اینکه اندازه و ابعاد استاندارد یک درب ضد حریق برای هر ساختمانی چقدر باید باشد، از سوالات اصلی و همیشگی پیمانکاران و ساختمان‌سازان است! دلیل این پرسش پرتکرار این است که در صورت رعایت نکردن این ابعاد و سفارشی‌سازی درب‌ها در سایز اشتباه، امکان گرفتن مجوز پایان‌کار مقدور نخواهد بود!

سازمان آتش نشانی ایران برای حفظ ایمنی مسیرهای خروج اضطراری، ابعاد استاندارد درب ضد حریق را با عرض ۱۰۵ یا ۱۱۰ سانتی‌متر (برای بازشو حداقل ۹۰ تا ۹۵ سانتی‌متر) و ارتفاع ۲۱۰ سانتی‌متر تعریف کرده است که ابعاد چهارچوب درب ضد حریق استاندارد را تشکیل می‌دهد. (معمولاً ۱۰۶×۲۱۱ یا ۱۱۱×۲۱۶ سانتی‌متر برای ساب‌فریم نیز متداول است). به این ترتیب درب ضد حریق اغلب بر این اساس تولید می‌شود و سایز استاندارد درب ضد حریق راه پله نیز همین اندازه‌ها را اولویت قرار می‌دهد تا تردد سریع در پاگردها و خروج همزمان چندین نفر ممکن شود. علاوه بر این معیارها حداکثر و حداقل ارتفاع مجاز برای درب ضد حریق طبق ضوابط آتش نشانی به ترتیب ۲۵۰ و ۹۰ سانتی‌متر است که انعطاف‌پذیری برای پروژه‌های خاص را فراهم می‌کند، اما ارتفاع ایده‌آل ۲۱۰ سانتی‌متر برای اکثر ساختمان‌ها توصیه می‌شود.

ابعاد پشت تا پشت چهارچوب درب ضد حریق استاندارد

در تمام پروژه‌ها دقت در اندازه‌گیری کلید موفقیت نصب و اخذ تاییدیه است. اندازه گیری درب ضد حریق تک لنگه و دو لنگه باید فاصله پشت تا پشت چهارچوب (ساب‌فریم) را لحاظ کند، که معمولاً چند سانتی‌متر بیشتر از لنگه درب است. حداکثر و حداقل ارتفاع درب ضد حریق تاییدشده را رعایت کنید تا درب عملکرد درستی داشته باشد. چهارچوب درب ضد حریق از ورق گالوانیزه ساخته می‌شود و ابعاد پشت تا پشت چهارچوب برای درب تک لنگه اغلب حدود ۱۱۶ سانتی‌متر عرض و ۲۱۶ سانتی‌متر ارتفاع است تا فضای کافی برای عایق‌بندی با پشم سنگ و نوارهای دودبند وجود داشته باشد. (پیشنهاد می‌شود اندازه‌گیری را توسط نصاب حرفه‌ای انجام دهید تا تلرانس حداکثر ۲-۵ میلی‌متر رعایت شود و مشکلات نصب پیش نیاید.)

ضوابط ابعادی درب ضد حریق طبق مقررات ملی ساختمان (مبحث سوم)

ابعاد استاندارد درب ضد حریق مستقیماً از مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق) الهام گرفته شده است که بر ایمنی خروج و جداسازی حریق تمرکز دارد. ضوابط ابعادی درب ضد حریق طبق مقررات ملی ساختمان (مبحث سوم) الزام به نصب در مسیرهای فرار را تاکید می‌کند و با تجهیزات مکمل مانند جعبه آتش نشانی هماهنگ است تا سیستم ایمنی کامل شود. 

تفاوت ابعاد درب ضد حریق تک لنگه، دو لنگه و یک و نیم لنگه؛ اندازه‌گیری ایمن!

تفاوت اصلی ابعاد درب ضد حریق تک لنگه و دو لنگه در عرض بازشوی هر کدام است: چون درب تک لنگه برای فضاهای محدود مناسب است، دو لنگه برای تردد همزمان چندین نفر و یک و نیم لنگه بین این دو عملکرد دارد، تفاوت ابعاد درب ضد حریق تک لنگه، دو لنگه و یک و نیم لنگه در عرض کلی (تا ۲۲۰ سانتی‌متر برای دو لنگه) است. (ضمنا استفاده از درب ضد حریق دولنگه طبق مقررات ملی ساختمان اغلب برای ورودی‌های بزرگ‌ الزامی است.)

