آیت‌الله جوادی آملی در جایگاه مرجعیت؟
در حالي كه بسياري از سايت‌هاي سياسي و همين‌طور رسانه‌هاي خارج از كشور هياهوي فراواني را در مورد كناره‌گيري آيت‌الله جوادي آملي از امامت جمعه قم به راه انداخته‌اند و آن را نشانه‌اي از تعارض آيت‌الله با سياست‌هاي دولت قلمداد كردند، نزديكان آيت‌الله جوادي‌آملي اين گمانه‌زني‌ها را رد كرده و آن را نشان از قرار گرفتن ايشان در جايگاه مرجعيت دانسته‌اند.
تهران‌امروز: آيت‌الله جوادي آملي 76 ساله، روز جمعه كناره‌گيري خود را از امامت جمعه شهر قم اعلام كرد. اين روحاني باسابقه قم در آخرين خطبه‌هايي كه از جايگاه نماز جمعه قم اقامه كرد، اشاره‌اي به دليل اين تصميم نكرد و تنها گفت: «خداوند فرموده است كه اگر مردم مشكلي داشتند به نماز پناه برده و مشكل خود را برطرف كنند، مردم صدها مشكل دارند كه بايد اين را امام جمعه بيان كند و اگر بيان كرد و مشكل مردم رفع شد، نشانه اين است كه خوب بيان كرده اما اگر مشكل مردم رفع نشد، امام جمعه نتوانسته است مطلب را خوب بيان كند. اگر در اقامه نماز جمعه بنده اين مشكل نيز بوده است از همگان عذرخواهي مي‌كنم.» در حالي كه بسياري از سايت‌هاي سياسي و همين‌طور رسانه‌هاي خارج از كشور هياهوي فراواني را در مورد كناره‌گيري آيت‌الله جوادي آملي از امامت جمعه قم به راه انداخته‌اند و آن را نشانه‌اي از تعارض آيت‌الله با سياست‌هاي دولت قلمداد كردند، نزديكان آيت‌الله جوادي‌آملي اين گمانه‌زني‌ها را رد كرده و آن را نشان از قرار گرفتن ايشان در جايگاه مرجعيت دانسته‌اند. به گفته اين محافل، آيت‌الله جوادي‌آملي، پس از فوت آيت‌الله بهجت كاملا در راه مرجعيت قرار گرفته و با توجه به جايگاه مرجعيت، ديگر لزومي به ادامه حضور به عنوان امام جمعه قم نمي‌ديدند. مخالفت با معرفي مراجع از سوي جامعه مدرسين مرجعيت آيت‌الله جوادي آملي اين شاگرد مرحوم آيت‌الله محقق داماد، از ماه‌ها پيش در ميان حوزويان مطرح بود و با انتشار خبر معرفي مراجع جديد از سوي جامعه مدرسين اين مساله قوت يافت و در سطح افكار عمومي به بحث گذاشته شد. بيشتر روحانيون مطرح و به نام حوزه علميه اين اقدام جامعه مدرسين يعني معرفي مراجع جديد را امري غيرمتعارف عنوان داشتند و برخي ديگر درباره اسامي اين مراجع كه قرار بود به زودي معرفي شوند دچار ترديد شدند و نسبت به اظهاراتي كه به نقل از آيت‌الله مقتدايي در مورد تعيين مراجع جديد مطرح كرده بود، اعتراض كردند لذا آيت‌الله مقتدايي بلافاصله با صدور بيانيه‌اي به تصحيح اظهاراتي كه به نقل از وي منتشر شده است، پرداخت و تعيين مراجع جديد از سوي جامعه مدرسين را تكذيب كرد. گرچه آيت‌الله مقتدايي، معرفي مراجع از سوي اين تشكل را رد كرد اما اين امر يعني نام بردن از مراجع جديد از سوي جامعه مدرسين امري مسبوق به سابقه است. پس از رحلت امام راحل و پس از آن رحلت آيات عظام گلپايگاني و اراکي، جامعه مدرسين پس از بررسي‌هايي آيت‌الله فاضل لنکراني، آيت‌الله مکارم شيرازي، آيت‌الله تبريزي، آيت‌الله شبيري زنجاني، آيت‌الله خامنه اي، آيت‌الله بهجت و آيت‌الله وحيد خراساني را به عنوان مراجع تقليد معرفي کرد. در مقطع ديگري اين تشكل روحاني اعلام كرد كه دو نفر ديگر يعني آيت‌الله سيستاني و آيت‌الله صافي‌گلپايگاني، جامع‌الشرايط براي تقليد هستند و چنانچه افرادي از جامعه مدرسين در اين زمينه سوال مي‌كردند، اسامي اين دو مرجع تقليد نيز مطرح مي‌شد. بنابراين با توجه به سابقه جامعه