سگ بازی و مشکلات اجتماعی/ آیا کسی که سگ نگهداری می‌کند، نجس است؟

سرویس اجتماعی فردا؛ رضا صفری: نگهداری حیوانات خانگی در آپارتمان ها، تبدیل به مشکل بزرگی در جامعه شده است. این موضوع بخصوص زمانی که این حیوانات در راه پله ها و یا پارکینگ ها و یا در آسانسور و یا در پشت بام مجتمع های مسکونی در حال تردد باشند، مورد اعتراض همسایگان قرار می گیرد. شاید برای همه ما اتفاق افتاده باشد که در پیاده رو کسی را ببینم که با سگ قدم می زند. شاید در اولین نگاه حس کنجکاوی ما برانگیخته شود ولی درمقابل نزدیک شدن آن سگ حس بدی داریم و خود را عقب می کشیم.

مصافحه، روبوسی و دست دادن در سنت اسلامی و ایرانی اقدامی بسیار پسندیده است که موجب مودت و دوستی می شود. متاسفانه امروزه در آپارتمان ها این موضوع هر روز نسبت به روز قبل رنگ خود را می بازد. این موضوع بخصوص در مجتمع های مسکونی که برخی از اهالی آن سگ نگهداری می کنند نمود بیشتری دارد. چرا که تصور دیگر ساکنین این است که فرد مقابل به سگ دست زده و دائم با آن در ارتباط است و دست های خود را نشسته است، آیا با فردی که دست به حیوان نجسی زده می توان دست داد و روبوسی کرد؟

برای بررسی دقیق این مسئله باید به احکام نجاست مراجعه کرد اما انچه به طور اجمالی میتوان از این احکام گفت این است که شرط سرایت نجاست، وجود رطوبت در یکی از دو طرف است اما در صورتی که دو طرف خشک باشند و یا رطوبت بسیار ناچیز باشد که از یکی به دیگری منتقل نشود نجاست سرایت نخواهد کرد. بنا براین در صورتی لوازم و یا بدن شما نجس می شود که اولا بدانید دست و بدن و لوازم او با رطوبت با بدن سگ تماس داشته و نجاست از سگ سرایت کرده است. و ثانیا دست و بدن و لوازم او با رطوبت با دست و بدن و لوازم شما تماس پیدا نموده است.

البته آن کسانی که حیواناتی نظیر سگ نگهداری می کنند در جواب از واکسن، غذا، و امور بهداشتی سگشان می گویند که بصورت دقیق کنترل می شود و ماهیانه هزینه های گزافی در جهت سلامتی و بهداشتی سگشان خرج می کنند و حتی حیوانات آرایشگاه و حمام می برند.و فکر می کنند مشکل دیگری متوجهشان نیست. طرح مباحثی از این دست، دگرگون کردن صورت مسئله است چراکه چنین مسائلی به هرحال خطر ابتلا به بیماری های جدید که منشا آنها ناشناخته است را دور نمی کند. اما واقعیت امر اینکه بر اساس آموزه ها و مبانی دینی و نظر قاطع فقها، سگ حیوانی نجس است و با این توجیه که سگ ها برخی خوی و خصلت های نظیر وفاداری دارند، نمی شود اصل موضوع را مصادره کرد. باید گفت که اسلام استفاده از گوشت خوک را هم منع کرده و امروزه غربی ها گوشت آن را مصرف می کنند و معتقدند واکسینه شده و خطری ندارد.

البته این موضوع را هم باید بیان داشت که انچه درباره خوی و خصلت مفید سگ ها مطرح می شود، مربوط به سگ های شکاری و یا نگهبان می شود که قضیه آن کاملا متفاوت است و حتی محل نگهداری این دسته از سگ ها هم باید از انسان جدا باشد. آنچه در اینجا محل گفت و گو است، نگهداری آن دسته از سگ های است که به عنوان حیوانی نجس برای سرگرمی و یا جلب توجه و جلوه گری در اپارتمان در کنار افراد زندگی می کنند. در اتاق خواب کنار صاحبخانه می خوابد در مبل کنارش دراز می کشد در آشپزخانه قدم می زند و گویا یکی از اعضای ان خانواده است.

با توجه با اینکه اکثریت مردم جامعه ما مذهبی هستند با آن فردی که یک حیوان نجس در خانه نگهداری می کند، به علت حساسیت موضوع دیگران چه برخوردی خواهند داشت؟ معمولا مردم براساس آموزه های دینی در رفت و آمد با آن فرد احتیاط زیادی خواهند کرد و حتی ممکن است برای کاهش حاشیه ها از رفت و آمد با چنین فرد یا خانواده ای خودداری کنند. اگر هم این اتفاق بیفتد در آن منزل اعمال مذهبی را به جا نخواهند آورد، چنانکه امام صادق (ع) می فرمایند: در خانه ای که در آن سگ نگهداری می شود، نماز گزارده نمی شود، زیرا فرشتگان داخل خانه ای که در آن سگ نگهداری شود نمی گردند.

بسیاری از مردم اینطور فکر می کنند فردی که این نوع از حیوانات را نگهداری می کند چون دائما با حیوان در ارتباط است، دست هایش، لباس هایش نجس است. به همین ترتیب دیگر لوازم و وسایل زندگیش اعم از ماشین و غیره...که سگ خانگی با آن تماس دارد نجس و استفاده از آنها جایز نیست. آنها بر این باورند اگر رفت و آمدی محدود هم صورت گیرد در این ارتباط اگر خوراکی و یا موادغذایی مصرف شود، بعد از برگشت باید دهن و دست ها تطیر شود. شاید بپرسیم اگر رفت و آمد صورت نگیرد پس حکم صله رحم چیست؟ بهترین راهکاری که این دسته از افراد برای دوری از مشکلات در پیش می گیرند این است که روابط محدود به مناسبت های خاص گردد و یا همچنین تلاش گردد صله رحم از طرق تلفن و دیگر وسایل صورت گیرد. اما این پایان مشکلات اجتماعی در اثر نگهداری سگ نیست. این از جمله مسائلی است که جامعه باید بر حل ان چاره هایی بیندیشد و از مسئولین برای وضع قوانین دقیق تر بازدارنده در این خصوص مطالبه بیشتر صورت گیرد.