آنچه درباره تاثیرات فراوان قصه نمی‌دانید/ یک روش ساده و کم هزینه برای تربیت فرزند شما
در جمع خانواده مدتی است که دیگر مثل گذشته برای کودکان قصه گفته نمی‌شود اما شاید اگر متوجه تاثیرات و نقش قصه در خلاقیت و رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان باشیم، زمانی را به قصه گویی برای فرزندمان اختصاص دهیم.
سرویس سبک زندگی فردا؛ محدثه انسی‌نژاد: اکثر ما روزهای خوبی از کودکی را به یاد می‌آوریم که بزرگترها برای سرگرم کردن یا کوتاه کردن شب‌های بلند زمستان برای‌مان قصه می‌گفتند و به این وسیله ما را وارد دنیای پر رمز و راز قصه‌ها می‌کردند. گرچه این روزها با پیشرفت تکنولوژی و کم شدن فرصت والدین برای بودن در جمع خانواده مدتی است که دیگر مثل گذشته برای کودکان قصه گفته نمی‌شود اما شاید اگر متوجه تاثیرات و نقش قصه در خلاقیت و رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان باشیم، زمانی را به قصه گویی برای فرزندمان اختصاص دهیم. در ادامه با اهمیت قصه در زندگی کودکان بیشتر آشنا خواهیم شد.
قصه چیست؟
در ابتدا خوب است که با معنای قصه آشنا شویم. قصه در لغت به معنی حکایت و سرگذشت است و در اصطلاح قصه به آثاری گفته می‌شود که تاکید آنها بیشتر روی حوادث خارق‌العاده است تا تحول و تغییر شخصیت‌ها. در واقع این حوادث هستند که رکن اساسی قصه را تشکیل می‌دهند بی‌آنکه تغییر شخصیت‌ها بر روی قصه اثری داشته باشد. از دیدگاه نویسندگان قصه، روایتی است با شخصیت‌های خوب یا بد که فاقد روابط عِلّی هستند. قصه‌ها معمولا با پیروزی قهرمان داستان و با شیرینی به اتمام می‌رسند.
انواع قصه‌ها
قصه‌ها به هفت نوع مختلف تقسیم می‌شوند: ۱.قصه‌های سحر و جادویی ۲. قصه‌های حیوانات که نمادین و تمثیلی هستند ۳. قصه‌های دینی و تاریخی ۴. قصه‌های پهلوانی و اساطیری ۵. قصه‌های اجتماعی ۶. قصه‌های اخلاقی ۷. قصه‌های خنده‌دار
قصه‌گویی چیست؟
قصه‌گویی فعالیتی تربیتی است که شخص قصه‌گو، قصه‌ای را به شکل شعر یا نثر و به صورت زنده برای مخاطب خود اجرا می‌کند. قصه‌های نقل شده می‌توانند به صورت گفتگو، آواز با موسیقی، ترانه و یا با تصویر باشند. در روزگاران کهن، مذهب، آداب قهرمانی‌ها و افتخارات ملی به وسیله قصه از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شد.
در این بخش به تاثیرات قصه بر روی کودکان می‌پردازیم؛ قصه گویی باعث تکامل مغز نوزادان می‌شود
اولین تاثیر قصه‌گویی درست در دورانی اتفاق می‌افتد که شما تصورش را هم نمی‌کنید. شما با قصه‌گویی در دوران نوزادی فرزندتان، باعث تکامل مغز او می‌شوید. علاوه بر این با این کار باعث می‌شوید که او صدای شما را شناخته و سعی کند کلمات را صحیح و کامل ادا کند. قصه باعث می‌شود دایره لغات کودک شما گسترده شود. البته نباید فراموش کنید که در این سن (یعنی چهار ماهگی به بعد) شما باید با تغییر صدا برای کودک‌تان قصه بگویید تا توجه او به سمت شما جلب شود. همچنین می‌توانید از عروسک‌های مختلف نیز برای قصه‌گویی کمک بگیرید.
قصه راهی برای درمان اختلالات رفتاری کودک
امروزه «قصه درمانی» به عنوان یکی از فنون بازی برای کودکان مطرح است. قصه به شما کمک می‌کند که اختلالات رفتاری کودک خود را بدون متوسل شدن به تنبیه درمان کنید و در صورتی که کودک شما در تعاملات اجتماعی با مشکلات جدی رو‌به‌رو است فرصت‌های جدیدی را در قالب قصه در اختیار او قرار دهید.
