برگهايي از خاطرات انقلاب در انزلي

ایرنا: نام بندرانزلي كه به گوش مي رسد، تصوير شهري آرام در ذهن جان مي گيرد امواج آبي درياي خزر، آرامش تالاب و غروبهاي دل انگيز بوستان ساحلي و موج ـ شكن و پرواز پرندگان دريايي، همه و همه طنين موسيقي آرامشند. اما روي خاك همين شهر آرام، رد پاي مبارزان پرشور انقلابمان بر جاي مانده و عطر نفس آنان كه فرياد "مرگ بر شاه " سر دادند هنوز در آسمان شهر جاري است. "مجيد صيادنورد" روزنامه نگار و كارشناس علوم سياسي در مورد دوران انقلاب در اين شهر بندري گفت: انزلي گرچه شهرستاني كوچك است ولي با توجه به قرار گرفتن در حاشيه خزر از موقعيت خاصي در كشور برخوردار بوده و هست. وي گفت: انقلابيون و جوانان مذهبي كه تعدادشان كم هم نبود دور هم جمع مي شدند و فعاليت مي كردند كه به عنوان نمونه مي توان از اسامي افرادي مانند محمد سلطاني، فرخ بلندكيش ، حاج عيوض فتحعلي زاده ، سيد اسماعيل اتقيا، اصغر پوررزاز ، شهيد حميد رجبي ، خانواده كريم بخش ، مهدي فلاح ، حسين مقدم نيا ، محمود فريضه ، خسرو قاسمي ، تقي پرورش خواه و چند نفري كه بعدها طلبه و از محققان قم شدند مانند يزداني و ميلاني ياد كرد. به گفته اين روزنامه نگار، اين ها در فضاي شهري كه اسم پهلوي را نيز برخود داشت ، اعلاميه هاي حضرت امام را مخفيانه تكثير مي كردند. صيادنورد يادآور شد: فعاليتهاي سياسي گروههاي مذهبي عمدتا در مساجد و مراكز و هياتهاي مذهبي مانند هيات اكبريه بود و جوانان مذهبي شهر از مناسبتهاي مختلف براي فعاليت استفاده مي كردند كه از جمله اين مناسبتها مي توان به درگذشت دو روحاني بزرگوار و گرانقدر شهر مانند آيت الله پيشوايي و آيت الله نجفي اشاره كرد. به گفته وي مراسم ماه رمضان و محرم نيز كه حضور مردم در مساجد و آيينهاي مذهبي زياد بود از ديگر فرصتهاي مغتنم براي اين فعالان سياسي مذهبي بود و انقلابي هاي انزلي معمولا در قالب گروههاي مذهبي در بعضي از مساجد و هياتهاي مذهبي دور هم جمع مي شدند. بانويي از مبارزان دوران انقلاب اين شهر نيز در اين باره گفت: يكي از مساجد محل تجمع مخالفان رژيم ستم شاهي ، مسجد رضويه واقع در خيابان نوغان بود و روحاني جواني به نام حاج آقا رحماني در سالهاي 55 و 56 براي سخنراني از قم به اين مسجد مي آمد. اين روحاني آشكارا عليه رژيم پهلوي صحبت مي كرد و در بين سخنراني شعارهايي با مضمون " زمان ، ديگر چو مهدي رهبري بيدار مي خواهد ، نه چون شمر ستمكار مي خواهد" سر مي داد و مردم نيز با وي تكرار مي كردند. يكي از مبارزان شجاع آن زمان ، شهيد سيامك اختر كاويان بود كه قبل از سخنراني آقاي رحماني براي سلامتي امام ، صلوات مي گرفتند. 13 آبان 57 بعد از راهپيمايي مردم در ميدان شهر تجمع كردند و در آنجا همسر آقاي بلندكيش ( از مبارزان فعال سياسي مذهبي انزلي ) سخنراني نمود و خبر دستگيري وي توسط ساواك را به اطلاع مردم رساند. "فرخ بلندكيش " از فعالان سياسي دوران انقلاب در مورد آن روزها به خبرنگار ايرنا گفت: راهپيمايي ها با زمينه سازي فعالان سياسي مذهبي كم كم در شهر شكل گرفت. وي به عنوان نمونه از راهپيمايي گسترده مردم از جلوي پرورشگاه سابق تا ميدان اصلي شهر و ديگر نقاط ياد كرد. به گفته وي، كريم بخشها شعارها را در منزل نوشته بودند، با بچه ها پلاكارد درست كرديم و به طرف خيابان گلستان رفتيم همين طور كه جلو مي رفتيم جمعيت هم زياد مي شد. وي گفت :در هنگام برگزاري يك نمايشگاه كتاب بود كه همراه چند نفر ديگر دستگير شديم و ما را از انزلي به رشت و سپس به تهران بردند. "محمد سلطاني" يكي ديگر از فعالان سياسي مذهبي شهرستان كه در آن زمان دبير كميته اعتصاب گيلان بود كه به همراه عده اي ديگر از دليرمردان اين ديار از سال 1339 در مسجد گلشن و مسجد قائميه فعاليت سياسي ، مذهبي داشتند. وي مي گويد: سال 1357 در نجف به ديدار امام خميني رفتم و پس از آن با شور و انگيزه اي بيشتر به فعاليت خود ادامه دادم. سلطاني اظهار داشت : در سخنراني حجت الاسلام نياكوهي از علماي رشت در مسجد جامع انزلي از ايشان خواستيم نام آيت الله خميني را مطرح كنند كه بلافاصله با صلوات و تكبير مردم همراه شد. وي از مرحوم حاج عيوض فتحعلي زاده به عنوان يكي از مشوقان جوانان مبارز مسلمان شهر ياد مي كند و مي گويد پس از دستگيري من توسط ساواك ، وي همراه سيد احمد اتقيا به ديدار خانواده ام رفته و آنها را دلداري دادند. وي نيز چنين نقل كرد كه در مراسم چهلم آيت الله پيشوايي و هفتم آقاسيد محمد نجفي در انزلي كه با حضور انقلابيون همراه بود از فرصت استفاده كرديم و از مردم شعار درود بر خميني گرفتيم. به گفته وي شب تاسوعاي 1357 اولين تحركات علني انقلاب در انزلي آغاز شد و شعارهاي اصلي اين بود كه " براي حفظ قرآن مردم به ما ملحق شويد" و "هيهات من الذله ". شهيد گل آور و شهيد رودكار از جمله خيل انقلابيون و آزادگاني است كه وي از آنها ياد كرد. وي افزود: فرهنگيان نيز در مدارس براي روشنگري و آماده كردن نوجوانان و جوانان فعاليت بسياري داشتند كه از جمله مي توان به حسين مقدم نيا ، مهدي فلاح، جعفر فهميده ، دكتر مهدي پورگل و جمشيد عبدالپناه ياد كرد. وي يادآور شد: بعد از پيروزي انقلاب ، كميته انقلاب اسلامي را با سيد جواد پيشوايي كه حكم نماينده ولي فقيه در بندرانزلي را از امام گرفته بود ، سپاه پاسداران انقلاب را در پادگان بايندر تشكيل داديم. مدارس پايگاه خوبي براي انقلاب بود زيرا كه جوانان پرشور، به عنوان موتور محركه انقلاب در اين فضا رشد مي يافتند. انقلاب همچون موجي همه اقشار از فرهنگي و بازاري و ماهي گير گرفته تا كشاورز و صنعتگر و حتي بانوان خانه دار را فرا گرفت و اينك ما مانده ايم و وظايفي كه در قبال همه رشادتها، تلاشها و از خود گذشتگي ها بر عهده داريم.