سیاست‌های صحیح اقتصادی چیست؟

خبرگزاری ایسنا: دکتر "علیرضا شکیبایی" در گفتگو با خبرنگار ایسنا، تاکید کرد: اقتصاد ایران در حال سقوط نیست، زیرا توانمندی‌ها و ساختار‌های اقتصادی موجود در جامعه از سقوط اقتصادی جلوگیری می‌کند، اما این نوسانات برای مردم و دولت مشکلاتی ایجاد کرده است. باید مدنظر داشت که این تلاطم باعث آسیب رساندن به اقتصاد می‌شود، بنابراین اقتصاد در حال آسیب دیدن است نه سقوط.

وی اضافه کرد: حقوق بگیران و کسانی‌که درآمد ثابت دریافت می‌کنند از جمله اقشار متوسط جامعه هستند که از این نوسانات شدیدا آسیب می‌بینند و به همین خاطر است که توصیه می‌کنیم دولت به سمت اتخاذ سیاست‌های صحیح حرکت کند.

سیاست‌های صحیح اقتصادی چیست؟

این دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان از سیاست‌های صحیح اقتصادی سخن گفت و افزود: باید سیاست‌های دستوری و کنترلی را کنار بگذاریم. اگر دقت کنید در دو ماه اخیر دولت به طور مرتب ستاد اقتصادی مقاومتی و شورای اقتصاد را تشکیل و مصوباتی ارائه می‌دهد، اما پس از یک هفته مصوبه قبلی خود را لغو و مصوبه جدیدی را تصویب می‌کند! اگرچه این نوع اصول سیاست‌گذاری که دستوری و کنترل مستقیم است، کاملا اشتباه است.

وی بر لزوم توجه به مؤلفه‌های اقتصادی تاکید و خاطرنشان کرد: عرضه و تقاضا و عناصر موثر بر این دو مؤلفه توامان با هم سبب ایجاد نوسانات می‌شوند که همین امر باعث می‌شود روش‌های کنترل مستقیم در بازار ایران جواب ندهد.

شکیبایی با بیان این‌که دولت نباید در کار بازار دخالت کند و باید اجازه دهد بازار کار خودش ا. انجام دهد، مطرح کرد: بازار باید مدیریت شود، اما این مدیریت نباید با روش‌های پلیسی و کنترل مستقیم باشد، تجربیات چند ماه اخیر نشان داد که این روش موثر نیست.

وی بازار پول، سرمایه و کالا را به یکدیگر مرتبط دانست و بیان کرد: ما نمی‌توانیم بدون توجه به یک بازار، بازار دیگر را کنترل کنیم، قطعا سیاست‌های پولی ما اشتباه بوده که بازار ارز متلاطم شده یا این‌که بازار سرمایه جذاب نبوده است، لذا باید با یک نگاه کلان سیاست‌های اقتصادی را اتخاذ کرد.

استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: به نظر می‌رسد دولت دیگر توان کنترل بازار را ندارد، وقتی چنین فضایی ایجاد می‌شود، هیچ دولتی توان کنترل چنین شرایطی را نخواهد داشت. باید پذیرفت که سیاست اقتصادی اشتباه منجر به متلاطم شدن بازار شده و نمی‌توان اقتصاد را از طریق روش‌های کنترلی، دستوری، بازرسی و قضایی کنترل کرد، تجربه هم نشان داده که هیچ‌گاه این روش‌ها جواب نمی‌دهد.

این اقتصاددان از نبود کنترل بازار سخن به میان آورد و ابراز عقیده کرد؛ دولت سیاست‌ها و اقدامات اشتباهی را انجام داد که به دنبال آن بازار دچار تلاطم و نوسانات شد.

رئیس بخش اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان خطاب به دولتمردان گفت: برای کنترل و مدیریت بازار باید به سیاست اقتصادی درست برگردید و با روش‌های انتظامی و کنترلی مستقیم بازار مدیریت نمی‌شود.

وی ادامه داد: در کشور حدود ۲.۵ میلیون واحد صنفی وجود دارد که در امر بازار مداخله می‌کنند و تاثیرگذار هستند، بنابراین هیچ دولتی قادر نیست به صورت دستوری و مستقیم آن‌ها را کنترل کند.

شکیبایی بر لزوم اتخاذ سیاست درست اقتصادی توسط دولت تاکید و خاطرنشان کرد: سیاست‌هایی که نیاز به کنترل مستقیم و نظارت نداشته باشد، می‌تواند این آشفته بازار را کنترل کند ضمن آن‌که باید از تجربیات سال‌های گذشته (۱۳۷۱ و ۱۳۷۲ و ۱۳۹۱) بازار کشور که دچار تلاطم شدید شد نیز استفاده کنیم.

