جمشید آریا قهرمان بود اما منتقدان او را تحقیر کردند

سرویس فرهنگی فردا: برنامه «هفت» دیشب در ادامه میزبان مسعود جعفری جوزانی، کارگردان سینما بود. وی در گفتگو با بهروز افخمی گفت: بعد از موفقیت «ایران برگر» در گیشه برخی گفتند قسمت دو آن را بساز. حتی یکی از دوستان فیلمنامه اش را نیز نوشته بود. اما نساختم. این بخاطر این است که ما در ایران همواره دنبال کلیشه هستیم؛ نه نمونه سازی ! در صورتی که من فکر می کنم برخی تجربه ها شاید تنها برای نمونه سازی باشد. باید سراغ تجربه های دیگر برویم.

فیلمنامه «کورش کبیر» را پیش از ساخت منتشر می کنم

این کارگردان ادامه داد: در دنیا می بینیم ساخت فیلم از روی رمان ها و داستان ها و فیلمنامه های از پیش منتشرشده هم برای مخاطبان جذاب است. من اکنون در صدد ساخت «کوروش کبیر» هستم. فیلمنامه آن را نیز پیش تر منتشر خواهم کرد. این کار علاوه بر این که باعث می شود این فیلم نامه دیده شود، بر خلاف آنچه برخی فکر می کنند، می تواند به جذاب شدن آن کمک کند .

در ابتدای انقلاب منتقدان فیلم توده های مردم را تحقیر می کردند

وی با بیان آنکه سینما امروز در دنیا پوستر یک کشور است، خاطرنشان کرد: امروز هنرهای تصویری، تابلوی تمام قد فرهنگ یک ملت است . از پس از انقلاب دو جریانی که به وجود آمد ما را به سمت ضدقهرمان برد. در بخشی از منتقدین سینمایی این تمایلات به وجود آمد. هر فیلمی که توده های مردم از آن استقبال می کردند را آنها تحقیر می کردند .

وی افزود: قهرمان را اول باید تعریف کرد؟ قهرمان و ابر قهرمان داریم. قهرمان ها مابه ازی اجتماعی دارند که می توانند آنها را بیرون یافت. ابرقهرمان ها ابرمردانی هستند که چند صفت خاص دارند. قهرمان اخلاق مدار است، از خودش می گذرد. همیشه هم وجه تضاد با ضدقهرمانش دارد. ضدقهرمان همیشه از او قوی تر است اما نهایتا قهرمان بر ضدقهرمان غلبه پیدا می کند. هدف شان یکی است، اما شیوه رسیدن به این هدف است که متفاوت است .

جمشید آریا قهرمانی بود که تحقیر شد!

جوزانی ادامه داد: مثلا جمشید آریا (هاشم پور) در ابتدای انقلاب به عنوان قهرمان پذیرفته شده بود و وقتی موی سر خود را می تراشید به قهرمانی برای نوجوانان و جوانان تبدیل می شد که او را دوست داشتند. هرچند من یا دیگری او را دوست نداشته باشیم باید بپذیریم او قهرمان بود. اما آن زمان تمام مدت از سوی منتقدان تحقیر می شد.

این کارگردان در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا قهرمان سازی از شاهنامه ممکن است، گفت: قطعا قهرمان سینمایی ساختن از شاهنامه ممکن است. ولی عمر ما با این شیوه سینمای ایران، کفاف این اتفاق را نمی دهد .

در سینمای ایران هیچگاه نقشه راه نداشته ایم

جوزانی در ادامه با بیان آنکه در ایران دو خط در جریان سینمایی داریم، ادامه داد: دو عده می گویند ما سینما را هدایت می کنیم. یا سرمایه دار و تهیه کننده چنین کاری می کنند یا اندیشمندان. ما هیچگاه طراحی و برنامه ریزی ای نداشتیم که چنین سینمایی می خواهیم! لذا ما هیچگاه میان اندیشمندان مان چنین نقشه راهی نداشتیم که مثلا بگویند تماشاگران خود را به این تعداد برسانیم و ... .

وی افزود: ما امروز فیلم های پرفروش خود را تحقیر می کنیم. بجای آنکه به رای مردم احترام بگذاریم و بپذیریم میانگین اندیشه مخاطبان و مردم این بوده است، تحقیر می کنیم. حق تحلیل داریم .

جوزانی درباره جشنواره های خارجی گفت: جشنواره اصولا در آمریکا برای کسانی است که در جریان اصلی حضور ندارند و یک جوری دوست دارند در این جریان راه یابند. فستیوال ها برای فیلم های اصلی بزرگ نیست. آنها جریان خود را دارند .

امروز شخصیت های فیلم هایمان کوچک و حقیر شده اند

این کارگردان درباره قهرمان در سینمای ایران گفت: ما اصولا قهرمان زنده نمی خواهیم. قهرمان مرده می خواهیم تا برای ما خطری نداشته باشد. امروز شخصیت های ما آدم های کوچک و حقیری شده اند که حتی حاضر نیستند از یک لقمه نان بگذرند. امروز در فیلم هایمان همه داد می زنند. همه چیز داغون و کثیف است. من حتی در یک خانواده واقعی هم این میزان داد و بیداد را نمی بینیم .