چمران: زلزله تهران فاجعه تاریخ خواهد شد / آیا زلزله ها خاصیت سریالی دارند؟ + فیلم

سوم شهریورماه ساعت 22 و 10 دقیقه و 22 ثانیه بود که پس‌لرزه 3.2 ریشتری در فیروزکوه پس از زمین‌لرزه 4.6 ریشتری، مردم این شهرستان را به هراس انداخت. مردم شهرهای همجوار فیروزکوه نیز زلزله را احساس کردند. همان لحظه بود که بسیاری از افراد در پی اخبار جدید راجع به زلزله بودند و می خواستند بدانند که زلزله دیگری رخ خواهد داد یا نه؟ برخی از مردم به قدری ترسیده بودند که به خیابان ها آمدند و شب را در بیرون از خانه شان صبح کردند. اما نکته ای که در این میان وجود داشت، نحوه اطلاع رسانی به مردم در آن لحظه بود که در ادامه اخبار و حواشی بعد از این زلزله را می خوانید: در فضای باز بخوابید دقایقی پس از وقوع زلزله و پس لرزه هایش، هادی رحمتی، در خصوص فیروزکوه و احساس آن در برخی شهرستان‌ها و نیز خسارات احتمالی و تمهیدات لازم زلزله در شهرستان فیروزکوه اظهار داشت: فرماندار و مجموعه ادارات شهرستانی در آماده‌باش کامل به‌سر می‌برند و شورای بحران در فرمانداری فیروزکوه تشکیل و تمهیدات لازم برای مدیریت پس از وقوع پس‌لرزه‌های احتمالی اندیشیده شده است. همان لحظه بود که رحمتی به مردم و شهروندان فیروزکوه اعلام کرد: شب را با تمهید خاص و با حفظ آرامش و بدون تنش و با توجه به وجود هوای خوب در شهرستان فیروزکوه ترجیحاً در فضای باز بخوابید. آیا می توان زلزله را پیش بینی کرد؟ مدتی قبل بهرام عکاشه، پدر علم زلزله‌شناسی ایران پس از وقوع زلزله مرداد ماه در جواد آباد ورامین؛ پیش بینی‌ کرده بود زلزله های دیگری نیز در استان تهران رخ دهد و پس از وقوع زلزله 4.6 ریشتری فیروزکوه ، این پیش بینی درست از آب درآمد. این استاد باسابقه زلزله‌شناسی دانشگاه پس از وقوع زمین لرزه در منطقه جواد آباد تهران، اظهار داشت: این زمین لرزه ها نشان می‌دهد یکی از گسل ها شکسته شده و پیش بینی کرد بقیه گسل‌ها آمادگی شکستگی را داشته باشند. پس از زلزله جواد آباد باید هفته‌ها گوش بزنگ بود و اقدامات پیشگیرانه را مد نظر داشت. وی گفت: البته نمی‌توانیم قسم بخوریم کدام گسل فعال شده که این زلزله به وقوع پیوسته است. گسل در این منطقه و در تهران زیاد است و این موضوع حائز اهمیت بوده که نه تنها منطقه جوادآباد، بله کل تهران تحت تاثیر نیرو و استرس قرار گرفته است. وی با تاکید بر اینکه ستاد بحران تهران باید در حالت آماده باش کامل قرار داشته باشد، تصریح کرد: باید هفته ها نیز گوش بزنگ بود و اقدامات پیشگیرانه را در نظر داشت. پدر علم زلزله‌شناسی ایران، زلزله جوادآباد را از نوع "خوشه‌ای" دانست و گفت: تا کنون تعداد زیادی زمین لرزه در جواد آباد طی روزهای اخیر به وقوع پیوسته که تعدای بیشماری نیز در حد نیم درجه بوده است و موید تحت فشار بودن کل منطقه و تهران است. عکاشه با بیان اینکه بشر هنوز نتوانسته زلزله را پیش بینی کند، خاطر نشان کرد: تنها در سال ۱۹۷۵ میلادی در چین حوالی پکند کاملا اتفاقی زمین لرزه پیش بینی شد و انواع پیش نشانگرها خبر از وقوع حادثه ای در این منطقه می داد لذا حزب کمونیست چین به مردم هشدار داد منازل را ترک کنند که حدود یک ساعت بعد زمین لرزه ۷ ریشتری به وقوع پیوست که اگر مردم اطلاعی نمی‌یافتند آمار تلفات به شدت زیاد بود. وی در پایان تاکید کرد: مردم تهران باید در آماده باش کامل باشند. عضو هئیت علمی پ‍ژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی: گسل فيروزکوه ارتباطی با گسل‌ تهران ندارد در این میان، مهدی زارع، عضو هئیت علمی پ‍ژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی گفت: گسل فیروزکوه هیچ ارتباطی با گسل های محدوده تهران ندارد. مهدی زارع عضو هئیت علمی پ‍ژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی، درباره زلزله فیروزکوه تاکید کرد: این زلزله و پس زلزله ها از نظر جغرافیایی در استان تهران نبوده بلکه در اطراف تهران بوده است. عضو هئیت علمی پ‍ژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی به دلایل بروز این زلزله ها اشاره کرد و گفت: زلزله و پس لرزه‌های عصر دیروز به دلیل فعال بودن گسل فیروزکوه رخ داده و