دوره طلایی مناطق نفت‌خیز جنوب چه زمانی بود؟

فارس: چندماه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن سال 1357، کارکنان مناطق نفتخیز جنوب با سراسری کردن اعتصابات و اعتراض های خود ضربه مهلکی را به رژیم شاهنشاهی وارد کرده و موجب قطع صادرات نفت و فرآورده های نفتی شدند. پس از پیروزی انقلاب انقلاب اسلامی فصل جدیدی از عمر 106 ساله صنعت نفت آغاز شد و مدیران ایرانی سکان هدایت قدیمی ترین صنعت کشور را به عهده گرفتند. سایت عصر نفت نوشت: اهمیت مناطق نفتخیز در روزها نخست انقلاب از آن جهت حائز اهمیت است که رنسانسی بزرگ در نفت رقم خورد و مدیران و شرکت های خارجی کشورمان را ترک گفته و صدر تا ذیل فعالیت های نفتی به دست ایرانی ها سپرده شده بود؛آن هم در روزهایی که شرایط عادی در نفت حکمفرما نبود و فعالیت های جزیره ای جریان های سیاسی برای به دست گرفتن امور نفت، کار را برای فن سالاران دچار مشکل می کرد که با تیزهوشی و بازی خوانی دقیق کارکنان جنوب نتوانست عرض اندام جدی کند هرچند که حاشیه هایی به همراه داشت. در این شرایط بود که شادروان مهندس جهانگیر رئوفی در سال 57 تا 58 مدیریت مناطق نفتخیز را به عهده گرفت و توانست با ساز و کار دادن به فعالیت های صنعت نفت، از آشفتگی های موجود بکاهد. چند ماه پس از حضور وی در این سمت،شادروان مهندس سورن سرکیسیان در راس صنعت نفت قرار گرفت اما عمر مدیریت وی کوتاه بود و اوایل سال 59 جای خود را به مهندس سید محسن یحیوی داد. در زمان وزرات علی اکیر معینی فر در نفت، آزاده شهید، محمد جواد تندگویان به جنوب آمد و مدیریت مناطق نفتخیز را از مهندس یحیوی تحویل گرفت. به وزرات رسیدن شهید تندگویان باعث شد تا وی مسولیت سرپرستی مناطق نفتخیز را به مهندس بهمن سروشی تفویض کند. پس از به اسارت درآمدن شهید تندگویان،مهندس محمد غرضی برای حضور در وزارت نفت از مجلس رای اعتماد گرفت که در اوایل انقلاب استاندار خوزستان بود و با نفت و جنوب بیگانه نبود. حضور غرضی در وزارت نفت باعث شد تا دکتر محمد حسن تولایی که در ان زمان سرپرستی استانداری خوزستان را برعهده داشت به سمت مدیر مناطق نفتخیز منصوب شود. سال 1360 تولایی جایگزین سروشی شد و تا اوایل سال 1364 در خوزستان مشغول به کار بود تا با روی کار امدن مهندس محمد آقازاده در وزرات نفت به شرکت ملی گاز ایران نقل مکان کند. جایگزین دکتر تولایی کسی نبود جز دکتر محمد جواد عاصمی پور که مدیریت مناطق را تا سال 1367 جزو افتخارا خود می داند. گرچه بمباران های تاسیسات نفتی آغاز شده بود اما در زمان مدیریت عاصمی پور شدت بیشتری به خود گرفت تا بسیاری از وزیران و مدیران گذشته و فعلی وزارت نفت از دل این روزها به موفقیت های بزرگی دست یابند. مهندس محمدرضا شماسی پس از دکتر عاصمی پور، در سال 67 تا چند ماهی از سال 68 مدیریت مناطق نفتخیز را قبول کرد و در سال 68 مهندس محمدرضا نادری به این سمت برگزیده شد. عمر مدیریت نادری هم بسیار کوتاه بود تا دکتر محمد آقایی تبریزی از شرکت نفت فلات قاره به مناطق منتقل شود و تا سال 73 در این شرکت فعالیت کند. وی بیشتری عمر مدیریتی در مناطق نفتخیز را دارد که دوران فعالیتش با توسعه فعالیت های صنعت نفت همراه بود. وی که در زمان حضورش در فلات قاره اسامی میدان های نفتی را به نام هایی همچون