مدرسين در معرفي مراجع، در اين مقطع هم شايعه معرفي مراجع جديد دور از انتظار جلوه نكرد البته تا زماني كه آيت‌الله مقتدايي اين موضوع را رد كرد. از سوي ديگر، هر چند آيت‌الله جوادي آملي، خود از اعضاي اصلي و ارشد جامعه مدرسين است اما به نظر نمي‌رسد كه او، مرجعي باشد كه بخواهد از سوي اين جامعه به عنوان مرجع تقليد به جامعه معرفي شود چرا كه با نگاهي به مواضع و ديدگاه‌هاي اعضاي اين جامعه در هنگامه انتخابات رياست‌جمهوري دهم، چنين برداشت مي‌شود كه آنها در درون خود با شكاف‌هايي مواجه هستند كه اتخاذ تصميم نهايي و معرفي مرجع واحد را با مشكل مواجه خواهد كرد. برخي از اعضاي اين تشكل روحاني از حاميان آيت‌الله جوادي آملي هستند و همواره از انتقادات ايشان نسبت به دولت احمدي‌نژاد استقبال كرده‌اند اما بخش ديگر اين جامعه را روحانيون حامي دولت تشكيل مي‌دهند كه همواره آماده اعتراض به انتقادات آيت‌الله از وضع كشور هستند. همين دو دستگي در مواضع سياسي، معرفي آيت‌الله جوادي آملي از سوي اين تشكل را به عنوان مرجع يكي از بال‌هاي جامعتين، مورد ترديد قرار داده است. پس از تكذيب تلاش جامعه مدرسين براي معرفي مراجع جديد، برخي اعضاي اين تشكل همانند محسن غرويان با انتقاد از انتشار اخبار اين‌چنيني يعني معرفي مراجع از سوي جامعه مدرسين، تاكيد كردند كه تعيين و معرفي مرجع وظيفه تشكل‌ها نيست بلكه مراجع تقليد به‌طور طبيعي به مردم معرفي مي‌شوند. اكثريت اعضاي جامعه مدرسين تابع همين ديدگاه هستند اما سران اين تشكل روحاني هر چند به صورت عام سخني در باب معرفي مراجع تقليد از سوي اين تشكل نمي‌كنند و معرفي‌هاي قبلي را بر اساس خواست مردم عنوان مي‌كنند اما به نظر مي‌رسد چندان به انجام اين كار بي‌ميل نيستند. به هر حال در حالي كه به هر ترتيب آيت‌الله جوادي آملي اكنون در سبيل مرجعيت قرار گرفته است و از آنجا كه مرسوم نيست بزرگاني كه در اين راه حضور مي‌يابند، در تريبون‌هايي مانند نماز جمعه حضور يابند، آيت‌الله جوادي آملي از عطاي امامت جمعه كناره‌گيري كرد و خود را آماده ارائه رساله به مخاطبان خود مي‌كند. گمانه‌زني‌هاي سياسي كناره‌گيري آيت‌الله فارغ از مساله مرجعيت آيت‌الله جوادي آملي برخي دليل كناره‌گيري آيت‌الله را به انتقادات ايشان از فضای بعد از انتخابات و برخوردهای صورت گرفته و رفتار حاميان دولت مربوط مي‌دانند البته انتقادات آيت‌الله جوادي آملي از برخي اقدامات دولتمردان مربوط به دولت دهم نيست چرا كه ايشان در طول دولت نهم هم توصيه‌هايي به دولتمردان داشتند و اگر خطايي از جانب آنها احساس مي‌كردند، به صراحت بيان مي‌كردند. از جمله انتقادات آيت‌الله به دولت نهم مربوط به كمك‌هاي اين دولت به افراد مستمند و نيازمند بود كه آيت‌الله نه در باب مخالفت با كمك به نيازمندان بلكه در مخالفت با نحوه كمك به اين افراد مستمند، دولت را از ارائه صدقه‌گونه كمك به آنها برحذر داشت. آيت‌الله جوادي آملي در برهه‌اي از انتخابات سال 84 به دليل حمايت از هاشمي رفسنجاني مورد انتقاد حاميان احمدي‌نژاد قرار گرفت و حتي در نمازجمعه قم شعارهايي عليه آيت‌الله سر داده شد و جالب اينجاست كه برخي سردهندگان اين شعارها را شاگردان آيت‌الله تشكيل مي‌دادند كه از اين ميان مي‌توان به قاسم روانبخش اشاره كرد. آيت‌الله جوادي آملي پس از حوادث انتخابات دهم هم به كرات به انتقاد از فضاي كشور و مسئولان كشور را به سعه صدر و وحدت دعوت كرد.
دیدگاه تان را بنویسید