آیت‌الله لاریجانی: لزوم مهار موج ترجمه کتب غربی

فارس: رئيس قوه قضائيه با اشاره به افزايش ترجمه كتاب‌هاي فلسفي به فارسي گفت: بايد موج ترجمه كتاب‌هاي غربي در كشور مهار شود. آيت‌الله صادق آملي لاريجاني پيش از ظهر امروز در دومين جشنواره علامه حلي كه در سالن همايش‌هاي مدرسه دارالشفا قم برگزار شد در سخناني با اشاره به لزوم جهت‌گيري پژوهش‌هاي حوزه‌هاي علميه به منظور پاسخگويي به تمام دنيا اظهار داشت: حوزه‌هاي علميه بايد از مرزهاي فعلي فراتر بروند و معارف و فرهنگ دنيا را بشناسند. وي با اشاره به اينكه بسياري از طلاب جوان با فرهنگ‌هاي مختلف موجود در دنيا آشنا نيستند، افزود: براي انتقال فرهنگ اسلامي به مخاطبان تمام دنيا بايد فرهنگ طرف مقابل را بشناسيم. رئيس قوه قضائيه خاطرنشان كرد: نبايد كتابي كه مملو از اصطلاحات حوزوي است را به زبان‌هاي ديگر ترجمه كنيم و انتظار داشته باشيم كه اين كار براي انتقال معارف حوزوي مفيد است. لاريجاني اضافه كرد: ممكن است اين كتاب داراي مباحث مفيدي باشد اما اينگونه انتقال مفاهيم ممكن است داراي مضرراتي هم براي حوزه‌هاي علميه باشد. وي با بيان اينكه افرادي از حوزه‌هاي علميه بايد براي شناسايي علوم فلسفه و كلام غربي تلاش كنند، ادامه داد: سخنان و مباحث دقيق و پرمغزي در حوزه‌هاي علميه به ويژه در فلسفه، كلام، تفسير و ... وجود دارد كه مي‌تواند به سراسر دنيا انتقال يابد البته اين كار نيازمند فعاليت‌ عالمانه و پرورش طلاب در مرزهايي فراتر از مرزهاي حوزه‌هاي علميه داخل كشور است. رئيس قوه قضائيه انتقال معارف و علوم از كشورهاي ديگر را نيز مستلزم رعايت برخي شرايط دانست و تصريح كرد: در برخي موارد شاهد هستيم كه هنگام انتقال اين مفاهيم افراط و تفريط‌هاي فراواني صورت مي‌گيرد مانند اينكه يك كتاب فلسفي يا اخلاقي براي يك جوان در سطح دبيرستان ترجمه مي‌شود. لاريجاني با تاييد ضرورت درك معارف ساير كشورها ادامه داد: براي انتقال معارف ساير كشورها بايد ابتدا مشكلات آن را در داخل كشور برطرف كنيم. وي با بيان اينكه مسير ترجمه كتاب‌هاي غربي در كشور باز شده است و در اين ميان برخي كتاب‌هاي كاملا بي‌ارزش كه فاقد مباحث توليد علم هستند به فارسي ترجمه مي شوند، بيان كرد: اينگونه كتاب‌ها حرف‌هاي ديگران را با رنگ و لعاب جديد بيان مي‌كنند اما پژوهشگر حوزوي بدون اطلاع از اين موضوع مشغول ترجمه آن مي‌شود. رئيس قوه قضائيه گفت: البته برخي كتاب‌هاي مادر و كلاسيك بايد به فارسي ترجمه شوند كه ترجمه همين كتاب‌ها نيز بايد از سوي افراد صاحب‌نظر و توانمند صورت پذيرد. لاريجاني با اشاره به بي‌توجهي بسياري از دانشمندان غربي به علوم انساني موجود در كشورهاي اسلامي اين سوال را مطرح كرد كه آيا وقتي ما به دقت كتاب‌هاي فلسفي غرب را مورد مطالعه قرار مي‌دهيم آنها نيز در مورد كتاب‌هاي ما چنين دقت و توجهي را دارند. وي با ذكر مثالي در اين ارتباط گفت: توجه به كتاب‌هايي مانند كتاب‌هاي ملاصدرا از روي پژوهش در تاريخ فلسفه اسلامي بوده است و نه شناسايي مباحث فلسفي در اسلام. رئيس قوه قضائيه با نامتقارن خواندن توجه به مباحث علوم انساني در كشورهاي غربي و كشورهاي اسلامي بيان داشت: اكنون ما در دوره‌اي هستيم كه شايد مجبور باشيم برخي كتاب‌ها را از غرب ترجمه كنيم اما نبايد از ياد ببريم كه زماني ما مولد علوم بوده‌ايم و بايد به چنين شرايطي باز گرديم. لاريجاني با بيان اينكه براي بازگشت به دوران توليد علم چاره‌اي جز فراگيري علوم شرقي و غربي نداريم، گفت: اين كار بايد حساب شده باشد و در آن روش معقولي پيش گرفته شود. وي با اشاره به برخي مباحث مطرح شده از سوي برگزيدگان دومين جشنواره علامه حلي اضافه كرد: تا جايي كه مي‌توانيم بايد در علوم حوزوي از الفاظ مصطلح در حوزه استفاده كنيم. رئيس قوه قضائيه با بيان اينكه اجتهاد امري روشمند است، افزود: اجتهاد نيازمند مقدمات فراواني است و نبايد تصور كرد با تدوين الگوريتم اجتهاد و چند سال دقت در آن مي‌توان به اجتهاد رسيد. لاريجاني با بيان اينكه تاسيس قائده در مسائل اصولي و فقهي امر بسيار دشواري است، اضافه كرد: كساني كه اجتهادشان مسلم شده است سال‌هاي سال در اين امر همت گمارده‌اند و نبايد از اجتهاد تصور ساده‌انگارانه‌اي داشته باشيم. وي با تقدير از شجاعت طلاب جوان در طرح افكار خود در ارتباط با مسائل اجتهادي خاطرنشان كرد: اگر مي‌خواهيم در مباحث علوم اسلامي توليد انديشه كنيم بايد ابتدا آثاري را كه تاكنون در اين زمينه به نگارش در آمده‌اند، مورد دقت و مطالعه قرار دهيم.