تا وقتی پدرخواندگی نسلهایاول انقلاب حذف نشود جوانان میدان عمل پیدا نمیکنند
معتقدم تفاوت اصلی لیستهای این دوره با دورههای قبلی با هر گرایشی، بحث میدان دادن به جوانان است. ما به سنی از انقلاب رسیده ایم که نسل اول و دوم انقلاب تمام نوآوری های خود را انجام دادهاند و دیدگاه خود را مطرح کردهاند و دیگر نمیتوانند با جامعه رابطه خوبی برقرار کنند.
کمتر از ۴ ماه تا انتخابات مجلس مانده است و گروه های سیاسی کم کم در حال ارائه سازوکارهای خود درباره شرکت در انتخابات هستند. در زمینه انتخابات مجلس و جوان گرایی در این انتخابات گفتگویی با محمد علی ابطحی داشته ایم که در ادامه می خوانید:
احزاب مختلف وقتی لیست برای انتخابات های مختلف می دهند معمولا از جوانها کمتر استفاده می کنند. توصیهتان به سران احزاب که در آستانه انتخابات قصد دارند لیست انتخاباتی ارائه دهند چیست؟
معتقدم تفاوت اصلی لیستهای این دوره با دورههای قبلی با هر گرایشی، بحث میدان دادن به جوانان است. ما به سنی از انقلاب رسیده ایم که نسل اول و دوم انقلاب تمام نوآوری های خود را انجام دادهاند و دیدگاه خود را مطرح کردهاند و دیگر نمیتوانند با جامعه رابطه خوبی برقرار کنند. این رابطه میان نسل اول انقلاب و نسل جوان باید در حدی حفظ شود که موجب مراقبت از نسلهای جوان باشد. این را در واقعیت اجتماعی می بینیم. اما نکته مهم این است که احزاب و جوانان باید مراقب باشند که با هدف نابود کردن و ندادن کرسیها به نسل جوان، نسل جوانی انتخاب نشوند که نتوانند از نسلِ جوانِ موجود نمایندگی کنند. باید کسانی روی کار بیایند که صلاحیت نمایندگی از نسل جوان را داشته باشند. مشکل بزرگ لیستهایی که همیشه شاهد آن هستیم این است که اسامی آن آشنا و تکراری هست و معمولا در دورهها و لیستهای قبلی هم همین اسامی حضور داشتند.
این رویه تکراری بودن لیستها تا کی ادامه خواهد داشت؟ و چرا در لیستها افراد جدید و توانمند و جوان را جایگزین نمیکنند؟
تا وقتی پدرخواندگی نسلهای اول انقلاب حذف نشود این رویه ادامه خواهد داشت. باید تاکید کنم که متاسفانه هرچه افراد این لیستها از نسل جوان و سلیقه و نگاهشان به زندگی دورتر باشد، جذابیت این لیستها کمتر میشود و جذابیت انتخابات هم به طریق اولی کم میشود. و در نتیجه، یا با عدم مشارکت در انتخابات مواجه میشویم، یا حداقل موجب افزودن موج بیاعتمادی به مدیران کشور میشود و هر دوی اینها برای کشور آسیبهای فراوانی بهبار میآورد.
پس معتقدید موضوع پدرخواندگی اول انقلاب وجود دارد؟
بله - البته در کشور تشکلاتی به معنی «احزاب» به صورت جدی و اصولی وجود ندارد. در واقع جریانات حزبیای که تحزب واقعی را بتواند ارائه کند وجود ندارد. ولی همین احزاب موجود هم احزابی هستند که بیشتر زیر سایه سنگین نسل اول انقلاب قرار دارند. و متاسفانه باید بگویم اصلا حزبِ جوانمحور نداریم. حالا عدهای تصور میکنند اگر «نسل اول انقلاب» جوانان را به لیستشان راه بدهند، گویا به آنها لطف و محبت داشتهاند. در صورتی که دقیقا برعکس آن است و اگر نسل جوان پذیرا و مسئولیتپذیر به عمل بیاید و حضور در لیستها و رقابتها و مسئولیت کشور را بپذیرد موجب حرمت و اعتبار آن لیستها میشوند.
البته در لیست شورای شهر تهران هم شاهد این بودیم که افراد عموما تکراری هستند و همین موجب شدن کارآمدی لازم را نداشته باشند.
اعضای فعلی شورای شهر آماده مقابله با مشکلات سیاسی و امنیتی ای که برایشان پیش میآید نیستند. شورای شهر تهران عملکرد قابل قبولی داشت ولی در مجموع، عدم انتخاب مدیران جوان و شایسته و همچنین مخالفتهای امنیتی_سیاسی و کارشکنیها، موجب شد موفقیت لازم را به دست نیاورند.
