آموزش کاشت درخت زردآلو

سرویس سبک زندگی فردا: زرد آلو از تیره گلسرخیان و رزاسه و جزو دسته بادامی هاست که دارای میوه شفت می باشند. میوه آن به شکل قلب نوک تیز به رنگ سبز روشن مایل به زرد می باشد. گل های آن درشت و به رنگ سفید متمایل به قرمز است و دو جنسی می باشند. هسته آن صاف، قهوه ای و بیضی شکل است. گل های زرد آلو در بهار معمولا زودتر از اکثر میوه های دیگر باز می شود و به همین دلیل باید این گیاه را در مناطقی که سرمای دیر رس بهاره وجود نداشته باشد کاشت. نام علمی : Prunus armenica خانواده : Rosaceae نام انگلیسی : Apricot گیاهشناسی زرد آلو از تیره گلسرخیان و رزاسه و جزو دسته بادامی هاست که دارای میوه شفت می باشند. میوه آن به شکل قلب نوک تیز به رنگ سبز روشن مایل به زرد می باشد. گل های آن درشت و به رنگ سفید متمایل به قرمز است و دو جنسی می باشند. هسته آن صاف، قهوه ای و بیضی شکل است. گل های زرد آلو در بهار معمولا زودتر از اکثر میوه های دیگر باز می شود و به همین دلیل باید این گیاه را در مناطقی که سرمای دیر رس بهاره وجود نداشته باشد کاشت. منشا این گیاه را ارمنستان می دانند ولی بطور قطع، اصل این درخت از آسیای غربی و مرکزی است. بومی چین بخصوص چین غربی و سیبری است. درخت زردآلو چندان مرتفع نمی باشد و ارتفاعش تا ۶ متر هم می رسد. عادت و فصل گلدهی در هر گره یک شاخه یک ساله و یا اسپور زردآلو، معمولا سه جوانه در محور برگ رشد می کند. جوانه وسطی رویشی و در جوانه کناری جوانه های گل هستند. تعداد جوانه های گل موجود در هر واحد رشد یا هر گره بسته به رقم متفاوت است. واحدهای ثانویه رشد طولی(که بعد برداشت تشکیل می شوند) تعداد گل بیشتری نسبت به واحد های اولیه رشد طولی(که طی گلدهی و میوه دهی ایجاد می شوند) تولید می کنند و احتمال تبدیل یک گل به میوه در واحد های ثانویه رشد، بیشتر می باشد. به عبارت دیگر شیب تعداد گل ها در شاخه های بلند از پایین به سمت نوک شاخه افزایش یافته و گل ها به صورت تدریجی در جهتی مشابه باز می شوند. زمان گلدهی زرد آلو به رقم و تعداد ساعات سرمای بین ۰ الی ۷ درجه سانتی گراد در طی فصل خواب بستگی دارد و طول مدت گلدهی بسته به رقم و شرایط جوی تغییر می کند.تمایز یابی زرد آلو در اواخر تابستان روی شاخه های فصل جاری و اسپورهای کوتاه مسن تر صورت می گیرد و گل ها فقط روی جوانه های جانبی بوجود می آیند. سرمازدگی بهاره درختان زرد آلو بیشترین خسارت را از سرماهای بهاره متحمل می شوند زیرا زودتر از سایر درختان میوه گل می دهند. گردافشانی و تشکیل میوه زردآلو یک گونه کاملا مستعد برای تشکیل نامنظم میوه می باشد که سبب حذف ارقام خوب زردآلو با وجود داشتن خواص کمی و کیفی مناسب و تقاضای زیاد بازار برای آنها می شود. به دلیل سختی ارزیابی تمام عوامل احتمالی موثر بر تشکیل میوه در شرایط باغ، این رفتار به خوبی شناسایی و ارزیابی نشده است ولی دلایل متعددی برای بی نظمی تشکیل میوه زردآلو متصور است. کود دهی با توجه به این که اکثر خاک های تحت کشت زردآلو آهکی- فقیر- شنی بوده است. مدیریت صحیح کودها یکی ا عوامل مؤثر در افزایش کیفیت و بهبودخواص کیفی میوه زردآلو است. در میان عناصر غذایی پتاسیم، کلسیم، روی و بر در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت زردآلو نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. نوع خاک مناسب زردآلو در اکثر خاک های عمیق که بخوبی زهکشی شده باشند قادر به رشد می باشد. ریشه زردآلو در