آقای وزیر مجرم و فعال اقتصادی یکی نیستند

روزنامه همشهری: این روزها وقتی پای صحبت دوستان که یا فعال اقتصادی هستند یا پژوهشگر و دانشگاهی، می‌نشینیم، به‌نظر می‌رسد همه یا طعمه شارلاتان‌ها بوده‌اند یا قربانی کلاهبرداری شده‌اند... حال آنکه اعتماد و اعتبار اساس و مبنای هر فعالیت اقتصادی است.

به خاطر اعتماد است که خریدار از فروشنده کالایی می‌خرد و فروشنده می‌تواند به پرداخت توسط خریدار اطمینان داشته باشد. این اعتماد نه زاییده نرخ برابری دلار و ریال است و نه ناشی از سیاست‌های پولی، بلکه محصول فضای کسب‌و‌کار در جامعه است و نتیجه چارچوب قانونی مبارزه با خلافکاری‌ها و مجازات کلاهبرداران. به‌خاطر این اعتماد است که فعالیت اقتصادی به آسانی صورت می‌گیرد، تولید‌کننده می‌تواند سرمایه‌گذاری برای فعالیت‌هایش بیابد، توزیع‌کننده می‌تواند تولیدکننده را راضی کند که توزیع محصولش را به او واگذار کند و مشتری اطمینان دارد که فردا و هفته دیگر هم این محصول در بازار موجود است.

چالش اصلی اقتصاد امروز این ناامنی حاکم بر آن و آزاد بودن دست اندازی مجرمان و خلافکاران است. برای همین است که سخنان اخیر وزیر اطلاعات درباره مجرمین اقتصادی برای بسیاری از قربانیان و مالباختگان سؤال‌برانگیز و برای فعالان اقتصادی هراس‌آور است.

سؤال اول این است که چطور وزیر محترم اطلاعات فعال اقتصادی را با مجرم اقتصادی یکی دانسته‌اند. بین فعالی که پیش‌بینی‌هایش درست از آب درنیامده و نتوانسته به تعهداتش عمل کند و تبهکاری که با صحنه‌سازی‌ و دادن اطلاعات نادرست و جلب اعتماد اقدام به اغفال افراد می‌کند تفاوت جدی وجود دارد. این دو یکی نیستند؛ اولی یک فعال اقتصادی است که نیاز به حمایت قانون دارد اما دومی کسی است که به ناامنی دامن زده است و حکم یک تروریست اقتصادی را دارد. یک اقتصاد پویا و مقاوم که در آن چارچوب‌های قانونی مشخص و نهادهای اجرایی و قضایی مسئولانه در حال جلوگیری از آشفتگی بازار و ایجاد امنیت هستند، از هر گردنه‌ای می‌گذرد. اگر دلار گران می‌شود اقتصاد لزوما ضربه نمی‌خورد ولی وقتی اعتماد از بین می‌رود و اعتبار جای خود را به ظاهرسازی‌های دروغین می‌دهد دیگر نه سرمایه‌گذار سرمایه‌اش را به‌کار می‌اندازد و نه تولید‌کننده درپی تولید است. وقت آن است که مسئولان محترم برای ناامنی موجود در فضای اقتصاد چاره‌سازی‌ کنند و فراموش نکنند اقتصاد وقتی موفق است که برای همه بازیگران قانونمند جا داشته باشد؛ وگرنه فضایی آلوده که در آن شهروندان قربانی خلافکاران می‌شوند و خلافکاران فعال اقتصادی به شمار می‌آیند، هر اقتصادی را به زمین می‌زند.