غربال‌گری چاق‌ها

شبکه ایران: کنترل و کاهش شمار 24 میلیون ایرانی که مبتلا به اضافه وزن و چاقی در کشور هستند، فقط با رعایت شیوه زندگی سالم یعنی تغذیه مناسب با مقدار کالری کم و فعالیت بدنی زیاد ممکن خواهد بود. این که 50 تا 70 درصد جمعیت بالای 20 سال ایران به اضافه وزن مبتلا هستند، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. حساسیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم همه مسئولان نظام سلامت و بهداشت و درمان کشورمان هم از همه‌گیری چاقی در ایران اظهار نگرانی می‌کنند. تا 20 سال قبل سوءتغذیه شدید مشکل اصلی سلامت مردم ایران بود، اما به گفته مسئولان اکنون این مسئله در نقاط محدودی از کشور متمرکز است و برعکس این روزها چاقی نه فقط دیگر مشکل گروه‌های ثروتمند جامعه نبوده بلکه شاهد همه‌گیری آن در اقشار مختلف نیز هستیم. واکاوی این مهم ما را به یک حقیقت می‌رساند و اینکه بدغذایی و جایگزینی غذاهای آماده و باارزش غذایی کم و انرژی زیاد به جای غذاهای سنتی و از سوی دیگر زندگی ماشینی و تحرک کم علت اصلی درگیری جامعه با این معضل است. بررسی وضعیت جهانی ایران از نظر چاقی نشان می‌دهد که میزان چاقی به نسبت جمعیت، در اروپا 17 درصد و خاورمیانه 15درصد است، در حالی که کشور ما با بیش از 30 درصد جمعیت دارای اضافه وزن و چاقی با شرایط ویژه‌ای مواجه است. به این منظور هم اکنون برنامه‌ای در وزارت بهداشت و درمان به منظور غربالگری چاقی تهیه شده و در دست اجراست تا به واسطه آن بتوان کمی از مشکلات ناشی از چاقی و ابتلای به آن در کشور پیشگیری کرد. پریسا ترابی، مسئول برنامه بزرگسالان دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و درمان در گفت‌وگو با خبرنگار «ایران» در این باره می‌گوید: هم اکنون براساس اطلاعات سال 88 حدود 15 درصد مردم چاق بوده و 26 درصد اضافه وزن دارند و این میزان ابتلا تقریباً بین زن و مرد یکسان است. وی با اشاره به اینکه مهمترین علت ابتلا به اضافه وزن و چاقی در ایران کمبود مصرف میوه و سبزی است، می‌افزاید: میزان مصرف میوه و سبزی در کشور به شکل متوسط 4/1 سهم است، در حالی که هر ایرانی باید دست کم بین 5 تا 10 سهم در روز میوه و سبزی مصرف کند، به هر حال همین وضع نشانه وجود نوعی سوءتغذیه در کشور است. ترابی با اعلام برنامه‌ریزی وزارت بهداشت به منظور اجرای برنامه غربالگری چاقی و مداخلات کنترلی آن اظهار می‌کند: برنامه غربالگری چاقی هم اکنون در مراکز بهداشتی و درمانی تعدادی از استان‌های کشور در حال اجراست و کودکان، نوجوانان، جوانان، مادران باردار، میانسالان و سالمندان در شبکه‌های بهداشتی و درمانی زیر پوشش این طرح قرار گرفته‌اند. مسئول برنامه بزرگسالان دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و درمان می‌گوید: در قالب این طرح مراکز بهداشتی - درمانی بسته‌های خدمت به گروه‌های سنی مختلف ارائه می‌دهند و در قالب آن غربالگری‌های لازم صورت می‌گیرد. برای نوجوانان و جوانان هم این طرح از سوی آموزش و پرورش اجرا می‌شود. وی با اشاره به اجرای آزمایشی طرح راه‌اندازی مراکز مشاوره تغذیه و رژیم درمانی می‌گوید: بر این اساس استاندارد ارائه خدمات بـه بزرگسـالان و کودکان چاق و مادران باردار چاق و دارای اضافه وزن تدوین و مقرر شده است تا این استانداردها پس از اجرا، برای گسترش طرح مطالعه و بررسی شود. ترابی با اشاره به این که برنامه غربالگری چاقی اکنون از سوی سه دانشگاه علوم پزشکی کشور در حال اجرا است، می‌افزاید: بنابراین با غربالگری دائمی قد و وزن کودکان و وزن بزرگسالان و تعیین لایه توده بدنی آنها، اطلاعات لازم در سیستم جمع‌آوری اطلاعات در این باره ثبت می‌شود و این سیستم به شکل مستقیم شاخص‌های تن‌سنجی را جمع‌آوری و تنظیم می‌کند. به گفته وی بر مبنای همین اطلاعات خدمات تغذیه‌ای و مشاوره تغذیه و رژیم درمانی در سطح مراکز بهداشتی - درمانی کشور ارائه خواهد شد تا بتوان تا حدی پیشرفت چاقی و اضافه وزن در کشور را کنترل کرد.