برابر غرقاب شدن بسیار حساس است و خاک های که به نسبت سبک و شنی هستند مناسب ترند. خاک محل زردآلو باید۳ متر عمق داشته باشد در صورتی که خاک زهکشی خوبی داشته باشد مقدار زیاد آهک در خاک تاثیری بر روی ریشه درخت نخواهد داشت. زمین های مرطوب برای کاشت زرد آلو بسیار نامناسب است ولی برعکس در زمین های خشک و ریگی و آهکی به خوبی به عمل می آید. در خاک های عمیق، رطوبت کم و سبک بهتر بارور می شود. در زمین های مرطوب ار تنه و شاخه های درخت صمغ تراوش می کند. آبیاری ریشه های درخت زردآلود نسبتا سطحی است یعنی این درختان توانایی یافتن و جذب آب را از اعماق خاک را ندارند و به همین دلیل آبیاری مناسب و وجود رطوبت مناسب در خاک برای رشد و میوه دهی این درختان اهمیت دارد. اگر در منطقه ای که زندگی می کنید میزان ریزش باران کم است می بایست حداکثر هر ۱۰ روز یک بار نسبت به آبیاری گیاهان اقدام کرد. بعد از آبیاری نیز بهتر است که رطوبت تا عمق حدود ۱۸۰ سانتیمتری خاک نفوذ کند زیرا بیشترین حجم ریشه های درخت در این عمق از خاک قرار دارند. اینکه چه مقدار از آب را باید استفاده کنیم تا این عمق از خاک خیس شود بستگی به بافت خاک دارد. برای خاکهای سبک به آب کمتر و برای خاکهای سنگین به آب بیشتر نیاز است . نور درختان زردآلو برای رشد مناسب به مکانی با نور کامل و مستقیم آفتاب حداقل به میزان ۸ ساعت در طی فصل رشد نیاز دارند. نور کم مکان کاشت ، موجب رشد ضعیف درختان، ریز شدن برگها، افزایش فاصله برگها نسبت به یکدیگر، پریدگی رنگ برگها، عدم شکل گیری جوانه گل و میوه و یا ریزش میوه ها در مراحل اولیه رشد و شکل گیری میوه های ریز و بدون کیفیت می شود. اگر رطوبت مورد نیاز این گیاه به خوبی تامین شود این گیاه نسبت به نور فصول پر نوری همانند تابستان هیچگونه مشکلی نخواهد داشت. دما درختان زرد آلود جهت استراحت و برطرف شدن نیاز سرمایی به ۹۰۰-۳۰۰ ساعت دمای زیر ۷ درجه نیاز دارد. همچنین در مناطقی که زمستانهای گرم دارند، شکوفه های این درختان در بهار ریزش می کند به همین دلیل در مناطق نیمه گرمسیری و یا گرمسیری نمی توان این درخت را پرورش داد. از نظر تحمل سرمای زمستان نیز اکثر انواع درختان زردآلود سرمای هوا را در زمستان حداکثر تا ۲۵- درجه سانتگیراد تحمل می کنند البته انواعی از زرد آلو همانند زردآلوی سیبریه Prunus sibirica نیز وجود دارند که سرمای زمستان را تا ۵۰- درجه سانتیگراد تحمل می کند. اما میوه های خوارکی با کیفیت پایینی و به تعداد کم تولید می کنند. نوسانات دما در طی فصل رشد می تواند موجب از بین رفتن قسمتی از تاج درخت زردالود شود که این مشکل با نام آپوپلکسی یا مرگ پیش رس معروف است . زیرا این نوسانات دمایی می توانند موجب ترک خوردن پوست درخت و باز شدن راهی برای ورود سایر آفات و موادر بیماری باز شود و فعالیت این عوامل موجب از بین رفتن برخی قسمتهای تاج و پوست تنه درختان زردآلود می شود. روش کاشت درخت زرد آلو در آب و هوای گرم و معتدل به عمل می آید و در مناطق سرد و مرطوب از مرغوبیت آن کاسته می شود. در مناطق گرم و خشک به نور خورشید نیاز دارد و حرارت زیاد را به خوبی تحمل می کند. زرد آلو در اراضی شیبدار که به جنوب متمایل هستند کشت می شود. برای تکثیر درختان زردآلو می توان هسته آنرا استفاده کرد. البته برای اینکه هسته زردآلود توانایی جوانه زنی پیدا کند می بایست حدود ۹۰ روز را در سرمای حدود ۵ درجه طی کند. گوشت میوه را باید از اطراف هسته جدا کرد و هسته را با آب شستشو داد. سپس