خالی کردن دق دلی سر حیوانات

روزنامه آرمان- زهرا سلیمانی: قساوت و بی‌رحمی با حيوانات سناريويی است كه سكانس آخر ندارد. يک روز، ماده خرسی را در سميرم در برابر توله‌هايش سلاخی می‌‌كنند و بعد شكم توله‌هايش را پاره پاره می‌‌كنند. روزی هم ويدئويی از دار زدن حيوان ديگر منتشر می‌شود. كشيدن حيوان روی آسفالت، آتش زدن الاغ و شكستن دست و پا و كور كردن پلنگ بخشی ديگر از اين نمايش‌های تمام نشدنی است. از سوی دیگر باید گفت که اختلال روانی در جامعه ایران با شیب صعودی همراه است. در این شرایط حیوان‌آزاری بیشتر و فجیع‌تر از انسان آزاری خودنمایی می‌کند. در واقع بین حیوان‌آزاری و دیگر شکل‌های خشونت ارتباط نزدیک وجود دارد. چون اغلب حیوان آزارها پنج برابر آدم‌های عادی اقدام به جنایت‌های خشونت آمیز علیه انسان‌ها می‌کنند. باید از سنین کودکی افراد نوعدوستی و احترام به حیوانات را یاد بگیرند. در مدارس باید به دانش‌آموزان آموزش‌های لازم در زمینه احترام به حیوانات ارائه شود، همچنین صدا و سیما باید در برنامه‌های مربوط به کودک، این معضل را مورد توجه قرار دهد تا حقوق حیوانات از سوی کودکان به رسمیت شناخته شده و حیوان‌آزاری در کشور پایان یابد. هر چند برخوردهای قانونی با عاملان حیوان‌آزاری لازم است، اما برخورد قضائی تنها راهکار باز دارنده مقابله با معضل حیوان‌آزاری نیست. این معضل باید با فرهنگسازی مناسب به صورت ریشه‌ای برطرف شود. هر چند حیوان‌آزاری در کشور به ندرت اتفاق می‌افتد، اما حمایت از حقوق حیوانات مستلزم ارائه لایحه‌ای قوی از سوی دولت است، چون کشتار حیوانات و لاشه‌های رها شده آنها در طبیعت موجب شیوع بیماری‌های گوناگون می‌شود. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده در گذشته تعداد بیماری‌های مشترک میان انسان و دام ۸۰۰ بیماری عنوان می‌شد، اما در حال حاضر میزان این بیماری‌ها به بیش از هزار نوع رسیده است. با بررسی قوانین مقابله با حیوان‌آزاری در کشورهای پیشرفته باید گفت که در این کشورها حیوان‌آزاری جرم تلقی شده و هیچ فردی حق تعدی و تجاوز به حقوق حیوانات را ندارد. در حالی که در کشور ما حیوان‌آزاری جرم تلقی نمی‌شود و همین موضوع تعدی و تجاوز به حقوق حیوانات را به دنبال داشته و روز به روز نیز بر شدت آن افزوده می‌شود. بروز حیوان‌آزاری به ‌دلیل خلأهای قانونی نایب رئیس فراکسیون محیط‌زیست و توسعه پایدار مجلس با تاکید بر لزوم ارائه سریع‌تر لایحه مقابله با حیوان‌آزاری به مجلس، از برگزاری مراسم جنگ بین حیوانات همچون خروس و گاو در استان گیلان انتقاد کرد. جبار کوچکی نژاد با ابراز تاسف از مثله کردن یک قلاده روباه در پیرانشهر، گفت: حیوان‌آزاری به هر طریق مطرود است. وجود خلأ‌های قانونی موجب شده برخی افراد حیوانات مظلوم و بی گناه را مورد آزار و اذیت قرار داده و از این کار لذت ببرند. او بر ضرورت ارائه سریع‌تر لایحه مقابله با حیوان‌آزاری برای رفع خلأ‌های قانونی این معضل تاکید کرد و افزود: برای مقابله با عوامل حیوان‌آزاری باید این لایحه هر چه سریع‌تر به مجلس ارائه شود. این نماینده مجلس با بیان اینکه هنوز رسم و رسوم قدیمی مربوط به لذت بردن از جنگ و مبارزه حیوانات و پرندگان در برخی مناطق کشور برنیفتاده است، تاکید کرد: متاسفانه در رشت هنوز جنگ خروس‌ها و همچنین گاوها که در گویش محلی به آن ورزا جنگ می‌گویند وجود دارد، در حالی که حیوان‌آزاری و شکنجه آنها از نظر شرعی ایراد داشته و مذموم شناخته می‌شود. او با بیان اینکه آزار و اذیت حیوانات جرم تلقی می‌شود و باید به صورت قاطع و جدی با عاملان حیوان‌آزاری برخورد شود، تصریح کرد: دولت می‌تواند این موضوع را در قالب لایحه‌ای هر چه سریع‌تر به مجلس ارائه کند؛ البته حیوان‌آزاری صرفا با جرم انگاری و مجازات از بین نخواهد رفت، بلکه در کنار آن باید به فرهنگسازی مناسب هم توجه داشت. به گزارش خانه ملت، نایب رئیس فراکسیون محیط‌زیست و توسعه پایدار مجلس بر لزوم تشدید مجازات عاملان حیوان‌آزاری تاکید کرد و گفت: سازمان حفاظت محیط‌زیست و قوه قضائیه باید با تشدید مجازات عاملان حیوان‌آزاری با این معضل مقابله کرده و در صورت نیاز به قانون بهتر دولت باید به مجلس لایحه ارائه کند. نحوه رسیدگی به حیوانات ولگرد حیوان‌آزاری به هر شکل در کشور مطرود است. برخی مسائل فرهنگی در بروز حیوان‌آزاری‌ها