افزایش بی‌سابقه هزینه‌های زندگی، تورم مزمن، کاهش قدرت خرید و شکاف بزرگ میان درآمد و هزینه خانوار باعث شده موضوع حقوق بازنشستگان به یکی از مهم‌ترین مباحث اقتصادی کشور تبدیل شود. بخش قابل‌توجهی از بازنشستگان تأمین اجتماعی هم‌اکنون تنها یک‌سوم سبد معیشت را دریافت می‌کنند؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، زندگی آنها را به مرحله «بحران معیشتی» رسانده است.

در چنین شرایطی، اظهارات جدید علی دهقان‌کیا درباره اجرای مرحله سوم متناسب‌سازی و لزوم تعیین حقوق براساس سبد معیشت موجی از امید را در میان بازنشستگان ایجاد کرده است. اگر دولت و سازمان تأمین اجتماعی به سمت اجرای کامل این مدل بروند، افزایش ۲ تا ۳ برابری حقوق بازنشستگان دور از انتظار نخواهد بود.

حقوق بازنشستگان | آخرین جزئیات افزایش حقوق براساس سبد معیشت

در این بخش، گزارش کامل و تحلیلی از سخنان رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی و تأثیر آن بر حقوق بازنشستگان ارائه می‌شود.

حقوق بازنشستگان | اجرای دو مرحله متناسب‌سازی و وضعیت مرحله سوم

دهقان‌کیا تأکید کرده است:

• مرحله اول متناسب‌سازی (افزایش ۴۰٪) انجام شده

• مرحله دوم (افزایش ۳۰٪) اجرا شده

• مرحله سوم در سال ۱۴۰۵ اجرا می‌شود

بنابراین، طبق برنامه هفتم توسعه، سازمان تأمین اجتماعی موظف است حقوق بازنشستگان را به ۹۰٪ حقوق شاغلان هم‌تراز برساند.

چرا این موضوع مهم است؟

زیرا به‌طور رسمی پذیرفته شده است که:

 هم‌اکنون حداقل‌بگیران فقط ۳۳٪ هزینه‌های زندگی را دریافت می‌کنند.

حقوق بازنشستگان | سبد معیشت چقدر است؟

بر اساس آخرین محاسبات کانون عالی کارگران:

 سبد معیشت خانوار از ۳۲ میلیون تومان عبور کرده است.

این رقم شامل:

• خوراک

• مسکن و اجاره

• حمل‌ونقل

• درمان

• پوشاک

• آموزش

• سایر نیازهای ضروری

است و هر ماه افزایش می‌یابد.

این در حالی است که:

 بسیاری از بازنشستگان حداقل‌بگیر حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان دریافتی دارند.

یعنی دو سوم هزینه‌ها بدون پوشش می‌ماند.

حقوق بازنشستگان | چرا بسیاری از بازنشستگان مجبور به کار مجدد شده‌اند؟

دهقان‌کیا می‌گوید:«بسیاری از حداقل‌بگیران ناچار به کار دوباره هستند؛ شغلی که نهایتاً یک‌سوم دیگر از هزینه‌های زندگی را پوشش می‌دهد.»

این یعنی:

• بازنشستگی واقعی اتفاق نمی‌افتد

• بازنشستگان با سن بالا مجبور به کار فیزیکی یا روزمزد می‌شوند

• رفاه اجتماعی در سطح بحرانی قرار گرفته

حقوق بازنشستگان | پیشنهاد رسمی به شورای عالی کار

کانون بازنشستگان پیشنهاد داده:

✔ تعیین افزایش سال ۱۴۰۵ براساس بند ۲ ماده ۴۱ قانون کار

این بند می‌گوید:«در صورتی که نرخ تورم پاسخگوی هزینه‌های زندگی نبود، سبد معیشت ملاک تعیین دستمزد است.»

اگر این بند اجرا شود:

حقوق بازنشستگان باید حداقل ۲ تا ۳ برابر شود.

 حقوق بازنشستگان | زمان پرداخت افزایش‌ها

طبق اعلام رسمی:

• مرحله سوم متناسب‌سازی → سال ۱۴۰۵

• افزایش سالانه حقوق (براساس سبد معیشت) → اسفند ۱۴۰۴ اعلام می‌شود

• اعمال افزایش جدید → فروردین ۱۴۰۵

 حقوق بازنشستگان | چرا اصرار بر اجرای سبد معیشت افزایش یافته است؟

دهقان‌کیا توضیح داده که:

• بازنشستگان توان مدیریت هزینه‌های معمول را ندارند

• بسیاری از آنها قادر به میزبانی فرزندان و نوه‌ها نیستند

• شکاف درآمدی «بسیار بزرگ» شده است

• این شکاف باید ظرف ۳ تا ۵ سال جبران شود

 حقوق بازنشستگان | تحلیل اقتصادی افزایش ۲ تا ۳ برابری حقوق

اگر حقوق بازنشستگان بر پایه سبد معیشت ۳۲ میلیونی محاسبه شود:

بنابراین حداقل‌بگیران باید ۲.۵ تا ۳ برابر افزایش حقوق داشته باشند.

 حقوق بازنشستگان | جمع‌بندی نهایی

بر اساس تحلیل داده‌ها، صحبت‌های دهقان‌کیا و الزامات قانونی:

 اجرای مرحله سوم متناسب‌سازی قطعی است

 افزایش سالانه باید براساس سبد معیشت تعیین شود

 با اجرای سبد معیشت، حقوق بازنشستگان بین ۲ تا ۳ برابر افزایش می‌یابد

 زمان اجرای افزایش‌ها، ابتدای ۱۴۰۵ است

 فاصله موجود باید طی ۳ تا ۵ سال کاملاً ترمیم شود

منبع: کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی تهران و داده‌های رسمی مرتبط با سازمان تأمین اجتماعی.