هسته ها را در میان موادی همانند شن یا خاک اره یا پیت موس یا موادی از این دست که توانایی نگهداری مقداری رطوبت دارند قرار می دهیم . توجه کنید که این مواد نباید خیس باشند بلکه فقط باید مقداری رطوبت داشته باشند و هر چند وقت یکبار نیز آنها را بررسی کرد و اگر سطح آنان خشک شده باشند می بایست با عمل غبارافشانی نسبت به افزایش رطوبت این مواد اقدام کرد. بعد از قرار دادن هسته ها در میان این مواد، ظرف آنان را در مکانی با دمای حدود ۵ درجه باید قرار داد و حدود ۹۰ روز در این دما باشند. همچنین می توان بذر را از میان هسته چوبی درآورد اما در مورد آنان نیز می بایست دوره سرمادهی مورد استفاده قرار گیرد تا توانایی جوانه زدن بیابند . حذف قسمت چوبی هسته موجب می شود که پس از کاشت جوانه زنی بذر آسان تر انجام شود. عمق کاشت هسته ها ۳-۲ برابر قطر آنان است و از مخلوط خاک برگ+شن می توان برای کاشت استفاده کرد. گلدان محتوی بذرها را در مکانی روشن با دمای حدود ۲۰ درجه قرار میدهیم و حدود ۴-۳ هفته بعد شاهد رویش جوانه خواهیم بود. پیوند زدن پیوند زنی یکی از روشهای اصلی تکثیر این درختان است. در این روش پیوندکها از درختان زردآلو که صفات مناسبی در میوه دهی و کیفیت میوه دارند تهیه می شود. از انجایی که ریشه های درختان زردآلو به خاکهای سنگین حساس هستند و در مکانهایی که تعویض خاک مشکل است می توان از پایه هایی استفاده کرد که نسبت به چنین شرایطی حساسیت کمتری دارند. پایه های بذری زردآلود و یا به بیان دیگر پایه هایی که از کاشت هسته زردآلود بدست می آیند مناسب خاکهایی عمیق با زهکش مناسب هستند همچنین به طور کل با استفاده از پایه های بذری زردآلو محصولی بهتر و رشدی بیشتر به دست می آید. اما اگر خاک سبک تر و شنی و با محدودیت آبیاری باشد می توان از پایه بادام برای درختان زردآلود استفاده کرد. درختان هلو نیز یکی از پایه های متداول برای درختان زردآلود هستند که بخصوص در زمنیهای شنی که زهکش خوبی دارند و آبیاری می شوند مناسب است. نتیجه استفاده از پایه هلو پاکوتاه شدن درخت زردآلود است. البته در این این پیوند یعنی زردآلود بر روی پایه هلو احتمال عدم گرفتن پیوند و ناسازگاری در محل پیوند وجود دارد و از طرفی کاشتن پایه های هلو در باغی که قبلا درختان هلو در آن رشد می کردند نتیجه خوبی نخواهد داشت . در زمنیهای سنگین و مرطوب می‌توان از پایه آلو بخصوص آلوی میروبالان P.cerasifera استفاده کرد البته یکی از مشکلات این پایه حساس بودن آن به پژمردگی ریشه و طوقه با عامل قارچی ورتیسلیوم است. نوع پیوندی که برای عملیات پیوند زردآلود استفاده می شود پیوند T و یا پیوند شکمی است و زمان انجام این پیوند نیز خرداد ماه است. در این زمان از پایه هایی استفاه می شود که ضخامتی برابر با قطر یک مداد (حدود ۶ میلیمتر) داشته باشند و انجام عمل پیوند بر روی پایه هایی که کمتر از این حد ضخامت دارند را تا شهریور به تعویق می اندازند .محل پیوند بر روی پایه نیز حدود ۲۵-۱۰ سانتیمتر از سطح خاک بالاتر است. بعد از گرفتن پیوندک می توان مابقی ساقه مربوط به پایه را از بالاتر از مکان پیوند است قطع کرد و برید. البته این کار را می توان به تدریج نیز انجام داد به شکلی که یک هفته بعد از انجام عمل پیوند ادامه ساقه پایه را از حدود ۱۰ سانتیمتری بالای پیوندک برید و بعد از گذشت دو هفته دیگر و مشاهده رشد پیوندک، باقیمانده پایه از بالای پیوندک حذف کرد. پیوند زدن درخت زردآلو تصویر فوق: شماره ۱ تهیه پیوندک