دریاچه ارومیه در آمریکاست!

پس از برگزاری همایش «میثاق جامعه مدنی با مسئولان برای آسمان آبی» در سالن همایش های سازمان حفاظت محیط زیست که بازتاب های رسانه ای گسترده ای داشت، دکتر صادق زیباکلام استاد دانشگاه در صفحه فیسبوک اش گزارشی در خصوص حواشی این مراسم نوشت. زیباکلام در این گزارش آورده است: «عصر روز شنبه 5 بهمن‌ماه به یک گردهمایی جالبی دعوت شده بودم. سرکار خانم منیژه حکمت هفته پیش تماس گرفتند و فرمودند که هفته آینده دوستداران و فعالین محیط‌زیست یک نشستی برگزار می‌کنند. فرمودند که شماری از نویسندگان، هنرمندان و روزنامه‌نگاران هم دعوت شده‌اند و مایل بودند که بنده هم حضور پیدا کنم. محل همایش در سالن اجتماعات سازمان محیط‌زیست در پارک پردیسان بود و بسیاری از کسانی که حضور داشتند فعالین محیط‌زیست بودند و درست‌تر گفته باشم معترضین به وضعیت اسفناکِ بی‌توجهی به مسائل زیست‌محیطی در ایران. از شکار حیوانات و از بین بردن گونه‌های کم‌نظیر حیات‌وحش ایرانی، تا خشک شدن دریاچه‌های ارومیه، هامون و مابقی، تا خشک شدن زاینده‌رود و تبدیل کارون به فاضلاب، کاهشِ بی‌رویه جنگل‌ها و مراتع، تا هوای مسموم و آلوده‌ای که در بسیاری از شهرها استنشاق می‌کنیم، تا پائین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی کشور به دلیل استفاده نادرست در کشاورزی و اصرارمان بر تولید گندم و سایر محصولاتی که ازنظر شرایط جغرافیایی کشور کشت آنان در ایران درست نیست تا ده‌ها مشکل و مسئله زیست‌محیطی دیگر که شامل آلودگی‌های جدی و خطرناک آب، خاک، هوا و از بین رفتن منظم حیوانات و طبیعت ایران می‌شد. در حدود 15 نفری از بزرگان هرکدام چند دقیقه‌ای‌ پشت تریبون قرار گرفتند و مصیبت‌های زیست‌محیطی کشور را از زوایای گوناگون بیان کردند. در تمام مدت همایش که نزدیک به سه ساعت می‌شد سرکار خانم دکتر ابتکار رییس محیط‌زیست کشور باحوصله و دقت نشسته بودند و به سخنرانی‌ها گوش می‌دادند. در پایان سرکار خانم منیژه حکمت منشور پایبندی به حقوق محیط‌زیست و وظیفه و تعهد امضاء کنندگان منشور را به حفظ و حراست از محیط‌زیست تقدیم خانم ابتکار کردند و مشارالیها هم با صدایی که خستگی از آن می‌بارید ضمن تشکر از برگزارکنندگان و تصدیق مصیبت‌های وارده بر محیط‌زیست کشور و ستمی که بر محیط‌زیست کشور ظرف 8 سال مدیریت اصولگرایان رفته است وعده دادند که دولت یازدهم عزم و اراده جدی برای برون‌رفت از وضعیت بحرانی موجود دارد. هر قدر که سخنرانان بیشتری صحبت کردند و مصیبت‌هایی که بر محیط‌زیست کشور رفته یا می‌رود را بیان می‌کردند، من بیشتر و بیشتر مجاب می‌شدم که اصلاً به نظر می‌رسد که محیط‌زیست در ایران متولی ندارد؛ یعنی متوجه می‌شدم که فقط هوای تهران نیست که متولی و مسئول ندارد و من و خانواده‌ام بی‌صاحب هستیم خیلی مسائل زیست‌محیطی دیگر هم به همین سرنوشت دچارند. دریاچه ارومیه هم بی‌صاحب است، زاینده‌رود هم بی‌صاحب است، کارون هم بی‌صاحب است، آب‌وخاک گیلان هم بی‌صاحب است، پلنگ‌های مان هم بی‌صاحب‌اند، آب‌های زیرزمینی امان هم بی‌صاحب‌اند، جنگل‌ها هم بی‌صاحب‌اند، ساختمان‌سازی و گسترش بی‌رویه شهرهایمان هم بی‌صاحب‌اند، کشاورزی‌مان هم با مصرف انواع و اقسام سموم و مواد شیمیایی بی‌حساب‌وکتاب و بعد هم آن سموم را بخورد مردم دادن بی‌صاحب است و در یک‌کلام هر آنچه که به طبیعت و حفظ و حراست از آن و استفاده درست از آب‌وخاک و طبیعت ارتباط پیدا می‌کند خیلی متولی ندارد و هر دستگاه دولتی، خصوصی و هر نهاد و سازمان و بنیادی هر کاری با محیط‌زیست بکند کرده است. برای یک‌لحظه احساس کردم که من و خانواده‌ام چقدر شباهت به قوچ‌ها، پلنگ‌ها و سگ و گربه‌ها داریم. هر دوامان بی‌صاحب هستیم و هر که هر کاری با محیط‌زیستی که در آن زندگی می‌کنیم انجام دهد خیالی نیست و انجام داده است. تو این فکرها بودم که مجری برنامه با خواندن اسمم (که بیایم پشت تریبون سخنرانی کنم.) دیالوگ و احساسِ نزدیکیِ خانوادگی و عاطفی‌ام با قوچ‌ها را بر هم‌ریخت. برای یک‌لحظه مانده بودم چه بگویم؟ اگر مناظره سیاسی و این‌جور گردهمایی‌ها بود، می توانستم همان مهملات سیاسی همیشگی در مورد اصولگرایان، اصلاح طلبان، جناب روحانی، ژنو، هسته‌ای و ... را سرِهم کنم؛ اما مانده بودم که این بلایی که ما ایرانیان که همواره به فرهنگ و تمدن غنی‌مان می‌بالیم و درد و بلای فرهنگ و تمدنِ شکوهمند و غرورآفرین‌مان را بر سر ملت‌ها و اقوام دیگر می‌کوبیم را بر گردن چه کسی بیاندازم؟ بگویم مغول‌ها این مصیبت‌ها را بر سر محیط‌زیست ایران آوردند؟ بگویم عراقی‌ها در دوران جنگ این‌ها را به‌روز ما آوردند؟ بگویم اصلاح طلبان کردند؟ بگویم اصولگرایان کردند؟ بگویم سازندگیِ دورانِ آقای هاشمی کرد؟ بگویم معجزه هزاره سوم این دسته‌گل‌ها را به آب داده؟ واقعاً چه کسی مقصر از بین بردن طبیعت و زیست‌بوم این مملکت بوده و آن را به این روز بحرانی درآورده؟ دیدم اتفاقاً خداوند عزت آمریکا را برای یک چنین موارد و مواقعی آفریده و دیواری کوتاه‌تر از دیوار آمریکا ندیدم؛ بنابراین در سخنرانی ام به حاضرین گفتم که امشب از این در که رفتیم بیرون می گوئیم که «دریاچه ارومیه در آمریکاست.» چون اگر بتوانیم این نظر را جا بیاندازیم که دریاچه ارومیه در آمریکاست، در آن صورت صدا و سیما که یک پولِ سیاه هم برای مسائل محیط‌زیست ارزشی قائل نیست، لاجرم چون مسائل محیط‌زیست مربوط به آمریکا است برایش مهم می‌شود! بخشی از برنامه‌های پربیننده‌اش را اختصاص خواهد داد به محکوم کردن آمریکایی‌ها به‌واسطه آنکه در روز روشن 5600 کیلومترمربع دریاچه ارومیه را با عمقی که در خیلی جاها به 14 متر می‌رسید را با موفقیت خشک کردند. اینجوری تراژدی خشک شدن دریاچه ارومیه وارد رسانه‌های دولتی‌مان ازجمله رسانه «ملی» می‌شود. متفکرین و صاحب‌نظران متعهد اصولگرا یکی پس از دیگری فیلم و مستند می‌سازند و نشان خواهند داد که توسعه بی‌بندوبار غربی که اصالت را فقط به سود و پول می‌دهد (برعکس الگوی توسعه ما که اصالت را بر کرامت انسانی و مساوات و عدالت می‌دهد) حاصلش می‌شود خشک شدن دریاچه بزرگ ارومیه در ایالت فلوریدای آمریکا. برنامه مسئول و متعهد 20:30 لااقل ماهی یک‌بار به سروقت خشک شدن دریاچه ارومیه خواهد رفت. هنرمندان و سینماگران متعهد اصولگرا با ساختن فیلم‌ها و مستندهای زیبا نشان خواهند داد که چون خشک شدن دریاچه ارومیه خسارات اصلی را بر سیاه‌پوستان و سرخپوستان آمریکا وارد می‌کند و از آنجا که نظام آمریکا ذاتاً نژادپرست است و فقط سفیدپوستان برایش مهم است، بنابراین دولتمردان آمریکایی هیچ اقدامی برای خشک شدن دریاچه ارومیه نکردند و قس علی‌هذا. برخلاف تصورم حضار با کف زدن شدید خیلی از این پیشنهاد استقبال هم کردند و من هم که دیدم محیط‌زیست مملکت «حسینقلی‌خانی«و بی‌صاحب است و متولی ندارد و خود خانم ابتکار هم دارد برایم کف می‌زند، شیر شدم و گفتم که بعدش هم می گوئیم کارون در فرانسه است، زاینده‌رود در انگلستان است، دریاچه هامون در استرالیاست، جنگل‌های کانادا دارد نابود می‌شود، هوای فنلاند دارد فنلاندی‌ها را روانه قبرستان‌ها می‌کند، مصرف بی‌رویه آب در آلمان باعث پایین رفتن هولناک سفره‌های آب‌های زیرزمینی آن کشور شده و در یک‌کلام همه بلاهایی را که بر محیط‌زیست مان آورده‌ایم، بگویم در کشورهای غربی اتفاق افتاده. چون این مسائل به غربی‌ها مربوط می‌شود و غربی‌ها با به کار گیری الگوی نامناسب و غیرانسانی توسعه این مصیبت‌ها را به محیط‌زیست‌شان وارد کرده‌اند، مسئولین ما به خود خواهند آمد و صدا و سیمای ما که واقعاً باورش شده دریاچه ارومیه در آمریکاست کلی برنامه تولید خواهد کرد که این غربی‌های بی‌فرهنگِ مادی و ماده‌پرست چه بر سر طبیعتی که در آن زندگی می‌کنند آورده‌اند. کسی چه می‌داند، شاید هم اصلاً در آن بلبشو و آشفتگی ما اصلاً به آمریکایی‌ها برای جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه راه‌حل هم نشان دادیم». منبع: زیست بوم