۱۵ واقعیت جالب و کمتر شنیده شده درباره ویکیپدیا
این وبسایت با سرعت زیادی رشد کرد و به یکی از اولین دایرهالمعارفهای کاربرساخته تبدیل شد که افراد عادی جامعه میتوانند در آن محتوا تولید کرده و به ویرایش بپردازند.
کد خبر :
775646
رسانه کلیک: ویکی پدیا وبسایتی است که خیلی از ما در تحقیقات مدرسهای و دانشگاهی از آن استفاده کردهایم. این وبسایت نقش مهمی در وبگردیهای ما دارد. حال، بد نیست این دانشنامه اینترنتی را بهتر بشناسیم. بسیاری از معلمان و کارفرمایان در همه جای دنیا، ویکی پدیا را منبعی غیرقابل اعتماد میدانند، اما این موضوع تا کنون به محبوبیت آن خدشهای وارد نکرده است. این وبسایت امروز ۲۹۹ نسخه به زبانهای مختلف، بیش از ۳۵.۲ میلیون ویرایشگر فعال و تقریبا ۶۰۰ مقاله جدید در سایت انگلیسی خود دارد. میتوان گفت: از ژانویه سال ۲۰۰۱ که جیمی ولز و لری سنگر، دو کارآفرین جوان این سایت را ساختند، جهان اینترنت و محیط سایبری متحول شد. این وبسایت با سرعت زیادی رشد کرد و به یکی از اولین دایرهالمعارفهای کاربرساخته تبدیل شد که افراد عادی جامعه میتوانند در آن محتوا تولید کرده و به ویرایش بپردازند. اما نکات جالب و عجیبی درمورد ویکی پدیا وجود دارند که حتی اگر یکی از کاربران همیشگی این وبسایت هستید، احتمالا از آنها خبر ندارید! با هم ۱۵ مورد ازین نکتهها را میخوانیم:
۱. قطعه موسیقی مخصوص این وبسایت «هتل ویکی پدیا» نام دارد این قطعهی موسیقی در واقع الهام گرفته از «هتل کالیفرنیا» آهنگ معروف گروه ایگلز است. این آهنگ در سال ۲۰۰۴ و به شکل ویژه برای آن دسته از کاربران اینترنت که به «معتادان به ویکی پدیا» معروف شدهاند ساخته شد و به شوخی درمورد «صفحههایی که التماس میکنند تمیزشان کنی» حرف میزد.
۲. روزانه حدود ۶۰۰ مقاله جدید به این وبسایت اضافه میشود ویکی پدیا و پروژههای مرتبط با آن مانند بنیاد ویکی مدیا که شامل ویکشنری، ویکیبوک و مشترکات ویکی مدیا هستند، در هر ثانیه ۱۰ بار ویرایش میشوند. در زمان نوشته شدن این یادداشت، ویکی پدیای انگلیسی بیش از ۵.۵ ملیون مقاله و میانگین ۶۰۰ مقاله در روز دارد.
۳. دهها ملیون نفر از ویکی پدیا استفاده میکنند در حال حاضر در این وبسایت بیش از ۳۲.۵ ملیون نفر کاربر با نامهای ثبتشده وجود دارد. این کاربران «اهالی ویکی پدیا» نامیده میشوند و میتوانند صفحات را ویرایش کنند.
۴. آخرین مطلب ویکی پدیا تصور کنید روزی، ویکی پدیا به هر دلیلی مجبور به تعطیلی شود. در این وبسایت یک ائتلاف در مورد آخرین موضوع وجود دارد که مردم در آن میتوانند به حدس و گمانهزنی درباره آخرین موضوعی بپردازند که قرار است به آن پرداخته شود. هر کاربر سه رای دارد و فرایند رایگیری بسیار ساده است: فقط کافیست نام مقاله را به بخش مورد نظر اضافه کنید و با چهار تیلد (خط فاصله) آن را امضا کنید، اگر قسمت مورد نظر را پیدا نکردید یک قسمت تازه بسازید.
آخرین ویرایش ویکی پدیا در همین صفحه انجام خواهد شد، این ویرایش در واقع اعلام نام برنده است.
۵. ویکی پدیا برخی از مقالات عجیب و غریب را ذخیره میکند این وبسایت مقالات عجیب و نامعمول زیادی دریافت میکند و بسیاری از آنها را حتی ذخیره نیز میکند. این دسته از ورودیهای ویکی پدیا DAFT نامیده میشوند که مخفف «deleted articles with freaky titles» و به معنی «مقالات پاکشده با عناوین عجیب» است. مقالاتی مانند «نقش دلقکها در جامعه مدرن»، «الاغ عصبانی» و «آبجو برای سگها».
۶. ویکی پدیا به مدت یک هفته اعضای کنگره را تحریم کرد پس از این که برخی از اعضای کنگره در این وبسایت مقالاتی را با تعصبات خاص ویرایش کرده و تغییر دادند، ویکی پدیا رباتی به نام «ویرایش کنگره» ساخت که وظیفه نظارت بر ویرایش کاربرانی را به عهده داشت که با آدرس آیپی کنگره وارد سایت میشدند.
اما این مراقبت، مشکل را کاملا حل نکرد. در سال ۲۰۱۴ ویکی پدیا پس از یافتن مقالاتی (درمورد تئوریهای توطئه و سفر به ماه) که با شدت لحن ویرایش شده بودند، به مدت ده روز دسترسی سایت را برای آیپی کنگره مسدود کرد.