دولت باید سیاست‌های بازار مسکن را تغییر دهد

رییس بخش اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان بازار مسکن را موتور محرک اقتصاد اعلام و تصریح کرد: به هر دلیلی دولت علاقمند به شکل‌گیری این بازار نیست لذا نمی‌تواند نقدینگی‌ای که این بازار جذب می‌کرد را جذب کند، زمانی که نقدینگی وارد بازار مسکن نشود، قطعا به سایر بازار‌ها می‌رود، بنابراین دولت باید در سیاست‌های خود در رابطه با بازار مسکن تجدیدنظر کند.

وی اظهار کرد: دولت باید نوعی سیاست دوگانه مخصوصا در بخش مسکن بین تهران و سایر شهرستان‌ها داشته باشد. متاسفانه ما همیشه یک سیاست داریم و اگر این سیاست به نفع تهران باشد، شهرستان‌ها متضرر می‌شوند و برعکس. به نظر می‌رسد که دولت باید سیاست‌گذاری‌های دوگانه در سیاست‌گذاری خود را به عنوان اصل عمومی بپذیرد و تهران را از سایر مناطق جدا کند.

این دکتری اقتصاد با اشاره به قیمت مسکن، بیان کرد: با توجه به رصد‌های صورت گرفته شاهدیم افزایش قیمت مسکن فقط در تهران تغییرات مثبت دارد و به جزء تهران سایر مناطق «توهم» افزایش قیمت را دارند و معامله‌ای انجام نمی‌شود، بنابراین دولت برای بازار مسکن باید سیاست دوگانه اتخاذ کند به‌گونه‌ای که بازار مسکن تهران از یک الگو و بازار مسکن شهرستان‌ها از الگوی دیگر پیروی کند.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که حدود ۲۰۰ میلیارد دلار مسکن انباشته شده در کشور داریم که با آن‌که رونقی ندارند نقدینگی را نیز به سمت خود جذب نمی‌کنند، لذا این نقدینگی را بازار‌های دیگر جذب می‌کنند در حالی که اگر سیاستی به کار می‌گرفتیم که مسکن‌های شهرستان‌ها به جز تهران این نقدینگی را جذب می‌کردند چرخ اقتصاد نیز به چرخش در می‌آمد، زیرا حدود ۳۰۰ صنعت وابسته به بازار مسکن وجود دارد.

بازار ثانویه ارز

شکیبایی به بازار ثانویه ارز اشاره و تصریح کرد: باید ابتدا این پرسش را مطرح کرد که این بازار ثانویه، آزاد است یا کنترل شده؟ اصل سیاست اولیه ارز یعنی دلار ۴۲۰۰ تومانی که به صورت دستوری می‌خواستیم توسط آن بازار ارز را کنترل کنیم، اشتباه بود، در نهایت به جای آن‌که کنترل مستقیم روی بازار ارز داشته باشیم باید سایر بازار‌ها را مدیریت کنیم تا بتوانیم مشکل بازار ارز حل کنیم.

وی بیان کرد: ورود دولت در بازار ارز نه تنها مشکل ارز را حل نمی‌کند بلکه مشکل را تشدید می‌کند و شاید مجبور شویم بازار ثالثیه نیز تا چند روز دیگر تشکیل دهیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان ابراز عقیده کرد؛ اگر دولت به اشتباهاتی که در دو سه ماه گذشته انجام شده، ادامه دهد، سیر صعودی افزایش قیمت ارز و سکه را شاهد خواهیم بود.

وی بازار ثانویه ارز را یک بازار خاص دانست و بیان کرد: تعداد معدودی در این بازار خرید و فروش ارز را مدیریت می‌کنند و بخش دیگری از این بازار خارج کرده‌اند، اما باید بدانید که روش کنترل مستقیم در ایران نه تنها منجر به حل مشکل نمی‌کند بلکه مشکل را تشدید می‌کند، بنابراین برای مدیریت بازار ارز باید در بازار پول، سرمایه، کالا و مسکن اتفاقاتی ایجاد شود تا این بازار کنترل شود، اما به نظر می‌رسد دولت این کار‌ها را نمی‌کند و می‌خواهد مستقیم بازار ارز را کنترل کند که نتیجه آن شکست دوباره خواهد بود.

این دکترای اقتصاد خطاب به تیم اقتصادی دولت گفت: باید با اقتصاددانان مشورت کنید، تصمیم‌گیری پشت درب‌های بسته و با افکار قبلی مشکل اقتصادی کشور را حل نمی‌کند.