نه شرقی نه غربی از نگاه ولایتی/ 5 فرمان رئیسی/ گرد و خاک یمنی‌ها در ابوظبی

گروه سیاست سایت فردا - روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:

«وطن امروز» حمله دیروز به فرودگاه ابوظبی را با یکی از آن تیترهای متفاوت خود پوشش داده و با عنوان «ابوذلیل» نوشته: «پس از تهدیدهای مکرر امارات توسط مقامات نظامی و سیاسی یمن به دلیل مشارکت و مداخله مستقیم طرف اماراتی در جنگ علیه مردم این کشور و ویرانی ناشی از این مداخله، بالاخره صبر راهبردی یمنی‌ها به پایان رسید و آنها در روز روشن فرودگاه بین‌المللی ابوظبی را هدف حمله قرار دادند. این حمله هر چند محدود بود و صرفا یک هشدار به سران رژیم امارات به شمار می‌رود اما می‌تواند آغازی بر یک تغییر گسترده در تصمیم‌گیری‌های راهبردی مقامات دولت یمن باشد. یمنی‌ها طی روزهای اخیر از طریق طرف عمانی به مقامات اماراتی آخرین هشدارها را دادند و از این کشور خواستند به جنگ‌افروزی علیه مردم این کشور پایان دهد. عبدالباری عطوان، روزنامه‌نگار سرشناس عرب در توئیتی با اشاره به حمله دیروز به ابوظبی نوشت: «با این حمله جنگ یمن وارد مرحله تشدید جدیدی می‌شود. این حملات یک پیام هشداردهنده مورد انتظار و بی‌سابقه است و به همین دلیل خسارات محدود شده و اکنون درها به روی میانجی‌ها باز است».  عملیات انصارالله در خاک امارات، در حالی صورت می‌گیرد که امارات پشتیبانی و تجهیز نیروهای العمالقه در عملیات نظامی در استان شبوه و جنوب مأرب را به عهده داشته است.»

«سازندگی» رئیسی و همتای چینی‌اش را رو در روی هم روی جلد آورده و اجرایی شدن برنامه جامع همکاری 25 ساله ایران و چین را سوژه جلد امروز خود کرده است. این روزنامه اصلاح‌طلب با تیتر «رفیق چینی» از نامه محرمانه‌ای نوشته که رئیسی برای رئیس جمهور چین نوشته و جزئیات آن منتشر نشده است. در این گزارش با اشاره به آنچه نیویورک تایمز در سال 2020 نوشته بود، درباره داده‌های مرتبط با این همکاری‌ها نوشته «طبق مفاد توافق قرار بر آن است که عرضه منظم نفت از جانب ایران به سوی چین تضمین شود؛ آن هم در شرایطی که تهران هدف تحریم‌های اقتصادی آمریکا قرار دارد. چین یکی از شرکای تجاری با اهمیت برای ایران است و در عین حال بزرگترین خریدار نفت کشورمان. از همین رو شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری این کشور در سفر بی‌سابقه‌ای که سال 2016 به تهران داشت، از ایران تحت عنوان شریک اصلی چین در خاورمیانه یاد کرد. با این همه پس از آن که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا در سال 2018 طیف وسیعی از تحریم‌ها را علیه تهران تحمیل کرد، واردات نفت به این کشور متوقف شد. هرچند به باور تحلیلگران نفت خام ایران کماکان برای چین با اهمیت بوده و هست».

«کیهان» مصاحبه‌ای با علی‌اکبر ولایتی دارد. مشاور رهبری در امور بین‌الملل در این گفت‌وگو که با تیتر «رابطه با روسیه، دوسویه و براساس اقتدار و احترام متقابل است» منتشر شده، در پاسخ به پرسشی درباره جلسه اخیر رئیسی با او، لاریجانی، خرازی و جلیلی گفته: «اگر قرار بر این باشد که جزئیات جلسات گفته شود حتماً دفتر خود آقای رئیس‌جمهور این کار را انجام خواهد داد ولی کلیات معلوم است که موضوع، سفر جناب رئیس‌جمهور به روسیه بود. طبیعی است که ایشان در آغاز این سفر مهم مشورت کنند، خب بنده هم با توجه به تجاربی که در حوزه دیپلماسی داشته‌ام در کنار سایر آقایان ازجمله طرف‌های مشورت رئیس‌جمهور بودم.»

