مروری بر تحلیل‌های برجامی متناقض و متضاد صادق زیباکلام/ ۲۳۴۰ میلیارد دلار کجاست؟/ ریشه اشتباهات محاسباتی روحانی چیست؟
تحلیل‌هایی که با تناقض‌هایی ۱۸۰ درجه‌ای همراه بود. نکته مهم اینجاست که تحلیل‌های متعدد زیباکلام در موضوع برجام در حالی بود که وی در یک مناظره در دانشگاه مشهد (آبان ۹۴) به صراحت اذعان کرد که برجام را اصلا نخوانده و بدون اطلاع از این متن دفاع می‌کند!
سرویس سیاسی فردا؛ روزنامه شرق (5 اسفند 96) در یادداشتی به قلم سردبیر نوشت: «در اواخر دوره اول دولت روحانی عیان بود که دیگر نمی‌توان به برجام دل خوش کرد و باید برای سیاستِ پسابرجام تدبیری دیگر اندیشیده می‌شد، که نشد».
این همان روزنامه ای است که (دی ماه 94) با تیتر درشت نوشته بود:«اطمینان تهران از اجرای برجام، امضای کری تضمین است». در متن این گزارش آمده بود:«عراقچی تاکید کرد: آنچه برای ما مهم است این است که برجام در مرحله اجرا با هیچ‌گونه خدشه و صدمه‌ای مواجه نشود، آقای کری این تضمین را به عنوان وزیر خارجه آمریکا به صورت کتبی با امضای رسمی داده است». اصلاح طلبان و دولتمردان در سال 94 با ایجاد دوگانه «معیشت-هسته ای» با جنجال رسانه ای مدعی شدند که اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای در فاصله کوتاهی شکوفا خواهد شد و مشکل ازدواج، رکود، بیکاری، تورم و آب خوردن مردم بعد از امضا و اجرای برجام رفع شده و سرمایه های خارجی به کشور سرازیر می شود. این جریان با هیاهوی رسانه ای مدعی شد که با امضای برجام، ایران هراسی تمام شد و تحریم ها به تاریخ پیوست!
در سوی مقابل،منتقدان برجام با استناد به سابقه اسفناک آمریکا در اجرای توافقات بین المللی، تاکید کردند که به دلیل اینکه در برجام از طرف مقابل تضمینی گرفته نشده است و اجرای تعهدات همزمان و متوازن نیست، این روند به «اقدامات یکطرفه از سوی ایران» ختم شده و دستاوردی برای کشورمان در پی نخواهد داشت. اما دولتمردان و اصلاح طلبان بدون هیچ پاسخ کارشناسی، منتقدان را آماج فحاشی قرار دادند. اکنون حدود 26 ماه از اجرای برجام و قریب به سه سال نیز از امضای برجام سپری شده است. این فاصله زمانی به خوبی تناقض تحلیل های اصلاح طلبان را آشکار می کند.
یکی از اصلاح طلبانی که تحلیل های متعددی در وصف برجام ارائه کرد،«صادق زیباکلام» بود. تحلیل هایی که با تناقض هایی 180 درجه ای همراه بود. نکته مهم اینجاست که تحلیل های متعدد زیباکلام در موضوع برجام در حالی بود که وی در یک مناظره در دانشگاه مشهد (آبان 94) به صراحت اذعان کرد که برجام را اصلا نخوانده و بدون اطلاع از این متن دفاع می‌کند!
وعده بهبود وضعیت اقتصادی
«صادق زیبا کلام» (24 تیر 94) در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت:«توافق هسته‌اي باعث تقويت جايگاه دولت يازدهم خواهد شد. دولت يازدهم و تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي آن مي‌توانند به‌درستي مدعي شوند كه بحراني را كه دولت قبلي به وجود آورده بود، آنان با حوصله، متانت، تعقل و تدبير حل و فصل كرده‌اند و گره‌اي را كه هسته‌اي بر تار و پود اقتصاد كشور بسته بود، باز كرده‌اند. اين موفقيت بدون ترديد وضعيت دولت را مستحكم‌تر خواهد كرد هم از بابت بازتر شدن فضاي سياسي كشور و هم از بابت بهبودي كه در كوتاه‌مدت در وضعيت اقتصادي كشور پيش خواهد آمد». زیباکلام از بهبود وضعیت اقتصادی کشور در کوتاه مدت خبر داده بود اما دو سال بعد و در 24 تیر ۹۶ در یادداشتی در روزنامه آرمان و در تناقضی آشکار نوشت: «تندروها دولت آقای روحانی را متهم می‌کنند که عنوان کرده بود اگر برجام اتفاق بیفتد، ایران گلستان می‌شود و همه مشکلات، یکشبه حل خواهد شد، اما منصفان می‌دانند نه تیم مذاکره کننده هسته‌ای و نه شخص رئیس‌جمهور هرگز بیان نکردند که اگر برجام امضا شود، یکشبه ره صدساله طی خواهد شد، حتی اگر فرض بر آن باشد که رئیس‌جمهور یا هریک از مسئولان دولت هم گفته باشد که اگر برجام به تصویب برسد ایران پیشرفت‌های اقتصادی بسیار زیادی خواهد داشت، واقعیت آن است که حجم عظیمی از مشکلات اقتصادی ارتباط چندانی با برجام نداشته و نمی‌توان مدعی شد که به صرف برجام، همه مشکلات حل می‌شدند». 2340 میلیارد دلار کجاست؟
«صادق زیباکلام» در دوسالگی برجام مدعی شد که مشکلات اقتصادی ارتباط چندانی با برجام ندارد. این در حالی است که وی (18 مهر 94) در یادداشتی در روزنامه آرمان،با هشدار درخصوص خسارت تاخیر اجرای برجام نوشته بود:«]منتقدان دولت[ متوجه نیستند که ادامه تحریم‌ها چه هزینه گزافی را بر دوش ملت خواهد گذاشت؛ به قولی روزانه سه میلیارد دلار هزینه عدم‌لغو تحریم‌ها برای ایران است. برای آنها شاید اهمیت ندارد که وضع اقتصادی مردم نابسامان است چراکه می‌توانند ادعا کنند دولت روحانی هم نتوانست اقدامی برای بهبود اوضاع اقتصادی انجام دهد و توافق هسته‌ای هم ارمغانی برای کشور نداشت».