فشاری که بر روی اعضای شورای شهر تهران بوده است صرفا از بیرون مجموعهشان بوده است؟
بله از بیرون بود. بخشی از آن در دعوای احزاب و بخشی در دعوای قدرت و حاکمیت بود. اعضای فعلی شورای شهر نسلی نبودند که آمادگی برخورد با تضادهای جدی را داشته باشند. فشارها هم داخلی بوده و هم تحت تاثیر عامل خارجی، و این آقایان آمادگی لازم را نداشتند. معیارها و نوع انتخابهایشان قابل احترام بود. ولی زمانی که فشارهای سیاسی و سایر فشارها موجب بروز اختلاف و درگیری میانشان میشد مشکلاتی را برای اعضای شورا پدید میآورد.
ممکن است مثالهایی بزنید که کدام شهردار به خاطر مسائل سیاسی امنیتی برکنار شدند؟
می خواهید بحث را سیاسی و خطی کنید یا نه؟ مشکل شهردار نیست، عملکرد شوراست.
من فکر کردم انتخاب شهردار جزو عملکرد شورای شهر می شود. بگذریم... جوانانی که وارد لیستهای انتخاباتی میخواهند بشوند باید دارای چه ویژگیای باشند تا احزاب و مردم به آنها اعتماد کنند و به آنها میدان بدهند؟
باید کسانی نماینده مردم، مخصوصا نسل جوان باشند که نسبت به جوانان شناخت داشته باشند و اگر از جنس خودشان هم باشند عملکرد بهتری میتوانند داشته باشند. حالا اگر این تبدیل شود به انتخاب جوانانی که نه تنها در جامعهشان پذیرفته شده نیستند نه تنها مشکلی حل نمیشود بلکه موجب بروز مشکلات بیشتر هم میشود. گاها به جای انتخاب افراد شایسته متاسفانه افرادی استفاده میشوند که اهل ریا هستند و به ریا و تحجر جوانان را نادیده میگیرند و مسائلی را مطرح کنند که مناسب با نسل جوان نیست. باید مراقب انتخابهایمان باشیم.
فکر می کنم مقداری در معیارهای گزینشی سختگیری و شدت عمل صورت میگیرد. شاید این معیارهای گزینشی نهادهای نظارتی با برخی از واقعیتها و نیازهای جامعه فعلیمان تفاوت داشته باشد. این معیارهای گزینشی که الان مطرح است ارتباطی به حل مشکلات مردم و جامعه ندارد. در نهایت میبینیم گاهی اوقات یا مجموعهای از چهرههای ریاکار قدرت را دست میگیرند یا مجموعه ای از چهره هایی که نمیتوانند نمایندگی از نسل آتی کنند قدرت را به دست میگیرند. عملا فقط ضرر کم تجربگی شان را متحمل میشویم.
البته این اتنقاد را به نسل جوان وارد میدانم که هر جوانی وارد عرصه مدیریت کشور نشوند. این نسلهایی که الان مدیریت کشور را به عهده گرفتهاند از ورودیهای تنگ گزینشهای مختلف عبور کردهاند. خب در عمل نشان میدهد این گزینشها غلط بودهاست. یک نفر بیاید و جواب بدهد چرا در این نسلها دزدی، اختلاس، دروغ، تهمت و... خیلی بیشتر بود. کسی بیاید جواب دهد این همه هزینه شد که گزینشها مدیریت کشور را سالم کند، چرا نتوانست مدیریت کشور را سالم کند؟ به همین دلیل میگویم ملاکها به نحوی باشد که برایند وضعیت متوسط جامعه باشند. یعنی مجبور به ریاکاری یا رفتارهایی که واقعی نیست نشوند. نوع گزینشها تا به حال در عمل نشان داده که جوابگو نبودهاست، چرا که نتیجهش این همه اختلاس و دزدی و بداخلاقی شدهاست. معتقدم کسانی که این گزینشها را انتخاب کردهاند همچنان همانهایی هستند که مدیریتهای گزینشی را در کشور به عهده دارند. آنها ملاکهایشان هیچوقت موفق نبوده. باید در این گزینشها افرادی انتخاب شوند که بتوانند نمایندگی از واقعیت عموم جامعه را داشته باشند.
در هر صورت به احزاب توصیه میکنم به خاطر عملکرد منفی برخی جوانان در گذشته، جوانها را از مدیریت کشور کنار نگذارند و در لیستهای انتخاباتی خودشان به آنها بها بدهند.
