آندوسکوپی چیست و چرا انجام می‌شود؟
آندوسکوپی روشی تشخیصی است که از ابزارهای تخصصی آندوسکوپ تشکیل شده است که با کمک آن می توان اندام های داخلی بدن را بررسی و مشاهده نمود. بنابراین هر وسیله ای که از طریق آن بتوان اندام های داخلی بدن را بررسی نمود بنام آندوسکوپ اطلاق می شود.
آندوسکوپ لوله ای بسیار منعطف و باریک است که بر سر آن دوربینی تعبیه شده است که با کمک آن دوربین می توان اندام های داخلی بدن را مشاهده و بررسی نمود.
انواع آندوسکوپی
آندوسکوپی روشی است که تنها برای معده مشاهده و بررسی معده انجام نمی شود، بلکه با آن می توان سایر اعضای داخلی بدن را مشاهده نمود.
آندوسکوپی فوقانی دستگاه گوارش
آندوسکوپی برای بررسی قسمت های مختلفی از دستگاه گوارش استفاده می شود. چنان چه قسمت فوقانی دستگاه گوارش بایستی بررسی شود از طریق دهان با کمک آندوسکوپ وارد بدن می شویم و به صورت استاندارد تا قسمت دوم اثنی عشر جهت تشخیص مشکلات ناحیه مورد نظر بررسی می شود.
کولونوسکوپی
اما زمانی که آندوسکوپ از طریق مقعد وارد روده بزرگ یا کولون شود بدان کولونوسکوپی یا آندوسکوپی قسمت تحتانی دستگاه گوارش گفته می شود. به طور معمول با آندوسکوپ می توان تا قسمت انتهایی روده بزرگ یعنی سکوم و تا حدودی قسمتی از روده باریک را بررسی نمود.
برونکوسکوپی
همچنین از آندوسکوپ می توان برای بررسی دستگاه تنفسی استفاده نمود که بدان برونکوسکوپی گفته می شود.
انواع آندوسکوپی از لحاظ عملکرد
آندوسکوپی از لحاظ عملکرد به دو دسته تشخیصی و مداخله ای تقسیم بندی می شود.
آندوسکوپی تشخیصی
به طور معمول آندوسکوپی تشخیصی در مطب قابل انجام است و جهت بررسی و مشاهده بافت ها و مخاط بدن انجام می شود. در صورتی که ضایعه ای مشکوک وجود داشته باشد از بافت نمونه برداری شده و جهت تشخیصی دقیق تر به پاتولوژی ارسال می شود.
در آندوسکوپی تشخیصی زمانی که پزشک مهارت و تجربه کافی را داشته و شخص آمادگی لازم را دارا باشد، این روش تشخیصی هیچ خطری را برای بیمار در پی نخواهد داشت.
آندوسکوپی مداخله ای
آندوسکوپی مداخله ای روشی است که در آن پزشک اقدام به جراحی می نمایید و در بیمارستان انجام می شود. در این روش قسمتی از بافت را می سوزاند که احتمال بروز خطرات و مشکلات وجود خواهد داشت.
نتیجه آندوسکوپی
به طور معمول نتیجه آندوسکوپی به صورت یک گزارش به بیمار ارائه می شود و در مواردی همراه با عکس هایی خواهد بود.
نحوه انجام آندوسکوپی معده
انجام آندوسکوپی معده بسیار راحت است بدین صورت که با استفاده از آندوسکوپ از طریق دهان از مری عبور کرده و وارد معده شده، سپس تا قسمت دوم اثنی عشر ادامه می دهیم تا بتوانیم نواحی مورد نظر را به صورت کامل مشاهده و بررسی نماییم.
لازم به ذکر است که اثنی عشر به چهار قسمت کلی تقسیم بندی می شود که دو قسمت ابتدایی را با کمک آندوسکوپ می توانیم بررسی نماییم.
آندوسکوپی تشخیصی فوقانی نیازی به بیهوشی ندارد و با یک بی حسی موضعی به راحتی در مطب قابل انجام است و برای انجام این روش تشخیصی نیازی به اتاق عمل نخواهد بود.
