سرویس اجتماعی فردا؛ عماد صادقی نسب: «سرما در استخوانهایشان نفوذ میکرد و هر چه هوا که تاریکتر میشد و بر برودت هوا افزوده میشد، آرزو میکردند که یا در طول مدت اقامتشان در گوشه خیابان هوا اندکی گرمتر شود یا دوره درمان بیمارشان کوتاهتر شود تا بتوانند از گزند سرما در امان مانده و به خانه و کاشانهشان بازگردند.» این حکایت همراهان بیماران بیمارستانهای تخصصی و فوقتخصصی دولتی شهر تهران بود که تا پیش از آغاز طرح ساماندهی همراهان بیمار توسط شهرداری تهران؛ شب و روز را در چادر، در خیابانهای مجاور بیمارستانهای دکتر شریعتی و امام خمینی(ره) به سر میبردند تا در کنار درد داشتن یک بیمار در میان اعضای خانواده، دشواری اقامت در تهران را نیز به دوش بکشند.
بیتوجهی به سیاست تمرکز زدایی از شهر تهران و تبدیل شدن پایتخت به قطب بهداشت، آموزش، سیاست و ...، همچنین محروم ماندن بسیاری از شهرهای -ولو بزرگ- کشور از امکانات حداقلی، به خصوص در حوزه بهداشت و درمان سبب شده که مردم برای طی کردن روند درمان خود یا نزدیکانشان ناگزیر به سفرهای چند صد کیلومتری شده و عده کثیری از همراهان به واسطه عدم استطاعت مالی به سراغ هتلها و مهمانسراها نرفته و شب و روز را در کنار خیابان و پیادهروها سر کنند.
حالِ بهتر خیابان کارگرشمالی
ابتدا به سراغ بیمارستان دکتر شریعتی واقع در خیابان کارگر شمالی میروم. نرسیده به درب اصلی بیمارستان تغییر و تحول کاملا محسوس است و میتوان از دور برچیده شدن بساط چادرهای همراهان بیمارها از گوشه و کنار خیابان را مشاهده کرد.
به سراغ یکی از مسئولان انتظامات بیمارستان میروم و میزان استقبال مردم از همراهسرای «جوادالائمه» را جویا میشوم. او میگوید: «همراهسرای جوادالائمه واقع در خیابان دکتر قریب، سهم عمدهای در کم شدن چادرهای همراهان داشته و توانسته آنها را در این سرمای سخت اسکان دهد.» وی ادامه میدهد: «البته عمده افراد حاضر در همراهسرای جوادالائمه همراهان بیماران بیمارستان امام خمینی هستند که در همان نزدیکی واقع شده است.» گرچه متاسفانه تلاشهای خبرنگار «فردا» برای اطلاع از چند و چون اقامت و تعداد افراد حاضر در همراهسرای «جوادالائمه» به جایی نرسید و مسئولان بخش مددکاری بیمارستان دکتر شریعتی ضمن برخورد زننده، از پاسخگویی به سوالات شانهخالی کردند.
پایان شبهای سرد
راهی بیمارستان امام خمینی میشوم. خیابان قریب، همان معبری که این بیمارستان عظیم را در خود جای داده، تا مدتی قبل میزبان انبوهی از چادرهای همراهان بیمار بود که در سرما و گرما در فضای خارج از بیمارستان چشم به ترخیص بیماران خود دوخته بودند. اما حالا مانند بیمارستان شریعتی و همراهان بیماران بستریشده در این بیمارستان، وضعیت همراهان بیماران بیمارستان امام خمینی نیز سامان یافته و بسیاری از آنها در همراهسرای جوادالائمه جای گرفتهاند.
از یکی رانندگان تاکسی مستقر در مقابل بیمارستان امام میپرسم که این مهمانسرا تا چه حد توانسته از تعداد چادرهای همراهان بکاهد؛ او پاسخ میدهد: «تعداد زیادی از چادرهای همراهان در سرتاسر خیابان دکتر قریب قرار داشت و مردم ناچار بودند در کنار تحمل رنج داشتن بیمار بدحال، در سرمای هوا شب را سپری کنند.» این راننده تاکسی که سالهاست در همین محدوده مسافر جابهجا میکند، ادامه میدهد: «ولی حالا با باز شدن این همراهسرا وضعیت خیلی بهتر شده، دیگر از همراهان وامانده در خیابان و پیادهروها خبری نیست و همگی در یک مرکز مستقر شدهاند.»
