کدام انقلاب خانم علیدوستی؟

صبح نو نوشت: در روزهای اخیر، مستندی با محوریت زندگی و روایت شخصی ترانه علیدوستی، بازیگر شناخته‌شده سینمای ایران، از شبکه بی‌بی‌سی فارسی پخش شده که کارگردانی آن توسط پگاه آهنگرانی انجام شده است. این اثر با تمرکز بر گفت‌وگویی روایی و مبتنی بر تجربه‌های زیسته، تلاش می‌کند تصویری نزدیک و بی‌واسطه از یکی از چهره‌های پرمخاطب هنر ایران ارائه دهد؛ چهره‌ای که سال‌ها در سینما و تئاتر حضور مؤثر داشته و همواره مورد توجه افکار عمومی بوده است. مستند «ترانه» بر پایه روایت اول‌شخص شکل گرفته و ساختار آن بیشتر متکی بر گفت‌وگو و فضاسازی شخصی است. در این روایت، علیدوستی از مسیر حرفه‌ای خود، انتخاب‌ها، دغدغه‌ها و مقاطعی از زندگی فردی‌اش سخن می‌گوید؛ مسیری که از سال‌های نوجوانی در سینما آغاز شده و تا امروز ادامه یافته است. نگاه مستند، بیش از آنکه تحلیلی یا گزارشی باشد، بر بازگویی تجربه و احساس متمرکز است. پگاه آهنگرانی در مقام سازنده این اثر (از راه دور)، تلاش کرده با حداقل مداخله فرمی، میدان روایت را در اختیار سوژه بگذارد. دوربین بیشتر شنونده است تا مفسر. پخش این مستند از یک رسانه فارسی‌زبان برون‌مرزی، باعث شده «ترانه» به سرعت در شبکه‌های اجتماعی و محافل رسانه‌ای بازنشر شود و درباره آن گفت‌وگو شکل بگیرد. بخش‌هایی از این اثر به‌طور مستقل دست‌به‌دست شده و توجه مخاطبانی را جلب کرده که شاید پیش از این، علیدوستی را صرفا در قاب سینما می‌شناختند. با این همه، این اثر که برخی با هیجان‌زدگی آن را یک اقدام جسورانه در عرصه سیاسی و اجتماعی قلمداد می‌کنند، از منظر محتوایی قابل نقد و حاوی نکات زیرمتنی تأمل‌برانگیزی است که برخی از آن‌ها را در این نوشتار مورد تحلیل قرار می‌دهیم.