از گیاه دیگر نارنجکه خصوصیات مناسبی در میوه دهی دارد -شماره دو آماده سازی پایه به شیوه ایجاد شکاف شبیه حرف T -شماره سه قرار دهی پیوندک درون شکاف پایه -شماره چهار بستن نواحی اطراف پیوند- شماره ۵ رشد پیوندک پیوند زردآلو تصویر فوق: هنگام کاشت گیاه پیوندی باید توجه کرد که قسمت پیوندی حتما باید بالای سطح خاک قرار گیرد. هرس کردن در هنگام کاشت نهال جوان، شاخه اصلی از ارتفاع حدود ۷۰ سانتیمتری بالای سطح خاک بریده می شود و ۵-۳ شاخه اصلی که البته فواصل مناسبی از یکدیگر دارند و در اطراف تاج درخت پراکنده هستند نگهداری می شوند. این شاخه ها در اصل چهارچوب اصلی درخت را در آینده تشکیل می دهند. این شاخه ها نیز تا حدود یک سوم ارتفاعی که دارند سرزنی می شوند و حدود دو سوم آنها باقی می ماند البته در صورت لزوم می توان این مقادیر را کاهش و یا افزایش داد . در سال دوم، سوم و چهارم هرس این درختان شامل کم کردن شاخه هایی که موجب شلوغ شدن تاج درخت و همچنین قطع کردن و کوتاه کردن شاخه هایی است که با هم اصطکاک دارند . میوه های درختان زردآلود اکثرا بر روی شاخه های کوچک دو ساله (سیخک های دوساله) شکل می گیرند و هر سیخک بعد از ۴-۳ سال عمر خشکیده می شود و از بین می رود و یا در هنگام برداشت میوه ها همراه با میوه ها از درخت جدا می شوند هرس سالانه این درختان به منظور تحریک گیاه به تولید سیخک انجام می شود. بنابراین ساقه های این درختان در زمان هرس سرزنی می شوند به نحوی که یک سوم از طول آنها کوتاه شود و دو سوم از طول باقی بمانند. این سرزنی رشد و نمو سیخکها را تحریک می کند. در درختان بالغ زردآلود شاخه های یکساله در درختان جوان و بالغ که به میوه دهی رسیده اند ۶۰-۵۰ سانتیمتر و در درختان نسبتا مسن که هنوز توانایی مناسبی در تولید میوه دارند حدود ۳۵-۲۵ سانتیمتر باید در طی سال رشد کنند . اما اگر رشد بیش از این مقدار است می بایست که از رشد بی رویه آنان با کمک عمل هرس جلوگیری کرد. البته با کوتاه کردن و سرزنی شاخه ها امکان رشد شاخه های جانبی بیشمار نیز هست که تعداد آنها را نیز می بایست کنترل کرد و قطع کرد تا تاج درخت دچار ازدحام و شلوغی نشود. تنک کردن عمل دیگری که می بایست در زمان شکل گیری میوه ها انجام داد تنک میوه است زیرا تعداد میوه شکل گرفته در این درختان می تواند زیاد باشد که در نتیجه تمامی میوه ها از فضای کافی جهت بزرگ شدن برخوردار نیستند و در نتیجه میوه هایی کوچک و ریز شکل می گیرد اما با کم کردن تعداد میوه های نارس در ابتدای رشد می توان کاری کرد که میوه ها از فضای کافی برخوردار باشند . حدود ۴۰ روز بعد از عمل گرده افشانی و یا به بیان دیگر زمانی که قطر میوه های جوان ۱٫۵ سانتیمتر شده بودند عمل تنک انجام می شود. بین هر دو میوه حدود ۸-۵ سانت فاصله در نظر گرفته می شود و بقیه میوه ها حذف می شوند. آفات و بیماری از آفات درختان زردآلود می توان به شته ، شپشک ، کنه تار عنکبوتی ، مگس میوه ،پیچاننده برگ، سوسک چوبخوار و زنبور مغز خوار زردآلود اشاره کرد. از بیماریهای درخت زرد آلو میتوان به بیماری پوسیدگی قهو ه ای ، شانکر باکتریایی ، سفیدک پودری ، پژمردگی به دلیل قارچ ورتیسلیوم اشاره کرد. برای مبارزه با پوسیدگی قهوه ای که گلها و سرشاخه ها را گرفتار می کند در فصل بهار زمانی که غنچه ها شروع به شکوفایی کردند درختان را با سم قارچکش همانند کلروتالونیل (غلظت بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده سم) سمپاشی کنید. منبع: کشتزار