فوم (Foam) به­عنوان یک ماده مخمری در نظر گرفته می‌شود که در محصولات مختلفی مانند صابون، شامپو، خمیردندان و لوسیون از آن استفاده می­کنند. علاوه­بر این، می‌دانستید محصولات فومی در صنایع بسیاری مثل  صنعت ساختمانی، خودروسازی، بسته‌بندی، ورزشی و الکترونیک نیز کاربرد دارند؟

فوم‌ها دارای ویژگی‌هایی مانند سبکی، جذب نیروی ضربه، عایق حرارتی و صوتی، انعطاف­پذیری و قابلیت پرکردن فضاهای خالی دارند. در این مقاله به ساختار فوم، ماهیت فوم و انواع فوم به­طور کامل اشاره خواهیم کرد.

ماهیت فوم

فوم یک ماده سبک و با مقاومت بالا است که از طریق افزودن نوعی ماده مخمری به ماده اصلی محصول به­وجود می‌آید و به­صورت حباب‌های هوا درون یک ماده جامد تشکیل می‌شود. این حباب‌های هوا باعث ایجاد سبکی و عایق در ماده خواهند شد. فوم معمولا از موادی مانند پلاستیک، لاستیک، فلزات سبک و چوب ساخته می‌شود. فوم ها از نظر ماهیت به 2 دسته تقسیم می‌شوند.

فوم جامد

فوم جامد یک جسم سبک است که به­وسیله ایجاد حفره‌های هوا درون ماده ایجاد می­شود. این حفره‌ها باعث می‌شوند فوم دارای وزن کمتر و قابل فشردن باشد. فوم‌های جامد نیز می‌توانند خواص عایق حرارتی و عایق صوتی داشته باشند.

یکی از نمونه‌های شناخته­شده فوم جامد، پلی‌استایرن است که در مواردی مانند ساخت وسایل حمل‌و‌نقل، اجسام ورزشی و محصولات تزیینی استفاده می‌شود. همچنین، فوم‌های جامد می‌توانند در ساخت اسفنج، کف پوش‌ها، صندلی‌ها و بسیاری از محصولات یوتیلیتی دیگر نیز مورد استفاده قرار بگیرند.

این نوع فوم از موادی مانند پلاستیک، لاستیک، فلزهای سبک و چوب ساخته می‌شود. فوم جامد دارای خصوصیات سبکی و عایق‌بری است و برای کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف مورد مصرف قرار می­گیرد.

فوم مایع

فوم مایع یک نوع فوم است که در حالت مایع به­وجود می­آید. این نوع فوم از موادی مانند صابون، شامپو، ژل و محصولات شیمیایی دیگر ساخته می‌شود. فوم مایع دارای خصوصیات جذب و حجم بالا است و برای کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می­گیرد.

به عنوان مثال در صنعت غذایی برای تولید محصولاتی مانند کرم‌های خامه از فوم مایع استفاده می‌شود. همچنین در صنعت تولید پوشاک برای پاشش رنگ و رنگرزی قطعات پارچه از فوم مایع بهره می­برند.

فوم مایع با ترکیب مناسب مواد و فرآیندهای تولید، خصوصیات مختلفی مانند جذب، حجم بالا و خاصیت تمیزکنندگی را به محصولات می‌بخشد. این خصوصیات باعث می‌شوند که فوم مایع در صنایع مختلف برای بهبود عملکرد و کارایی محصولات استفاده شود.

ساختار فوم

فوم‌ها از نظر ساختار به 2 دسته تقسیم می‌شوند و هر کدام در محصولات فومی خاصی کاربرد دارند. در ادامه آنها را معرفی کرده­ایم.

فوم سلول بسته

فوم سلول بسته یک نوع فوم است که در ساختار آن سلول‌های بسته و متصل به یکدیگر قرار دارند. این سلول‌ها معمولاً با یک پوسته یا غشاء نازک احاطه شده‌اند که باعث می‌شوند هوا در داخل سلول‌ها حبس شود و فوم سلول بسته را نسبت به فشار و ضربه، پایدارتر و مقاوم­تر کند.

فوم سلول بسته از موادی مانند پلاستیک، لاستیک، فلز و سایر مواد شیمیایی تشکیل می‌شود. این نوع فوم به­دلیل ساختار سلولی خود، دارای خصوصیات عایق‌بر و جذب ضربه است. به همین علت، برای تولید محصولاتی مانند عایق‌های حرارتی و صوتی، بسته‌بندی، تولید قطعات خودرو و تزئینات داخلی استفاده می‌شود.