مقایسه ابعاد استاندارد درب ضد حریق در ایران با استانداردهای بین‌المللی 

در مقایسه ابعاد استاندارد درب ضد حریق در ایران با استانداردهای بین‌المللی به این نتیجه می‌رسیم که ایران بر حداقل عرض برای خروج تمرکز دارد، در حالی که استانداردهای UL و NFPA آمریکا تنوع بیشتری در رتبه‌بندی مقاومت ارائه می‌دهند.

نکات مهم در انتخاب سایز درب ضد حریق (برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری)

اندازه استاندارد درب فرار اضطراری ضد حریق باید حداقل عرض بازشو ۹۰ سانتی‌متر را تامین کند تا عبور افراد با ویلچر یا برانکارد ممکن باشد. نکات مهم در انتخاب سایز درب ضد حریق برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری شامل توجه به تعداد ساکنان، نوع کاربری و ترافیک تردد است؛ در ساختمان‌های مسکونی، تک لنگه با عرض ۱۱۰ سانتی‌متر کافی است، اما در ساختمان‌های تجاری یا بیمارستان‌ها درب دو لنگه اولویت دارد تا جریان خروج سریع‌تر شود.

لازم به ذکر است ابعاد مجاز درب مقاوم به آتش طبق ضوابط آتش نشانی محدوده مشخصی دارد، اما خارج از استانداردهای رایج نیز با شرایط خاص قابل تولید است.

آیا امکان تولید درب ضد حریق در ابعاد سفارشی وجود دارد؟

بله، تولیدکنندگان معتبری همچون آریا درسام این امکان را فراهم می‌کنند، مشروط به اینکه تغییرات در چارچوب ضوابط ایمنی باشد، تست‌های آزمایشگاهی گذرانده شود و گواهی جدید صادر گردد. اندازه درب ضد حریق سفارشی با گواهی آتش نشانی پس از آزمون‌های مقاومت حرارتی و دودبندی تایید می‌شود و برای پروژه‌های معماری خاص یا دهانه‌های غیراستاندارد ایده‌آل است – البته هزینه و زمان تولید افزایش می‌یابد.

خلاصه‌ی آنچه باید در مورد ابعاد استاندارد درب ضد حریق بدانید!

سایز درب ضد حریق برای ساختمان‌های مسکونی اغلب تک لنگه با ابعاد ۱۱۰×۲۱۰ سانتی‌متر است که تعادل مناسبی بین ایمنی، زیبایی و هزینه ایجاد می‌کند و تاییدیه سریع‌تری هم دریافت می‌کند.

ابعاد استاندارد درب ضد حریق (عرض ۱۰۵-۱۱۰ و ارتفاع ۲۱۰ سانتی‌متر) بر اساس ضوابط آتش نشانی و مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، ایمنی خروج اضطراری را در ساختمان‌های مسکونی و تجاری تضمین می‌کند. تفاوت در انواع تک/دو لنگه درب ضدحریق بر کاربرد و جریان تردد تاثیرگذار است و امکان سفارشی‌سازی محدود با تست‌های لازم وجود دارد. انتخاب دقیق این ابعاد نه تنها اخذ تاییدیه و پایان کار را آسان می‌کند، بلکه در شرایط واقعی حریق، زمان ارزشمندی برای نجات جان و کاهش خسارات فراهم می‌آورد – همواره از تولیدکنندگان معتبر با گواهی رسمی مشاوره بگیرید.

سوالات متداول پیمانکاران درباره اندازه و ابعاد درب ضد حریق استاندارد

ابعاد مجاز عرض و ارتفاع درب ضد حریق برای اخذ تاییدیه چقدر است؟

عرض ۱۰۵–۱۱۰ cm (حداقل بازشو ۹۰–۹۵ cm) و ارتفاع ۲۱۰ cm (حداکثر ۲۵۰ و حداقل ۹۰ cm) استاندارد درب ضد حریق است.

می‌توان درب ضد حریق را در اندازه‌های سفارشی سفارش داد؟

بله؛ درب‌های سفارشی قابل تولید هستند، اما ممکن است نیاز به تست‌های اضافی و تاییدیه داشته باشند.

چه اندازه‌هایی برای درب‌های دولنگه تعریف شده‌اند؟

درب‌های دولنگه استاندارد می‌توانند تا حدود 1200 سانتی‌متر یا بیشتر عرض داشته باشند در حالی که ارتفاع معمولاً ثابت می‌ماند.