وی درباره بحث «نه شرقی، نه غربی» که این روزها مطرح است نیز گفته: «شرق و غرب آرمانی؛ یعنی نه سلطه لیبرالیست‌ها و نه سلطه کمونیست‌ها. حال دیگر در دنیا، نه در روسیه نه در چین، کمونیسم با آن زمینه‌ها وجود ندارد و همان‌طور که امام(ره)در نامه‌ای به گورباچف نوشته بودند، کمونیسم را باید در موزه‌های سیاسی دنیا پیدا کنید. بنابراین، این نگرانی وجود ندارد که ما رابطه داشته باشیم و اینکه بخواهیم القا کنیم که با رابطه با چین و روسیه، سیاست نه غربی نه شرقی زیر سؤال می‌رود، یک برداشت غلط است.»

ولایتی در بخش دیگری از این گفت‌وگو گفته: « امروز ایران از قدرت و اثرگذاری منطقه‌ای و بین‌المللی قابل‌توجهی برخوردار است. و خود آمریکایی‌ها اعتراف می‌کنند و می‌گویند ما به 3 کشور قدرتمند ایران، چین و روسیه طرف هستیم. »

وی در زمینه مذاکرات هسته‌ای نیز با بیان اینکه «دو چیز در این مسئله محل تأمل است، یکی پررنگ شدن گزاره «مقاومت» در دور جدید مذاکرات و یکی دیگر سرخوردگی آمریکا از منطقه و شکست پروژه‌های آنها در عراق و افغانستان.» ابراز امیدواری کرده که «دو چیز در این مسئله محل تأمل است، یکی پررنگ شدن گزاره «مقاومت» در دور جدید مذاکرات و یکی دیگر سرخوردگی آمریکا از منطقه و شکست پروژه‌های آنها در عراق و افغانستان.»

«شرق» موضوع پرداخته میلیاردی وزیر کار به یک برنامه تلویزیونی را سوژه گزارشی کرده که تیتر یک شده و با عنوان «خاصه‌خرجی وزیر از جیب بازنشستگان؟» نوشته: «حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت سیزدهم که زمانی توییت می‌کرد با یک میلیون تومان نیز می‌توان کار تولید کرد، حالا در مقام وزیر زیر نامه مدیر شبکه سوم تلویزیون که زمانی در دانشگاه امام صادق هم‌دانشگاهی بودند، پاراف کرده که برای پشتیبانی شش میلیارد تومان به مسابقه «میدون» داده شود. میدون، مسابقه استعدادیابی شغلی است که با هدف مشاوره و حمایت از کسب‌وکارهای نوپا برگزار می‌شود و همان برنامه‌ای است که عبدالملکی تا قبل از حضور در دولت ابراهیم رئیسی به‌عنوان داور در آن حضور داشت و با آن شناخته شد. همین شد که علی فروغی، مدیر شبکه سه (که با اخراج عادل فردوسی‌پور از شبکه سه جنجال به پا کرد) بر آن شد تا در نامه‌ای از وزیر درخواست کند ۴۸ میلیارد تومان برای ساخت و تولید ۷۸۰ قسمت مسابقه میدون به آنها اختصاص دهد که عبدالملکی با شش میلیارد آن موافقت کرده است.» در ادامه این گزارش نیز شرحی از ماجراها و حواشی سازمان تامین اجتماعی و البته انتقاداتی که این روزها به عبدالملکی وارد است و احتمال استیضاح او اشاره شده ، در نهایت نیز آمده است: «باید دید بالاخره ماجرای وزیری که با تلویزیون چهره شد، به کجا می‌رسد؛ ادامه وزارت یا برگشتن پشت میز داوری در شبکه‌ سوم تلویزیون.»