فوم سلول باز

فوم سلول باز نیز یک نوع فوم است که در ساختار آن سلول‌ها با یکدیگر ارتباط مستقیم ندارند و به­صورت باز و متصل به­هم قرار می­گیرند. این سلول‌ها عمدتا توسط پوسته‌های نازک احاطه نشده‌اند و هوا به­آسانی در داخل آنها جابه­جا می‌شود.

این فوم معمولا از موادی مانند فوم پلی‌اتیلن، پلی‌یورتان و لاتکس تشکیل می‌شود. این نوع فوم به­دلیل ساختار باز خود، دارای خصوصیات نرم و انعطاف‌پذیر است. به همین علت در صنایع مختلف از فوم سلول­باز در تولید محصولاتی مانند پتو، فرش، کفپوش، صندلی‌های نرم و مبلمان استفاده می‌شود.

فوم سلول باز با تغییر در ترکیب مواد و روش‌های تولید، خصوصیات مختلفی مانند نرمی، انعطاف‌پذیری، سبکی و پایداری را به محصولات می‌بخشد. این خصوصیات باعث می‌شوند که فوم سلول باز در صنایع مختلف برای ایجاد راحتی و آسایش در محصولات کاربرد داشته باشند.

انواع فوم

در ادامه به معرفی 3 نوع از محصولات فومی می‌پردازیم.

فوم EVA

فوم EVA (Ethylene Vinyl Acetate) یک نوع فوم سلول بسته است که از مواد پلیمری مانند اتیلن، استات و وینیل تشکیل شده­است. این نوع فوم به­دلیل خواص ضدضربه، انعطاف­پذیری، عایق حرارتی و صوتی، مقاومت دربرابر شوک، سبک­بودن و قابلیت بازیافت در بسیاری از صنایع استفاده می شود.

این فوم در صنایع ورزشی، خودروسازی، الکترونیک، بسته­بندی، ساختمانی و آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. این فوم به­دلیل خواص منحصربه­فرد خود در بسیاری از صنایع و کاربردها جایگزینی مناسب برای محصولات فومی دیگر مانند فوم پلی یورتان و فوم پلی اتیلن است.

فوم EPDM

فوم EPDM (Ethylene Propylene Diene Monomer) نوعی فوم سلول بسته است که از مواد پلیمری مانند اتیلن، پروپیلن و دی انیل مونومر تشکیل شده­است. این نوع فوم به­دلیل خواص منحصربه­فرد خود در بسیاری از صنایع و کاربردها استفاده می شود.

این فوم دارای خواص عایق حرارتی، عایق صوتی، مقاومت در برابر شرایط آب­وهوایی سخت، انعطاف­پذیری و مقاومت در برابر خوردگی است. بنابراین، این فوم مانند بسیاری از محصولات فومی دیگر در بسیاری از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می­گیرد. این فوم در صنایع خودروسازی، ساختمانی، الکترونیک، نفت‌وگاز و بسته‌بندی کاربرد دارد.

فوم TVRG یا LDPE

فوم LDPE یک نوع فوم پلاستیکی است که از ماده پلی اتیلن با پایین­ترین سطح چگالی ساخته می‌شود. این فوم دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت دربرابر آب، عایق برقی، مقاومت خوب در برابر شیمیایی‌ها، انعطاف‌پذیری، سبکی و عملکرد حرارتی مطلوب است. این فوم عمدتا در صنایع مختلفی مانند بسته‌بندی، عایق‌سازی، سازه‌های مکانیکی و امور خطرات کاربردهای زیادی دارد.

تولید محصولات فومی

کارخانه تولید فوم معمولا از موادی مثل فوم پلی یورتانو لاتکس که یک نوع پلیمر است، محصول تولید می‌کند. این نوع محصولات از تخلخل بالایی برخوردار هستند که به­دلیل وزن سبک و خواص عایق‌های حرارتی و صوتی، در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی انواع محصولات فومی، ماهیت و ساختار آنها اشاره شد. این محصولات در صنایع زیادی مثل خودروسازی، آرایشی و بهداشتی، ساختمانی، الکترونیک، نفت و گاز و بسته­بندی کاربرد دارند.

اکنون شما بگویید که فوم‌ها باتوجه به ماهیت و ساختارشان در چه صنایع دیگری می‌توانند کاربرد داشته باشند؟ جهت اطلاعات بیشتر به سایت http://foamiran.com مراجعه کنید.