روزنامه شرق: روسیه از همان سال گذشته که وارد جنگ سوریه شد به طرز موفقیتآمیزی به نفوذ ایالات متحده به عنوان تنها ابرقدرت دخیل در خاورمیانه خاتمه داد؛ دستاوردی که با آزادسازی حلب به اوج خود رسید. این ظهور، مسکو را به بازیگری قدرتمند و انکارناپذیر در منطقه تبدیل کرده است. در اروپا نیز به خاطر موج مهاجران که عنانش به واسطه جنگ سوریه از دست خارج شده، موضع مسکو تقویت شده و کارزار احزاب پوپولیستی که دوستان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه هستند، بالا گرفته است. با وجود اینکه ترور سفیر روسیه در ترکیه در روز دوشنبه مهمترین بخش و طرف «شیر» سکه این ظهور است، اما نفوذ آمریکا در حال کاهش و روسیه جای آن را در خاورمیانه گرفته است. این اواخر هیچ تظاهرات ضدآمریکایی در منطقه وجود نداشته، اما بعد از آزادسازی حلب دهها هزار معترض دور سفارت روسیه از استانبول تا بیروت یا کویت را گرفته و به رهبری قانونگذاران محلی، شعار دادهاند: «روسیه دشمن اسلام است».
مأمور پلیس ترکیه بعد از ترور سفیر روسیه فریاد میزد که خواهان انتقامگرفتن از روسیه به خاطر رنجی که به مردم حلب تحمیل کرده، بوده است. ترور دیپلمات روسیه به وسیله حکومتها محکوم شد، اما در رسانههای اجتماعی عربی و در اردوگاههای مهاجران فلسطینی آشکارا با شور و شوق همراه بود. تنها لازم است عکسالعمل مردم منطقه را درباره حرفهای قاتل سفیر روسیه پس از ترور دنبال کنید و ببینید چگونه در سرتاسر منطقه از او به عنوان یک قهرمان شرافتمند یاد میکنند!
بسام شعب، قانونگذار لبنانی میگوید: «این احساس وجود دارد که حلب نشاندهنده یک فاز جدید است. سطح خشم خیلی بالاست و آنچه در حلب رخ داد باعث افراطگرایی شدید در اروپا و سایر نقاط جهان خواهد شد». کشتار ١٢ نفر در برلین از سوی داعش در بازار شب کریسمس نمونهای از این حملات افراطی است. به نظر مردم، عامل این حملات تروریستی ناشی از سرازیرشدن توده پناهندگان به اروپاست. سیل پناهندگانی که پس از تصمیم سال گذشته صدراعظم آلمان آنگلا مرکل (که یکی از منتقدان سرسخت پوتین در غرب است) مبنی بر اجازه ورود دادن به شهروندان سوری که از جنگ فرار میکنند؛ به سوی آلمان سرازیر شدهاند. گروه سیاستمداران ضدمهاجرت در سراسر اروپا، خانم مرکل را که سال آینده با انتخابات عمومی روبهروست به مسئولبودن در قتلعام و سلاخی برلین متهم کردهاند. اینکه روسیه به هدف «جهادیهای جهانی» تبدیل شده، از اکتبر سال گذشته که روسیه نیروهای خود و جنگندههایش را در سوریه به کار گرفت، روشن شده است. یک جت مسافربری روسی در جزیره سینا در مصر سرنگون شد و داعش مسئولیت این عملیات را برعهده گرفت. اینروزها با اعزام نیرو و جنگنده بیشتر از سوی روسها، عصبانیت و خشم
علیه آنها بیشتر شده است. این خشم تنها محدود به «جهادیستها» هم نمیشود. این مسئله برای رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه نیز به عنوان یک مسئله کلیدی مطرح است. او خواهان درک متقابل پوتین و ایران درباره آینده سوریه است. تا همین اواخر آنکارا یکی از دشمنان مصمم رژیم اسد بود، اما اکنون موضع خود را در ازای سکوت روسیه در مقابل عملیات نظامی ترکیه علیه داعش و شبهنظامیان کُرد در شمال سوریه نرمتر کرده است. وزیران خارجه سه کشور ایران، روسیه و ترکیه روز سهشنبه در مسکو درباره آینده سوریه مذاکره کردند.
سینان اولگن، دیپلمات سابق ترک که اکنون رئیس اتاق فکر رادام در استانبول است، میگوید: «از سال ٢٠١١ تاکنون، گفتمان دولت ترکیه باعث ایجاد نیرویی شده که نسبت به تراژدی در حال رخدادن در سوریه بهشدت حساس است». نگاه خصمانه افکار عمومی در ترکیه و سایر کشورهای منطقه، نمایندگان و هیئتهای دیپلماتیک روسی را ناچار کرده تا همان محدودیتهای امنیتی را به کار گیرند که کار دیپلماتهای آمریکایی را برای دهههای متمادی محدود کرده است. با اینهمه همانگونه که تظاهرات و حملات ضدآمریکایی علیه دیپلماتهای آمریکایی باعث نشده ایالات متحده در دهههای گذشته از خاورمیانه بیرون برود، مسکو نیز احتمالا به واسطه مرگ آقای کارلوف، این تصمیم را نمیگیرد. نیکلای کوژانف، یک دیپلمات سابق روسی در ایران و پروفسور دانشگاه اروپایی در سنت پیترزبورگ میگوید: «آنچه رخ داد نشاندهنده این است که افزایش نقش و درگیری روسیه در نواحی حساس به معنای لزوم افزایش ریسکپذیری روسیه است. این مسئله (ترور سفیر روسیه) به یک نقطه عطف تبدیل نمیشود و به تغییر سیاستها منجر نخواهد شد. رهبران منطقه بهخوبی آگاه هستند که هر اتفاقی هم بیفتد، روسیه برای ماندن به
خاورمیانه آمده است».
دیدگاه تان را بنویسید