نقش تلويزيون در جنگ نرم

به گزارش ستاد خبري همايش رسانه و جنگ نرم، عصر دوشنبه در پايان روز اول اين همايش، نشستي تخصصي معاونت سيما در زمينه تلويزيون و جنگ نرم با حضور دكتر پورحسين مديرشبكه مستند سيما، دكتر رستم وندي مدير شبكه چهار سيما و دكتر غلامرضايي معاون آموزشي و پژوهشي صدا و سيما برگزار شد. دكتر پورحسين در ابتداي اين نشست با بيان اينكه برخي به اشتباه جنگ نرم را معادل جنگ رواني در نظر مي گيرند، افزود: ايجاد تنش يكي از عواقب جنگ رواني است اما جنگ نرم در پي به اختيار كشيدن يك جامعه است و ممكن است اين كار بدون تنش صورت بگيرد. وي با اشاره به اينكه مهمترين ركن جنگ نرم رسانه‌ها هستند،‌افزود: مهمترين كاركرد رسانه تدبيل ارزش‌هاي اجتماعي به فرهنگ و رفتار است و اگر رسانه نتواند در اين امر موفق باشد به وظيفه اصلي خود عمل نكرده است. پورحسين با تاكيد بر اينكه راهبرد رواني غرب در جنگ نرم، نبرد حول محور حقيقت است، اظهارداشت: در اين شيوه ابتدا حقيقت را گم و پنهان مي كنند و سپس براي پيدا كردن حقيقت يك آشفته بازار درست مي كنند و يكي از كاربرد‌هاي رسانه پويا، تفكيك فريب از حقيقت است. دكتر رستم وندي هم در اين نشست خبري با اشاره به سير تاريخي نظام سرمايه داري و شكل گيري نهادهايي از جمله كشورهاي جنبش عدم تعهد در مقابل زياده خواهي‌هاي غرب، افزود: وقتي در مقابل جهت گيرهاي غرب در سازمان يونسكو كشورهاي ديگر موضع گيري كردند بلافاصله آمريكا و انگليس از اين سازمان خارج شدند وبعدها با فشار ساير كشورها غربي اصلا مسير اين سازمان تغيير كرد و مباحث رسانه‌هاي از آن حذف شد. وي با بيان اينكه يكي از رويكردهاي غرب آميختگي فريب با حقيقت است، تصريح كرد: يكي از مشكلات اصلي ما در جنگ نرم تشخيص مرز بين فريب و حقيقت است كه اين مشكل در عرصه رسانه با تكيه بر مستند سازي قابل حل است. رستم وندي از برنامه راز كه از شبكه چهار پخش مي شود به عنوان يكي از مستندهايي كه در خصوص تميزدادن فريب از حقيقت فعاليت مي كند نام برد و گفت: اين برنامه تلاش دارد در جهت انكشاف حقيقت و رازگشايي از مسائل و پرونده‌هايي كه نظام سرمايه داري و غرب به عمد آنها را پنهان و مخدوش كرده گام بردارد. رستم وندي با بيان اينكه سيماي جمهوري اسلامي ايران نياز به يك انقلاب در حوزه مستندسازي دارد، اظهارداشت: برنامه‌هاي مستند با توجه به اجماع و اقناعي كه دارند مي توانند به خوبي در دل وذهن مخاطب نفوذ كنند. در ادامه دكتر غلامرضايي با بيان اينكه رسانه‌ها خواسته يا ناخواسته در فرهنگ و زندگي مردم تغيير ايجاد مي كنند، افزود: براي مواجه با اثرات رسانه‌هاي بيگانه بايد تغيير آرايش داد و نبايد فقط تدافعي برخورد كرد. وي درادامه با اشاره به تنوع نياز مخاطبان اين سوال را از مديران شبكه‌ها سيما مطرح كرد كه آيا سيما نبايد ساختاري را فراهم مي كرد كه اين تنوع نياز مخاطب برطرف شود و مخاطب در هر لحظه بخواهد برنامه ورزشي، عملي، سينمايي و ديگر برنامه‌ها را ببيند بتواند از شبكه‌هاي سيما استفاده كند؟ دكتر رستم وندي در پاسخ به اين سوال تاكيد كرد: بايد ديد كه حقيقت جنگ نرم به دنبال تغيير محتوا است يا به دنبال ايجاد رفرم در محتوا تلاش مي كند. وي اضافه كرد: در حال حاضر و درگذشته برنامه‌هاي پرمخاطب زيادي پخش شده اما برنامه‌هايي كه به عنوان موفق و تاثير گذار در اذهان مانده برنامه‌هايي بوده كه به لحاظ محتوايي قوي بوده است چون شكل و فرم تقريبا در اكثر برنامه‌ها ساده است. وي با رد نگاه فرماليستي در تبين نقش سيما در جنگ نرم، افزود: جنگ نرم استحاله در ارزش و رفتار‌ها را نشانه رفته و براي مقابله با اين تهديد بايد با شناخت كافي به تقويت محتواي جذاب و آموزنده برنامه‌ها پرداخت. رستم وندي پيروزي در جنگ نرم را در گرو توجه به شعارها و‌آرمان‌هاي انقلاب اسلامي دانست و تاكيد كرد: براي رسيدن به اين هدف مرزگذاري بين فريب وحقيقت ضروري است. دكتر پورحسين نيز در پاسخ به اين سوال تاكيد كرد: در هر عرصه اي اگر به مرز انفعال برسيم قافيه را باختيم و بايد صحنه را به نفع دشمن ترك كنيم. وي ادامه داد: اگر در عصه هنر و فرهنگ خود را رقيب آنها بدانيم و دراين بين با تقليد از كارهاي آنها كارهاي مشابه انجام دهيم راه را اشتباه رفته ايم. وي در ادامه به سخني از مقام معظم رهبري اشاره كرد و گفت: ايشان در ديدار با مسئولان صدا وسيما فرمودند نبايد مسئولان و مديران فرهنگي در عرصه رقابت مانند ديگران عمل كنند و از هر شيوه براي پيشبرد اهداف خود استفاده كنند. پورحسين تصريح كرد: اگر خود را اثبات كنيم و بر سر اصول و كاركردهاي خود ايستادگي كنيم طرف مقابل احساس خطر مي كند و در حال حاضر چنين اتفاقي رخ داده و آنها براي مبارزه با صدا و سيما و فرهنگ انقلاب، شبكه‌هاي متعدد تلويزيوني، راديو و اينترنتي راه اندازي كرده اند. وي بر ضرورت داشتن مهندسي فرهنگي براي هدايت جامعه تاكيد كرد و اظهارداشت: در عرصه هنري با انفعال و در عرصه فرهنگي با برخي تعارض‌ها مواجه هستيم اما اگر بر مدار ارزش‌هاي انقلاب و استفاده از رويكردهاي درست رسانه فعاليت كنيم ماندگار خواهيم شد. در اين نشست دكتر رستم وندي در پاسخ به سوال يكي از حاضرين در خصوص به كارگيري مهماني فرهنگي به جاي واژه‌هايي نظير جنگ فرهنگي، گفت: نظام سرمايه داري در تدارك يك بازار جهاني است كه همه بايد در آن يك جور ببينندو الگوي مصرف وسبك زندگي مشتركي داشته باشند. وي ادامه داد: در اين مدل همه تعاريف از جمله حقوق بشر،‌ صلح و آزادي از سوي سردمداران اين نظام تبيين مي شود و اگر كسي نخواهد اين نظام را بپذيرد به ناچار وارد جنگ فرهگي شده است. به اعتقاد رستم وندي در مهماني فرهنگي ضرورتي براي جاگزيني فرهنگ و تمدن جوامع شركت كننده وجود ندارد، اما وقتي طرف مقابل به تخريب تمدن و فرهنگ مي پردازد و سعي در ايجاد تزلزل در ريشه‌ها و باورهاي جامعه دارد به طور قطع نمي توان بر روي اين رويكرد نام مهماني فرهنگي را بگذاريم.