«جوان» رئیسی و 5 فرمان بانکی‌اش را عکس یک کرده و نوشته: «در شرایطی که دولت روحانی وضعیت بخش پولی و بانکی را بیش از پیش پیچیده کرد، طوری که در کنار جهش ۴ هزارهزار میلیارد تومانی حجم نقدینگی در این دولت، صورت‌های مالی بانک‌ها نیز بیش از پیش ناتراز (اعسار ترازنامه) شد، دولت سیزدهم در ماه‌های ابتدایی خود تسویه بخشی از بدهی‌های دولت با سیستم بانکی را آغاز کرد و در ادامه این رخداد روز گذشته رئیس‌جمهور جلسه‌ای را با مدیران بانکی برگزار کرد.» در این گزارش آمده است: «در شرایطی که دولت روحانی وضعیت بخش پولی و بانکی را بیش از پیش پیچیده کرد، طوری که در کنار جهش ۴ هزارهزار میلیارد تومانی حجم نقدینگی در این دولت، صورت‌های مالی بانک‌ها نیز بیش از پیش ناتراز (اعسار ترازنامه) شد، دولت سیزدهم در ماه‌های ابتدایی خود تسویه بخشی از بدهی‌های دولت با سیستم بانکی را آغاز کرد و در ادامه این رخداد روز گذشته رئیس‌جمهور جلسه‌ای را با مدیران بانکی برگزار کرد.»

این روزنامه اصولگرا در گزارش دیگری از تعرفه پیشنهادی نظام پزشکی انتقاد کرده و با تیتر «به مرگ گرفتن سازمان نظام پزشکی با طرح ویزیت ۳۰۰ هزار تومانی!» نوشته: «مطابق جدول منتشر شده از سوی سازمان نظام پزشکی شما برای مراجعه به پزشک عمومی برای درمان یک سرماخوردگی ساده طبق برآورد این سازمان باید ۱۸۴ هزار تومان ویزیت پرداخت کنید تا هزینه تمام شده برای این پزشک جبران شود! »

«اعتماد» امروز هم عکس یک خود به آن سه کولبر مفقود شده که سرنوشت‌شان در بین این هیاهو روزانه و این همه خبر سیاسی و اقتصادی و ... از سراسر دنیا کمتر مورد توجه قرار گرفته، اختصاص داده است. این روزنامه اصلاح‌طلب با تیتر «جست‌وجو در جهنم سرد» نوشته: «امدادگر هلال‌احمر و روزنامه‌نگار محلی در سرمای 40 درجه زیر صفر فقط به «معجزه» زنده بودن سه کولبر مفقود در مرز ایران و ترکیه دل بسته‌اند»

این روزنامه اصلاح‌طلب همچنین گفت‌وگوهایی دارد با  قدرتعلی حشمتیان و جواد امام درباره چشم‌انداز فعالیت احزاب. اعتماد با تیتر «سرنوشت احزاب ممنوعیت یا محدودیت» نوشته: «بنابر شنیده‌ها و اخباری که برخی از آنها رسمی و برخی منبع نامشخص دارند، گویا وزارت کشور بازهم برای احزاب خواب جدید دیده است، چراکه طبق قوانینی که هر از چندگاهی یکی از آنها بر سر راه احزاب علم می‌شود، احزابی که طبق قوانین جدید وزارت کشور عمل نکنند، از دایره قانونی بودن خارج می‌شوند، این گمانه‌زنی‌ها همانا و شائبه تعطیلی خانه احزاب و حذف تعداد زیادی از احزاب همانا». جواد امام در توضیح گمانه‌زنی‌های موجود در رابطه با خطر حذف برخی احزاب یا غیرقانونی اعلام شدن آنها می‌گوید«در اینکه به دنبال محدودیت احزاب هستند شکی نیست اما هنوز ابلاغیه یا اطلاع قانونی به احزاب نشده است».