قصه فرصتی برای تقویت قدرت تخلیل کودک
قصه به کودک این امکان را می‌دهد که قدرت تخلیل خود را به کار انداخته و به تصویرسازی برای آن بپردازند. تخیل کردن می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس در کودک شود. سخن گفتن حیوانات و اشیا در قصه یکی از راه‌های پرورش تخیل در کودکان است.
تاثیر قصه بر درمان مشکلات رفتاری کودک
شما به وسیله قصه می‌توانید کودک خود را با هنجارها و مقررات مختلف آشنا کنید. در این مورد شما با بیان قصه‌هایی اجتماعی و اخلاقی، به کودک خود راه‌حل‌هایی برای حل مشکلات مختلف ارائه می‌دهید. راهکارهایی که می‌تواند برای کودک شگفت‌انگیز و جالب باشد.
تجربه‌های جدید در قالب قهرمان قصه
کودک وقت شنیدن قصه خودش را به جای قهرمان داستان گذاشته و در موقعیت‌هایی که شما برایش ترسیم می‌کنید قرار می‌گیرد. به این وسیله او می‌تواند کارهایی که تا به حال تجربه نکرده را بیاموزد. از این طریق کودک روش‌های مقابله با بحران‌های زندگی را یاد می‌گیرد. همچنین او رفتارها و طرز برخوردهای قهرمان داستان با دیگران را به یاد سپرده و در زندگی خود پیاده می‌کند.
پیام‌های غیر مستقیم به کودک
شما به وسیله قصه می‌توانید یک رفتار یا کار خوب را به کودک آموزش دهید، بدون اینکه به صورت مستقیم و دستوری از او بخواهید کاری را انجام دهد. یک قصه جذاب می‌تواند کار شما را برای آموزش کودک آسان کند. آگاهی دادن به کودک درباره دنیایی که در آن زندگی می‌کند و پرورش عادت‌های مفید می‌تواند از اهداف بیان یک قصه باشد.
روشی برای علاقه مند شدن به کتاب و کتاب‌خوانی
وقتی پدر یا مادر برای کودک از روی کتاب قصه می‌خوانند باعث می‌شوند که او الگو گرفته و همین کار را تکرار کند. علاوه بر این او می‌فهمد که این قصه‌های جذاب از دل کتاب‌ها بیرون می‌آیند و همین باعث علاقه او به کتاب‌خوانی می‌شود. برای بیشتر کردن این حس در کودک می‌شود او را به کتاب‌فروشی برد و با نظر خودش برایش کتاب خرید.
شنیدن قصه به صورت گروهی و تقویت روابط اجتماعی
شنیدن قصه در جمع‌های هم‌سالان باعث می‌شود روابط اجتماعی کودک تقویت شده و قصه بیشتر در ذهن او بنشیند. برای این کار مدرسه بسیار می‌تواند اثرگذار باشد. فعالیت کتابخانه مدرسه در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است.
پاسخ به سوالات کودک در قصه
به وسیله یک قصه خوب می‌توانید به سوالات بیشمار فرزند خود پاسخ دهید. سوالاتی درباره خدا، ائمه و یا در سنین مدرسه وقتی سوالات علمی نیز برایش به وجود می‌آید.
قصه و افزایش قدرت تمرکز
کودک به کمک قصه تمرکز کردن و خوب شنیدن را یاد می‌گیرد. او لازم است که برای فهمیدن ماجرای قصه به خوبی آن را شنیده و پیگیری کند. همین کار به او کمک می‌کند که تبدیل به یک کودک حواس پرت نشود.
در پایان... قصه به والدین این فرصت را می‌دهد که با کمترین امکانات، به کودک خود موضوعات مختلف را آموزش داده و خلاقیت را در او پرورش دهند. علاوه بر این کودکی که به گوش دادن قصه علاقه‌مند است به راحتی می‌تواند در بزرگسالی ساعاتی را به کتاب و کتاب‌خوانی اختصاص دهد. پس منتظر چه هستید؟ همین حالا شروع کنید.
دیدگاه تان را بنویسید