کولونوسکوپی
روش تشخیصی کولونوسکوپی روده با آندوسکوپی متفاوت است. در صورت شک به وجود ضایعه ای پزشک برای بیمار روش تشخیصی کولونوسکوپی را تجویز می نماید که برای افراد جوان در مطب قابل انجام است و با کمک آن می توان قسمتی از انتهای روده را بررسی نمود. حتی مواردی که مطب مجهز به امکانات پزشکی باشد تا انتهای روده را با کمک بی حسی موضعی می توان بررسی کرد.
در مواقعی که انجام کولونوسکوپی بایستی تحت بیهوشی قرار گیرد دیگر انجام آن در مطب میسر نیست و فرد برای تشخیص به بیمارستان ارجاع داده می شود.
آمادگی قبل از آندوسکوپی معده
جهت انجام آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی فرد می بایست به مدت شش تا هشت ساعت ناشتا باشد و برای انجام آندوسکوپی معده و روده بزرگ پاک بودن روده ضروری است که برای این امر فرد از ملین های تجویز شده توسط بهترین متخصص گوارش از یک روز قبل استفاده می نمایید.
قبل از انجام آندوسکوپی برای عدم احساس درد و ناراحتی از آرام بخش ها برای بیمار استفاده می شود که آرام بخش ها به دو صورت تزریق وریدی و دارویی می باشد.
مراقبت های بعد از آندوسکوپی
مراقبت ها و توصیه های پزشکی پس از آندوسکوپی بسته به نوع انجام آن با بی حسی موضعی یا بیهوشی متفاوت می باشد. به طور معمول زمانی که آندوسکوپی تحت بیهوشی انجام شده باشد می بایست فرد به مدت حداکثر دو ساعت در بیمارستان بستری بوده تا اثرات بیهوشی از بین برود و فرد به حالت طبیعی خود بازگردد. اما در صورتی که آندوسکوپی با بی حسی موضعی انجام شده باشد نیاز به مراقبت خاصی نخواهد بود.
پس از انجام آندوسکوپی داشتن احساس گلودرد خفیف وجود دارد که می توان آن را با قرقره آب نمک برطرف نمود. همچنین داشتن نشانه های همانند نفخ و گرفتگی وجود خواهد داشت که جایی هیچ گونه نگرانی نیست و پس از مدت زمان بسیار کوتاه برطرف می شود.
عوارض آندوسکوپی معده
آندوسکوپی معده یک روش تشخیصی ایمن و بی خطر است که عوارضی را برای فرد به همراه نخواهد داشت. اما در مواردی ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد که عبارت است از: پارگی دیواره روده، عفونت و خونریزی می باشد، که به طور معمول این عوارض به ندرت اتفاق می افتد که برای پیشگیری از بروز چنین عارضه های بهتر است به پزشکی حاذق مراجعه نموده و توصیه های پزشکی را رعایت نمایید.
چه زمانی نیاز است تا فرد تحت آندوسکوپی قرار گیرد؟
به طور معمول ضرورت انجام آندوسکوپی پس از معاینات و بررسی متخصص گوارش مشخص می گردد. در برخی موارد قطعا بایستی آندوسکوپی صورت بگیرد که این موارد عبارت است از:
- دردهای طول کشنده معده
- سوء هاضمه ای که پس از ده روز تا دو هفته درمان طبی بهبود نیافته است
- گیر کردن غذا یا بلع دردناک
- استفراغ خونی
- دفع مدفوع خونی یا مدفوع سیاه رنگ قیری شکل
- کاهش وزن شدید
- بی اشتهایی شدید
- دارا بودن سوابق فامیلی سرطان معده
چه زمانی انجام کولونوسکوپی ضروری است؟
گاهی اوقات انجام کولونوسکوپی ضروری است. شایعترین موردی که سبب می شود تا انجام این روش تشخیصی ضرورت یابد؛ دفع خون از مقعد در هر اندازه و تناوب می باشد. با انجام این روش می توان به صورت قطعی علت خونریزی را مشخص نمود.
قابل توجه است که اگر علت خونریزی ابتلا به سرطان باشد با تشخیص قطعی بیماری در مراحل اولیه می توان سریعتر اقدام به درمان نمود و از پیشرفت بیماری کاست.
برای تماس با دکتر مسعود صدرالدینی فوق تخصص گوارش کبد و آندوسکوپی با شماره های09901414248 -02122683818- 02122683919 تماس بگیرید
دیدگاه تان را بنویسید