«آفتاب یزد» ظریف و عراقچی را عکس یک کرده و تیتر زده «حمایت معماران برجام از احیاگران برجام». دلیلش پست‌های اینستاگرامی است که آنها اخیرا منتشر کرده‌اند. این روزنامه اصلاح‌طلب این حمایت را بهانه انتقاد از منتقدان برجام در دولت قبل کرده و نوشته: «مذاکرات هسته‌ای طی سالهای گذشته تیم‌های مذاکره‌کننده مختلف با رویکرد‌های متفاوتی را به خود دیده است. اما در 8 سال دولت تدبیر و امید، تیم مذاکره‌کننده محمد جواد ظریف علاوه بر فشارهای خارجی، فشار‌های داخلی را نیز متحمل شد که در کل طول تاریخ مذاکرات بی‌سابقه بوده است. از آتش زدن برجام گرفته تا اتهامات پی در پی؛ همه و همه رویکرد اصولگرایان به مذاکرات هسته‌ای بود که در دوران دولت تدبیر و امید صورت گرفت. حالا با تغییر دولت، تیم مذاکره‌کننده نیز تغییر یافته اما دیگر اصولگرایان نسبت به مذاکرات «دلواپس» نیستند؛ مجلس سکوت پیشه کرده و کیهان دیگر تیترهای آتشین نمی‌زند. این در حالی است که هیچ تغییری تا کنون در متن توافق برجام صورت نگرفته و برجام همان است که به گفته اصولگرایان، ظریف نخوانده آن را امضا کرده است. اصلاح طلبان اما رویکرد دیگری نسبت به تیم مذاکره‌کننده جدید در پیش گرفته اند. آنها تیم مذاکره‌کننده را به صورت علنی مورد حمایت خود قرار داده‌اند و بر وظیفه سنگین این تیم تاکید کرده اند. توئیت محمد جواد ظریف و پست اینستاگرامی عراقچی نیز شاهد عینی این مسئله است.» 

«ایران» جلسه دیروز رئیسی با مدیران بانکی را تیتر یک کرده و دستورات اخیر رئیس جمهور را «اصلاح‌ نظام بانکی به نفع مردم» می‌خواند. این روزنامه دولتی نوشته است: «جلسه دو ساعته روز گذشته آیت‌الله رئیسی با مدیران عامل بانک‌ها را می‌توان این طور خلاصه کرد: دستورکارهای عملی یا آنچه فرمان‌های رئیس جمهور برای اصلاح نظام بانکی در کشور خوانده می‌شود. در جلسه روز گذشته، صرفاً به بیان و طرح مشکلات نظام بانکی، دغدغه‌های مردم، تولیدکنندگان و در نهایت انتظارات دولت از نظام بانکی بسنده نشد، بلکه با تأکید رئیس جمهور مبنی بر تعیین یک کارگروه برای شناسایی و رفع مشکلات درونی نظام بانکی، آن هم تا پایان سال جاری، عملاً این فرایند چاره‌ای جز قرار گرفتن در یک مسیر اصلاحی و عملیاتی قابل مشاهده و ملموس ندارد. هر چند تأکیدات و انتظارات رئیس جمهور از نظام بانکی را می‌توان در عبارت کلی «ایجاد تحول در نظام بانکی» خلاصه کرد، اما واقعیت این است که این انتظارات اصلاحی، بخش‌های متنوع و گاه جزئی و ملموسی دارد. علاوه بر تأکید آیت‌الله رئیسی بر تشکیل کارگروهی برای شناسایی و رفع مشکلات درونی نظام بانکی تا پایان سال، خودمراقبتی و مقابله با فساد، بازنگری در مقررات بانکی با هدف تطبیق کامل با احکام اسلامی، توسعه زیرساخت‌ها و خدمات الکترونیک در بانک‌ها، توسعه جریان قرض‌الحسنه در نظام بانکی، دریافت سود مشارکت از تسهیلات بانکی بر اساس مقررات مصوب و ابلاغی بانک مرکزی، اصلاح مسأله تملک واحدهای تولیدی یا اداره آنها و در نهایت هدایت نقدینگی به سوی نظام تولید از جمله مهم‌ترین این محورها بوده است. این محورها بیانگر این است که برخلاف شعارگرایی‌ها و گفتاردرمانی‌های دولت در ادوار گذشته، اکنون نظام بانکی با یک نقشه عملیاتی اصلاحی مواجه است، نقشه‌ای که باید خود را با آن تطبیق دهد تا بتواند نقش چه بسا مضر خود در اقتصاد کشور را اصلاح کرده و جایگاه واقعی خود را بیابد.»

این روزنامه دولتی در آستانه سفر رئیسی به مسکو یک ویژه‌نامه 68 صفحه‌ای منتشر و روابط اقتصادی – سیاسی ایران و روسیه را بررسی کرده است. 

