قیمت گوشت سقوط میکند؟| گوشت را کیلویی ۵۰۰ هزار تومان ارزانتر بخرید
عرضه گوشت قرمز دولتی در میادین تهران آغاز شد و گوشت وارداتی گرم با تخفیف ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان نسبت به بازار آزاد عرضه میشود. جدول قیمتها را ببینید. گزارش فردا نیوز.
در روزهایی که قیمت گوشت در بازار آزاد به یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات معیشتی تبدیل شده، خبر آغاز عرضه گوشت قرمز دولتی/وارداتی گرم در میادین میوه و ترهبار تهران توجه زیادی را جلب کرده است. بر اساس گزارشهای منتشرشده، این گوشت با تخفیف ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومانی برای هر کیلوگرم نسبت به نرخهای بازار آزاد عرضه میشود؛ تخفیفی که برای بسیاری از خانوارها میتواند فاصله میان «خرید یا نخریدن گوشت» باشد.
آنچه این طرح را مهمتر میکند، همزمانی آن با کاهش تاریخی مصرف گوشت قرمز است؛ آمارها نشان میدهد سرانه مصرف گوشت در ایران از حدود ۱۲ کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به حدود ۵ تا ۶ کیلوگرم در سال ۱۴۰۴ رسیده است. در همین فضا، اصطلاحی که این روزها زیاد شنیده میشود «خرید ریالی» است؛ یعنی خرید گوشت نه بر اساس وزن، بلکه بر اساس مبلغ: «سیصد تومان گوشت بده». این تغییر ادبیات خرید، نشانهای از فشار معیشتی و تبدیل شدن گوشت به کالایی نزدیک به لوکس است.
قیمت گوشت دولتی از چه زمانی و کجا عرضه میشود؟
بر اساس جزئیات منتشرشده، از هفته گذشته عرضه گوشت قرمز وارداتی گرم با همکاری شرکتهای تجاری در میادین میوه و ترهبار تهران آغاز شده و طبق گفته مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران، این محصول اکنون در تمامی بازارهای سازمان موجود است.
هدف اصلی این عرضه گسترده، ایجاد دسترسی بهتر برای مردم، کاهش التهاب بازار و نزدیک کردن قیمتها به یک سطح قابلتحملتر است؛ بهویژه در تهران که اختلاف قیمتها میان مناطق مختلف، قدرت خرید را برای بخشی از خانوارها بهشدت کاهش داده است.
قیمت گوشت در میادین تهران چقدر است؟ جدول قیمتهای اعلامی
در این طرح، گوشتهای عرضهشده عمدتاً وارداتی گرم هستند و برشهای مختلف با نرخهای مشخص به فروش میرسند.
جدول قیمت گوشت قرمز در میادین (دی ۱۴۰۴)
|
برش گوشت |
قیمت هر کیلوگرم (تومان) |
نوع گوشت |
|---|---|---|
|
مخلوط گوساله |
۷۰۰,۰۰۰ |
وارداتی گرم |
|
برشهای دیگر (مانند مغز ران، سردست) |
تا ۸۵۰,۰۰۰ |
وارداتی گرم |
نکته کلیدی اینجاست که همین نرخها، طبق گزارشها، حداقل ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان پایینتر از قیمتهای رایج بازار آزاد شهر برآورد میشود؛ اختلافی که اگر عرضه ادامهدار و پایدار باشد، میتواند نقش «لنگر قیمتی» برای کل بازار ایجاد کند.
قیمت گوشت در بازار آزاد چرا اینقدر بالاست؟
وقتی درباره قیمت گوشت صحبت میکنیم، باید به این نکته توجه کرد که گوشت قرمز در اقتصاد خانوار ایرانی، فقط یک کالای مصرفی نیست؛ شاخصی از قدرت خرید هم هست. افزایش قیمت گوشت در بازار آزاد معمولاً به ترکیبی از عوامل مرتبط است؛ از هزینه نهادههای دامی و حملونقل گرفته تا نوسان قیمت ارز و کاهش عرضه یا اختلال در شبکه توزیع.
در گزارش ارائهشده، یک نمونه ملموس از وضعیت بازار آزاد هم اشاره شده: قیمت ران ممتاز گوسفندی در ابتدای زمستان به حدود ۱ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان رسیده است. در چنین سطحی، حتی اگر یک خانوار بخواهد با ۳۰۰ هزار تومان گوشت خرید کند، مقدار دریافتی کمتر از ۲۵۰ گرم خواهد شد؛ یعنی برای یک وعده هم کافی نیست یا نهایتاً یک غذای کممقدار تولید میکند.
قیمت گوشت و تزریق روزانه ۳۵ تا ۴۰ تن؛ آیا عرضه پایدار است؟
یکی از پرسشهای مهم درباره طرحهای تنظیم بازار، پایداری آنهاست. طبق اظهارات مسئولان:
-
روزانه ۳۵ تا ۴۰ تن گوشت وارداتی به بازار استان تهران تزریق میشود.
-
در صورت نیاز، امکان افزایش این میزان هم وجود دارد.
این بخش از ماجرا اهمیت زیادی دارد؛ چون اگر تزریق روزانه ثابت بماند و شبکه توزیع دچار وقفه نشود، اثر طرح از «خبر کوتاهمدت» به «تغییر رفتار بازار» تبدیل میشود. اما اگر عرضه مقطعی یا محدود باشد، ممکن است فقط برای چند روز قیمتها را آرام کند و سپس بازار دوباره به مسیر قبلی برگردد.
قیمت گوشت وارداتی با چه ارزی تامین میشود؟
طبق گزارش، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران تأکید کرده که گوشت وارداتی با ارز مبادلهای تأمین میشود و به همین دلیل، قیمت آن پایینتر از گوشت تولید داخل قرار میگیرد.
