روش صحیح کاشت درخت زیتون

سرویس سبک زندگی فردا؛ زیتون بومی کشور‌های حاشیه دریای مدیترانه است. درخت زیتون از تنه، بازو‌های اصلی و بازو‌های فرعی تشکیل شده است. بازو‌های اصلی آن‌هایی اند که روی تنه درخت تشکیل می‌شوند. بازو‌های فرعی روش بازو‌های اصلی می‌رویند و تاج درخت را تشکیل می‌دهند. نام زیتون نام لاتین Olive نام علمی Olea europaea خانواده Oleaceae نام‌های دیگر - خواستگاه اطراف دریای مدیترانه

گیاهشناسی:

زیتون بومی کشور‌های حاشیه دریای مدیترانه است. درخت زیتون از تنه، بازو‌های اصلی و بازو‌های فرعی تشکیل شده است. بازو‌های اصلی آن‌هایی اند که روی تنه درخت تشکیل می‌شوند. بازو‌های فرعی روش بازو‌های اصلی می‌رویند و تاج درخت را تشکیل می‌دهند. ارتفاع درخت ۳-۱۵ متر متغییر است. برگ‌ها نیزه‌ای شکل و نوک تیز اند. معمولا هر برگ ۳ سال عمر می‌کند. برگ‌ها متقابل و سطح فوقانی برگ براق، چرمی و به رنگ سبز تیره است و سطح تحتانی آن نقره‌ای است. اندازه برگ ۸-۳ سانتیمتر طول و ۵/۲-۲ سانتیمتر عرض دارد. گل‌های زیتون روی گل آذین خوشه‌ای ظاهر می‌شوند. گل آذین‌ها در داخل جوانه‌های جانبی شاخه‌های روئیده شده در بهار و یا پاییز سال قبل تشکیل می‌شوند. گل‌ها مرکب از ۴ کاسبرگ و ۴ گلبرگ که ابتدای آن‌ها بهم چسبیده است و دارای ۲پرچم می‌باشند. گل‌ها حاوی تخمدان ۲ برچه‌ای می‌باشند و در داخل هر برچه ۲ تخمک قرار دارد. نیازها: درخت زیتون مناسب کاشت برای مناطقی با آب و هوای مدیترانه‌ای می‌باشد. برای تولید محصول خوب، زیتون نیازمند تابستان گرم و زمستان سرد می‌باشد. درخت زیتون در دمای ۱۲-۱۰ درجه سانتیگراد از حالت رکود خارج می‌شود و در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد شروع به رشد می‌کند و گل‌ها در دمای ۱۹-۱۸ درجه سانتیگراد شکوفا می‌شوند. دمای مناسب برای بارور شدن گل‌های زیتون ۲۲-۲۱ درجه سانتیگراد است. نیاز سرمایی ارقام مختلف زیتون بین ۲۰۰-۴۰۰ ساعت سرما می‌باشد. تحمل زیتون به سرما محدود بوده و در دمای کمتر از ۱۰ درجه آسیب می‌بیند. زیتون در برابر درجه حرارت‌های بالا بسیار مقاوم است؛ که علت آن ریشه‌های عمودی و عمیق این گیاه و همچنین وجود کوتیکول ضخیم روی برگ‌ها می‌باشد. برای گل انگیزی نیاز به متوسط دمای ۳/۱۳-۲/۱۲ درجه سانتیگراد نیاز دارد. رطوبت آبیاری: با اینکه زیتون نسبت به خشکی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد، با اینحال برای تولید محصول خوب نیاز به آب کافی می‌باشد. زیتون در زمان گلدهی، تشکیل میوه افزایش اندازه میوه نیاز به آب دارد. بارندگی زیاد در زمان گلدهی موجب کاهش گرده افشانی و کاهش میزان تشکیل میوه می‌گردد. درخت زیتون نسبت به رطوبت محیط حساسیت دارد لذا از کشت آن در مجاور دریا باید خودداری شود، زیرا رطوبت زیاد موجب امراض قارچی می‌شود. وجود مه در زمان شکوفایی گل‌ها موجب ریزش گل‌ها می‌شود. در تابستان‌های خشک تعداد زیادی از میوه‌ها ریزش خواهند نمود با اینحال آبیاری هر ۳ هفته یکبار از این عارضه جلوگیری می‌نماید. خاک مورد نیاز: زیتون‌ها در خاک‌هایی قابل کشت اند که pH آن‌ها بین ۲/۸-۵/۶ می‌باشد. زیتون نسبت به خاک‌هایی با زهکشی بسیار ضعیف حساس است و این حساسیت زمانی اتفاق می‌افتد که در خاک حالت آبگرفتگی وجود داشته باشد؛ بنابراین در خاک‌های سنگین سیستم زهکشی آب یک نیاز اولیه برای کاشت زیتون می‌باشد. شیب ملایم زمین به زهکشی آن کمک می‌کند. برای کاشت زیتون باید بافت خاک لومی شنی با زهکش مناسب باشد. در اراضی عمیق و حاصلخیز رشد رویشی زیاد شده و تولید محصول کاهش می‌یابد. کاشت زیتون در خاک‌های سنگلاخی کم عمق منجر به تولید محصول کمی می‌شود. شوری خاک: مقاومت زیتون نسبی به شوری در حد متوسط است. شوری عصاره خاک در منطقه ریشه در رمای ۲۵ درجه سانتیگراد نباید بیشتر از ۸۰۰۰ میکروموس باشد. بهتر است شوری آب آبیاری کمتر از ۲ گرم در لیتر باشد؛ و در مناطق با بارندگی کم شوری آب باید از این حد هم کمتر باشد. کود کود‌های ازته در درشتی میوه و مقدار محصول زیتون اثر زیاد دارد. در عمل، چون ازت در زمین مخصوصا در اراضی فاقد مواد آلی به مقدار بسیار کم موجود است باید هر سال مقداری کود دامی و شیمیایی ازته به درخت داد. در اراضی ضعیف برای هر درخت زیتون و در مدت سه سال اول هر ساله مقدار ۵۰۰ گرم ازت در اسفند یا فروردین ماه باید با خاک مخلوط کرد. در اراضی‌های حاصلخیز و مرغوب می‌توان از کود شیمیایی اولیه یعنی ۵۰۰ گرم ازت برای هر درخت صرفنظر کرد و فقط برای حفظ حاصلخیزی خاک کود دامی و یا کود سبز را مورد استفاده قرار داده فقط ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم ازت سالیانه برای هر درخت کافی می‌باشد. کود دامی اثر سریع‌تر ندارد، ولی در زمین‌هایی که از حیث حاصلخیزی ضعیف هستند و مخصوصا برای اصلاح خواص فیزیکی خاک لازم است و درصورتی که بهای کود دامی زیاد باشد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نباشد باید حتما از کود سبز برای تامین مواد آلی زمین یعنی هوموس استفاده کرد. ازدیاد درخت زیتون درخت زیتون را می‌توان به طرق مختلف از جمله: کاشت هسته، قلمه، خواباندن شاخه، پاجوش، تقسیم و پیوند پایه بذری، تکثیر نمود.

منبع: کشتزار