براساس محاسبات زیباکلام، اکنون و با سپری شدن 26 ماه از اجرای برجام، باید حدود 2340 میلیارد دلار از محل اجرای برجام، نصیب دولت شده باشد.سوال اینجاست که این 2340 میلیارد دلار کجاست؟ و چه اقداماتی از طریق این سود انجام شده است؟ و چه تأثیری بر معیشت مردم داشته است؟!
مردم آمریکا نمی گذارند! زیباکلام(27 دی 94) در زمانیکه دولت «باراک اوباما» در آمریکا روی کار بود، در مصاحبه با روزنامه آفتاب یزد گفت:«مردم آمریکا نمی گذارند رئیس جمهور بعدی شان برجام را تحت الشعاع قرار دهد»!. وی در این مصاحبه با اشاره به اظهارات ضدبرجامی ترامپ گفت:«من بخشی از آنچه آقای ترامپ می گوید را گونه‌ای شعار تبلیغاتی و انتخاباتی می دانم».
صادق زیباکلام، اظهارات برجامی ترامپ را صرفا شعار تبلیغاتی و انتخاباتی نامید و تاکید کرد که مردم آمریکا نمی گذارند رئیس جمهور بعدی شان برجام را تحت الشعاع قرار دهد ،اما (19 مهر 96) در روزنامه شرق در تناقضی آشکار نوشت:«ترامپ؛ رئيس‌جمهوری جنجالی و پوپولیست است با رفتارها و موضع‌گیری‌هایی پیش‌بینی‌نشدنی. از اتخاذ مواضع ناگهانی تندی که جلب توجه کرده و افکار عمومی را به سوی او جلب کند، لذت می‌برد...نبايد هیچ بهانه‌ای به دست ترامپ بدهیم تا بتواند تهدیدات خود را علیه ایران از قوه به فعل دربیاورد».
هسته ای، بهانه بود! زیباکلام (24 تیر 94) در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: «اصولگرایان بارها اعلام كرده بودند كه هسته‌اي بهانه و خاكريز اول غربي‌ها است. اگر ما در زمينه هسته‌اي كوتاه بياييم و توافق كنيم غربي‌ها سر وقت پرونده‌هاي ديگر از جمله حقوق بشر و بهانه‌هاي ديگر خواهند رفت. از اين بابت هم روشن خواهد شد كه آنها در اشتباه بوده‌اند و مسائل حقوق بشر يا سياست‌هاي ايران در منطقه خاورميانه ارتباطي با موضوع هسته‌اي پيدا نمي‌كند».
صادق زیباکلام، تحلیل دقیق منتقدان برجام درخصوص زیاده خواهی غرب و بهانه بودن موضوع هسته ای و تلاش آمریکا و هم پیمانانش برای خالی کردن دست ایران از مولفه های قدرت ساز را به تمسخر گرفت، اما (25 مهر 96) در یادداشتی در روزنامه آرمان در تناقضی آشکار نوشت: «گرد و غبار و شادی‌های ایرانیان که قدری فرو خواهد نشست، آنگاه به تدریج متوجه خواهند شد که شاید هم خیلی دلیلی برای شادی و سرور در رابطه با برجام و اینکه چه خواهد شد، موجود نبوده... ایران به تعهدات خود عمل کرده است، اما کنگره می‌تواند تحریم‌های دیگری را در زمینه‌های فعالیت موشکی ایران، مسائل حقوق بشری و آنچه حمایت ایران از تروریسم می‌گویند، علیه ایران به تصویب برساند... آمریکایی‌ها به‌اشکال دیگر می‌توانند برای ما ایجاد دردسر نمایند. لذا جای آن دارد که از خود بپرسیم چه سیاست‌هایی می‌تواند بهتر و درست‌تر در خدمت خیر و صلاح منافع ملی جمهوری اسلامی ایران باشد و آیا
زمان رفتن به سمت کاستن از تنش‌ها با آمریکا فرا نرسیده است؟».
آقای تناقض! یکی از علت های اصلی «دستاورد تقریبا هیچ برجام» اشتباه محاسباتی دولت آقای روحانی در شناخت رفتار طرف مقابل و علی الخصوص آمریکا است.
«صادق زیباکلام» و دیگر تحلیلگران جریان اصلاحات در این اشتباه محاسباتی نقش ویژه ای دارند. تحلیل های متناقض و متضاد این افراد آن هم به فاصله یکی دوسال، به خوبی عیار فهم کارشناسی تحلیلگران جریان اصلاحات را نمایان می کند.
دیدگاه تان را بنویسید