این نکته توضیح میدهد چرا امکان فروش با نرخهای پایینتر وجود دارد: وقتی منبع تأمین ارز، مبادلهای باشد، هزینه تمامشده واردات نسبت به حالتی که واردکننده ارز را از بازار آزاد تهیه کند، کاهش پیدا میکند و فضای قیمتگذاری دستوری/تنظیم بازاری ایجاد میشود.
قیمت گوشت و بحران سفره؛ چرا «خرید ریالی» جای «خرید کیلویی» را گرفت؟
در متن گزارش، یک تعبیر مهم به چشم میخورد: «بحران سفره». این عبارت فقط یک توصیف احساسی نیست؛ پشتش داده و رفتار مصرفکننده قرار دارد.
۱) کاهش شدید سرانه مصرف
سرانه مصرف گوشت قرمز از حدود ۱۲ کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به حدود ۵ تا ۶ کیلوگرم در سال ۱۴۰۴ کاهش یافته است. این افت، یعنی بخش بزرگی از خانوارها یا مصرف را کم کردهاند یا گوشت قرمز را از سبد غذایی به دورههای خاص منتقل کردهاند.
۲) تغییر ادبیات خرید
وقتی مردم به جای «یک کیلو» میگویند «اندازه سیصد تومان گوشت بده»، یعنی گوشت از کالای روزمره به کالای «مناسبتی» تبدیل شده؛ خرید بر اساس پول باقیمانده انجام میشود، نه بر اساس نیاز تغذیهای خانواده.
۳) گوشت به کالای لوکس نزدیک میشود
در سطح قیمتهای بالای بازار آزاد، گوشت قرمز برای برخی دهکها عملاً شبیه کالاهای لوکس رفتار میکند: هر افزایش قیمت، تقاضا را شدیدتر پایین میآورد و جایگزینها (مرغ، تخممرغ، حبوبات) سهم بیشتری میگیرند.
قیمت گوشت با این طرح پایین میآید یا فقط اختلاف قیمت ایجاد میشود؟
اثر واقعی طرح به چند شرط وابسته است:
-
گستردگی توزیع (آیا واقعاً در اغلب میادین و با حجم کافی موجود است؟)
-
پایداری عرضه (آیا تزریق روزانه ادامه مییابد یا مقطعی است؟)
-
کنترل واسطهگری (آیا کالا به مصرفکننده میرسد یا به مسیرهای غیررسمی منحرف میشود؟)
-
اطلاعرسانی شفاف قیمتها (تا مردم و فروشندگان مرجع قابل استناد داشته باشند)
اگر این شروط برقرار باشد، معمولاً دو پیامد رخ میدهد:
-
بخشی از تقاضا از بازار آزاد به سمت میادین میرود و فشار از بازار آزاد برداشته میشود.
-
بازار آزاد برای فروش، ناچار میشود سرعت افزایش قیمت را کم کند یا حتی در برخی برشها عقبنشینی کند.
جمعبندی قیمت گوشت؛ یک فرصت برای کاهش فشار معیشتی
آغاز عرضه گوشت دولتی/وارداتی گرم در میادین تهران با اختلاف ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومانی نسبت به بازار آزاد، میتواند در کوتاهمدت یک مسیر تنفسی برای خانوارها ایجاد کند؛ بهخصوص وقتی آمارها از کاهش بیسابقه مصرف خبر میدهند و «خرید ریالی» به یک رفتار رایج تبدیل شده است.
اگر تزریق روزانه ۳۵ تا ۴۰ تن ادامه یابد و دسترسی در میادین واقعی باشد، این طرح میتواند علاوه بر کمک مستقیم به مصرفکننده، به کاهش التهاب کلی قیمت گوشت در بازار هم کمک کند.
سوالات متداول
1) گوشت دولتی با چه قیمتی در میادین عرضه میشود؟
طبق جدول اعلامشده، مخلوط گوساله ۷۰۰ هزار تومان و برخی برشها تا ۸۵۰ هزار تومان (وارداتی گرم) عرضه میشود.
2) اختلاف قیمت گوشت میادین با بازار آزاد چقدر است؟
گزارشها از تخفیف حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برای هر کیلو نسبت به بازار آزاد خبر میدهند.
3) روزانه چه مقدار گوشت وارداتی به تهران تزریق میشود؟
طبق اعلام مسئولان، روزانه حدود ۳۵ تا ۴۰ تن گوشت وارداتی به بازار استان تهران تزریق میشود و امکان افزایش هم وجود دارد.
4) چرا گوشت وارداتی ارزانتر از گوشت داخلی است؟
به گفته جهاد کشاورزی استان تهران، این گوشت با ارز مبادلهای تأمین میشود و هزینه تمامشده پایینتری دارد.
5) آیا این طرح باعث کاهش قیمت گوشت در بازار آزاد میشود؟
اگر عرضه گسترده و پایدار باشد و کالا به مصرفکننده برسد، میتواند فشار تقاضا را کم کرده و التهاب بازار آزاد را کاهش دهد.
اگر قصد خرید دارید، قبل از مراجعه به بازار آزاد، موجودی و قیمت گوشت وارداتی گرم را در میادین میوه و ترهبار نزدیک محل سکونت خود بررسی کنید و خرید را از مراکز رسمی انجام دهید. برای پیگیری جدولهای بهروزشده قیمت گوشت و جزئیات عرضه، گزارشهای اقتصادی فردا نیوز را دنبال کنید.
منابع خبری
خبرآنلاین، اقتصادآنلاین (به نقل از اظهارات بختیاریزاده مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران) و همچنین اظهارات رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران درباره تامین گوشت وارداتی با ارز مبادلهای.