باشد. به گفته وی طرح رتبه‌بندی مهدهای تهران تا دو ماه آینده انجام می‌شود که با اجرای این طرح مهدها بر اساس رتبه‌بندی شهریه دریافت می‌کنند.همچنین آئین‌نامه سازمان نیز در حال تغییر و بازنگری است که با اجرایی شدن طرح رتبه‌بندی، آئین‌نامه نیز تغییر خواهد کرد و آئین‌نامه جدید به کلیه مهدها ابلاغ می‌شود. تمامی مهدها موظف هستند بر اساس اعلام آئین‌نامه جدید و رتبه‌بندی انجام شده فعالیت کنند در غیر این صورت تخلف محسوب شده و با آنها برخورد خواهد شد. وی تأکید می‌کند که امسال تا اعلام تعرفه جدید هیچ مهدی حق افزایش شهریه ندارد و باید بر اساس تعرفه اعلام شده شهریه دریافت کنند. وی به هزینه آموزش مهدها اشاره می‌کند و می‌افزاید: هزینه آموزش‌هایی از قبیل قصه‌گویی، نقاشی، کاردستی، سفالگری، تئاتر، سرود، نرمش و ورزش در شهریه ثابت هر مهد خلاصه می‌شود و والدین نباید در ازای آن مبلغی پرداخت کنند. همچنین ساعت کار مهدهای کودک در تهران از هفت صبح الی 17 بوده که مدیران مهدها می‌توانند بابت حداکثر دو ساعت اضافه کار تا ساعت 19، ماهیانه هر ساعت تا سقف پنج‌هزار تومان برای شیرخوار و چهار هزار تومان برای نوپا و نوباوه برای هر فرد علاوه بر شهریه ثابت دریافت کنند. وی خاطرنشان می‌کند: کارشناسان و بازرسان سازمان بهزیستی بطور منظم و حتی سرزده به مهدها مراجعه می‌کنند و بر فعالیت آنها نظارت دارند.