رسالت،رشادت،ابوذر،سلمان و ... تغییر داده بود رابطه خوبی با بدنه فنی مناطق نفت خیز جنوب برقرار کرد و در طول فعالیت های خود پروژه های بسیاری را در مناطق نفتخیز پیاده و اجرا کرد. پی از خداحافظی آقایی تبریزی ار خوزستان، دکتر فرامرز قدیری دهکردی به مدیریت مناطق برگزیده شد و از سال 1373 تا سال 1377 به راهبری مدیریت تولید از مناطق خشکی پرداخت. در همان ایام زمزمه هایی مبنی بر تغییر ساختار مناطق نفتخیز شنیده می شد تا این که مهندس سیدعلی بهشتیان مدیریت مناطق را برعهده گرفت و چند ماه پس از حضور وی در راس مناطق نفتخیز اعلام شد مدیریت تولید از مناطق خشکی به شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب تغییر ساختار داده و شرکت های متن،نفت مناطق مرکزی و پایانه های نفتی و... از دل این شرکت متولد شده اند. ضمن این که شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب شرکتی ستادی است که 5 شرکت بهره بردار و 4 شرکت خدماتی و فنی را زیر نظرخود دارد. این ساختار با همه انتقادهایی که به آن وارد بود سومین تغییر ساختار مناطق پس از پیروزی انقلاب بود اما به هر شکل نخستین مدیرعامل رسمی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب سید علی بهشتیان بود که به دلیل اختلاف با وزیر وقت نفت از این سمت کنار گذاشته شد. پس از وی مهندس حسین شهاب الدین در اواخر سال 78 راهی جنوب شد و تا اوایل سال 80 که شادروان مهندس ظهراب حاتم پور جایگزین وی شد. مرحوم حاتم پور به دلیل بیماری پس از چندماه فعالیت دار فانی را وداع گفت تا مهندس نصرت الله اسپیاری سکان مناطق نفتخیز جنوب را در دست گیرد. وی که از سال 1354 در مناطق و در سمت های مختلفی فعالیت داشت در سال 1384 مدیریت را به مهندس سیف الله جن ساز واگذار کرد. جشن ساز هم تا سال 1386 مناطق نفت خیز را مدیریت کرد تا این که به مدیریت شرکت ملی نفت منصوب شد. این دوره از مناطق نفتخیز جنوب را بهترین و طلایی ترین دوره جنوب می نامند زیرا چینش مدیران در این شرکت کاملا فنی و بر اساس ملاک های تخصصی بود ضمن انکه مدیریت این شرکت به دلیل خوشنامی در صنعت نفت، با همراهی همه کامل بدنه فنی همراه شد که یکی از خروجی های این مدیریت، توسعه میدان نفتی آزادگان با مبلغی ناچیز در مقایسه با شرکت ژاپنی بود؛ دستاورد بزرگ مناطق نفتخیز جنوب در توسعه آزادگان به عنوان یکی از غول های بزرگ میادین نفت جهان، به خوبی نشان داد که به راحتی می توان با اعتماد به توان داخل و مدیریت جهادی و ارزشی، افزایش تولید را به شکل صیانتی در دستور کار قرار داد. همین موفقیت برای مناطق نفتخیز جنوب کافی بود تا برای نخستین بار مدیرعامل شرکت ملی نفت به طور مستقیم از شرکت مناطق نفتخیز جنوب انتخاب شود. پس از جشن ساز مهندس غلامرضا حسن بیگلو به طبقه پنجم مهم ترین ساختمان استان خوزستان رفت و در سال 1389 جای خود را به دکتر هرمز قلاوند داد. قلاوند هم در تابستان 1391 میراث 34 سال مدیریت مناطق نفت خیز که از 17 مدیر به وی رسیده بود به مهندس حمید بورد بسپارد تا عکس وی به عنوان یکی از مدیران مناطق در راهروی مدیریت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب نصب شود. بورد نیز تا سال 93 بر این مسند حضور داشت تا این که در اسل 93، جای خود را به بیژن عالی پور بدهد.