۷. سالگرد ویکی پدیا هفتم ژانویه روز بسیار مهمی برای ویکی پدیاست، چار که روز تولد این سایت است. از آنجایی که در این روز در سال ۲۰۰۱ خدمات این سایت به شکل عمومی شروع شد، به عنوان روز ویکی پدیا شناخته میشود و کاربران نیز چه به شکل آنلاین و چه به صورتآفلاین آن را جشن میگیرند. در سال ۲۰۱۱ هنگامی که ویکی پدیا ده ساله شد، صفحهای در آن به وجود آمد که جشنهای مختلف در کشورهای متفاوت را معرفی میکرد که مردم میتوانند به مناسبت تولد این وبسایت در آنها شرکت کنند.
۸. ویکی پدیا از ۲۹۹ زبان مختلف پشتیبانی میکند از دسامبر ۲۰۱۷، تعداد نسخههای ویکی پدیا به ۲۹۹ نسخه به زبانهای مختلف رسید. البته ۱۱ عدد از آنها هنوز کار نمیکنند. در میان نسخههای باقیمانده، زبانهای گمنامی مانند کانوری، آنگلوساکسون، اسلوانی قدیمی کلیسایی و چیِِنی دیده میشوند.
۹. ویکی پدیا قوانین عجیبی مانند ممنوعیت ماموتهای عصبانی دارد بیشتر وبسایتهای اینترنتی، قوانین و مقررات ساده و سرراستی دارند. قوانینی مانند ممنوعیت فحاشی، عدم عرضهی اطلاعات خصوصی و از این قبیل. اما ویکی پدیا اینطور نیست. درواقع این سایت کاملا برعکس بیشتر سایتهای اینترنتی عمل میکند. ویکیپدیا مقررات خود را با عناوین جذاب و گاها احمقانهای نامگذاری میکند. عباراتی مانند «با لباس مرد عنکبوتی از ساختمان رایکستاگ (ساختمانی سلطنتی و قدیمی در آلمان) بالا نروید» که احتمالا سعی دارد به مردم اطلاع دهد که محتوایی درمورد بالا رفتن از ساختمانهای تاریخی با لباس شخصیتهای کمیک منتشر نکنند. «دعاهای برزخی» و «نفرین» نیز در بستر این سایت ممنوع هستند. این ممنوعیت برای این به وجود آمده که در جامعهی سایت، وردها و دعاها و خرافاتی مانند جادوهای سیاه و مخرب منتشر نشوند.
۱۰. در ابتدا قرار بود تنها متخصصان در ویکی پدیا بنویسند ویکی پدیا در آغاز، به عنوان مکملی برای سایت نوپدیا (یک دایرهالمعارف اینترنتی ساخته شده توسط دو کارآفرین به نامهای جیمی ولز و لری سنگر) معرفی شد. اما نوپدیا نویسندگانی متخصص داشت، این امر به این معنا بود که سایت محتوای محدودی داشت که با سرعتی بسیار کم نیز منتشر میشد. لری سنگر، یکی از بنیانگذاران نوپدیا در خاطرات خود میگوید: ایده اولیه من این بود که ویکی پدیا را به عنوان بخشی تکمیلی برای نوپدیا ایجاد کنیم تا راهی باشد برای عموم مردم که محتوایی قابل ارائه به نوپدیا اضافه کنند. ۱۱. صفحه اصلی همیشه بیشترین بازدید را دارد در بین صفحات ویکی پدیا، صفحه اصلی همیشه بیشترین بازدید را دارد، بعد از آن نیز صفحات Special: Search و Special: Random قرار دارند. مقالاتی که در کنار صفحه اصلی بیشترین بازدید را دارند، فیسبوک و یوتیوب هستند. در بین مقالاتی که موضوعاتی غیر از معرفی وبسایتها دارند، ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ و باراک اوباما بیشترین بازدیدها را دارند.
۱۲. کاربری که بیشترین تعداد ویرایش را در ویکیپدیا دارد سر آمانتیو دی نیکولائو در مارچ ۲۰۱۶، اولین کاربر غیرربات ویکی پدیا نام گرفت که دارای بیشترین تعداد ویرایش مقالات بود، یعنی تقریبا ۱.۶ ملیون ویرایش. اما امتیاز این کاربر در مقایسه با رباتهای الکترونیکی، به حساب نمیآید. رباتی به نام سایدبات از مارچ ۲۰۱۶ حدود ۵.۱ ملیون ویرایش داشته است.
۱۳. صفحه استیو جابز بیشترین تعداد بازدید در یک روز را داشت
پس از صفحه اصلی، صفحه استیو جابز، بنیانگذار شرکت اپل و آن هم روز بعد از مرگ او دارای بیشترین بازدید بود، بازدید این صفحه در ششم اکتبر ۲۰۱۱، ۷.۴ ملیون بود. رتبه بعدی پس از این صفحه را، صفحه دونالد ترامپ بعد از انتخاب شدنش به عنوان رئیسجمهور آمریکا به خود اختصاص داد. در روز نهم نوامبر ۲۰۱۶، صفحه او ۶.۱ ملیون بازدید داشت.
۱۴. مردان، بیشتر ویرایشگران ویکی پدیا بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۳ انجام گرفت، حدود نود درصد ویراستاران فعال ویکی پدیا را مردان تشکیل میدهند. وبسایت نیز از این موضوع آگاه است و جیمی ولز از بنیانگذاران آن، در پاسخ به انتشار این آمارها گفته است: مهمترین موضوع برای ما ایجاد تنوع در ویراستاران است. ۱۵. ویکی پدیا یکی از ده وبسایت برتر جهان است سالهاست که ویکی پدیا به عنوان یکی از ده وبسایت برتر جهان انتخاب شده است، اما در اکتبر سال ۲۰۱۷، مجله تایم این وبسایت را به عنوان سومین سایت تاثیرگذار جهان انتخاب کرد. رتبههای اول و دوم این فهرست گوگل و آمازون بودند. مجله تایم آن را دایرهالمعارف بالفعل اینترنتی نامید.