احتمال اینکه زلزله یا پس لرزه ای بزرگتر رخ دهد اندک است. متخصص زلزله شناسی: زلزله‌های اطرف تهران نگران کننده نیست اما منتظر زلزله باشید پس از آن بود که محمدرضا قیطان چی، متخصص زلزله شناسی، به زلزله های اخیر شهرهای اطراف تهران اشاره کرد و اظهار داشت: تعداد زلزله ها تعیین کننده رخداد زلزله بزرگ تر نیستند. چرا که در گذشته زلزله های زیادی نواحی سمنان و گرمسار بود اما زلزله مخربی رخ نداد. البته عکس این اتفاق هم وجود دارد و نمی توان گفت زلزله مخربی در راه نیست. وی ادامه داد: در کل مسئولان مناطقی که مستعد زلزله هستند هوشیار باشند، آن ها باید برنامه ریزی کنند که اگر زلزله مخربی رخ داد تخریب کمتری به دنبال داشته باشد. این پتانسیل وجود دارد که زلزله بالای 5 ریشتر در تهران یا سایر شهرهای ایران رخ دهد که از نظر عقلانی و مدیریت بحران بهتر است که ما احتیاط کنیم و تصور کنیم زلزله بزرگی رخ خواهد داد. این متخصص زلزله شناسی تاکید کرد: اگر یکی از گسل های شرق تهران فعال شود از لحاظ مکانیکی ربطی به گسل شمال تهران ندارد و سیستم های متفاوتی دارند. گسل هایی بر روی هم اثر گذار هستند که همدیگر را قطع کرده باشند. در این مواقع جابه جایی یکی بر دیگری اثر می گذارد. اگر شکستگی گسلی بیش از 10 کیلومتر باشد زلزله با وسعت زیاد رخ می دهد. همانگونه که در زلزله سنگین رودبار شکستگی گسل 110 کیلومتر بود. زلزله های بزرگ تا حدی می تواند گسل های دیگر را فعال کند اما زلزله های اخیر اطراف تهران تاثیر نگران کننده ای بر دیگر گسل ها نداشته است. قیطان چی اظهار داشت: اگر زلزله ای بالای 5 ریشتر شب هنگام در یکی از شهرهای جنوبی پایتخت رخ دهد در بدترین حالت 90 درصد شهر آسیب جدی می بیند و همانند زلزله بم تلفات خواهد داشت. وی با بیان اینکه مردم باید به فکر ایمنی ساختمان های مسکونی باشند و کم تر به نمای آن توجه کنند، تاکید کرد: ما فقط خطر زلزله را نداریم مخاطرات دیگری هم هست. نمی شود مردم را بی اطلاع گذاشت و از طرفی هم نباید آن ها را نگران کرد. وضعیت قرمز و نارنجی صادر کردن تبعاتی دارد. بهتر است از فرصت آرامش در کشور استفاده کنیم و برنامه های مناسبی را طراحی کنیم. یک لرزه کوچک نیز نظم تهران را برهم خواهد زد با توجه به حادثه خیز بودن شهر تهران نکته اساسی آن است که تهران روزی خواهد لرزید و ابرشهری زلزله خیز است و وجود بافت های فرسوده و متراکم بودن بافت جمعیتی آن اثرات این پدیده را مخرب تر خواهد کرد. بنابراین باید استراتژی مناسبی برای کاهش خطرپذیری شهر تهران اندیشیده شود و در سناریوهای مختلفی میزان خسارات و حوادثی که پیش خواهد آمد برآورد شود. امکان وقوع چنین حادثه ای در شهر تهران وجود دارد. حتی یک لرزه کوچک نیز نظم این ابرشهر را برهم خواهد زد. می بینید بعد یک شایعه و یک خبر امنیت روانی شهروندان را برهم می زند. بنابراین زلزله و ویرانی چه بر سر این شهر خواهد آورد. مطمئنا کشته های چندصد هزار نفری و بی خانمانی های گسترده در پی خواهد داشت. انصاری، عضو شورای شهر با بیان اینکه در حال حاضر در شرایط عادی که تهدیدی وجود ندارد شهر در برخی از مواقع قفل می شود، گفت: در صورت بروز کوچکترین بحران با وجود چنین وضعیتی، وضعیت امدادی زمین گیر خواهد شد. این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: خطر در کمین تهران است اما به نظر می رسد هنوز ما این خطر را درک نکرده ایم و نمی دانیم در چه سطح به مردم هشدار دهیم تا هم امنیت روانی آنها را به خطر نیندازیم و هم نسبت به وقوع چنین حادثه ای آنها را آماده و آگاه کنیم. چمران: زلزله تهران فاجعه تاریخ خواهد شد مهدی چمران، رئیس شورای شهر به احتمال وقوع زلزله در پایتخت اشاره کرد و گفت: اگر این زلزله در تهران رخ دهد فاجعه سال که نه، فاجعه قرن هم که نه، بلکه فاجعه تاریخ خواهد بود و برای این نکته باید فکر اساسی شود. وی ادامه داد: متاسفانه در این خصوص نه مسئولان به فکر هستند و نه مردم اما این واقعیتی است که حتی خانه های نوساز ما هم ناامن است چه برسد به خانه های قدیمی. بسیاری از خانه های ما با وجود آنکه هم مهندس ناظر دارند و هم مهندس مجری در همان هنگام ساخت خراب می شوند.