بفرمایید مجلس آینده از دید شما چه ویژگی هایی باید داشته باشد و چه نقص هایی در مجلس ادوار گذشته وجود داشته که در این مجلس فعلی باید برطرف شود؟
پیش بینی شخصی من این است که ظرفیت تغییر در مجلس آینده وجود ندارد. در حقیقت حلقههایی که امکان تزریق نشاط در جامعه وجود دارند در مجلس آینده حضور نخواهند نداشت. مسئله جوانگرایی با اینکه خیلی مورد تایید رهبری نظام هم هست اما متاسفانه ظاهرا مورد قبول واقعی مسئولین گزینشها نیست. و ملاکهای شوراینگهبان همان ملاکهای گذشته باشد و بلکه به دلایل امنیتی سختتر از گذشته هم باشد
فکر می کنید چه نقصی دارد که اصلاح شود؟ ولو اینکه امیدی به اصلاح نقصها نباشد، ولی فقط به عنوان اینکه مشکلات مجلس را بشناسیم خالی از لطف نیست که بیان بفرمائید.
من نقص را در معیارهای گزینشی میدانم. یعنی معیارهای مجوز و نظارتی بر انتخابات. خیلی هم امیدوار نیستم که این نقص از فضای مدیریتی کشور برداشته شود. والا اگر تغییری در نوع انتخابها و معیارها باشد و مثلا جوانگرایی یکی از معیارها و ملاکها باشد خیلی میتواند کمک کند تا یک مجلس پر نشاط تشکیل شود و می تواند عامل وحدت در انتخابات باشد. رهبری در حکمهایی رئیس جدید کمیته امداد و رئیس بنیاد مستضعفین را معرفی کردند. یکی از بحث های مشترک در هر دو حکم استفاده از نیروی جوان بود. این باید ملاک شود و این ملاکها جایگزین ملاکهای گذشته قرار بگیرد.
مثال هم می خواستم بزنم، توقعم این است که شخصی مانند آیت الله جنتی این دوره ریاست شورای نگهبان و یا مجلس خبرگان را نپذیرند و تا با این کار پیام تغییر و جوانگرایی را به جامعه القا کنند.
تصور من این است که تغییری در نوع نگاه ایجاد نمی شود. فاصله بدنه جامعه با مدیریتها بیشتر میشود و حرفهای هم را نمی فهمند. مشکل دیگر این است که «افراد واسط» بین جامعه و مدیریت کشور باید وجود داشته باشد. متاسفانه گاها اینها دو جور رفتار دارند انگار که یک بخشی به چینی حرف می زند و بخشی به انگلیسی که هیچ تفاهمی در ادبیات و حرف زدن با هم ندارند. مجلس می تواند نقطه عطفی باشد برای اینکه این فاصله را بردارد.
مسئله این است که اقای جنتی را خود رهبر انقلاب به نحوی انتخاب کرده است
ایشان را که به عنوان رئیس مجلس یا رئیس شورا انتخاب نکرده اند. مسئله ریاست است. والا همه میدانیم که اعضای خبرگان توسط مردم انتخاب شدند.
یعنی عضو باشند و یک جوانتر را برای رئیس مجلس خبرگان شود؟
بله تا جامعه تاثیر حرفهای رهبری را دریابد که صحبتهای رهبری فقط برای مردم نیست و برای مسئولین هم لازمالاجراست.
به عنوان سوال آخر، اینکه گروه های سیاسی مختلف از نظر شما برای پیروزی در مجلس آینده و رقابت های انتخاباتی چه کارهایی را باید انجام دهند و چه کارهایی را باید ترک کنند؟
همه باید کمک کنند تا شرایط جامعه به سمتی پیش برود که گفتوگو در آن جریان داشته باشد. اعضا و بدنه جامعه و مدیریت کشور از فاصلهای که بین هم هستند نزدیکتر شوند، تا مقداری فضای انتخابات فعالتر شود. معتقدم یک مقدار زود است که راجع به مسائل انتخاباتی حرف بزنیم
در انتخابات پیش رو به جای تخریب از شیوههای درست و سالم استفاده کنند. به کارگیری شیوههای جدید، به کارگیری القای ایدههای قابل اجرا، از جمله راهکارهاست. ما همیشه در انتخابات های مختلف شاهد شعارهای غیرقابل اجرا توسط همه احزاب و گروهها بودیم که خب این مسئله آسیب زننده است. وعدههای توخالی که داده شده ولی اجرایی نشده موجب کاهش اعتماد عمومی شده است. رقابت برای رای آوردن با شعارهای غیر واقعی نباید صورت بگیرد.
دیدگاه تان را بنویسید