فرهنگ و رفتار ناصحیح مردم بزرگترین دشمن اقتصاد کشور/ بر اساس آمار، بهره‌وری در ایران بیشتر از ترکیه و چین است

فرهنگ به معنای عام کلمه ذهنیت‌های موجود است که سبب رفتارها و کنش و واکنش‌های هر فرد یا اجتماعی می‌‌‌شود. فرهنگ نقش پایه و اساس را در بسیاری از مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و... دارد و به جرئت می‌توان گفت بسیاری از مشکلات کشور با اصلاح برخی از فرهنگ‌‌‌های جزئی ناصحیح در بین مردم؛که یا از ابتدا وجود داشته و اصلاح نشده و یا با نفوذ فرهنگی به درون مردم رخنه کرده است؛ را برطرف کرد .

در حال حاضر که مردم ایران عمدتا درگیر جنگ اقتصادی هستند و با انواع و اقسام روش‌ها و در شیوه‌های مختلف مثل تحریم، کاهش قیمت نفت و ... از سوی دشمنان خارجی و احتکار، قاچاق و ... توسط دشمنان داخلی دست به گریبانند، سوالی که پیش می‌آید این است که چگونه می‌توان در مقابل این هجمه‌ها قد علم کرد و زندگی راحت و مناسبی را برای مردم فراهم کرده و سایه تهدیدات و مشکلات اقتصادی را از سر آن‌ها برداشت؟ و آیا اصلا این کار امکان پذیر است یا خیر؟

در زمینه سوالات اقتصادی می‌‌‌توان با استفاده از آمار مفهوم را به سادگی منتقل کرد. چه بسا اگر می‌خواستیم در حوزه فرهنگ به پرسشی پاسخ بدهید شاید مجبور به سکوت می‌‌‌شدیم و جواب صریح و روشنی نداشتیم و یا مدت زمان بیشتری برای پاسخ به سوال نیاز بود .

پاسخ را با چند آمار ساده مطرح می‌‌‌کنم. به نظر شما میزان بهره‌‌‌وری در ایران بالاتر است یا ترکیه؟ یا چین؟ طبق آمارهای بین المللی میزان بهره‌‌‌وری در ایران 43 درصد و در ترکیه 34 درصد و در چین تنها 7 درصد است. این به معنای مطلوب بودن میزان بهره وری در ایران نیست بلکه هدف به چالش کشید نوع تفکر ما در زمینه مسائل اقتصادی است. بهره وری به در کلام ساده به معنای "کار درست را به درستی انجام دادن است" که این در اعتقادات ما نیز نمود پررنگی دارد و به معنای اتقان در کار است. بهره وری 43 درصد برای ایران اسلامی مطلوب نیست اما می‌توان در مقام مقایسه با کشورهایی مثل چین و ترکیه که در تصورات ما کشورهای صنعتی هستند، و هیچ کدام از مشکلات جمهوری اسلامی ایران مثل معارضات غرب و خرابی‌های ناشی از حکومت جاهل قبلی و... را نداشته اند بلکه به خوبی از حمایت دیگران بهره می‌‌‌بردند، از این مثال‌ها استفاده کرد .

از طرف دیگر و طبق آمارگیری‌های بین الملی در طول 38 سال بعد از انقلاب اسلامی آمار رفع فقر در همه شاخص‌ها در ایران پیشرفت چشمگیری داشته و در این زمینه حتی اهداف سال 2025 بانک جهانی را هم چند سالی است که محقق نموده است. و باز هم این آمار نشان دهنده مطلوبیت اوضاع نیست .

با توجه به اعتراف آمارهای جهانی، اقتصاد ایران اقتصادی محکم است و می‌تواند با تمام دشمنی‌ها بر روی پای خود بایستد و به اهداف خود برسد (که امروزه نسخه به روز و متعالی اقتصاد مقاومتی به راحتی از پس تمامی مشکلات برمی‌آید) و تنها یک روش است که می‌تواند این اقتصاد را به شکست برساند و آن ادراک مردم است، ذهنیت‌ها و در ادامه آن تنها رفتار ناصحیح مردم که ناشی از اصلاح نکردن فرهنگ‌های ناصحیح است می‌تواند دست این اقتصاد را ببندد .

اگر در زمان جنگ، در محله‌ها اول خانواده‌های پرجمعیت تر نفت می‌گرفتند و سایر خانواده‌ها بعد از اطمینان از کافی بودن نفت به صف‌ها می‌آمدند، چرا امروز با گران شدن اندک مرغ، شاهد کمبود مرغ در فروشگاه‌ها هستیم؟ امروزه برخی تا زمزمه گرانی مرغ را می‌شنوند به اندازه مصرف 6 ماهه خود مرغ در فریزرهای خانگی شان انبار می‌‌‌کنند، بدون این که متوجه باشند همین کار آن‌ها سبب سوءاستفاده سودجویان خواهد شد. اگر روزانه به اندازه مصرف معمولی شهر در فروشگاه مرغ موجود باشد، اکر هر خانواده خرید خود را فقط دو برابر مصرف معمول انجام دهد، در این صورت علاوه بر این که نصف خانواده‌ها دست خالی می‌مانند، به سودجویان میزان درخواست دوبرابری مرغ مخابره می‌شود و اینجاست که افزایش قیمت اندک، به افزایش قیمت ناگهانی منجر خواهد شد. در حای که اگر همین خانواده‌ها یک هفته مرغ مصرف و خرید نمی‌کردند، همان قیمت اندک نیز رخ نمی‌داد .

به نظر می‌رسد تنها راه واکسینه کردن اقتصاد ایران در برابر دشمنی‌ها؛ اولا، آگاهی بخشی به مردم در زمینه فرهنگ اقتصادی است و ثانیا، اجرای دقیق و بی کم و کاست اقتصاد مقاومتی با همت و تلاش مضاعف مسئولان .

منبع: اقتباسی آزاد از سخنان مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگ و صحبت‌های دکتر عادل پیغامی در حوزه اقتصاد

*-عضو انجمن مدرسان اقتصاد مقاومتی