در همین حین فردی که به نظر میرسد همراه یکی از بیماران باشد، وارد بحث میشود و میگوید: «همه چیز خوب است، اما ظرفیت همراهسرا در مقایسه با تعداد بیماران و همراهان اهل شهرستانهای دور بسیار کم است.» او البته به طور کلی نسبت به این موضوع احساس رضایت دارد و آن را «اتفاقی خوب در تکریم همراهان بیماران» میداند.
جوادالائمه، سرایی برای همراهان بیماران
کمی بالاتر از بیمارستان امام خمینی، همراهسرای شهرداری تهران - همان مرکز استقرار همراهان بیماران - قرار گرفته است. ساختمانی که تابلوی «همراهسرای جوادالائمه» روی سر در آن جای گرفته است و تمیزی و نظم حاکم بر آن، هر عابری را وادار میکند که لحظهای مکث کرده و ساختمان را برانداز کند. از سه چهار پله مقابل درب ورودی بالا میروم و وارد ساختمان میشوم. فردی خوشبرخورد پشت یک میز نشسته و مسئولیت ارائه اطلاعات را بر عهده دارد. در مورد استقبال مردم و تاثیر احداث این همراهسرا بر برچیدهشدن چادرهای همراهان میپرسم و او بلافاصله میگوید: «استقبال مردم خوب بوده. به ویژه آنکه در فصل سرما همراهان دشواریهای فراوانی را متحمل میشدند و حالا به مدد این محل از سرما در امان هستند. گرچه اندک افرادی هستند که همچنان بر استقرار چادر اصرار میورزند و تلاشهای ما برای میزبانی از آنها نیز به جایی نرسیده است.» وی ادامه میدهد: «حدود صد و ده تخت در اختیار همراهان بیماران قرار گرفته و حتی افراد دیگری که همراه بیمار هستند و احیانا در شرایطی که ظرفیت این مرکز تکمیل باشد نیز شبها به داخل دعوت شده و میتوانند در نمازخانه این مرکز
استراحت کنند.» از مسئول اطلاعات همراهسرای جوادالائمه در مورد وجود یا عدم وجود محدودیت زمانی برای اسکان همراهان نیز میپرسم که میگوید: «در صورت ادامه روند درمان بیماران، همراهان شنبه هر هفته به مددکاری بیمارستان مراجعه و با دریافت یک نامه از این واحد اقامت خود در این محل را تمدید میکنند.»
اقدامی مستلزم همراهی دیگر نهادها
اقدام مثبت شهرداری تهران برای اسکان همراهان بیماران غیربومی تهران جدا از آنکه به بهبود نمای بصری شهر تهران و عاری شدن از چادرهای مستقر در اطراف بیمارستانهای پر مراجع کمک کرده، در ذات عملی برای تکریم بیماران و همراهان آنهاست که صدها کیلومتر دور از خانه خود بدون سرپناه ماندهاند.
اگرچه در میان گفتوشنودها نسبت به احداث این مرکز احساس رضایت وجود داشت، اما کم بودن ظرفیت پذیرش همراهسرا از نکاتیست که مراجعان بر آن صحه میگذارند. البته باید توجه داشت که برداشتن چنین گامی توسط شهرداری تهران به خودیخود بخش عمدهای از روند تکریم همراهان بیمار را به انجام رسانده و افزایش ظرفیت و احداث واحدهای دیگری از همراهسراها در سراسر تهران - برای مثال در اطراف بیمارستان شهید لبافینژاد - و پوشش حداکثری همراهان بیماران در محدوده بیمارستانهای دولتی شهر تهران نیازمند همراهی و همفکری دیگر نهادهای دخیل در امر بهداشت و درمان نیز هست. بنابراین انتظار میرود که وزارت بهداشت نیز با تأسی از شهرداری تهران، نسبت به احداث همراهسراهایی در اطراف بیمارستانهای تحت پوشش خود اقدام کند تا دیگر در هیچکجای این شهر، شاهد تحمل سرما و گرما از سوی همراهان بیماران نباشیم.
دیدگاه تان را بنویسید