نقش دارد که عمده عامل آن بد اخلاقی اجتماعی است که باید برای مقابله با تصورات و برداشت‌های اشتباه افراد درباره حیوانات بی سرپرست فرهنگسازی شود. حضور حیوانات بی‌سرپرست فضای شهری را با مشکلات متعددی رو‌به‌رو می‌کرده است. این در حالی است که بر اساس قانون شهرداری‌ها موظف به حمایت از حیوانات بدون سرپرست هستند. در این زمینه مسائل گوناگون درباره نحوه برخورد شهرداری‌ها با این حیوانات در کلانشهرهایی همچون تهران مورد توجه بوده است. در کشورهای پیشرفته هم درباره نحوه مدیریت این نوع حیوانات و کاهش صدمات ناشی از تردد آنها به جای کشتن حیوان از تمهیداتی همچون عقیم سازی استفاده می‌شود. اما از روش‌های علمی دیگر هم می‌توان برای مدیریت جمعیت این حیوانات بهره برد. بر اساس قانون متولی حیات وحش در عرصه‌های طبیعی سازمان محیط‌زیست است، اما در کشور متولی حمایت از حیوانات ولگرد و بی سرپرست شهرداری‌ها هستند که باید برای از حیوانات مذکور نسبت به اجرای آیین نامه‌های حمایت از این حیوانات اقدام‌های لازم لحاظ شود. هم اکنون به دلیل صدور بخش نامه از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست به مراکز نگهداری و عقیم سازی سگ‌های بی سرپرست در استان‌ها شرایط مدیریت این حیوانات مورد توجه قرار گرفته است، چون در سال‌های اخیر به بهانه‌هایی همچون بیماری حیوان بدون سرپرست، حیوان مذکور بدون معاینه و بررسی دقیق مورد کشتار قرار می‌گرفت. در اصل این اقدام یک حرکت غیراخلاقی محسوب می‌شد و تنها توجیه افراد در این اقدام جلوگیری از شیوع بیماری‌های احتمالی ناشی از حیوان به انسان است. این در حالی است که قبل از این گونه اقدامات هیچ گونه بررسی، تحقیق علمی و کارشناسی شده از سوی سازمان مربوطه انجام نمی‌شد. همگان باید بدانند که این نوع تصمیم گیری‌ها و رفتار با حیوانات از لحاظ اخلاقی با نقدهای فراوانی روبه‌روست. هم اکنون به واسطه فضای مجازی سگ کشی و بی پروایی در حذف حیوانات باعث ترویج خشونت در افکار عمومی شده است. در این شرایط بر اساس بخش نامه ای به استان‌ها قرار شده تا ابتدا سگ‌ها را شناسایی و در مرحله بعد نسبت به شناسایی سگ‌های بیمار اقدام شود. بر اساس این بخش نامه حیوان بیمار بعد از معاینه و بررسی‌های انجام شده و در صورت وجود بیماری غیر قابل درمان به شکل مخفی مورد کشتار قرار می‌گیرد. در اصل ترویج این نگرش باعث ارتقای حقوق حیوانات در بین شهروندان و جلوگیری از حیوان‌آزاری می‌شود. در ضمن تحقق این امر نیازمند تجهیزات ویژه همچون اسلحه‌های بی هوش کننده، به‌کارگیری متخصصان مربوطه در بخش دامپزشکی و جمع آوری است. با این اقدامات می‌توان در کشور سگ کشی را مدیریت کرد. حیوان‌آزاری ریشه در تربیت افراد دارد یک کارشناس محیط‌زیست درباره وجود خلأهای قانونی برای مقابله با حیوان‌آزاری در کشور به «آرمان» می‌گوید: ‌قوانین حمایت از حیوانات در کشور وجود دارد، اما اجرا نمی‌شود. از سوی دیگر با ارتقای فرهنگ عمومی می‌توان از بروز هر گونه آزار و اذیت نسبت به حیوانات جلوگیری کرد. در اصل ارتقای فرهنگ عمومی یک قانون نانوشته است که فقط با آموزش می‌توان آن را اجرا کرد. محمدرضا فاطمی درباره چرایی بی توجهی به قانون حمایت از حیوانات می‌افزاید: تاکنون نگرش و بینش جامعه به حمایت از حیوانات معطوف نبوده است. برای مثال اکثر ایرانی‌ها از سنین کودکی با مشاهده گربه، سگ یا هر حیوان دیگر او را مورد ضرب و جرح قرار می‌دهند. اغلب ایرانی‌ها از سنین کودکی با بی توجهی به حمایت و احترام نسبت به حقوق حیوانات تربیت می‌شوند. این امر فقط از فرهنگ عمومی جامعه نشات می‌گیرد. برای مثال اغلب رانندگان در جاده‌ها با مشاهده مار در حال حرکت فقط در پی زیرگرفتن این حیوان هستند. این نوع برخورد با حیوانات از گذشته در تربیت ایرانی‌ها نهادینه شده است. برای بهبود وضعیت با توجه به حقوق حیوانات باید بینش‌ها را نسبت به حیوانات تغییر داد تا به این ترتیب بتوان در زمینه احترام به حیوانات اقدامات اساسی انجام داد. او می‌گوید: در کشور ما معضل کمبود قانون به هیچ عنوان وجود ندارد. در اصل مشکل عدم پایبندی به اجرای قانون است، در غیر این صورت با اجرای مناسب هر قانون به بهترین قانون تبدیل می‌شود. برای مثال در انگلستان قانون نوشته سیستماتیک مدون وجود ندارد، بلکه روح قوانین و سنت‌ها اجرایی می‌شود.