تلفیق «S-۳۰۰» و «باور ۳۷۳»؛ ابتکاری برای افزایش امنیت ایران

مرحله دوم رزمایش پدافند هوایی اقتدار ۱۴۰۳ طی روز‌های اخیر انجام شد. 

در این رزمایش، سامانه ارتقا یافته پدافندی «باور ۳۷۳» توانست پس از واگذاری هدف توسط شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور به این سامانه با شلیک موشک هدف متخاصم را سرنگون کند.

حضور همزمان سامانه‌های پدافند هوایی «S-۳۰۰» و «باور ۳۷۳» و تلفیق عملیاتی این سامانه‌ها با یکدیگر برای مقابله اهداف ارتفاع بلند از نکات شاخص این رزمایش است.

همچنین؛ سامانه‌های پدافند هوایی کوتاه برد مجید و میان‌برد جوشن (نوع پسیو یا غیر فعال سامانه ۱۵ خرداد) هم عملیات‌های مختص خود را انجام دادند.

* اس-300 و «باور ۳۷۳»؛ نگهبانان مطمئن آسمان ایران

سامانه‌های پدافندی «S-۳۰۰» و «باور ۳۷۳» دست بلند نیرو‌های مسلح ایران برای دفاع از آسمان ایران هستند. سامانه‌هایی که هر کدام از آن‌ها مختصات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خاص خود را دارند و شیوه عملکرد آن‌ها نیز با یکدیگر متفاوت است.

سامانه پدافند هوایی S-۳۰۰ نسخه PMU۲ یک سامانه پدافندی برد بلند ساخت روسیه است که در اواسط دهه ۹۰ شمسی پس از کش و قوس‌های فراوان به ایران تحویل داده شد.

این سامانه پدافند موشکی که یکی از سامانه‌های برتر پدافندی در جهان محسوب می‌شود به علت تکنولوژی و فناوری شرقی با سایر سامانه‌های غربی مانند پاتریوت یا تاد تفاوت‌های اساسی دارد.

سامانه پدافند هوایی «باور ۳۷۳» که در جریان تحریم کامل تسلیحاتی ایران و عدم تحویل سامانه «S-۳۰۰» به ایران طی یک دهه تلاش توسط متخصصان جوان در کشور طراحی و ساخته شد نیز دارای یک سیستم مختص به خود است.

تلفیق عملیاتی این دو سامانه هنگامی اهمیت پیدا می‌کند که با نگاه به تفاوت‌های فنی این دو سامانه توجه کنیم هر کدام از آن‌ها با ویژگی‌های خاص خود جایگاه جداگانه‌ای در شبکه یکپارچه پدافند هوایی دارند و به تبع آن، ماموریت‌های مختلفی را هم انجام می‌دهند.

* شبکه یکپارچه پدافند هوایی ایران

جمهوری اسلامی ایران دارای یک شبکه یکپارچه پدافند هوایی است که همه اقدامات برای رسیدن به راهبرد هدایت تمرکزی و اجرای غیر تمرکزی با بهره‌گیری از شبکه یکپارچه پدافند هوایی انجام می‌شود.

نحوه عملکرد شبکه یکپارچه پدافند هوایی ایران نیز بدین گونه است که سامانه‌ای در کشور وجود و اقدامی ندارد مگر اینکه ارتباط آن با شبکه یکپارچه پدافند هوایی برقرار باشد و تمامی عملیات‌های رزمی و تاکتیکی پدافند هوایی در قالب شبکه یکپارچه پدافند هوایی انجام می‌شود.

این شبکه یکپارچه با مدیریت و فرماندهی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا اداره می‌شود و این قرارگاه با در اختیار گرفتن نیروی پدافند هوایی ارتش، فرماندهی پدافند هوایی نیروی هوا فضای سپاه و سایر بخش‌های پدافندی کشور اقدامات لازم را انجام می‌دهد.

* تلفیق سامانه‌های پدافندی یک ضرورت غیرقابل انکار

شبکه یکپارچه پدافند هوایی همانگونه که در ابتدای سخن نیز به آن اشاره شد از دو نیروی پدافند هوایی ارتش و پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران تشکیل شده که هر کدام از آن‌ها دارای سامانه‌های مختص به خود و گاهاً مشترک هستند که وظیفه دفاع از آسمان ایران اسلامی را بر عهده دارند.

آنچه در این میان بیش از هر موضوعی اهمیت دوچندان پیدا می‌کند، هماهنگی و یکپارچگی همه سامانه‌های پدافندی کشور ضلع شبکه یکپارچه پدافند هوایی است تا در هنگام تهدید احتمالی به خوبی با آن مقابله شود.

البته ضرورت این موضوع هنگامی خود را نمایان می‌سازد که بخش‌های پدافندی موجود در نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران طیف متنوعی از سامانه‌ها را دارند که هر کدام از آن‌ها دارای خصوصیات و ویژگی‌های منحصر به فرد هستند که حتی این‌گونه به نظر می‌رسد که شاید هماهنگ کردن آن‌ها با یکدیگر کار مشکلی باشد، اما متخصصان جوان کشورمان در حوزه پدافندی توانستند این کار را با تلفیق دو سامانه «S-۳۰۰» و «باور ۳۷۳» انجام دهند.

یکی دیگر از اهمیت‌های تلفیق عملیاتی این دو سامانه برد بلند پدافندی موجود در ساختار شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور اینجاست که هر کدام از این سامانه‌ها می‌توانند با استفاده از سیستم راداری سامانه دیگر میزان برد کشف، درگیری و انهدام خود را افزایش دهند.

همچنین اگر چند هدف به صورت همزمان و انبوه، تهاجم احتمالی را علیه آسمان جمهوری اسلامی ایران انجام دهند می‌توانند با بهره‌گیری از موشک‌ها و تلفیق اتاق کنترل فرماندهی سامانه‌ها اقدامات تاکتیکی را علیه اهداف متخاصم انجام دهند.

فارس