«آرمان ملی» تیتر یک امروز خود را به گزارشی درباره توسعه روابط ایران و روسیه اختصاص داده و با عنوان «روس‌ها پشت ایران را خالی می‌کنند؛ نمی‌کنند» نوشته است: «وسیه کشوری بزرگ و با تکنولوژی‌ و پیشرفت‌های زیادی است که اگر در بخش‌های درست و با درنظرگرفتن منافع ملی ایران به‌کار گرفته شود قطعا می‌تواند اثرات مثبتی هم برای ایران و هم برای روسیه داشته باشد. اگرچه کارشناسان معتقدند عملکرد روسیه در سال‌های تحریم چندان قابل دفاع نبوده و حتی حجم تجارت ایران با روسیه از آلمان و کشورهای اروپایی نیز کمتر بوده است که بر مبنای ان قراردادی بلندمدت منعقد شود. مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران و فعال اقتصادی در این باره به «آرمان‌ملی» گفت: به‌طورکلی اینکه هر چقدر روابط ایران با کشورهای جهان بیشتر باشد قطعا اتفاق خوبی است، چراکه می‌توانیم از امکانات یکدیگر استفاده کنیم و تبادلات اقتصادی و تولید داشته باشیم و این موضوع خوبی است، اما باید دید با چه کشوری چه رابطه‌ای می‌توانیم داشته باشیم. او ادامه داد: باید ببینیم که چه چیزی می‌توانیم به روسیه یا چین بدهیم و چه چیزی می‌توانیم بگیریم و چه توقعاتی در مقابل وجود دارد. ایران قراردادی 20 ساله با روسیه داشته که ظاهرا امسال سال آخر آن است؛ سوال مهمی که باید پاسخ داده شود این است که قرارداد با روسیه در سال‌های تحریم چه کمکی به ایران کرده که دو مرتبه قرارداد 20 سال ببندیم که تا در آینده به ما کمک کند.» در ادامه نیز به نقل از این عضو اتاق بازرگانی آمده است: « باید بتوانیم با تمام کشورهای جهان براساس شرایط برابر نه استعماری تبادل و روابط داشته باشیم؛ تاکید کرد: روسیه در عهدنامه‌های ترکمنچای و گلستان تا امروز دست داشته است. حتی در جنگ آذربایجان با روسیه نشسته و علیه ایران توطئه کردند؛ روسیه در سوریه با ترک‌ها نشسته و علیه ایران اقدام کردند! در همه‌جا همین اتفاق افتاده است. چرا فکر می‌کنیم که روس‌ها با ایران خوب هستند. او ادامه داد: نه تنها به روسیه بلکه باید به همه دنیا بی‌اعتماد باشیم مگر اینکه در قراردادها و عملکردشان نشان دهند متعهد به رفتارشان هستند. روسیه شریک تجاری ایران است که در بخش‌های مختلف ایران به این کشور اعتماد کرده است ولی تاریخ ایران نشان می‌دهد که روسیه همیشه هم با ایران صادق نبوده و بیش از منافع مشترک به‌دنبال منافع خود بوده است. اعتماد 20 ساله گذشته ایران به روسیه چه دستاوردهایی داشته که حالا در قرارداد جدید 20 ساله بتواند به منافع ملی ایران کمک کند.»

«صبح نو» به استقبال جشنواره فیلم فجر رفته و در گزارشی با عنوان «استراتژی نداریم» که تیتر یک شده ، به بررسی و آسیب‌شناسی مشکلات ادوار این جشنواره پرداخته است. گفت‌وگویی هم با دبیر سابق این رویداد دارد. همچنین تیتر زده «موبایل، دوربین ، حرکت» و از معرفی پردیس چارسو به عنوان کاخ جشنواره فیلم فجر گفته است. 

توجه به فرهنگ و سینما اما مانع از توجه به خبر پرسروصدای دیروز از فرودگاه ابوظبی نشده است. این روزنامه اصولگرا از «موشک‌باران ابوظبی» نوشته و نگاهی هم به «آغاز مصالحه تهران – ریاض » دارد. منظورش از آغاز مصالحه اما استقرار دیپلمات‌های کشورمان در جده است که این روزها در مرکز توجه بوده است.